2️⃣
مدتی است این تصویر (که نمیدانم از کدام کتاب برداشتهاند) در فضای مجازی منتشر شده است. این مطلب چنین القا میکند که امامان شیعه، ایرانیان را تحقیر کردهاند، پس شایسته نیستند که از آنها تبعیت کنیم.
🔻
اما اصل ماجرا چیست؟
🔹
متن عربی که در بالای تصویر آمده، مربوط به سفینة البحار شیخ عباس قمی است (که در واقع دائرة المعارفی برای احادیث اهل بیت، خصوصا بر اساس بحار الانوار گرد آورده است). اما همانطور که توضیح خواهم داد، ترجمه، کاملا جاهلانه یا خائنانه است.
عبارت عربی موجود در تصویر، مشتمل بر سه بخش است:
بخش اول حدیثی است از امام صادق علیه السلام که متن کاملش چنین است:
وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ يُوسُفَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ ضُرَيْسِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ نَحْنُ قُرَيْشٌ وَ شِيعَتُنَا الْعَرَبُ وَ عَدُوُّنَا الْعَجَمُ.
منبع اصلی این حدیث (که از آنجا نقل کردم) کتاب شریف معاني الأخبار، صفحه 404، حدیث 71 است.
🔹
اولین نکته درباره این حدیث آن است که مراد از «ابا عبد الله» در روایت، امام صادق است نه امام حسین (علیهما السلام). هر چند در حقیقت، هیچ تفاوتی بین این دو امام هُمام از نظر حق بودن نیست، اما روشن است که اگر مطلب سخیفی به امام حسین (علیه السلام) نسبت داده شود، تا چه اندازه میتواند در ذهن و قلب شیعیان و همۀ ایرانیان تأثیر منفی بیشتری داشته باشد.
🔹
اما بررسی این حدیث:
هر چند این روایت به دلیل حضور عثمان بن جَبَلة (که در کتب رجال و تراجم، مجهول است) از نظر سندی معتبر نیست، اما در ادامه توضیح خواهم داد که نمیتوان با اطمینان گفت جعلی است، بلکه معنایی درست و بیاشکال از آن فهمیده میشود.
🔹
در ترجمهای که ذیل آن آمده، «عجم» را به «ایرانیها» ترجمه کردهاند که کاملا غلط است. #عجم در اصل لغت یعنی «غیر عرب» و گاهی به صورت استعاری (در معنای کسانی که تابع حق نیستند) به کار میرود. همانطور که «عرب» در #مقابل این معنا هم به معنای انسانهای فهمیده است. اینجا هم همین معنا مراد است؛ زیرا در دو روایت دیگر نیز همین مضمون با عبارات دیگر آمده که از ملاحظه همه آنها این معنای استعاری (معنای مبتنی بر تشبیه) معلوم میشود:
✅ عنْهُ عَنْ يَحْيَى بْنِ الْمُبَارَكِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ أَوْ غَيْرِهِ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع نَحْنُ بَنُو هَاشِمٍ وَ شِيعَتُنَا الْعَرَبُ وَ سَائِرُ النَّاسِ الْأَعْرَابُ. (الكافي (ط - الإسلامية)، ج8، ص: 166، حدیث 183)
✅ سهْلٌ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ حَنَانٍ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع نَحْنُ قُرَيْشٌ وَ شِيعَتُنَا الْعَرَبُ وَ سَائِرُ النَّاسِ عُلُوجُ الرُّومِ. (همان، حدیث 184)
🔹
کلمه #اعراب (در حدیث اول) در لغت عربی، کنایه از انسانهای بی فرهنگ است و در قرآن کریم نیز به همین معنا به کار رفته است. عُلوج (جمع عِلج) هم به معنای انسانهای تندخو است، بنابراین علوج الروم (در حدیث دوم) یعنی انسانهای خشن رومی.
⬅️ بر اساس این دو حدیث، تعبیر «عدونا العجم» در روایت مورد بحث، به این معنا اشاره دارد که #دشمنان اهل بیت، انسانهایی نفهمند و در مقابل آن، تعبیر «شیعتنا العرب» میگوید شیعیان و پیروان اهل بیت، انسانهایی فهمیده و بافرهنگاند.
ادامه دارد...