چهار نقطه ضعف اخلاقی و اجتماعی: 1.الْبُخْلُ عَارٌ😔 بخل آن است که انسان حاضر نباشد چیزى از مواهب خداداد را در اختیار دیگران بگذارد، هرچند امکانات او بسیار بیش از نیازهاى او باشد. پیامدهای بخل:🤔 1. بخل سبب نفرت مردم از بخیل مى شود و افراد نزدیک و دور از او فاصله مى گیرند. 1.بخل سبب سنگدلى و قساوت است، زیرا بخیل ناله مستمندان را مى شنود و چهره رقت بار آنها را مى بیند و در عین حال به آنها کمکى نمى کند و این مایه قساوت است.😔 3. بخل سبب مى شود که بسیارى از منابع اقتصادى از گردش تجارى سالم خارج شود و به صورت کنز و اندوخته در آید در حالى که گروه هایى در جامعه ممکن است به آن نیاز داشته باشند. 4. افراد بخیل گاه به زن و فرزند خود نیز تنگ و سخت مى گیرند به اندازه اى که مرگ او را آرزو مى کنند و این عار و ننگ دیگرى است. 😭 5.افراد بخیل به سبب دلبستگى فوق العاده غیر منطقى به مال و ثروتشان از نظر تفکر اجتماعى بسیار ضعیف و ناتوانند و این هم ننگ و عار دیگرى است، لذا امام(علیه السلام) در عهدنامه معروف مالک اشتر به او توصیه مى کند که هرگز بخیل را در مشورت خود دخالت ندهد که او را به ترک حق دعوت مى کند و از تهى دستى و فقر مى ترساند; (لاَ تُدْخِلَنَّ فِی مَشُورَتِکَ بَخِیلاً یَعْدِلُ بِکَ عَنِ الْفَضْلِ وَیَعِدُکَ الْفَقْر). زیرا بخل سبب می شود افراد بخیل آنگونه که مشورت درست بدهند، راهنمایی درست ندهند.) 2.وَالْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ😪 افراد ترسو هرگز نمى توانند از قابلیت ها، شایستگى ها و استعدادهاى خود استفاده کنند و نتیجه آن عقب ماندگى در زندگى است. به علاوه هنگامى که دین و جان و ناموس و کشور آنها به خطر بیفتد از جهاد ابا دارند و به جاى این که در صف مجاهدان باشند در صف قاعدان و بیماران و از کار افتادگان و کودکان قرار مى گیرند. هرگز هیچ آدم ترسویى به مقامى نرسیده; نه کشف مهمى کرده نه پیروزى چشمگیرى به دست آورده و نه به قله هاى کمال رسیده است. 3. وَ الْفَقْرُ یُخْرِسُ الْفَطِنَ عَنْ حُجَّتِهِ😔 افراد فقیر از یک سو در خود احساس حقارت مى کنند و هر اندازه فَطِن و باهوش باشند بر اثر این احساس حقارت از گفتن حرف حساب خود و دفاع از حقوق خویشتن باز مى مانند و از سوى دیگر چون مى دانند بسیارى از مردم براى سخنان آنها بهایى قائل نمى شوند نمی توانند حرف حق خود را بیان کنند. البته این اصل استثنائاتى نیز دارد; افراد فقیرى را مى شناسیم که همچون ابوذر شجاعانه به مبارزه با طاغوت هاى زمان برخاستند و حجت خود را بر آنها تمام کردند هرچند این قیام ها گاه به قیمت جان آنها تمام شد; ولى این افتخار را در تاریخ براى خود ثبت کردند که در صف اول از صفوف مبارزان راه حق بودند. 4. وَالْمُقِلُّ غَرِیبٌ فِی بَلْدَتِهِ😶 غریب کسى است که دوست و آشنایى ندارد و احساس تنهایى مى کند غالبا دنیاپرستان از افراد فقیر و تنگدست فاصله مى گیرند و آنها را در شهر خود غریب مى گذارند و به عکس ثروتمندان حتى در بلاد دوردست از وطنشان غریب نیستند همان گونه که شاعر مى گوید: منعم به کوه و دشت و بیابان غریب نیست *** هر جا که رفت خیمه زد و بارگاه ساخت فقیر به کسى مى گویند که در عین فقر، فقر خویش را نیز اظهار مى کند و مقل از قلت گرفته شده به معنای گسی که کم درامد است و در عین تنگدستى انفاق کند (فقیر و خویشتن دار). کافى، ج 4، ص 18، ح 3.

