❇️ خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه
🎙 آیت الله احمد مبلغی
✂️ برش هایی از متن:
🔸 استاد درس خارج حوزه قم ضمن اشاره به چیستی خصائص الشریعه گفت: حداقل دو فایده بر شناخت خصائص مترتب است و هر دوی آنها منهجی و روشی هستند و اگر این دو درست باشد باید به فلسفه شریعت بهعنوان علم ضروری نگاه کنیم. فایده اول این است که یک آگاهی و احاطه علمی را به فقیه میبخشد که در هنگام مواجهه با نصوص و استنباط و فهم ادله، با قدرت بیشتر و آگاهی بیشتر و سعی بر تحفظ خود از فروغلطیدن به اشتباهات، وارد استنباط شود. فایده دوم این است که گاهی اوقات فقه در بیرون میآید به جای اینکه درست کند خراب میکند، به جای اینکه خدمتی به دین کند به ضرر دین میانجامد، به جای اینکه وحدت ایجاد کند تفرقه ایجاد میکند. اگر شما خصائل شریعت را در اختیار داشتید میتوانید بر اساس شناخت صفات، ارزشداوری کنید.
🔸 به گزارش «سایت اندیشه ما» به نقل از شبکه اجتهاد، نشست «خصائص الشریعه و نقش آن در توسعه دانش فقه» با سخنرانی استاد احمد مبلغی، عضو مجلس خبرگان رهبری و مدرس خارج فقه حوزه علمیه قم قم در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد که گزیده آن را به نقل از «ایکنا» با اندک ویرایشی در ادامه میخوانید.
🔸 موضوع نقش خصائص الشریعه در استنباط و در فقه به صورت عام را طی چند نکته عرض میکنم. اینکه بحث را در خلال چند نکته بیان میکنم برای تسهیل نقل اندیشه و نقد اندیشه است، یعنی اگر کسی نقد دارد مشخص شود به کدام بخش نقد دارد.
۱. نکته اول اینکه علمی به نام فلسفه شریعت الآن وجود ندارد. البته فلسفه شریعت با فلسفه فقه متفاوت است گرچه نتایج آن در سبد فلسفه فقه قرار میگیرد. پس ما علمی به نام فلسفه شریعت نیاز داریم که نگاهی عقلانی به شریعت بیندازد و فصول مختلف و ابواب مختلفی را شامل شود. البته به این معنی نیست که گزارههای مربوط به این علم وجود ندارد؛ برخی فقها و اصولیان و فیلسوفان ما نگاه فلسفی به شریعت داشتند.
🔻 شریعت دارای صفات و خصائل است
۲. نکته دوم این است که بخشی از فلسفه شریعت بررسی خصائص شریعت است یعنی اگر روزی این علم پا گرفت و در حوزهها به راه افتاد باید فصلی به نام خصائص الشریعه باز کنیم.
۳. نکته سوم این است که به دو دلیل شریعت دارای صفات و خصائص است؛ دلیل اول نصوص خود شریعت است که این نصوص دینی صفاتی برای شریعت ارائه کردند مثل صفت سهله بودن که از صفات برجسته است ولی نصوص متضمن صفات شریعت بسی زیاد و گسترده است البته روش کشف این صفات مختلف است. دلیل دوم این است که اساسا وقتی یک مجموعه نظام تشریعی به میدان میآید نمیتواند متضمن صفات نباشد. مگر میشود مجموعهای بیاید و این ویژگیها را نداشته باشد؟ لذا امروزه یکی از بحثهای مربوط به نظامهای حقوقی همین مسئله است؛ بنابراین نمیشود یک مجموعه تشریعی متضمن قوانینی را بدون لحاظ صفات منظور کنیم. نظام تشریعی اسلامی هم یک مجموعه است و در آن خصلتهایی است و چون تشریع اسلامی مربوط به فعل خداوند است، این نظام ویژگیهای خاص الهی دارد. ویژگیهایی دارد که گسترده است چون شریعت برای همه حیات است و ویژگیهای این شریعت به اندازه گستردگی زندگی از گذشته تا حال تداوم یافته است.
۴. نکته چهارم این است که این صفات که به شریعت نسبت میدهیم، بخشی از آن صفات مجموعه شریعت است و بخشی صفات مربوط به مجموعههایی از احکام است و بخشی از آنها مربوط به یک حکم از شریعت است ولی به خاطر اینکه آن حکم خیلی مهم است میتوانیم نسبتی را به شریعت بدهیم. البته بحث ما توقفی بر این نکته ندارد؛ مثلا اوسع بودن شریعت، صفتی برای کل شریعت است ولی گاهی برخی احکام به صورت برجسته این حکم را نشان میدهند ولی در واقع این اوسع بودن، صفت کل شریعت است .......
🔺 جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/khasaes-shariye-va-naghsh-an-dar-tose-danesh/
#احمد_مبلغی
#دانش_فقه
#شریعت
🖇 مارا در شبکه های اجتماعی همراهی کنید 🙏🏻:
ایتا:
https://eitaa.com/andishemaa
تلگرام:
https://t.me/andishemaa
اینستاگرام:
https://www.instagram.com/andishemaa