«سوریه؛کلاف سردرگمِ نگران ها»
تحولات سریع سوریه و رسیدن معارضان به دروازه های دمشق برای بیشتر بازیگران قابل پیش بینی نبود اما ظاهراً نگرانی، وجه مشترک بازیگران مختلف است.
🔸عراقِ نگران
عراق نگران بازتاب قدرت یابی تحریر الشام(جبهه النصره سابق) در قلمرو جغرافیایی سابق داعش در کشورش است که این قدرت یابی هسته های گریز از مرکز داعش را دوباره برگسل های شکننده طائفی- قومی در عراق فعال کند. هرچند اعلام موضع عدم مداخله مقتدی صدر و دولت عراق تلاش دارد از سرایت بحران به کشور جلوگیری کند.
🔹اسرائیلِ نگران
اسرائیل همواره خواهان یک سوریه ضعیف است و بهترین حالت را خنثی شدن قدرت مرکزی، توسط چند خرده قدرت متعارض در داخل سوریه میداند لذا از تغییر معادله به نفع یکی از بازیگران نگران است، خصوصاً اسلامگرایانی به قدرت نزدیک شدهاند که حداقل به لحاظ ایده ظرفیت فعال سازی جبهه ای علیه او را دارند، مهمتر اینکه اخوانی ها بخش مهمی از معارضه اند و در هر صورت به برادران اخوانی شان(حماس)در غزه خواهند اندیشید.
🔹ایرانِ نگران
ایران نگران هزینه ای است که بیش از یک دهه برای اتصال زمینی محور مقاومت از مسیر عراق، سوریه به لبنان کرده و در حال مشاهده گسستن این زنجیره است.
🔸داعشِ نگران
با جدایی جبهه النصره از القاعده و اختلافات با داعش که به رویارویی نظامی طرفین هم انجامید، اکنون توسعه قدرت تحریر الشام(جبهه النصره سابق ) برگ برنده ای برای جذب بیشتر سلفیه جهادی خواهد بود و احتمالا سنتی ترهای جهادی نیز جولانی را بی بصیرت و سازشکار خواهند خواند. در هر صورت داعش از قدرت یابی رقیب درون گفتمانی اش و تحول فکری جولانی نگران خواهد شد.
🔹اخوانِ نگران
اخوانی ها هر چند از هر ضربه ای که به پایان نظام سوریه منجر شود، خوشحالند اما از فرایندمابعد السلطه و اندازه سهمشان از کیک قدرت نگران اند؛ بعید است سلفی های جهادی که نقدهای جدی فکری به اخوان داشته و الان پرچمدار معارضه اند؛ قدرت را دو دستی تقدیم به اخوان کنند.
🔹بشارِنگران
طبعاً بشار اسد نیز نگران از دست دادن قدرت پس از چند دهه سلطه در سوریه است چون با پایان صدام در عراق و قذافی در لیبی اکنون آخرین پایگاه بعث در جهان عرب نیز به پایان نزدیک شده است.
🔹قسدِنگران
کردهای سوریه و عشایر منطقه شرق فرات که حدود ۲۵ درصد سوریه را در اختیار دارند و به«قوات سوریا الدیموقراطیة» (قسد) مشهورند نیز یکی از نگران های اصلی وضعیت کنونی هستند، چون ترکیه هیچ گونه تقویت و استقلال نسبی کردها را بر نمیتابد و در صورت قدرت یابی طرفدارانش، قسد زیر ضربه قرار خواهد گرفت البته پشتیبانی آمریکا از قسد معادله را پیچیده تر خواهد کرد.
🔸ترکیهِ نگرانِ امیدوار
تثبیت «قسد» در شرق فرات با محوریت کردها در سالهای اخیر بازتاب منفی بر مهم ترین چالش داخلی ترکیه یعنی کردها داشته است. لذا یکی از خواستههای ترکیه، سوریه ای است که کردها در آن ضعیف باشند و ظاهراً چون بشار اسد با اردوغان در این ایده همکاری نکرده، ترکیه هم برگه برنده اش(تحریر الشام) را روی میز گذاشته و البته این سطح از پیشروی فراتر از انتظارش بوده است. در هر صورت ترکیه تنها بازیگری بود که برای رفع نگرانی اش،برنامه ریزی، پشتیبانی و اقدام عملی کرد و با تقویت چند ساله تحریر الشام و اعتماد به بدنه قوی اسلامگرایان اخوانی در معارضه، سهم زیادی از کیک قدرت طلب خواهد کرد.
🔸 آیا کارت شگفت انگیز برای تغییر معادله، موضع ترامپ خواهد بود یا گذاشتن چیزی روی میز که ترکیه را راضی به کنترل تحریر الشام نماید؟
و یا اینکه مشخص شود پروژه، برنامه توافقی ترکیه،امریکا و ناتو بوده و با سقوط دمشق باید به سناریوهای چگونگی تقسیم کیک قدرت اندیشید و طبعاً به همه نگران ها یکسان نخواهد رسید.الله اعلم.
#دمشق
#سوریه
#تحریر_الشام
🔻منظاری ایرانی؛ منظری عربی
@Arabworld2023
https://eitaa.com/joinchat/917045908C8d9086eed1
« اسلام گرایان عرب؛ از وصول الي السلطة تا الزامات مابعدالسلطة»
🔸اسلام گرایان سیاسی عرب پس از فروپاشی نظم خلافت، با شعار جذاب «الاسلام هو الحل»و«تطبیق الشریعه فی المجتمع» امید زیادی در دل جامعه دیندار نهادند که تأسیس اخوان المسلمین در 1928 آغاز این ایده بود.
🔹هر اندازه که ایدئولوژی های قومی، پان عرب، لیبرال و...از هویت انسانِ مسلمان دور جلوه مینمود؛ وعده اسلامگرایانِ سیاسی جذابتر به نظر میرسید.
🔸لذا جنبش های اسلامی در جهان عرب با سرمایه اجتماعی قابل توجهی هدفشان را بر«وصول الی السلطه» سوق داده و همه تلاشها بر پایین کشیدنِ حکامِ مستقر متمرکز شد.
🔹خروجی عینی این وعده اسلامگرایان، تجربه اخوان در مصر و تونس بود که در ناکارآمدی آن تردیدی نیست. انگار اسلامگرایان به یک چیز هرگز نیندیشیده بودند و آن الزامات«مابعد السلطه» بود.
🔸این جنبش ها تا قبل از رسیدن به قدرت«وصول الی السلطه» اپوزیسیونِ نظم مستقر بودند. اما پس از به قدرت رسیدن، باید پاسخگوی نیازهای اولیه و ثانویه همه اعضای جامعه بوده و سختتر از آن، بر اساس ایده های تاسیسی«الاسلام هو الحل» بتوانند مدل حکمرانی متفاوتی از نظم های غربی ارائه نمایند. ناتوانی در پاسخ به این دومطالبه، در نهایت منجر به از دست دادن سرمایه اجتماعی و تعیین سرنوشت رهبران (مرسی و غنوشی)در زندان شد.
🔸امروز نیز که اسلامگرایان سوری گام اول«وصول الی السلطه» را پیموده، به نظر نمیرسد ایده منسجمی برای«مابعد السلطه»داشته باشند. جنبش هایی که بلافاصله پس از رسیدن به قدرت، باید از مطالبه گری به پاسخگویی و مسئولیت پذیری تغییر رویه دهند. باتوجه به اینکه الزاماتِ دنیای اداره، به مراتب پیچیده تر از رسیدن به قدرت است؛ از این منظر آینده به مراتب سخت تر از گذشته خواهد بود. چون شهروندان نیازهای عمومی را طلب میکنند و پیروانِ دلبسته به ایده اسلامگرایان نیز مدل حکمرانیِ جدیدی طلب میکنند؛ که برای رهبران جنبش نااندیشیده تلقی میشود.
#اسلام_سیاسی
#سوریه
#تحریر_الشام
#جنبش
🔻منظاری ایرانی؛ منظری عربی
@Arabworld2023
https://eitaa.com/joinchat/917045908C8d9086eed1