استاد فولادوند هم ترجمه ای آزاد از این کتاب با عنوان «انسان مسئول و تاریخ ساز» انجام داده اند

✍️در سالهای اخیر، آثار متعددی در باب تولید علم دینی منتشر شده است. یک تفاوت معنادار و مهم آثار شهیدصدر، همچون «اقتصادنا» و «المدرسة القرآنیة»، با اغلب اثار علم دینی در نحوطه آغاز است. با تتبعی که داشتیم، بسیاری از پژوهندگان علم دینی، اولین مسئله حل «تعارض علم و دین» است. برخی نیز این مسئله را تحت عنوان «امکان علم دینی» مطرح کرده اند. 🔺این نحوه ورود به مبحث تولید علم دینی، هم اهمیت تاریخی دارد و هم اهمیت از جهت مبنای «فلسفه علم»ی. انشاء الله در این باره تحلیلهایی ارائه خواهد شد. https://eitaa.com/allamehsadr

✅ به خدا سوگند این مساجد از همه دانشگاه‌های اروپا برتر است دکتر فنجری [١] در دیداری با شهید صدر برای اینکه از مراتب تحصیلی و پژوهشی شهید صدر مطلع شود و بداند که وی دانش خود را در کدام‌یک از دانشگاه‌های دنیا فراگرفته که به این سطح بالای علمی نائل شده است، پرسید: «حضرت استاد، کتاب‌های شما در عمق و دقت علمی و محتوای فکری بسیار برجسته است و شگفتی من و تعداد زیادی از دوستانم را که اساتید دانشگاه هستند برانگیخته است. یکی از آن‌ها اندیشمند فرانسوی روژه گارودی است که او نیز مشتاق زیارت شماست. می‌خواستم بدانم که شما کجا و در کدام‌یک از دانشگاه‌های دنیا درس خوانده‌اید؟» شهید صدر: «من در هیچ‌یک از دانشگاه‌های مورد نظر شما درس نخوانده‌ام، نه در عراق و نه جای دیگر. بلکه من اساساً در طول زندگی‌ام به جز دو بار از عراق خارج نشدم؛ یک بار برای حج بیت الله الحرام و بار دیگر برای سفر به لبنان به منظور دیدار برخی از اقوام». دکتر فنجری: «پس کجا درس خوانده‌اید؟» شهید صدر: «در مساجد؛ اینجا در نجف، طلاب و علما در مساجد درس می‌خوانند». دکتر فنجری که از این پاسخ شهید صدر شگفت‌زده شده بود گفت: «[با این حساب] به خدا سوگند مساجد نجف - هزار برابر - از همه دانشگاه‌های اروپا برتر است». [١] دکتر محمد شوقی فنجری، استاد اقتصاد و مشاور اقتصادی رئیس جمهور وقت مصر، انور سادات بود که در تعدادی از دانشگاه‌های مصر و دیگر نقاط جهان کرسی تدریس داشت. او پس از آشنایی با کتاب‌های فلسفتنا و اقتصادنا شیفته اندیشه و شخصیت شهید صدر شد و از فرصت برگزاری اجلاسی در بغداد استفاده کرده و برای دیدار با وی به نجف آمد. 🔸ر.ک: محمد باقر الصدر السيرة و المسيرة في حقائق و وثائق، ج۳، ص ۱۶۰ https://eitaa.com/allamehsadr