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: ناتواني آفت، و شكيبايي شجاعت، و زهد ثروت، و پرهيزكاري سپر نگهدارنده است. و چه همنشين خوبي است، راضي بودن و خرسندي. 📒 #نهج_البلاغه #حکمت4 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

به علت طولانی نشدن مبحث و این که حوصله تان سر نرود به صورت قطعه قطعه شرح حکمت ارسال شده است.

.الصَّبْرُ شَجاعَةٌ : صبر کردن شجاعت است.👌 شجاعت تنها در هجوم بردن بر دشمن در میدان جنگ و جهاد و تاختن و حمله کردن و رزم دادن در میدان کارزار نیست بلکه گستره وسیعی دارد و ابعاد مختلفی از عمل و رفتار انسان را در بر می گیرد . صبر نمودن در برابر مشکلات و تحمل در برابر ناملایمات جلوه ای از شجاعت و دلیری انسان است . انسان صبور شجاعانه و دلاورانه بر لشکر ناملایمات می تازد و بر صف دشواری ها و سختی ها هجوم می برد و آن را از پا در اورده و تسلیم خود می کند . رسول خدا(صلى الله علیه وآله) نقل شده است «الصَّبْرُ ثَلاَثَةٌ صَبْرٌ عِنْدَ الْمُصِیبَةِ وَصَبْرٌ عَلَى الطَّاعَةِ وَصَبْرٌ عَنِ الْمَعْصِیَة». کافى، ج 2، ص 91، ح 15.

1. الْعَجْزُ آفَةٌ : «عجز و ناتوانى آفت است»😳 عجز و ناتوانی آفت رشد و تعالی انسان و مانع پیشرفت و ترقی مادی و معنوی او است . انسان عاجز، ذلیل و خوار عقب مانده و شکست خورده و بى ارزش و بى مقدار است . گاه مى شود که عجز و ناتوانى بدون اختیار دامان انسان را مى گیرد، ولى غالباً چنین نیست، بلکه نتیجه کوتاهى ها و بى برنامگى هاست. امیر مؤمنان على(علیه السلام) «إِنَّ الاَْشْیَاءَ لَمَّا ازْدَوَجَتْ ازْدَوَجَ الْکَسَلُ وَالْعَجْزُ فَنُتِجَا بَیْنَهُمَا الْفَقْرَ; هنگامى که اشیاء با یکدیگر ازدواج کردند تنبلى و ناتوانى نیز به هم پیوستند و فرزند آنها فقر بود». کافى، ج 5، ص 86، ح 8.

الزُّهْدُ ثَرْوَةٌ : زهد ثروت است.😇 زهد همان بى اعتنایى به زرق و برق دنیا و مال و منال و شهرت و آوازه است. زاهد کسى نیست که فاقد این امور باشد بلکه زاهد کسى است که دلبسته و وابسته به این امور نباشد; خواه آن را داشته باشد یا نداشته باشد. اموال انبوه و سرمایه فراوان با آتشی بر باد می رود و نیست و نابود می شود و با سرقت و دزدی نابود می گردد و جز حسرت و اندوه چیزی از آن بر جای نمی ماند اما ثروت حقیقی در بی رغبتی به دنیا و دل نبستن به آن و گرایش و توجه به آخرت و نعمت های ماندگار آن است. آدم زاهدِ قانع، از همه خلق بى نیاز است و چه بسا ثروتمندانى که جزء نیازمندان هستند.

