📝 #ترجمه 11: 📌 #ترجمه_حدیث 🔸 استاد بهرام پو می نویسد: 🔹 از آنجا که قرآن به عنوان سند زندۀ رسالت و معجزۀ جاوید محمد (صلی الله علیه و آله) است، قداستی ویژه دارد به طوریکه مسلمانان با طهارت به آن دست می زنند، متنش را به قصد ثواب و تبرّک می خوانند و با خود همراه می کنند... 🔻 امّا نگاه مسلمانان نسبت به کلام پیامبر (صلی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) اینگونه نیست، هدف از خواندن حدیث... کسب ثواب و تبرّک جستن به متن آن نیست، بلکه هدف صرفا فهم محتوی است؛ ✔️ به همین جهت در ترجمۀ قرآن باید تک تک لغت ها و الفاظ و شأن نزول ها و رابطۀ آیات و تقدیم و تأخیر آنها بررسی شود ولی در ترجمۀ حدیث و بخصوص ترجمۀ نهج البلاغه... نیازی نیست تمام لغت ها و اصطلاحات پیچیده ارائه شود و یک #ترجمه_آزاد که مراد حضرت را به شکل روشن در اخیار [عموم مؤمنان] قرار دهد کافی است. ❌ بر خلاف بعضی بزرگواران که خواسته اند فصاحت و بلاغت متن را به فارسی برگردانند امّا دچار دو مشکل شده اند: ▪️اوّل آنکه نتوانسته اند فصاحت و بلاغت را آنچنان که هست منتقل کنند ▪️و دیگر آنکه این تلاش بعضا بر ابهام آن افزوده و ترجمه را محتاج ترجمه ای دیگر نموده است. 📚 ترجمه نهج البلاغه، ص6 - 7 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 12: 📌آنچه مترجم باید بداند (1) ☑️ آشنایی با موضوع مورد ترجمه: 🔸 مترجم باید در آنچه که ترجمه میکند توانا باشد و خود صاحب همان دانشی باشد که مؤلف دارد. بدین معنا که: 🔹 در زبان مبدأ و مقصد تبحّر داشته باشد به طوری که هر دو زبان را به یک اندازه و آن هم به غایت بداند... 🔻بسیار اتفاق افتاده که محقق در زبان مبدأ، آیات و احادیثی را اشتباه ثبت کرده است. آیا وظیفۀ مترجم نیست که از موضوع مورد ترجمه آگاه باشد تا بتواند از تحریفات مطلع گردد؟ 📚فن ترجمه، ص41 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 13: 📌آنچه مترجم باید بداند (2) ☑️ آشنایی با اصطلاحات زبان مبدأ و مقصد: 🔸 اصولا در هر زبان قراردادهایی وجود دارد که اهل آن زبان بر آن وقوف کامل دارند و در عین حال ممکن است برای دیگران نا مفهوم باشد. 🔹 نا آشنایی با اصطلاحات زبانِ مبدأ و مقصد، غالبا مترجمان تازه کار را شگفت زده می کند. ✔️ درک معنای اصطلاحی الفاظ در هر زبان نیازمند دقّت و ممارست فراوان است؛ برای مثال: 🔻«نَصُّ الخَبَرِ بِلَحمِهِ وَ شَحمِهِ» ▪️معنای تحت اللفظی: متن خبر با گوشت و پیه آن ▫️معنای اصطلاحی: متن خبر بصورت کامل 🔻«یا تُرَی» ▪️معنای تحت اللفظی: ای! دیده می شوی ▫️معنای اصطلاحی: نظر تو چیست؟ 🔻«الشِّرکَةُ الیَتِیمة» ▪️معنای تحت اللفظی: شرکت یتیم ▫️معنای اصطلاحی: شرکت منحصر به فرد 📚 فنّ ترجمه، ص41 و 42 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 14: 📌آنچه مترجم باید بداند (3) ☑️ مراعات نگارش دستوری زبان مقصد: 🔸 یک ترجمۀ خوب باید از اصولی تبعیّت کند که مقبولِ طبع اهل زبان [مقصد] باشد، در غیر اینصورت ترجمه عاری از ضعف نخواهد بود. 🔻 بی توجّهی به این اصل مهم، زبایی ترجمه را از بین می برد. ▪️ترجمۀ «مولی محمد باقر شریف»، مؤلّف کتاب «جامع الشّواهد» یک از این نوع ترجمه هاست. وی در ترجمۀ بیت زیر می نویسد: «فَتًی کانَ شِرباً لِلعُفاةِ وَ مَرتَعاً فَأصبَحَ لِلهِندِیَّةِ البِیضِ مَرتَعاً» ❌ آن مرد صاحب بخشش و صاحب کرمی است که بود آبگاه و چراگاه از برای میهمان و فقرا؛ پس گردید از برای شمشیرهای صیقلی هندی محل ضربت... . 🔻این سبک از ترجمه با قواعد دستوری منافات دارد و در فارسی متداول نیست. از این رو بهتر بود شعر به صورت زیر ترجمه شود: ✔️ او جوانی بود که برای میهمان و طالبانِ رزق به منزلۀ آبشخور و چراگاه بود. ولی خود، مرتع (محل ضربت) شمشیرهای تیز و صیقلی هند شد. 📚 فنّ ترجمه، ص42 - 43 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 15: 📌آنچه مترجم باید بداند (4) ☑️ مراعات امانت و پرهیز از دخل و تصرّف: 🔸 مترجم به عنوان نماینده و امینِ مؤلف باید از موضوع و سبکِ او محافظت کند. 🔹 [بگونه ای که] اگر مؤلف می خواست کتابش را به زبان ترجمه بنویسد چندان تفاوتی با آن نکند... 🔻گاهی مؤلف نمی خواهد خود را متعهد به سخنان خویش کند و لذا عبارت را با شک و تردید بیان می کند و بدان قطعیت نمی بخشد. در چنین حالتی خواننده، سخنِ مؤلف را به عنوان کلام قطعی تلقّی نمی کند. در اینگونه موارد مترجم نباید این افعال را از وجه التزامی به وجه اخباری در آورد. 🔹به عنوان مثال، ترجمۀ «أتَصَوَّرُ أنَّ کلامَهُ حقٌّ»؛ چنین است: تصوّر می کنم سخن او سخن حقّی باشد. نه چنین: سخن اورا سخن حقّی می دانم. 📚فن ترجمه، ص43 - 45 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 17: 📌آنچه مترجم باید بداند (5) ☑️ استفاده از لغتنامۀ مناسب و پرهیز از اعتماد بر حافظه 🔸 لغتنامۀ مناسب یکی از ابزارهای مهم در کار ترجمه است. 🔻 هرگونه مسامحه در استفاده نکردن از آن، اعتماد بر حافظه و اکتفا به معانی کلمات که در ظاهر کامل کنندۀ متن است، امّا معنای صحیح واژه نیست، موجب به خطا رفتن مترجم خواهد شد. 🔹 [به عنوان مثال] اگر به جملۀ «کانوا أجِنَّةً» توجّه کنیم، در می یابیم که «أجِنَّة» در عربی جمع «جنین» است در حالیکه ممکن است فارسی زبانان با تکیه بر محفوظات، آن را جمع «جِنّ» بپندارند و لذا به جای ترجمۀ «آنها جنین هایی بودند»، «جن هایی بودند» ترجمه کنند. ⚠️ نکتۀ دیگر در این زمینه، ترجمۀ فعل هایی است که معنای مجرّد و مزید آنها با یکدیگر متفاوت است. 📚 فن ترجمه، ص45 - 47 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 18: 📌آنچه مترجم باید بداند (6) ☑️ دقّت در ترجمۀ عنوان کتاب 🔸 اصولا عنوان کتاب ترجمه شده نباید با عنوان کتاب در زبان مبدأ مغایر باشد. 🔻گاه دیده می شود مترجم با انگیزه های مختلف، مانند جلب خریدار و... عنوان کتاب مبدأ را در ترجمه تغییر می دهد... 🔹این تغییر، نوعی دخل و تصرّف در کار نویسندۀ اصلی است؛ زیرا انتخاب و یا تغییر عنوان از وظایف مترجمان نیست. 📚 فن ترجمه، ص49 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 19: 📌آنچه مترجم باید بداند (7) ☑️ توجّه به شخصیت، سن و جنسیّت گوینده در ترجمه 🔸 مترجم باید بداند جمله ای که ترجمه می کند از زبان چه کسی نقل شده است. آیا گوینده فردی عادی است یا یک شخصیت علمی یا سیاسی؟ مرد است یا زن؟ کودک است یا میانسال یا سالخورده؟ 🔹 زیرا عبارات و واژگان مورد استفادۀ هریک با دیگری کاملا متفاوت است. 🔻 در واقع شخصیت، سنّ و جنسیّت گوینده در ترجمه تأثیرگذار است. 📚 فن ترجمه، ص49 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 20: 📌آنچه مترجم باید بداند (8) ☑️ پرهیز از تعدّد مترادفات در ترجمه 🔸 مترجم باید تا حد امکان سعی کند در برابر هر واژه از زبان مبدأ، تنها یک واژه در زبان مقصد قرار دهد. 🔹 تعدد مترادفات اگر از حد طبیعی خارج شود، موجب افزایش حجم کتاب می شود. 🔻 به عبارت دیگر اگر در مقابل هر واژۀ عربی مانند «البرّ»، «الرّجس»، «الإزدیاد»، به ترتیب دو واژۀ فارسی مانند «احسان و نیکی»، «پلیدی و ناپاکی»، «زیادی و فزونی» قرار داده شود، پس از مدّتی ترجمه، چند برابر اصل خواهد شد! ✔️ بنابراین، در مثالهای بالا می توان یکی از دو مترادف را برگزید و دیگری را حذف کرد. 📚 فن ترجمه، ص49-50 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 21: 📌آنچه مترجم باید بداند (9) ☑️ استفاده از واژگان مأنوس در ترجمه 🔸 از اصول اولیّه و مهم در ترجمه، دقّت در گزینش واژگان مأنوس در زبان مقصد است؛ زیرا ترجمه نباید از اصل دشوار تر باشد. 🔹 مترجم باید سعی کند واژه هایی را برگزیند که در زبان مقصد قابل فهم باشد. 🔻استفاده از [لغات زبان مبدأ و] ترجمه نشده در زبان مقصد، غالبا موجب سردرگمی خواننده می شود. 📚 فن ترجمه، ص50-51 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f

📝 #ترجمه 22: 📌آنچه مترجم باید بداند (10) ☑️ انس با نویسنده و فضای حاکم 🔸 انس و الفتِ مترجم با یک نویسندۀ خاص و آشنایی با آثار و آراء او اگر اصل واجبی نباشد، اصل لازمی محسوب می شود. 🔹 مترجمی که آثار نویسندۀ مشهوری را ترجمه می کند باید با تفکّر و اندیشۀ او دمساز باشد تا بتواند عمق وجود او را درک کند. ✔️ آشنایی مترجم با فضای حاکم بر متن و کشورِ زبانِ مبدأ، اصلی است که نمی توان از آن غفلت کرد... زیرا کسی که که به ترجمۀ یک متن... از یک زبان بیگانه روی می آورد امّا چیزی دربارۀ مردم آن زبان نمی داند و حتّی خبر از نظام حکومتی کشور زبان مبدأ ندارد، چنین مترجمی در تاریکی گام بر میدارد. ⭕️ برای مثال، کسی که نداند 22 بهمن، اول فروردین، 13 فروردین در ایران یادآور چه رویدادی است، چگونه می تواند ترجمه ای قابل قبول ارائه دهد؟ 📚 فنّ ترجمه، ص52 ✅ کارگاه ادبیات عربی: 🆔 @ARABBIC 🆔 https://eitaa.com/joinchat/3462004868Cb700c9810f