#یادداشت || ضرورت نیاز به بازسازی انقلابی در ساختار فرهنگ
♦ آیتالله خامنهای با آغاز به کار دولت سیزدهم در ششم شهریور ۱۴۰۰، در دیدار با اعضای هیات دولت توصیه هایی در باب فرهنگ کرد و تعبیرِ «بازسازیِ انقلابیِ ساختار فرهنگ» را بهکار برد و گفت به گمان بنده، ساختار فرهنگی کشور نیاز به یک بازسازی انقلابی دارد. حال این پرسش به ذهن تبادر میکند که ریشه و خاستگاهِ ایدهی «بازسازیِ انقلابی» چه بوده است؟
♦ رهبر انقلاب در دیدار خود با دانشجویان در خرداد ماه سال ۹۶، بهصراحت از وجودِ «اختلال» در دستگاهِ فرهنگیِ رسمی سخن گفت. همچنین، در ارتباط تصویری با نمایندگان تشکلهای دانشجویی در تاریخ دوم اردیبهشت ۱۴۰۰، در بخشی از سخنان خود اشاره کرد که در زمینهی آسیبهای اجتماعی مشکلات اساسی وجود دارد و بعضی از آنها به صورت «بیماری مزمن» درآمده؛ لذا نیاز به راهحلهای جدّی دارد.
📍 «ریشهها» و «سرچشمه هایِ» اختلال در نهادهایِ رسمی میتواند عوامل مختلفی داشته باشد که اینک به نمونههایی از آن اشاره میشود:
[۱]. «فقرِ نظری و فکری». در عرصه فرهنگ، آنچنانکه باید «نظریه فرهنگی» ساختهوپرداخته نشده است. فقدانِ نظریههایِ مبتنی بر منظومهی اعتقادی، فلسفی و فقهی، موجب بکارگیری نظریههای غربی میشود که در تعارض با گفتمانِ اسلام و انقلاب هستند.
[۲]. «انحرافِ فکری». اجرای برنامههای عملی در عرصه فرهنگ، همواره منوط به وفاداریِ مدیران و کارگزاران امرِ فرهنگی، به فرهنگ و جهانبینی و ایدئولوژی جامعه خود است. «انحرافِ فکر» و «کجعملیِ» عواملِ اجرایی، موجب میشود که تمامِ تصمیمها و کارها در جهتِ دیگری که مخالف با آرمانهاست قرار بگیرند.
[۳]. «موازیکاری و تداخل بین نهادها». تراکم فعالیتهایِ تکراری و مشابه، میان دستگاهها و نهادهای متولیِ امر فرهنگ بجای تقسیمِکار، منجر به اتلاف منابع و سرمایههای عظیم انسانی میشود.
[۴]. «معارضهکاری بین نهادها». فقدانِ رابطه تعاملی بین سازمانها و نهادهای فرهنگی و نیز عدم هماهنگسازی فعالیتها و هماَفزایی آنها با یکدیگر، موجب میشود که این دستگاهها در تقابل با هم قرار گیرند و اثر همدیگر را خنثی سازند.
[۵]. «بروکراسی و دیوانسالاری». بروکراسیِ غلط و ناکارآمد و کاغذبازیهای زائد و مقرراتِ غیرمفید و گاهی مضر، مانع از پیشبردِ برنامههای مدوّن میشود. کُندی کار، اثربخش نبودن اقدامات، بیپاسخ ماندن مکاتبات، از تبعاتِ سازوکارهای دیوانسالارانه است.
[۶]. «کمیّتزدگی در فرهنگ». در نگاهِ کمّیّتی، اولویّتها و ترجیحها، قربانی حجمِ انبوهی از برنامههایِ فرهنگیِ سطحی و کممایه میشود.
✔ بنابراین طبق مطالب گفته شده، ضعف در عنصر تصمیمگیری خردمندانه و علمی و منطقی، ضعف در اجرای برنامهها و تصمیمها، و همچنین ناکارآمدی عنصر نظارت و ارزیابی فعالیتهای فرهنگی، از جمله عوامل چالشبرانگیز در عرصه فعالیتهای دستگاههای فرهنگی است.
✍ گمنام
#تحول_علوم_انسانی
#تحول_ساختار_فرهنگی
#انقلاب_فرهنگی
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄
به کانال نخبگانی اندیشگان بپیوندید
📨 ایتا | ویراستی
📝 #یادداشت | نوع مواجهۀ اسلام با علوم انسانی غربی
📖 با کلیت علوم انسانی و مدنیت غربی مخالفیم اما رویکرد حذفی نداریم.
✅️ علوم اسلامی ما با کلیت مدنیت معاصر غربی و با کلیت علوم انسانی موجود و زائیده در غرب مخالف هست، ولی این به معنای رویکرد حذف کلی و تمام عیار آن نیست.
♦️عقلانیت سکولار یعنی اتکا کردن به دانش و خرد بشری که از وحی بی نیاز خواهد بود. رویکرد غالب در سکولاریسم دین را فقط به حریم خصوصی هدایت می کرد؛ لذا به خصوصی سازی دین معتقد است. (رویکرد پست مدرن نه تنها دین بلکه همه ؟؟ را به خصوصی خواهد کشاند.)
♦️در جامعه اسلامی برخی متجددان سعی کردند تا یک بازخوانی از عقلانیت سکولار که در فضای غرب حاکم بوده را پیاده کنند. این افراد به تاریخ مندی آموزه های سیاسی و اجتماعی دین معتقد هستند، یعنی باور دارند تاثیر و گره گشایی دین محصور در شرایط تاریخی خود است و این آموزه ها فرازمانی نبوده و در حصار و زمان خود زندانی هستند.
♦️مخالفان و منکران حضور دین در عرصه سیاست و اجتماع بویژه نو اندیشان دینی معتقدند منظور از حکومت دینی، مدیریت فقهی در برابر مدیریت علمی است.
♦️ برخی اسلام گرایان نیز در رابطه با حضور دین دچار بدفهمی هستند؛ به عنوان نمونه گروه های تکفیری جهاد اسلامی مناسبات موجود و وضعیت کنونی را جاهلیت قلمداد می کنند، که باید با آن برخورد کرد بر این بسط جاهلی با یک ظاهر گرایی و طرد عقل و تکیه بر جمود، خواهان بازگشت قالب های معیشتی به گذشته هستند و تصویری از اسلام گرایی را ارائه می کنند که نوعی ایستایی در مناسبات اجتماعی و توقف در خلاقیت بشری را بازتولید می کند.
♦️ما معتقدیم که تصویر صوفیانه و انزواطلبانه از اسلام نیز به اندازه تصورات تکفیری ها قابل درک نیست.
اگر تصویر ما از اسلام ، فاقد پویایی فقهی باشد نمی توانیم با شرایط اجتماعی خود آن را وفق دهیم.
⛔️ برخی افراد، تصویرشان از فقه خیلی محدود است و فکر می کنند فقیه کارش این است که هر سوالی مطرح می شود مجاز یا غیر مجاز بودن آن را اعلام کند.
✅ اما باید توجه داشت نقش فقه تنها ترسیم کننده خطوط قرمز نیست بلکه جنبه ایجابی هم دارد و در عرصه اجتماع هر جا پای استنباط از منابع دینی درمیان باشد فقه و فقاهت آنجا حضوری فعال خواهد داشت.
⛔️ برخی ها تصویری که از فقه دارند کاملا فردی است و به فقه حکومتی معتقد نیستند.
✅ اما فقه حکومتی یعنی فقه را در بستر حاکمیت دیدن، فقه حکومتی مساوی با فقه سیاسی نیست.
♦️ ما با کلیت مدنیت معاصر غربی و با کلیت علوم انسانی موجود در آنجا مخالفیم، ما نگرش انتقادی داریم ولی این به منزله رویکرد حذف تمام عیار علوم انسانی غربی نیست.
✅ ما می گوییم وحی برای کمک به راهبری عقل و مهار آن از حالت وحشی لازم است.
✍ صدر
#ضرورت_علوم_انسانی
#اسلامی_سازی_علوم_انسانی
#علوم_انسانی_غرب
#تحول_علوم_انسانی
┈┈┈┈•✿•┈┈┈┈
📨 اندیشگان؛ رسانه علوم انسانی-اسلامی در ایتا | ویراستی