الْوَرَعُ جُنَّةٌ : تقوا و پرهیزگارى سپرى است (در برابر گناهان و خطرات شیطان و هواى نفس.🤫 شیطان دشمن قسم خورده انسان است و انسان پیوسته در معرض هجوم و حمله دشمن و ضربات مرگبار شیطان و حمله های بی رحمانه او است . بنا بر این انسان نیازمند سپر و محافظی است که او را در برابر این حملات ناجوانمردانه و بی امان حفظ کند و این سپر چیزی جز تقوا و ورع و پرهیزگاری و خدا ترسی نیست و به همین دلیل در این روایت نورانی تقوا و ورع به عنوان سپر و محافظ معرفی شده است . «جنة» به معنای سپراست زیرا سپر وسیله اى دفاعى در مقابل آماج تیرهاى دشمن یا شمشیرها و نیزه هاست گویا هواى نفس و شیطان پیوسته قلب انسان را هدف تیرهاى خود قرار مى دهد و انسان با ورع به وسیله این سپر مى تواند از آزار آنها در امان بماند.

نِعْمَ الْقَرینُ الرِّضی : «رضایت و خشنودى (از تقدیرات الهى) بهترین همنشین است.🤗🤗 انسان در مسیر حرکت خود و پیمودن راه طولانی کمال و تعالی نیازمند همراه و رفیق و همنشین خوب است و بدون آن پیمودن مسیر دشوار بندگی میسور و عملی نیست . همنشین خوب کسى است که به انسان آرامش بخشد و او را از بى تابى در برابر مشکلات باز دارد و در او روح امید بدمد و تمام این آثار در راضى بودن به قضاى الهى است. آنکس که مقدرات را از سوى خداوند حکیم و مهربان مى داند هرگز از مصائبى که به هر حال در دنیا روى مى دهد و مشکلاتى که گریبان انسان را ناخواسته مى گیرد ناراحت نمى شود و بى تابى نمى کند و اعصاب خود را در هم نمى کوبد. البته این بدان معنا نیست که انسان در برابر هر حادثه اى تسلیم شود، بلکه به این معناست که تمام کوشش خود را براى پیروزى بر مشکلات به کار گیرد; ولى اگر حوادثى خارج از حیطه قدرت او رخ دهد در برابر آن راضى باشد و زبان به ناشکرى نگشاید و جزع و بى تابى نکند. در روایتى آمده است که موسى بن عمران(علیه السلام) به پیشگاه خداوند عرضه داشت: مرا به عملى راهنمایى کن که اگر آن را انجام دهم رضاى تو را به دست آورده باشم. خداوند به او وحى فرستاد که رضاى من (گاه) در ناخوشنودى توست و طاقت آن را ندارى... موسى بر زمین به سجده افتاد عرض کرد خداوندا افتخار سخن گفتنت با من را به من بخشیده اى و پیش از من به کس دیگرى نداده اى و هنوز مرا به عملى راهنمایى نکرده اى که با آن رضا و خوشنودى ات را به دست آورم «فَأَوْحَى اللَّهُ إِلَیْهِ أَنَّ رِضَایَ فِی رِضَاکَ بِقَضَائِی; خداوند به او وحى فرستاد که رضاى من در این است که تو راضى به قضاى من باشى» بحارالانوار، ج 79، ص 134.

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: دانش، ميراثي گرانبها، و آداب، زيورهاي هميشه تازه، و انديشه، آيينه اي شفاف است. 📒 #نهج_البلاغه #حکمت5 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

