آیه بامداد پنجشنبه :
#قرآن
.
سوره فتح : سَيَقُولُ الْمُخَلَّفُونَ إِذَا انْطَلَقْتُمْ إِلى مَغانِمَ لِتَأْخُذُوها ذَرُونا نَتَّبِعْكُمْ
يُرِيدُونَ أَنْ يُبَدِّلُوا كَلامَ اللَّهِ
قُلْ لَنْ تَتَّبِعُونا كَذلِكُمْ قالَ اللَّهُ مِنْ قَبْلُ
فَسَيَقُولُونَ بَلْ تَحْسُدُونَنا
بَلْ كانُوا لا يَفْقَهُونَ إِلَّا قَلِيلًا «15»
.
آنگاه كه شما به سوى غنايم ( #خيبر) حركت كرديد تا آنها را برگيريد، متخلّفان (از #حديبيه) مىگويند، بگذاريد به دنبال شما بياييم،
آنان مىخواهند كلام خدا را (كه فرموده است: غيراز اصحاب حديبيّه در خيبر شركت نكنند)، تغيير دهند.
(به آنان) بگو: شما هرگز نبايد دنبال ما بيائيد، اين گونه خداوند (درباره شما) از قبل گفته است.
پس آنان بزودى مىگويند كه شما نسبت به ما حسد مىبريد (و نمىخواهيد ما نيز از غنايم بهرهاى ببريم.
چنين نيست)، ولى آنان جز اندكى نمى فهمند.
.
نكته ها:
در شأن نزول آيه آمده است كه خداوند به پيامبرش دستور داد: كسانى حق دارند در جبهه خيبر شركت كنند كه در حديبيّه حضور داشته اند.
ولى متخلّفان حديبيه مىخواستند اين دستور را تغيير دهند
و با اينكه در حديبيّه حضور نداشتند، تصميم گرفتند براى جبران تخلّف گذشته خود و يا به خاطر اينكه در خيبر غنايم زيادى به دست مىآمد، حضور داشته باشند،
نزول اين آيه ماهيت آنان را برملا مىكند.
آياتِ 12 و 13 دليل عدم #شركت در حديبيّه را ، سوء ظن به خدا و ضعف ايمان مطرح كرد.
افرادى كه در حديبيه حضور نداشتند، مىخواستند با شركت در خيبر نشان دهند كه ايمان دارند
و سوءظنى در كار نيست و سخن خداوند در مورد آنان صادق نيست.
.
پيامها:
1- جبران شكستها و تقويت روحيهى مؤمنان لازم است.
خداوند مشكلات حديبيّه را با غنائم خيبر جبران مىكند.
«انْطَلَقْتُمْ إِلى مَغانِمَ» (به جاى «انطلقتم الى الجهاد»)
2- گروهى فرصت طلب، به هنگام تقسيم غنايم اعلام وجود مىكنند. «مَغانِمَ لِتَأْخُذُوها ذَرُونا نَتَّبِعْكُمْ»
3- تغيير و تبديل سخن و فرمان خداوند، يكى از خواسته هاى متخلّفان است.
«يُرِيدُونَ أَنْ يُبَدِّلُوا كَلامَ اللَّهِ»
4- براى #رزمندگان بايد حساب ويژه اى باز كرد
و مخالفان را طرد نمود. «قُلْ لَنْ تَتَّبِعُونا»
5- كلام خود را مستند به كلام خدا كنيد. قُلْ ... كَذلِكُمْ قالَ اللَّهُ
6- از تهديد و تهمت نبايد ترسيد. «فَسَيَقُولُونَ بَلْ تَحْسُدُونَنا»
7- شيوه رفتار و شعار دشمن، تابع شرايط است و مدام در حال تغيير است.
ابتدا قصد تغيير كلام اللّه را دارد،
ولى همين كه موفّق نمىشود، تغيير موضع داده و به مؤمنان نسبت حسادت مىدهد.
فَسَيَقُولُونَ ... ذَرُونا نَتَّبِعْكُمْ ... فَسَيَقُولُونَ بَلْ تَحْسُدُونَنا
8- كسانى كه سطحى نگرند، در تحليل و تفسير آثار رفتارهاى ناشايست خود، به انحراف كشيده شده
و به جاى اينكه دليلِ از دست دادن الطاف الهى را سوء سابقه خود بدانند،
آن را حسادت مؤمنان مىدانند. «بَلْ تَحْسُدُونَنا بَلْ كانُوا لا يَفْقَهُونَ إِلَّا قَلِيلًا»
آیه بامداد دوشنبه :
#قرآن
.
سوره فتح : وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَها
فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ وَ كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ
وَ لِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَ يَهْدِيَكُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً «20»
.
خداوند، #غنيمت هاى بسيارى به شما وعده داده است كه آنها را خواهيد گرفت،
پس اين (غنايم #خيبر) را زودتر براى شما فراهم ساخت و دست مردم را از (تعرّض بر) شما بازداشت،
تا براى مؤمنان #نشانه (و عبرتى) باشد و شما را به راهى راست، هدايت كند.
.
نكته ها:
در دو آيه قبل، به كسانى كه با پيامبر بيعت كردند، وعده « #فتح قريب» داد
كه به گفته برخى مفسّران، همچون طبرى، شيخ طوسى، زمخشرى، مراغى و طبرسى، مراد فتح خيبر است.
قلعه #خيبر در حدود دويست كيلومترى مدينه بود با حصارهاى بلند
و حدود ده هزار نفر يهودى در آن زندگى مىكردند
و اطرافش كشاورزى داشتند.
اين قلعهى بسيار محكم، در سنگين و عجيبى داشت كه چهل نفر آن را حركت مىدادند.
از آنجايى كه خيبر پايگاه دشمنان و لانه جاسوسى مخالفان اسلام شده بود،
يك #ماه پس از صلح حديبيّه، مسلمانان به سراغ آنجا رفتند.
.
ابتدا فرماندهى مسلمانان را كسانى به عهده داشتند كه نتواستند كارى را از پيش ببرند،
تا آنكه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:
فردا #پرچم را به دست كسى خواهم داد كه خدا و رسولش از او راضى هستند و او را دوست دارند
و روز بعد پرچم را به دست امام #على عليه السلام داد....
.
راهيابى به صراط مستقيم، بزرگترين نعمت و تفضل الهى است و خداوند همواره انسان را به آن سفارش كرده است
و تمام مسلمانان و مؤمنان نيز بايد در شبانه روز در حال نماز و مناجات از خداوند هدايت به آن راه را در خواست كنند.
با اينكه خداوند به پيامبر اسلام مىفرمايد:
«إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ، عَلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ»
تو از پيامبران و در راه مستقيم مىباشى؛
باز هم آن حضرت، مأمور است كه در نمازهاى خود از خداوند هدايت به راه مستقيم را بخواهد و بگويد: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ»
.
با توجّه به اينكه نمازهاى نافله نيز بر پيامبر واجب بود و از 51 ركعت نماز واجب و مستحب، در 44 ركعت آن بايد سوره حمد تلاوت و اين درخواست مطرح شود،
آنهم از جانب رسول خدايى كه راه و عمل او از طرف خدا بيمه و تأمين شده، نشان دهنده خطر انحراف و لغزش در همه حالات انسان است.
.
پيامها:
1- در جنگ و جهاد، كسب غنيمت از دشمن، امرى مجاز و از وعده هاى الهى است. «وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً»
2- گسترش و توسعه اقتصادى مسلمانان، نعمت و موهبتى الهى است و سبب ايجاد انگيزه مىشود. «وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً»
3- آنچه مسلمانان در امثال خيبر، به عنوان غنايم به دست مىآوردند، تمام وعده هاى الهى نيست. «فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ»
4- عجله، در بعضى جاها پسنديده است. «فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ»
5- غنايم، آنگاه گواراست كه همراه با امنيّت باشد. «كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ»
6- دست كشيدن دشمن از شما، يك #نعمت الهى است. «كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ»
7- حوادث و برخوردها را تلخ نپنداريد، بلكه هر يك در جاى خود نشانه قدرت نمايى خداوند است. «لِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ»
8- غنيمت، امنيّت و هدايت، پاداش مؤمنان است. مَغانِمَ ... كَفَّ أَيْدِيَ ... يَهْدِيَكُمْ
9- مال و ثروت، لغزشگاهى خطرناك است و لطف الهى زمانى است كه ثروت همراه با هدايت باشد. مَغانِمَ كَثِيرَةً ... يَهْدِيَكُمْ
10- درخواست #هدايت به راه مستقيم، همواره لازم است،
حتّى بعد از بيعت با رسول خدا و پيروزى و كسب غنايم و رضاى خداوند.
«وَ يَهْدِيَكُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً»