☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
به فرخندگی سوم اردیبهشت
جشن گُلِسرخ:
🌸 *اصفهان، شهر گُلِسرخ*
در گاهشماری ایرانی، دومین ماه سال و سومین روز هرماه بهنام «اَردیبهشت» است؛ از این روی در اردیبهشتروز "سومین روز" از اردیبهشتماه، به فرخندگی همنامی، جشن اَردیبهشتگان برگزار میشود.
کوشیار گیلانی، ستارهشناس ایرانی در کتابِ المدخلفیصناعةاحکامالنجوم از اردیبهشتگان با نام دیگر «گلستان جشن» نیز نام برده است. بر بنیاد یک باور کهن، امشاسپند اردیبهشت نگاهبان گیاهان روی زمین است و به یاری او بود که اهورامزدا هنگام آفرینش، گیاهان را برویانید.
براین پایه «جشن گلسرخ» در اصفهان که بسیاری از گردشگران جلوههای آن را در اردیبهشتماه گزارش کردهاند و دلاواله به صراحت از آن نام میبرد، با توجه به برابری زمانی آن با اوایل بهار و زمان شکوفاشدن گلهای سرخ یا گُل سوری یا گُل آتشی، یادماندۀ جشن اَردیبهشتگان "از جشنهای آتش" است که در ایران کهن در روز سوم یا اردیبهشتروز از اردیبهشتماه برگزار میشد.
پیترو دلا واله، جهانگرد ایتالیایی که در دوران صفوی از اصفهان دیدارکرده، به جزئیات دقیقی از آیینهای مرتبط با گل سرخ اشاره کرده است. او در سفرنامه خود از برگزاری جشن ویژه گلسُرخ در موسم گل در بهار اصفهان سخن گفته است.
گلسرخ (/گلسوری/گل آتشی/وَرد/رُز) گلی از تیره گلسرخ Rosaceae است که گلبرگهایش دارای بوی ملایم و مطبوع است و در برخی از مناطق ایران به صورت خودرو میروید و یا پرورش مییابد و گونهای از آن Rosa damascena یا گل گلاب را در باغهای پهناور برای گلابگیری پرورش میدهند.
گل سرخ اصفهان با تأثیر از باورهای مذهبی مردم و شباهتش با گل گلاب یا گل محمدی، گاه در متون مختلف به این نام خوانده شده است
گل سرخ اصفهان در جهان با نام Rosa Ispahan شناخته میشود.
این گل با گلبرگهای صورتی روشن و پُرپَر، یکی از ارقام گل گلاب یا Damask rose است. گل سرخ اصفهان، درختچهای باغی با گلهای خوشهای بسیار معطر و مقاوم به بیماریها، دوره گلدهی نسبتاً طولانی، مقاوم به خاکهای ضعیف، و آب و هوای سخت است.
نقش گل سرخ اصفهان را که جلوهای از باغهای پردیس ایرانی است، بر متون تاریخی و ادبی، بناهای تاریخی، و دستبافتههای مردمان هنرمند این شهر میتوان یافت.
شاید هیچ شهری در دنیا به اندازه اصفهان نامش با گل سرخ پیوند نخورده باشد و پس از «نصفجهان» پرآوازهترین عنوان برای اصفهان «شهرِ گل سرخ» بوده است.
امید است که این گل دوباره به بخشی از جاذبههای طبیعی این شهر تاریخی تبدیل شود و بارِ دیگر آوازه گلهای سرخ اصفهان از شرق تا غرب عالمگیر شود.
👈 برگرفته از کتاب *اصفهان شهر گل سرخ* پژوهش و نگارش: شاهین سپنتا
"در دست انتشار"
🆔 @arayehha
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#جشن_گل_سرخ