الْعِلْمُ وِرَاثَةٌ کَرِیمَةٌ. علم و دانش میراث گرانبهایى است.🌷 گرانبهاترین میراثى که انسان از خود به یادگار مى گذارد علم و دانش است و به ارث گذاشتن مواهب مادى افتخارى است. وَالاْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ.آداب (انسانى)، لباس زیبا و کهنگى ناپذیر است. 🌸🌸 منظور از «آداب»، فضایل اخلاقى مربوط به روابط اجتماعى است مانند: تواضع، امانت، صداقت، محبت، خوشرفتارى، فصاحت و بلاغت در بیان. «حُلَل» جمع «حُلَّه» به معناى لباس زینتى است. «مُجَدَّدَة» به معناى چیزى است که پیوسته تجدید و نو مى شود و هرگز کهنه نخواهد شد. بر این پایه، مفهوم کلام امام(علیه السلام) چنین است که این صفات برجسته انسانى همچون لباس هاى زیبایى است که آدمى در تن مى کند و هرگز فرسوده نمى شود بر خلاف لباس هاى ظاهرى که هم کهنه مى شود و هم ممکن است دست سارقان به آن دراز شود و هم جنبه ظاهرى دارد و در اعماق وجود انسان تأثیر گذار است.. وَالْفِکْرُ مِرْآةٌ صَافِیَةٌ.فکر آئینه صافى است🤔🤔 منظور از فکر همان اندیشیدن پیرامون مسائل مختلفى است که بر انسان وارد مى «لاَ عِبَادَةَ کَالتَّفَکُّرِ فِی صَنْعَةِ اللَّهِ عَزَّوَجَل; هیچ عبادتى برتر از اندیشیدن در مخلوقات خداوند متعال نیست». امالى صدوق، ص 146. زیرا ریشه تمام نیکى ها و پیشرفت ها و موفقیت ها در تفکر و اندیشه صحیح است.

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: سينه خردمند صندوق راز اوست، و خوشرويي وسيله دوست يابي، و شكيبايي، گورستان پوشاننده عيبهاست. و نيز فرمود: پرسش كردن وسيله پوشاندن عيب هاست، و انسان از خود راضي، دشمنان او فراوانند. 📒 #نهج_البلاغه #حکمت6 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

سینه عاقل گنجینه اسرار اوست صَدْرُ الْعَاقِلِ صُنْدُوقُ سِرِّهِ. یعنى همان گونه که صاحبان ثروت اشیاء قیمتى را در صندوق هاى محکم نگاه دارى مى کنند، انسان عاقل نیز باید اسرارش را در دل خود پنهان دارد، چرا که اسرار او اگر به دست دوست بیفتد گاه سبب ناراحتى اوست و اگر به دست دشمن بیفتد ممکن است سبب آبروریزى او شود. به علاوه بعضى از اسرار ممکن است با سرنوشت ملتى ارتباط داشته باشد که اگر بى موقع فاش شود سبب خسارت عظیمى براى جامعه گردد. در غررالحکم از امام(علیه السلام) نقل شده : «سِرُّکَ أسیرُکَ وَ إنْ أفْشَیْتَهُ صِرْتَ أسیرَهُ; سرّ تو اسیر توست و هنگامى که آن را افشا کنى تو اسیر آن خواهى شد».(1) بعضى افراد هستند که مى گویند ما سرّ خود را فقط به دوستان صمیمى مى گوییم غافل از این که آن دوستان صمیمى نیز دوستان صمیمى دیگرى دارند.

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: صدقه دادن دارويي ثمربخش است، و كردار بندگان در دنيا، فردا در پيش روي آنان جلوه گر است. 📒 #نهج_البلاغه #حکمت7 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

دَوَاءٌ مُنْجِحٌ: به صدقه ای گفته می شود که قرب الهی در آن باشد، اگر بخشش یا پرداختی با نیت الهی باشد این کار برای انسان خیر و پاداش می آورد و در دنیا نیز موجب ازدیاد اموال و شفای بیماران می شود. کار نیک و خیر و پسندیده با نیت تقرب الهی را صدقه می گویند شاید انسان خیلی انفاق و کارهای خیر انجام دهد. امّا صدقه با نیت الهی قبول می شود.

در روایات آمده که صدقه مرگ بد را دفع می کند، دادن صدقه در شب غضب خدا را خاموش می سازد، صدقه کناه بزرگ را از بین می برد و حساب را آسان می نماید، صدقۀ مال، آن را رشد و نمو می دهد و عمر را زیاد می کند. خداوند صدقه را برای صاحبش تربیت می کند؛ همانگونه که مردی بچه شترش را تربیت می کند؛ پس روز قیامت مانند کوه احد آن را می آورند.

