۲۳ آوریل #روز_کتاب_و_حق_پدیدآورنده است. امسال استراسبورگ در فرانسه از سوی یونسکو پایتخت کتاب جهان نام گرفته است. یکی از دلایل نامگذاری این روز درگذشت سه نویسنده بزرگ ادبیات جهان: سرواننتس، شکسپیر و گارسیلاسو دلاوگا در چنین روزی است
@arayehha
فرق است میان آن که یارش در بر
تا آن که دو چشم انتظارش بر در «سعدی»
۲ واژه ۲ حرفی، در هرمصرع دارای معناهای مختلف؛ و معنای متفاوت همراه میشه با پس و پیش شدن. در مصرع اول، «در» حرف اضافه و «بر» اسمه، در مصرع دوم برعکس! و نکته اینه که یارش و انتظارش هم قافیه ست. پس بیت سهتا واژهٔ قافیه داره عوض دوتا. یه چیزی فراتر از ذوقافیتین!
#ذوقافیتین #عروض #فنون_دهم #قافیه
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
پنجم اردیبهشت، سالگرد درگذشت محمدعلی اسلامی ندوشن (۱۳۰۳-۱۴۰۱)
ایران سرزمین شگفتآوری است. تاریخ او از نظر رنگارنگی و گوناگونی کمنظیر است. ایران، شاید سختجانترین کشورهای دنیاست. بهرغم تلخکامیها، ما حق داریم که به کشور خود بنازیم. کمر ما در زیر بار تاریخ خم شده است، ولی همین تاریخ به ما نیرو میدهد و ما را بازمیدارد که از پای درافتیم. تراژدی، همواره در شأن سرنوشتهای بزرگ بوده است. ملتها نیز چنیناند. آنچه ملتی را آبدیده و پخته و شایستۀ احترام میکند، تنها فیروزیها و گردنافرازیهای او نیست، مصیبتها و نامرادیهای او نیز هست. از حاصل دورانهای خوش و ناخوش زندگی است که ملتی شکیبایی و فرزانگی میآموزد. قوم ایرانی در سراسر تاریخ خود از اندیشیدن و چاره جستن باز نایستاده. دلیل زنده بودن ملتی نیز همین است. آن همه مردان غیرتمند، آن همه گوینده و نویسنده و حکیم و عارف، آن همه سرهای ناآرام، پروردۀ این آب و خاکاند و به تولّای نام اینان است که ما به ایرانی بودن افتخار میکنیم.
برگرفته از: ایران را از یاد نبریم، محمدعلی اسلامی ندوشن، انتشارات توس، ۱۳۵۱، صص ۱۹-۲۴.
@arayehha
☘️ ☘️ برگی از تقویم تاریخ ☘️ ☘️
۷ اردیبهشت زادروز سیمین دانشور
(زاده ۷ اردیبهشت ۱۳۰۰ شیراز -- درگذشته ۱۸ اسفند ۱۳۹۰ تهران) نویسنده و مترجم
او که عضو و نخستین رئیس کانون نویسندگان ایران بود، نخستین زن ایرانی است که به صورتی حرفهای در زبان فارسی داستان نوشت. مهمترین اثر وی رمان سووشون است که نثری ساده دارد و به ۱۷ زبان ترجمه شده است و از جمله پرفروشترین آثار ادبیات داستانی در ایران بهشمار میرود.
وی در ۱۳۳۱ با دریافت بورس تحصیلی به دانشگاه استنفورد آمریکا رفت و دو سال در رشته زیباییشناسی تحصیل کرد و پس از بازگشت به ایران در هنرستان هنرهای زیبا به تدریس پرداخت، تا این که در سال ۱۳۳۸ استاد دانشگاه تهران در رشته باستانشناسی و تاریخ هنر شد.
او اندکی پیش از مرگ همسرش "جلال آلاحمد" در ۱۳۴۸ رمان سووشون را منتشر کرد و در ۱۳۵۸ از دانشگاه تهران بازنشسته شد.
این بانوی پیشکسوت داستاننویس پس از یک دوره بیماری، در سال ۱۳۸۶ کار نوشتن را دوباره از سر گرفت.
از دکتر سیمین دانشور، همواره بهعنوان یک جریان پیشرو و خالق آثار کمنظیر در ادبیات داستانی ایران نام برده میشود،
فیلم مستند ۹۰ دقیقهای «بیسرو سیمین» درباره سیمین دانشور ساخته جواد میرهاشمی است. همچنین کتاب «بیسرو سیمین» یادنامه سیمین دانشور توسط انتشارات "من" منتشر شده است.
#برگی_از_تقویم_تاریخ
#سیمین_دانشور
@arayehha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
دلتنگ حافظ شدم🥰
این ماجرا اگر ساختگی هم باشد بسیار شیرین است.
@arayehha
زهر است عطای خلق، هر چند دوا باشد
حاجت ز که میخواهی، جایی که خدا باشد؟!
هر چند انسان ها به مردم خوبی کنند آنها آن را بدی به شمار می آورند و خداوند قبله گاه همه جهانیان هست و تا جایی که پروردگار را داری نباید از انسان های دیگر کمک بخواهی .
قرابت
تا خدا بنده نواز است به خلقش چه نیاز ؟
می کشم ناز یکی تا به همه ناز کنم
قرابت
بندگان در بند خویش اند از کسی یاری مخواه
از خدا باید بخواهی تا من اویت کند
قرابت
گر خدا داری ز غم آزاد شو
از خیال بیش و کم آزاد شو
قرابت
گر سینه شود تنگ خدا با ما هست
گر پا بشود لنگ خدا با ما هست
قرابت
پناه پستی و بلندی تویی
همه نیستند آنچه هستی تویی
عرشیا نجفی
@arayehha
#قرابت
هرچه میخواهمت از یاد برم ممکن نیست!
من تو را دوست نمیدارم، اگر بگذاری
#فاضل_نظری
ازو بپرس که دست از دلم نمیدارد!
ز من مپرس که در دست او، دلت چون است ...
#سیف_فرغانی
@arayehha
نکتههایی از دستور خطّ فارسی
فاصلهگذاری پیشوندها و پیشوندوارهها (۳)
ترکیبهای ساختهشده با پیشوندوارههایی (مانند سوءِ، ضدِّ، غیرِ) که به کسره ختم میشوند و امکان پیوستن به جزء پساز خود را ندارند بیفاصله نوشته میشوند:
سوءِاستفاده، ضدِّزنگ، غیرِاصولی
پیشوندوارههای پاره-، نصفه- و نیمه- که به های ناملفوظ ختم میشوند، در ترکیبهایی مانند: پارهوقت، نصفهکاره، نیمهکاره، نیمهتمام، نیمهتعطیل، از همین قاعده پیروی میکنند.
فرهنگستان زبان و ادب فارسی
@arayehha
✳️ تفاوت رباعی و دوبیتی از لحاظ وزن
بر خیر و مخور غم جهان گذران
خوش باشو دمی به شادمانی گذران
در طبع جهان اگر وفایی بودی
نوبت به تو خود نیامدی از دگران خیام
دلی دیرم خریدار محبت
کز او گرم است بازار محبت
لباسی دوختم بر قامت دل
ز پود محنت و تار محبت
❇️ تفاوت بین دوبیتی و رباعی در نوع وزن : رباعی دارای وزن خاصی است . این وزن خاص لا حول و لاقوه الا بالله و وزن عروضی مفعول، مفاعلن ، مفاعلین یا با اختلاف جزئی است. همان طور که گفتیم از نظر شکل و قرارگیری قافیه ها این دو با هم تفاوتی ندارند.
برای این که بتوانیم تشخیص دهیم که شعری دوبیتی است یا رباعی باید به هجای اول هر مصراع توجه کنیم. بدین صورت که اگر اولین هجای هر مصراع بلند باشد، آن شعر رباعی و اگر اولین هجای هر مصراع کوتاه باشد ،آن شعر دو بیتی است.
هجای بلند = صامت + مصوت بلند ( با ،می ،سو )
هجای بلند= صامت+ مصوت کوتاه+ صامت(بر: ب،ــَـ ، ر
؛دل:د، ــِـ ، ل ؛ مُر : م، ـــُــ، ر )
هجای کوتاه = صامت + مصوت کوتاه : که : ک ، ــِــ ؛
پَ : پ، ــَـ ؛ .
@arayehha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 موسیقی هنگام تحویل سال نو اثر کیست؟
علیاکبر مهدیپور دهکردی
(زادهٔ ۱۳۱۴ – درگذشتهٔ ۲۵ بهمن ۱۳۸۸)
نوازندهٔ سرنا و کرنا، اهل شهرکرد بود.
نوروزنامه یا همان موسیقی هنگام تحویل سال نو که هر ساله بسیاری از مردم ایران در پای سفره هفتسین نوای آن را میشنوند از آثار اوست.
این اثر در فهرست آثار غیرملموس یونسکو ثبت شده است.
@arayehha
به مناسبت نهم. اردیبهشت زاد روز
دکتر #محمد_معین
استاد معین!
تو درسرزمین عشق چه خواندی ؟
که همه ی عاشقان علم وادب
خوشه چین عشق وشیدایی توهستند.
فتاداز بهره ی روز الستم
یکی جام جم از حافط به دستم
محمد معین
دکتر محمدمعین نهم اردیبهشت سال 1297در رشت به دنیا آمد و در سیزدهم تیرماه 1350 در تهران درگذشت.
دکترمعین صادقانه ی باهمه وجود و عاشقانه به فرهنگ و ادب ایران خدمت کرد.
از دریای مشکلات نمی ترسید
به قولی مولوی
شمس تبریز تورا عشق شناسد نه خرد
معین دانشی مردی بود. شیفته ی ادبیات فارسی.در دریای مفاهیم عالی ادب فارسی با شوق و تلاشی خستگی ناپذیر مرواریدهای گرانبهایی صید کردو به یادگار گذاشت.
استاد معین
از آنها یی بود که طمع ،کوتاه می کنند وآستین همتشان ، چشمه ی خورشید را شرمنده می سازد.
برای شناخت معین باید به قله ها نگریست .
به فردوسی به مولوی به حافظ به تمام ادیب مردانی
که شمع گونه سوختند و آتش عشق و شورو شیدایی به زبان فارسی را
برافروختند.
معین را با عشق بایدشناخت .
کارسترگ معین و دهخدا را دراروپا چندین موسسه بزرگ با هزینه ی هنگفت انجام می دهد.
ولی معین ودهخدا با کمترین امکانات وادعا وبا عشق شروع کردند.
به خاطر همین عشق وصداقت بود که علامه دهخدا و نیمایوشیج دکتر معین را به عنوان وصی خود انتخاب کردند.
تا آثار آنهارا به چاپ برساند.
چه شب ها وروزهارا بایدصرف کنی که هم لغت نامه ی دهخدا را کامل کنی
وهم فرهنگ لغتی درفارسی درشش جلد بنویسی که مستندترین علمی ترین فرهنگ باشد و معنی و درست ترین تلفظ را داشته باشد.
این بارسنگین فرهنگ ایران را آن قدر تحمل کنی
که درآخر عمرسالها در اغما بسربری.
چقدر باید به اوج نگریست
تا این بزرگمردان راشناخت وبه عظمت این کارعاشقانه پی برد.
فضل وبزرگمردی سالاری را باید با استاد معین شناخت .
چگونه این ایثاررا با معیارهای مادی امروز می توان مقایسه کرد.؟
امروزه عده ای برای استراحتشان هم پول می گیرند.
معین در سرزمین عشق چه خوانده بود که جانش را برسراین عشق گذاشت.
این چه شوروعشقی است که فرودسی وسعدی ورودکی وعطار وخیام و...دیگران را به تلاش واداشته است.
هنوز فرهنگ معین ومطالب دستوری معین وحافط شیرین سخن استادحرف اول رامی زند.
شاگردانی که معین تربیت کرداز بزرگان فرهنگ وادب ایران هستند.
.حافظ شیرین سخن معین جامع ترین تحقیقی است که درباره حافظ و عصر او آغاز شد وبه پایان نرسید.
دراین کتاب علاوه برشرح حال تفضیلی حافظ.به مناسبت،ابیات وغزلیات نیز موردبحث قرار گرفته است.
استاد درباره ی شان صدور هریک سخن گفته است
محمد معین می نویسد.
(چون به دبستان رفتم وخواندن ونوشتن آموختم.
دیوان حافظ مونس جانم شد.
می خواندم و اشعارش را از بر می کردم ولی به حقایق آن پی نمی بردم)
تا سالهای عمر بالا گرفت.
من نیز به قدر وسع خویش از آن کان معرفت بهره ها گرفتم.)
مهدخت معین می گوید" شبی پدرم دکترمعین ،حافظ را برای تدریس فردا مرور می کرد."
. گفتم" پدر سالهاست با حافظ کارمی کنید چه نیازی به مطالعه دارید"؟
گفت"امشب نکته جدیدی را کشف کردم."
دکترمعین هیچگاه خودرا ازمطالعه بی نیاز ندید .
روانش شادباد عاشقانه زیست وجانش را آرش گونه درکمان فرهنگ ایران نهاد
#ل_بهرامیان
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
"دکتر محمد معین"
آنچه از او می دانیم و شاید هم نه.....
