#المفعول به
تحلیل اصطلاح#المفعول به:
ال موصول است که مصداقش همان شیئی است که فعل بر آن واقع شده است.
مفعول اسم مفعول صله ال موصول.
باء در به،باء سببیت است،و ضمیر در آن عود به ال موصول می کند.
ترجمه: آنچیزی که فعل رخ داده به سبب او.یعنی تا متعلَق فعل نباشد،فعل هم نمی شود رخ دهد زیرا فعلیت فعل بدون متعلَقش محال است زیرا واقع بدون موقوع علیه فعلیت ندارد،پر واضح هم است که فعل واقع و مفعول به،موقوع علیه می باشد.
نکتةٌ:
۱.فرق سببیت مفعول به و سببیت مفعول له در ان است که مفعول له علت و انگیزه برای فاعل است تا فعل را بخاطر ان علت بوجود اورد و حال انکه مفعول به علت بوجود امدن خود فعل است و کاری با فاعل ندارد.
مثلا در ضرب زید عمرا تأدیبا،علت بعث زید برای زدن،ادب کردن عمرو است،و سبب رخ دادن فعل علاوه بر علت فاعلی که زید است،عمرو هم می باشد زیرا تا عمرو نباشد رخ دادن ضرب محال است.
به همین توضیح اشاره دارد قول رضی در شرحش بر کافیه:
المفعول به: ما یفعل به الفعل...
@alnokat