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: از ويژگيهاي انسان در شگفتي مانيد، كه با پاره اي (پي) مي نگرد، و با (گوشت) سخن می گويد، و با (استخوان) مي شنود، و از (شكافی) نفس می كشد!! 📒 #نهج_البلاغه #حکمت8 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

از علامه حسن زاده آملی نقل شده است: «اولین سیر انسان همان مَن کیستم؟ افسوس که انسان آسمان شناس شد ولی خود را نشناخت، ذرات اتم را شناخت ولی خود را نشناخت که هیچ بلکه خودش را فراموش کرد»(1) از مرحوم علامه سید محمد حسین طهرانی نقل شده است که فرمود: «با اخلاق ریشه ی رذائل از وجود انسان کنده نمی‌شود و فقط با عرفان رذائل ریشه کن می‌شود» (2) البته این لزوم و ضرورت نسبت به تهذیبِ نفس فقهی نیست! چرا که برخی کارها اگر چه از نگاه فقه واجب یا حرام نیست! ولی از دیدگاه اخلاق و عرفان لازم و یا حرام شمرده می‌شود مثلا دوام طهارت، دوام ذکر و یاد خدا و....واجب فقهی نیست! ولی واجب اخلاقی و عرفانی است. بخل، ترک تهجد و مناجات و برخی از امور مکروه و حرام فقهی نیست! ولی حرام اخلاقی و عرفانی می‌باشد. هیچ فقیهی به ضرورت تهذیب فتوا نداده است؛ زیرا اگر چه به حکم فقه از جهنم گریختن و به بهشت رفتن بر همگان واجب است ولی از بهشت گذر کردن و به بهشت‌آفرین پیوستن بر همگان واجب نیست. بر این اساس راه خدای بهشت غیر از راه بهشت است! بسیاری بهشتی‌اند ولی خدایی و توحیدی نیستند. از اصحاب یمین هستند اما از مقربین نیستند. از دیدگاه عرفان با یک نگاه اجمالی به ثمرات و آثار تهذیب نفس روشن می‌شود که هیچ کاری برای انسان مهم‌تر ولازم‌تر از سفر به سوی خدای متعال نیست. به تعبیر علامه حسن زاده آملی که فرمود: «انسان در این دنیا کاری جز خودسازی ندارد» از جمله آثار این سفر معنوی راهیابی به مقام قرب و همنشینی با مقربان درگاه الهی است.(3) در روایتی درباره همنشینان مقربان الهی یعنی همنشینان ائمه اطهار علیهم السلام از جمله امام حسین علیه السلام چنین آمده است: «به آن‌ها گفته می‌شود: داخل بهشت شويد ولى آن‌ها از ورود به بهشت امتناع نموده و مجلس ذكر حسين علیه السلام را اختيار مى‏كنند، فرشتگان و حورالعين به آن‌ها پيغام مى‏دهند كه ما با ولدان مخلّد مشتاق شما هستيم ولى ايشان از فرط سرور و نشاطى كه در مجلسشان دارند سرشان را بالا نكرده و به آن‌ها نمى‏ نگرند»(4) ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 1) آملی، صمدی، «دروس معرفت نفس»، جلسة2. 2) رضائی تهرانی، علی، «سیر و سلوک»، ص54 ـ 58. 3) همان، ص107 ـ 116. 4) ابن قولويه، جعفر بن محمد، «كامل الزيارات؛ ترجمة ذهنى تهرانى»، ص259. (بخش 29)@ahklag_marefat