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
دهم اردیبهشت ماه، روز ملی خلیج فارس تا همیشه؛ فرخنده و خجسته باد
@arayehha
♦️ «لاکچری و لقلقۀ زبانی»
♦️ به قلم مسعود هوشیار
♦️ واژۀ «لاکچری» از آن دسته واژههایی است که بسیار سر زبانها افتاده است و به شکل لقلقۀ زبانی درآمده است. پیش از آمدن این واژه، کلمۀ «لوکس» نیز به زبان فارسی راه یافته بود. با آمدن لاکچری، کلمۀ لوکس را فارسیزبانان آرامآرام پس زدند و لاکچری را به کار بردند. اکنون فارسیزبانان لغت لاکچری را کنار دیگر کلمههای زبان فارسی نشاندهاند تااینکه این واژه بخشی از زبان فارسی شده است؛ بنابراین ما ادبیاتچیها نیز کاربرد لاکچری را پذیرفتهایم.
♦️ اما سخن بر سر این نکته است که لغت لاکچری هرچند در وضعیتهای گوناگون به کار فرد میآید تا منظورش را برساند، بسیاری از واژههای جاندارِ زبان فارسی را پس زده است؛ درنتیجه سبب شده است تا گفتار گوینده و نوشتار نویسنده از گونهگونی بیفتد. برای اینکه ببینید تاچهاندازه میتوانیم تنوع به زبانمان بدهیم، در زیر چندین نمونه از کاربرد این واژه را در گفتار و نوشتار امروز میآورم و سپس جایگزینش را پیشنهاد میدهم تا شما عزیزان نیز ازاینپس هر زمان خواستید کلمۀ لاکچری را به کار ببرید، جایگزینی بههدفخورتر داشته باشید.
♦️ نخست اینکه کنایهها را دستکم نگیرید. کنایهها کمکدستِ بیان اندیشۀ فرد در زبان فارسیاند و به بیان و قلم فارسیزبانان چشموچراغ میبخشند؛ پس نخست با چند کنایۀ جایگزین میآغازم و سپس واژههای دیگر را نمونهها را میآورم.
♦️ نمونه: به این خواستگارت به چشم یه آدم لاکچری نگاه کن تا به دلت بشینه.
جایگزین: به این خواستگارت به چشم خریداری* نگاه کن تا به دلت بشینه.
♦️ نمونه: خونهوزندگی بابک تا دلت بخواد لاکچریه!
جایگزین: خونهوزندگی بابک تا دلت بخواد چشم دشمن کورکنه!**
♦️ نمونه: میثم خیلی پسر لاکچریای هس.
جایگزین: میثم خیلی پسر دستبهجیبیه / دستودلبازیه / دستبهجیبآشناست.
♦️ نمونه: هی پز زندگی لاکچریش رو میده.
جایگزین: هی پُز زندگی تجملیش رو میده.
♦️ نمونه: زندگیش خیلی لاکچریه.
جایگزین: زندگیش خیلی خانیه / درباریه / اشرافیه/ مجلله.
♦️ نمونه: با وعدۀ زندگی لاکچری میشه سرشو گول مالید.
جایگزین: با وعدۀ زندگی لُردی میشه سرشو گول مالید.
♦️ نمونه: ماشینش لاکچریه.
جایگزین: ماشین بهروزه / گرونقیمته /خاصه.
♦️ نمونه: صادق رفیقهای لاکچریای داره.
جایگزین: صادق رفیقای خوشتیپی داره / خوشپوشی داره.
♦️ نمونه: نسرین توی یه خونۀ لاکچری زندگی میکنه.
جایگزین: نسرین توی یه خونۀ سلطنتی زندگی میکنه.
♦️ نمونه: ساعت مژده لاکچریه.
جایگزین: ساعت مژده گرونقیمته.
♦️ نمونه: بعضی خانوارها خودشان را گرفتار وسایل لاکچریای کردهاند که شاید دهسالیکبار هم لازمشان نمیشود.
جایگزین: بعضی خانوارها خودشان را گرفتار وسایل غیرضروریای کردهاند که شاید دهسالیکبار هم لازمشان نمیشود.
♦️ نمونه: تو هم همهش دنبال زندگیهای لاکچری هستی.
جایگزین و کمک از لهجهها: تو هم همهش دنبال زندگیهای اَتَماوتومی هستی.***
♦️ نمونه: عید امسال که رفته بودم خونۀ دخترداییم، زندگی لاکچریش منو گرفت.
جایگزین: عید امسال که رفته بودم خونۀ دخترداییم، زندگی پرزرقوبرقش منو گرفت.
♦️ نمونه: با خواستههای لاکچری نمیتوانی شوهر مناسبی پیدا کنی.
جایگزین: با خواستههای آنچنانی نمیتوانی شوهر مناسبی پیدا کنی.
♦️ نمونه: از رفاقت باهاش خسته شدم. همهش میخواد بگه خیلی من لاکچریام.
جایگزین: از رفاقت باهاش خسته شدم. همهش دنبال خودنمایی و فخرفروشیه.
♦️ نمونه: حداد عادل برای بچههای خودش مدرسۀ لاکچری ساخته.
جایگزین: حداد عادل برای بچههای خودش مدرسۀ مخصوص آقازادهها ساخته.
♦️ از دیگر واژههای جایگزین لاکچری، بنابه کاربردش در وضعیتها و موقعیتهایی که فرد در آن است، این کلمهها را پیشنهاد میدهم: چشمگیر، تودلبرو، جذاب، خیرهکننده، فریبنده، مُخزننده، بینیاز، چشم حسود درآر (کنایه از توجهبرانگیز بودن)، دست به دهن رسیدن (کنایه از توانا و درآمد کافی داشتن)، دست کسی جایی بند بودن (کنایه از ارتباط با دمودستگاه دولتی داشتن)
♦️ پانوشت
* به چشم خریداری، کنایه از علاقهمندی و توجه است.
چشم دشمن کور کن، کنایه از خیرهکنند و تعجببرانگیز است.
* در این مثال، هر شهر و منطقهای میتواند واژۀ لهجۀ خود را بهجای لاکچری بگذارد. همچنانکه من از لهجۀ شیرازی و واژۀ «اَتماوتوم» بهره بردهام.
@arayehha
عَنقاست در قلمرو امکان بقای عیش
تا کی بهار را قفس از رنگ و بو کنند؟!
#بیدل
توضیح:
عنقا پرندهای اسطورهای، یکی از موتیفهای شعر بیدل میباشد و حدود ۱۵۰ بار در معانی مختلف در اشعار او استفاده شده است. اما به صورت کلی عنقا در شعر فارسی مقام و جایگاهی دارد که رسیدن به آن یا غیر ممکن یا بسیار دشوار است.
قلمرو امکان: دنیا
عیش: شادمانی و خوشگذرانی
قفس بهار: استعاره از دنیا
رنگ و بو: کنایه از زیبایی و خوشبویی
شرح:
در دنیا بقای عیش و خوشگذرانی مانند عنقا دست نیافتنیاست
تا کی قفس بهار (دنیا) را از رنگ و بو (خوشی و زیبایی) میسازند؟!
بیدل میگوید: این دنیا محل عیش نیست پس نباید از آن محلی برای خوشگذرانی ساخت
در جایی دیگر میفرماید:
مزرع بیحاصل جسم آبیار عیش نیست
ناله باید کاشتن در خاک دامنگیر ما
#امین_دانشی
@arayehha
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
یازدهم اردیبهشت ماه روز جهانی کارگر گرامیباد🕊
ما چون اَلفیم و استخوانی هستیم
پرونده ی کُنج بایگانی هستیم
این دخل کفاف خرجمان را ندهد
ما کارِگری ساختمانی هستیم
#نوروزرمضانی
#روز_کارگر
@arayehha
@robaiiyat_takbait
بازدید رایگان معلمان و استادان دانشگاه از موزه هنرهای معاصر تهران به مناسبت روز #معلم
چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت، همزمان با روز معلم، بازدید از نمایشگاه «بر فراز دشت» در موزه هنرهای معاصر تهران برای معلمان و استادان دانشگاه، رایگان خواهد بود.
بر این اساس، آموزگاران و استادان دانشگاه با ارائه کارت شناسایی معتبر میتوانند به صورت رایگان از موزه هنرهای معاصر تهران و نمایشگاه «بر فراز دشت» دیدن کنند.
این نمایشگاه تا ۱۶ اردیبهشت جاری (به جز شنبه ۱۵ اردیبهشت) از ساعت ۹ الی ۱۸ برای بازدید عموم علاقهمندان برقرار است.
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═
امــروز که باســـواد و عالم هستیم
در سایهٔ علم شاد و سالم هستیم
یــادت نَــرود ای دل، تا آخــر عــمــر
مدیـون مــحــبّــت مــعــلّــم هستیم!
#جواد_محمدی_دهنوی
#روز_معلم