🔺بعد تاریخی این مسئله از این حیث حائز اهمیت است که باید بدانیم این مسئله «تعارض علم و دین» در چه بستری شکل گرفته است. به عبارت دیگر، آیا این مسئله، مسئله فرهنگ و جامعه علمی ما است؟ پس از رنسانس در غرب، ایده جدایی دین و علم، قوت گرفت. در این بستر since به معنای علوم تجربی، مسیر خود را از آموزه های دینی جدا کرد و رویکردهای مختلف فلسفه علمی، به رغم اختلاف در برخی مبانی تولید علمی، در این نقطه اشتراک داشتند که معیار علم بودن هر دانشی، تجربی بودن آن است. 🔺در این فضای فکری، مسئله «علم و دین» به عنوان یک چالش، برای دغدغه مندان نقش آموزه های دینی در علوم انسانی و طبیعی، مطرح شد. نگاشته های زیادی در این باره وجود دارد که به عنوان نمونه می توان کتاب «دین و علم» راسل، فیلسوف انگلیسی را به عنوان موافق «تعارض علم و دین» و کتاب «علم و دین» ایان باربور را به عنوان مخالف «تعارض علم و دین» معرفی کرد. ⁉️پرسش مهم در مطالعات قرآنی و دینی فرهنگ بومی و دینی ما این است که «آیا مسئله تعارض علم و دین، به لحاظ تاریخی، مسئله تولید علم دینی ما نیز هست؟» https://eitaa.com/allamehsadr

🔺تحقیق در آثار اندیشمندان بزرگ، امری متداول در تمام مراکز علمی دنیاست. اما این نوع تحقیق، از دو جهت قابل بررسی است: ـ قوت علمی آثار این اندیشمند؛ ـ ضریب نفوذ آثار در مجامع علمی، عرصه فرهنگ، سیاست و اجتماع. 👆تحقیق فوق نشان میدهد در میان اندیشمندان عرب، پس از قرآن کریم، بیشترین آثار مورد مطالعه و تحقیق، آثاار شهید سیدمحمدباقر صدر است. برای اطلاع بیشتر مصاحبه زیر با عنوان «دلایل نفوذ اندیشه شهیدصدر در جهان اسلام» خواندنی است: https://b2n.ir/443095 https://eitaa.com/allamehsadr

⬅️بعد دوم درباره مسئله «تعارض علم و دین» در تولید علم دینی، از حیث فلسفه علمی قابل بررسی است. در تولید علم، رویکردهای مختلفی وجود دارد. هر رویکرد بر اساس مبانی و پیش فرض های از پیش پذیرفته، روش شناسی تولید علم خود را معرفی کرده، به کار می بندد. به عنوان نمونه، رویکردهای پوزیتویستی، تفسیری، انتقادی و پراگماتیستی، هریک بر اساس مبانی و پیش فرضهای خود، روش شناسی خاص خود را در تولید دارند. 🔺ایده «علم دینی» که تلاش دارد، نظریه های علمی را از منبع «قرآن» و «روایات» اخذ کند، به دلیل برخورداری از مبانی و روش شناسی خاص خود، میتواند رویکردی رقیب، در کنار رویکردهای فوق باشد. بنابراین، مسئله «تعارض علم و دین» مسئله آغازین تولید علم دینی نیست؛ همچنانکه هیچیک از رویکردهای دیگر، تلاش ندارند ایده خود را با مسئله «تعارض دین با علم» بیآغازند. 👇البته، «مسئله تعارض علم و دین» یک مسئله فرعی است، که بعد از شکل گیری رویکرد علمی، می تواند مطرح شود انشاء الله در آینده، به این مسئله فرعی پرداخته خواهد شد.

🔸بشریت بی‌‌شک دیر یا زود، به اسلام خواهد رسید؛ زمانی که به شکست تجربه‌‌هایی که در دوران بسیار بسیار درازمدت خود، انجام داده است، ایمان بیاورد؛ دورانی که در پی یافتن آیین زندگی، پشت سر گذاشت و هم‌‌چنان این دوران را ادامه می‌‌دهد تا این‌‌که در نهایت در ساحل اسلام،‌ دین طبیعت انسانی و حیات، لنگر می‌اندازد. (بارقه‌ها، ص٣٣۴) #شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

🔸شهیدصدر در نگاه اندیشمندان غربی🔸 🔺نشست «شهیدصدر در نظرگاه اندیشمندان غرب» به همت پژوهشگاه تخصصی شهیدصدر و انجمن علمی و گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران در دانشکده علوم اجتماعی این دانشگاه برگزار شد. 👈در این نشست دکتر عبدالکریم تاراس چرنینکو مترجم آثار شهید صدر به زبان روسی و دکتر ژولین پلیسه مترجم آثار شهید صدر به فرانسه به سخنرانی پرداختند. دکتر عبدالکریم تاراس دارای مدارک دانشگاهی مختلف در رشته­ های ادبیات، مدیریت، الکترونیک و فلسفه و نویسنده اولین شرحی بر نهج البلاغه به زبان روسی و مترجم کتاب اقتصادنای شهید صدر به زبان روسی است. دکتر ژولین پلیسه نیز اسلام شناس و پژوهشگر دانشگاه تولوز فرانسه است و در زمینه اقتصاد اسلامی، ژئو اقتصاد و دین و علوم انسانی به فعالیت پژوهشی می پردازد. وی کتاب بانکداری بدون ربای شهید صدر را به فرانسه ترجمه کرده­ است. متن کامل این گزارش را در لینگ زیر مطالعه فرمایید👇 🔸https://b2n.ir/296121 🔰https://eitaa.com/allamehsadr

🔸الحقيقة الاولى‏: هي الاطّراد بمعنى‏ أنّ السنة التاريخية مطّردة ليست علاقة عشوائية، وليست رابطة قائمة على‏ أساس الصدفة والحظ والاتّفاق، وإنّما هي علاقة ذات طابع موضوعي لا تتخلّف في الحالات الاعتيادية التي تجري فيها الطبيعة والكون على‏ السنن العامة، وكان التأكيد على‏ طابع الاطّراد في السنة تأكيداً على‏ الطابع العلمي للقانون التاريخي؛ لأنّ القانون العلمي أهمّ مميز يميزه عن بقية المعادلات والفروض هو الاطّراد والتتابع وعدم التخلّف. ومن هنا استهدف القرآن الكريم من خلال التأكيد على‏ طابع الاطّراد في السنة التاريخية، استهدف أن يؤكد على‏ الطابع العلمي لهذه السنة... . (المدرسة القرآنیة، الدرس الخامس، ص 69) 🔺... قرآن کریم با تأکید بر عام بودن (تکرارپذیری و غیرقابل استثنا بودن) قانونهای تاریخی، در واقع بر علمی بودن آن تأکید دارد. بنابراین، ایده استخراج «نظریه قرآنی» امری روشمند و مبتنی بر مبانی علمی است؛ زیرا نظریه درباره گزاره های علمی به کار می رود، و گزاره های قرآنی نیز ویژگیهای علمی بودن را دارا هستند. 🔺نکته حائز اهمیت در این شیوه تولید علم، تکیه آن بر منبع معرفتی دینی است، که منجر به تولید علم دینی می شود. ✅https://eitaa.com/allamehsadr

🔸شهیدسیدمحمدباقر صدر: قرآن مانند دیگر کتاب‌ها نیست که برای آموزش و پژوهش علمی تألیف شده باشد. این کتاب، فرایند دگرگون‌سازی کامل و همه‌جانبه عقلی، روحی و ارادی انسان و فرایند پایه‌گذاری امت و پی‌ریزی تمدن است. ممکن نیست که این مهم به یک‌باره انجام ‌شود، بلکه ماهیت چنین کاری، نیازمند فعالیتی تدریجی است؛ از‌این‌رو باید قرآن کریم به‌تدریج نازل می‌شد تا کار سازندگی را استحکام بخشد و پایه‌های آن را یک‌به‌یک بنا کند و رسوب‌های جاهلیت را با حکمت و پایداری ریشه‌کن سازد. به‌دلیل همین بردباری و حکمت در فرایند دگرگون‌سازی و سازندگی، اسلام در حلّ مشکلات فردی و اجتماعی و درمان ریشه‌ای نابسامانی‌ها راه تدریج را در پیش گرفته و در برابر برخی از آنها در چندین مرحله مقاومت کرده تا بتواند آن را ریشه‌کن کند. داستان تحریم شراب‌خواری و اعلان تدریجی آن نمونه‌ای از این امر است. اگر قرآن به یک‌باره همه احکام و تعالیم جدیدش را نازل می‌کرد، مردم از آن می‌گریختند و این کتاب نمی‌توانست انقلاب عظیمی را که در تاریخ برپا کرد به ثمر رساند. (موسوعه شهیدصدر، ج‏19، ص: 225) ✅https://eitaa.com/allamehsadr

#شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

🔺«طرح هر روز، یک کتاب»🔺 نام کتاب: «السنن التأریخیة فی القرآن» (سنتهای تاریخی در قرآن) نویسنده: علامه شهید «سیدمحمدباقر صدر» 🔹معرفی کتاب: کتاب «السنن التأریخیة فی القرآن»، اثر متفکر بزرگ جهان اسلام، شهید سیدمحمدباقر صدر (ره) است، که با عنوان «سنتهای تاریخی در قرآن» ترچمه و چاپ شده است. این کتاب، ایده «نظریه پردازی قرآنی» را وارد ادبیات علوم قرآنی کرد و توسط اندیشمندان جهان اسلام، مورد استقبال قرار گرفت. ایده این کتاب، از کلیدهای ورود به تولید «علوم انسانی دینی» است و شیفتگان قرآن و مباحث علم دینی، قطعا بی‌نیاز از آن نیستند. 🔸محور اصلی کتاب، بررسی «قوانین تاریخ» در قرآن کریم است. این کتاب به لحاظ روش شناختی، بیانگر روش «تفسیر موضوعی قرآن» برای اکتشاف نظریه های قرآنی است. بنابراین، شهیدصدر در واقع، ایده نظریه پردازی علوم انسانی قرآنی را با تطبیق بر یک نمونه قرآنی، یعنی قوانین تاریخی، عرضه کرده است. 🔹این کتاب در قالب 14 درس گفتار ارائه شده است. درسهای ابتدایی این کتاب، مباحثی درباره تفسیر موضوعی و اهمیت و ضرورت آن ارائه می‌کند. سپس، تا پایان کتاب، موضوع «سنن تاریخی» با استناد به آیات قرآن، بررسی شده، به روش «استنطاقی» نظریه قوانین تاریخی از دل آیات قرآنی، استخراج می‌شود. 🔸از دیدگاه نویسنده، قرآن کریم اولین کتابی است که به قوانین تاریخی اشاره کرده است. همچنین، تفسیر موضوعی، روشی است که با ارائه مسائل و واقعیات بشری به قرآن کریم، در پی اکتشاف نظریه‌های قرآنی برای حل این مسائل است. #طلاب_انقلابی @TollabEnghelabi https://eitaa.com/TollabEnghelabi

📆 ١٧مهر١٣۵٢(١١رمضان) ◀️ اجتماع حمایت از فلسطین به دعوت حضرت‌ آیت‌الله خویی درصحن حرم امیرالمومنین علیه السلام 🔸از سمت چپ تصویر: سيد جمال الدين خوئي و آیات عظام سيد أبوالقاسم خوئی، سیدنصرالله مستنبط، شهیدصدر، سیدعلی سیستانی، محمد تقي جواهري #شهید_صدر #علم_دینی 🆔 https://eitaa.com/allamehsadr به نقل از، کانال پژوهشگاه شهیدصدر(@shahidsadr)

🔸معرفی مقاله ناظر به نظریه پردازی دینی/قرآنی شهیدصدر 🔺مطالعاتی که تلاش دارند بر مبنای متون دینی وارد نظریهپردازی در حوزه علوم اجتماعی شوند، در ظاهر هویتی دوگانه دارند که حضور نظریه‌ها و مفاهیم علوم اجتماعی در آنها پررنگ است. مسئله اصلی این نوشتار، بررسی چگونگی تعامل مطالعات دینی، به محوریت قرآن، با نظریه‌ها و مفاهیم علوم اجتماعی است. برای دستیابی به این امر، دو نمونه از آثار تحقیقی (یک تحقیق در روانشناسی شخصیت و نظریه پردازی قرآنی شهیدصدر) به مثابه دو شیوه از کاربست نظریههای علوم اجتماعی در مطالعات قرآنی/ دینی بررسی و ارزیابی میشود. این امر، نیازمند یک روش تحلیلی قیاسی ـ استقرایی مقایسهای است که با تکیه بر الگوی نظریه‌سازی در علوم اجتماعی انجام میشود. نتیجه ارزیابی نمونه‌ها نشان می‌دهد مهمترین کاربست مثبت رجوع به نظریه‌های علوم اجتماعی در مطالعات قرآنی/ دینی، غنی‌سازی پرسشهای تحقیق و کمک به استنطاق از قرآن در راستای ارائه نظریههای بنیادین قرآنی است. همچنین مهمترین آسیب، تحمیل آرای بیرونی بر قرآن و متون دینی است. ادامه مطلب در👇 https://b2n.ir/340005 #شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

#شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

جلسه پایانی کتاب «المدرسة القرآنیة»👆

خلاصه ای از مقاله علمی در معرفی کتاب «المدرسة القرآنیة» و جایگاه آن در آثار شهیدصدر👇

بسم الله الرحمن الرحیم پیش آغازه‌های تمدن اسلامی در المدرسة القرآنیه موسوی، هادی (هیئت علمی گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) محمدی فرد، علیرضا (مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم و پژوهشگر گروه فلسفه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه) گرچه ایده علم دینی از دوره‏های اولیه اسلام در قالب مذاهب کلامی، فلسفی و نوع پیشرفته‏تر آن در حکمت عملیِ زاده شده در دوره اسلامی تبلور پیدا کرده بود، اما از قرن 13 و 14 هجري، سرآغاز چالش‌هایی وسیع‌تر در رويکردهاي علم ديني بود. با ظهور تفسیرهای نادرست از علوم تجربي که پیشتر در دامان مسلمانان رشد کرده بود و تلاش‌ این جریان‌ها برای تغيير سبک زندگي مردم جهان، انديشمندان اسلامي احساس کردند که سخن گفتن از دين و کتاب آسماني در جهان جديد و براي انسان جديد نميتواند تنها به همان شيوه رایج کارآمد باشد؛ بلکه بايد در کنار حفظ واقـع‌نگري موجود و توجه‌ به ضرورت‌ها و نيازهاي زمانه، مفاهيم و آموزههاي قرآني را وارد زندگي مسلمانان کرد. با وجود پیشرفت‌های تمدنی که در دوره زایش حکمت عملی در دوره اسلامی اتفاق افتاده بود اما غفلت اجتماعی، نسبت به این ذخیرۀ دانشی، موجب شد در اين برهه، جريان‌های جدیدی از علم اسلامي و علم ديني پديد آید که فراز و فرودهاي فراواني را به خود ديد. فارغ از قضاوت در مورد چيستي و چگونگي رويکردهاي مختلف علم ديني در دوره اخیر، وجه مشترک آنها تمرکز بر نگاه اجتهادي نسبت به منابع و در عين حال توجه به تفسير خاصي بود که از علم داشتند. در اين ميانه شهيد سيدمحمدباقر صدر (ره) ظرفيتي از اجتهاد ديني را براي اهل علم آشکار ساخت که تداوم آن مي‌توانست پشتوانه‌هاي فکري علوم انساني غربي را، که تا اعماق مراکز علمي و حکومتي نفوذ کرده بود، دچار فروپاشي سازد. اين تلاش فکري، که هدف نهایی‌اش دستیابی به تمدن اسلامی است، در آثار مختلف ايشان، از جمله «اقتصادنا»، «فلسفتنا»، «البنک اللاربوي»، «المدرسة الاسلامية»، و برخی دیگر از آثار ایشان خط فکري منسجم و يکساني را پي ميگيرد، و در سلسله درسهاي تفسيري ايشان که تحت عنوان «المدرسة القرآنية» به چاپ رسيده است، به اوج ميرسد. آغاز ايده «توليد علم ديني» که برخي مراتب آن در آثار پيشين شهيدصدر تبيين شده بود، با «المدرسة القرآنية» تکميل شد. با نشر این کتاب، ایده «نظریهپردازی قرآنی» بر پایه تفسیر موضوعی، مورد استقبال اندیشمندان و قرآنپژوهان مسلمان قرار گرفت و تفسیر موضوعی، از حالت صرف معناشناسی متن قرآن، به روشی اجتهادی برای کشف نظریههای علمی قرآن تبدیل شد. اين کتاب را می‌توان یکی از آخرین قطعات نقشه جامع تولید علم دینی دانست که البته بدون در نظر داشتن قطعات دیگر نمی‌توان تبیین روشنی از جایگاه و کارکرد آن داشت. این اثر ارزشمند، بهرغم مختصر بودن اما، مشتمل بر مطالبي است که چند حلقه مهم از حلقههاي توليد علم ديني را تکميل ميکند: الف) شکلگيري هر علمي، وابسته به توليد «نظريه» است؛ و محور اصلي اين کتاب پيرامون نظريهپردازي از قرآن کريم است. ب) نظريهپردازي علمي، بايد روشمند باشد؛ و اين کتاب، «تفسير موضوعي» با تلقی مخصوص به خود را بهعنوان روشي اکتشافي براي نظريهپردازي معرفي ميکند. ج) از جمله تمايزهای اصلي رويکردهاي مختلف علمي، به منبع معرفتي آنهاست؛ و اين کتاب با محور قرار دادن «قرآن کريم» بهعنوان منبع معرفتي اصلي، راه را براي توليد نظريههاي علم ديني هموار ميکند. د) توليد علوم انساني، بدون توجه به شرائط و مسائل روز، بيمعناست؛ و اين کتاب، با شيوه کشف موضوع (و در واقع مسأله علمی) از تجربههاي بشري و زندگي واقعي بشر، علاوه بر ارائه تبييني جامع از جاودانگي و جهانشمولي قرآن، نشان ميدهد که چگونه ميتوان نظريهاي ارائه داد که هم ديني باشد و هم از سنخ علوم انساني و اجتماعي. ه) بنیان علوم انسانی بر ارائه یک انسانشناسی، مبتنی بر مبانی علمی هر رویکرد است؛ این کتاب، با انتخاب موضوع «قوانین تاریخ» بهعنوان اولین و پایه‌یترین مسئله تحقیق برای تفسیر موضوعی، در واقع، نظریه انسانشناسی اجتماعی قرآن را استخراج میکند. به نحوی که علاوهبر ارائه مباحث روشی، از جهت محتوایی نیز یک موضوع از موضوعات علوم انسانی را تحقیق، و نظریه قرآن درباره آن را ارائه میکند. ساختار این کتاب، که در قالب 14 درسگفتار ارائه شده است، بهصورت زیر قابل ترسیم است: ـ تعریف خاص این کتاب از تفسیر موضوعی، اهمیت و ضرورت آن؛ ـ تبیین چگونگی کشف موضوع از تجربههای بشری، برای دستیابی به نظریههای اساسی قرآن؛ ـ انتخاب موضوع «قوانین تاریخ» و تحقیق آن در قرآن کریم، برای دسترسی به نظریهقرآنی درباره آن؛ ـ طرح پرسشهای هشتگانه زیر، درباره موضوع «قوانین تاریخ»، که ادامه کتاب با پاسخ به این پرسشها، مسیر دستیابی به نظریه قرآنی را طی میکند: • آیا رویدادهای عرصه تاریخ، دارای قانون هستند؟ • آیا در قرآن‌کریم، تاریخ بشری دارای قوانین است؟ • آیا در مسیر رشد، #شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

• حرکت و تکامل تاریخ بشری قوانینی حاکم است؟ این قوانین کدامند؟ • تاریخ بشر چگونه آغاز شد؛ چگونه رشد کرد؛ و چگونه تکامل یافت؟ • عوامل بنیادین در نظریه تاریخ چیست؟ • نقش انسان در ساخت تاریخ چیست؟ • نقش عالم بالا و نبوت در عرصه اجتماعی چیست؟ • اظهار نظر خاص قرآن درباره این قوانین، از جهت سلبی یا ایجابی، و از جهت اجمالی یا تفصیلی چیست؟(همان: 46ـ47) ـ محتوای کتاب، در پاسخ به پرسشهای فوق، در عناوین زیر خلاصه میشود: • اثبات مشتمل بودن قرآن بر موضوع «قوانین تاریخ»؛ • ـ تبیین ماهیت «قوانین تاریخ» و پیوند آن با حرکت‌های اجتماعی؛ • ـ تبیین تفاوت گزارههای دانش تاریخ با قوانین تاریخ؛ • ـ تفکیک کنش فردی از کنش اجتماعی؛ • ـ استخراج قالبهای تحقق قوانین تاریخ در قرآن؛ • ـ تبیین عناصر شکلدهنده جامعه بشری از دیدگاه قرآن کریم؛ • ـ تبیین نقش انسان، الله، پیامبر و امام، در حرکت تاریخی؛ • ـ تبیین نقش محتوای داخلی و روانشناختی انسان در حرکت تاریخی؛ • ـ توضیح تفاوت جوامع مادیگرا با جوامع الاهی، از حیث مؤلفههای شکلدهنده جامعه؛ • ـ توضیح تفاوت جوامع مادیگرا با جوامع الاهی، از حیث هدف و آرمان نهایی؛ • ـ تبیین فرایند رو به رشد و به‌روز بودن جوامع دینی، از طریق پیوند میان هدف نهایی و اهداف میانی در هر عصر؛ • ـ تبیین پیوندهای ارتباطی میان عناصر شکلدهنده جامعه بشری؛ • ـ تبیین چگونگی ارتباط انسان با طبیعت با ارتباط انسان با دیگر انسانها. جمع‌بندی آنچه این کتاب با عنوان تفسیر موضوعی ارائه می‌کند در واقع روشی چند بعدی است که از سویی با تجربه عام بشری ارتباط می‌گیرد، و از سوی دیگر با قرآن. همچنین نحوه به دست آوردن مسائل تجربه بشری و نحوه ارائه آن به قرآن و کشف پاسخ از قرآن را تبیین می‌کند. البته، تمام این تلاش‌ها، نخست در راستای تولید علم دینی، و در نهایت، برای رسیدن به تمدن اسلامی است. #شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr

🔸 «علم دینی، و تعیین معرفت مرجع»🔸 ◀ این مسئله که داور نهایی در تعیین و ارزیابی نظریه علمی کدام منبع معرفتی است، از مسائل مهم فلسفه علم است. در هر رویکرد علمی، تعیین می‎شود که اگر قرار است یک نظریه علمی داشته باشیم، ملاک و منبع معرفتی مرجع در این امر کدام است. ◀ در همین راستا، شهیدصدر به رغم تأکید بر استفاده تفسیرموضوعی از تجربیات بشری، و به رغم پررنگ بودن نقش تجربه در شناسایی موضوع، ملاک سنجش اعتبار علمی بودن نظریه را تجربه نمی‎داند، بلکه قرآن را بعنوان منبع معرفتی مرجع تعیین می‎کند و نقش مفسرموضوعی را، کشف‎کننده این نظریه قرآنی می‎داند.(‌صدر، 1421: 35-36) 🔺تعیین معرفت مرجع در این ایده، در مقابل معرفت مرجع در دیگر رویکردهای تولید علم، سرآغاز استقلال هویت علمی در رویکرد دینی است؛ اما، تولید علم مؤلفه های دیگری نیز دارد که در آثار علامه صدر ارائه و تبیین شده است. #شهید_صدر #علم_دینی https://eitaa.com/allamehsadr