از شگفتى هاى ديگر اين که همه ذرات چشم موجود زنده اى هستند و بايد تغذيه شوند و تغذيه از طريق خون صورت مى گيرد و اگر خون به همان شکلى که وارد اعضا مى شود وارد چشم بشود همه جا در نظر ما تاريک مى گردد ولى آفريدگار جهان پيش از آنکه خون وارد ياخته هاى چشم شود آن را چنان تصفيه و زلال مى سازد که کمترين رنگى از خود نشان نمى دهد.😳 از ديگر عجايب چشم اين است که دائماً به وسيله چشمه هاى بسيار کوچک اشک و حرکت پلک ها نرم و مرطوب نگهدارى مى شود که اگر نباشد چشم مى خشکد و کارآيى خود را از دست مى دهد چشمه هاى اشک اين آب زلال را تدريجاً روى چشم مى فرستد و از مجراى ديگرى که به منزله فاضلاب است عبور مى کند و به داخل حلق مى ريزد و به هنگام گريه فعاليت اين چشمه ها به صورت خودکار فزونى مى يابد. اشک چشم 😢از بيش از بيست ماده ترکيب شده که براى تغذيه چشم و شست و شو و ضد عفونى کردن آن کاملاً مؤثر است و اگر بشر بتواند ماده اى مانند اشک چشم بسازد به گفته بعضى يک غذاى کامل مقوى خواهد بود و اشک هاى مصنوعى که امروز ساخته اند هيچ کدام به پاى اشک چشم نمى رسند.😱

مرحوم مغنيه : چشم دو کار مهم مى کند نخست اين که صحنه هاى خارج را به درون دل منتقل مى سازد و انسان را از آنچه در اطرافش مى گذرد آگاه مى کند و ديگر اين که آنچه در درون قلب است از محبت و عداوت و هوشيارى و بلاهت و خير و شر به چشم منتقل مى سازد و چشم مى تواند آيينه اسرار درون انسان باشد.😲

مجال شگفتی های زبان و گوش نیست 😔

🎇🎇🎇🎇🌿🌹🌿🎇🎇🎇🎇 💠و درود خدا بر او فرمود: چون دنيا به كسي روي آورد، نيكيهاي ديگران را به او عاريت دهد، و چون از او روي برگرداند خوبيهاي او را نيز بربايد. 📒 #نهج_البلاغه #حکمت9 🎇🌹🕊 🎇🌿🌹 🎇🎇🎇🎇

🌅🌅🌅 اين يک واقعيت است هنگامى که انسان هايى چه در امر حکومت و سياست و چه در امور اجتماعى و اقتصادى و چه در علوم و دانش ها مشهور و معروف مى شود بسيارى از کارهاى خوبى را که ديگران انجام می دهند به آنها نسبت مى دهند . وقتی که دنیا وسایل بدبختی بر ای گروهی فراهم کند،😞 در برابر چشم مردم بد جلوه می کند، به طوری که اگرآن فرد دارای فضیلتی هم باشد، مردم آن فضیلت را انکار و او را بر خلاف آن معرّفی می کنند، 🙃اگر در دنیا پارسا باشد، او را به ریا و سمعه نسبت می دهند، اگر خوشخوی باشد به سبکی و بی‏حیایی معرّفی می کنند😢 و اگر شجاع و دلیر باشد او را به بی‏باکی و دیوانگی نسبت می دهند. 😳این برگشت دنیاست که در حقیقت خوبیهای خود را از آنان سلب کرده است، چه بسا که بدین وسیله شخص دارای فضیلت آماده رها کردن و یک سو نهادن فضیلت می شود و متخلّق به خوبی مخالف آن می گردد، به حدی که به طور کلی فضیلت از او رخت بر می بندد.

🍃هر صبح یک حدیث🍃 امام موسی کاظم علیه السلام: 🔹تفَقَّهُوا فی دینِ اللهِ، فَإِنَّ الفِقہَ مِفتاحُ البَصیرةَ و َ تَمامُ العِبادَهِ؛🔹 در دین خدا دانا شوید؛ چرا که دین شناسی و فقہ، کلید بصیرت و کمال عبادت است. 📚مسندالامام کاظم(ع)،ج۳،ص۲۴۹ ◼️ سالروز شهادت امام موسی کاظم علیه السلام را تسلیت عرض می نماییم. 🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀 🌹@farhangi_whc🌹 🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀🍀