پایگاه جریان‌شناسی اسباط
💠 #یادداشت| تیپ‌های گوناگون شخصیتی عالمان ♦️ بدیهی است عالمان حوزه در طول تاریخ از کارکرد‌های گوناگ
📝 #یادداشت| بیوت مراجع یکی از حساس‌ترین نقاط در حوزه‌های علمیه
🚩 تیپ‌های مدیریتی: برخی افراد اصلی‌ترین وجهه همت خود را به فعالیت‌های #مدیریتی در عرصه‌های درون‌حوزوی و یا برون‌حوزوی قرار داده‌اند.
1️⃣ مدیریتی مدارس علمیه: پدرانه بودن نگاه این طیف از مدیران، همراه با پشتوانه‌ای از تأمل و تدبر و برنامه‌ریزی‌های عالمانه موجب می‌شود طلبه با اعتماد و دلگرمی در اختیار سیاست‌های تربیتی و تحصیلی ایشان قرار بگیرد. یکی از موفق‌ترین مدل‌های این نوع مدیریت، مدیریت مرحوم آیت‌الله #مجتهدی_تهرانی بود.
2️⃣ مدیریت مراکز علمی – پژهشی: سیاست‌گذاری تولید علم و روش‌شناسی جذب #نخبگان و تعامل با آنها و نیز تربیت نیروی متخصص اموری هستند که تنها با برخورداری از فضل علمی حاصل نمی‌شوند.
3️⃣ مدیریت مراکز اجرایی: حوزه علمیه نهادی گسترده و بسیار وسیع است که مدیریت همین سازمان وسیع و عرصه‌های مختلف اجرایی، خدماتی و رفاهی در آن نیازمند وجود توانمندی‌های بسیاری است.
4️⃣ مدیریت دفاتر و #بیوت_مراجع: دفاتر و بیوت مراجع یکی از حساس‌ترین نقاط در #حوزه‌های_علمیه است. این حساسیت از ابعاد گوناگونی قابل بررسی است. در ادامه به برخی ابعاد حساسیت دفاتر مراجع و ضرورت شکل‌گیری مدیریت تخصصی این عرصه اشاره می‌کنیم.
🔺 اولاً مرکز رسمی اعلام برنامه‌ها و مواضع هر مرجع تقلیدی دفتر و بیت مرجعیت است. موضع‌گیری و عدم موضع‌گیری یک مرجع در مسائل خطیر جامعه و #جهان_اسلام اثری کلان و عمیق دارد.
🔺 ثانیاً محل برنامه‌ریزی انواع دیدار‌ها و مناسبات رسمی یک مرجع با چهره‌های #سیاسی، علمی و بین‌المللی، بیت مرجع است. اینکه دیدار با چه افرادی دارای #مفسده یا #مصلحت است محتاج برخی اطلاعات و تحلیل‌های دقیق است.
🔺 ثالثاً مرکز تجمیع #وجوهات_شرعی و مدیریت هزینه آنها در حوزه و دیگر محل‌ها دفاتر مراجع هستند. سالانه مبالغ هنگفتی سرمایه جامعه شیعی به دفاتر مراجع گسیل می‌شود که باید به‌صورت بهینه بهره‌برداری شود. یک عقلانیت اقتصادی آینده‌نگر و اندیشه‌محور می‌تواند با چنین سرمایه‌ای تحولات بزرگی را در سطح حوزه و جامعه رقم بزند.
🔺 رابعاً تعیین‌کننده‌ترین عنصر در مدیریت اخبار و اطلاعات و داده‌های خام و یا پردازش شده به یک مرجع نیز دفتر اوست. گاه رسیدن به‌موقع یک خبر به یک مرجع موجب موضع‌گیری‌ای تاریخی می‌شود. فتوای تحریم تنباکو #میرزای_شیرازی که برگ زرین افتخاری در تاریخ روحانیت شیعه شده است، محصول یک اطلاع‌رسانی و دغدغه‌سازی به‌هنگام است.
✍️ حجت الاسلام ایزدی
🆔 @asbaat_ir
📌 #پرسمان_اسباط
2️⃣ پاسخِ پرسش دوم اسباط/ بخش نخست
🔹 سؤال: #سیره_علما و #ضوابط حوزه‌های علمیه در معرفی #مراجع_تقلید به جامعه چگونه بوده است؟ آیا ضرورت دارد #نهادی ناظر بر این جایگاه خطیر وجود داشته باشد که فقهای شایسته و دارای صلاحیتِ مرجعیت را به جامعه معرفی کند؟
🔹چه #جریانهایی و با چه انگیزه‌هایی تلاش دارند افرادی را به عنوان مرجع در حوزه علمیه جا بیندازند؟ اقدامات گسترده برخی افراد در به دست آوردن این جایگاه را چگونه می‌توان ارزیابی کرد؟
◀️ در پاسخ به این پرسش، #پاسخهایی از سوی #اعضای_فرهیخته کانال به ادمین اسباط ارسال شد که ضمن تشکر از مخاطبین گرامی، در ذیل به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
✅ فرستاده شده از حسن: مرجع‌سازی افسانه نیست، همان روزی که #میرزای_شیرازی فتوای تحریم تنباکو را دادند و قدرت شیعه آشکار شد، انگلیسی‌ها به فکر مرجع‌سازی افتادند.
✅ فرستاده شده از مقداد: سلام علیکم، وقت جنابعالی بخیر
🔺 مبحث بسیار مهمی است، باید تبیین شود که فلسفه حدود 140 مرجع صاحب رساله، در شهر مقدس قم، لزومی دارد؟
حضور و تایید صلاحیت این تعداد مراجع اساسا قرار است کدام گره معنوی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مادی را از زندگی مردم باز کند؟
حضور این تعداد عالم (کمی کمتر یا بیشتر)ظرف مدت این چهل سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، چه نتایجی داشته؟
حوزه علمیه قم، و #جامعه_محترم_مدرسین حوزه، تا چه اندازه از نفوذ در آن مجموعه مطلع هستند و برخوردشان با نفوذ جریانی در آن نهاد مقدس چگونه است؟
🔺 و در پایان باید عرض کنم این تعدد آرا (به جهت حضور مراجع متعدد)، که همگی حضرات قرار است حول محور دین مبین اسلام و مذهب تشییع فتوا داشته باشند آیا این تعدد لازم است؟ در دوران‌های قبل مگر تعدد علما گره‌گشا و منبع خیر و برکت برای اسلام و مسلمین بوده؟
✅ فرستاده شده از ناشناس: حوزه علمیه تشیع همیشه از نداشتن یک سیستم یکپارچه منظم رنج می‌برده و می‌برد. و اکنون که سیستم سنتی حوزه در حال مدرنیزه شدن است از طرفی می‌خواهد پایبند به سنت‌های دیرینه خود باشد و از طرفی می‌خواهد با سیل جامعه حرکت کند. این پارادوکس در وجوه مختلفی ایجاد دوگانگی کرده است.
🔺 از جمله مهمترین این مواضع بحث مرجعیت است. اگر قرار است مدرن باشند یقینا وجود یک نهاد بالادستی در امر تعیین مرجع لازم است، و اگر قرار است سنتی باشند حداقل شخص مدعی مرجعیت باید تاییدیه از دو مرجع تایید شده داشته باشند. این رویه حوزه شتر سواری دولا دولاست و راه به جایی نمی‌برد.
✅ فرستاده شده از استاد حوزه علمیه: درباره این پرسش شما که فرمودید: «اقدامات گسترده برخی افراد در به دست آوردن این جایگاه را چگونه می‌توان ارزیابی کرد»، چند نکته به عرض مخاطبان محترم می‌رسانم:
🔺 اولاً: حوزه علمیه صاحب دارد و صاحب اصلی آن وجود مقدس امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشرف) است، اقدامات این افراد هرگز به جایی نخواهد رسید.
🔺 ثانیاً: مردم مؤمن و مقلدان محترم تفاوت آنکه به دنبال مرجع شدن است با آنکه از مرجعیت گریزان و تنها به دلیل تکلیف بر این جایگاه مقدس تکیه می‌زند را به خوبی می‌شناسند.
🔺 ثالثاً: در صورت بازشدن #بیوت جدیدی توسط کسانی که شأنیت این جایگاه را ندارند، خیلی زمان نخواهد گذشت از رفت و آمدهای نوع افراد به آنجا، مردم خود به ماهیت آن مرجع و آن بیت پی خواهند برد، می‌خواهم عرض کنم ناراحت نباشید.
✅ فرستاده شده از ح.الف: از انگیزه‌های جریان‌ها از مرجع‌سازی در #حوزه_علمیه نوشتید به نظر بنده، این یه چیز طبیعیه. مگر میشه دشمن از آنچه از اون ضربه خورده بگذرد و به مرجع‌سازی نپردازد.
✅ فرستاده شده از محقق مسائل سیاسی: سؤال شما مرا یاد نشریه «#حریم_امام» قبل از انتخابات خبرگان رهبری انداخت. افرادی را به نام مصاحبه مجتهد معرفی کرد تا آنها را به مجلس خبرگان قالب کند، اینها مراجع آینده هستند!!!
ادامه دارد ...
🆔 @asbaat_ir
🚩 تفاوت اصولی‌ها با اخباری‌ها در حوزه #فقه_سیاسی/ بخش پایانی
🔰 پی‌آمدهای پیروزی اصولی‌ها بر اخباری‌ها
🔹 در دوره فتحعلی شاه قاجار مجددا برای مدتی نزاع #اخباری‌ها و #اصولی‌ها بالا گرفت، ولی دوباره اخباری‌ها مغلوب شدند.
🔹 از آن پس، اصولی‌های برجسته‌ای ظهور یافتند، همچون شیخ جعفر کاشف الغطا، محمدحسن نجفی صاحب جواهر، حاج محمد ابراهیم کلباسی، سید محمدباقر شفتی در اصفهان، شیخ ابوالقاسم قمی صاحب قوانين الاصول در قم و سید مهدی بحرالعلوم در نجف.
🔹 فتحعلی‌شاه سعی می‌کرد تا با علما رابطه خوبی داشته باشد. در دوره محمدشاه به دلیل افزایش نفوذ صوفی‌ها در حکومت، مخصوصا از طریق میرزا آقاسی، صدر اعظم حکومت، رابطه شاه و علما تیره شد.
🔹 در دوره ناصرالدین‌شاه، به دلیل امتیازهایی که به بیگانگان داده می‌شد، تنش میان علما و دولت بالا گرفت. در این خصوص، می‌توان به اعتراض ملاعلی کنی به واگذاری امتیاز به روس‌ها، صدور فتوای تحریم تنباکو از جانب #میرزای_شیرازی و فعالیت‌های جمال‌الدین اسد آبادی، اشاره کرد.
🔹 در این دوره، وضعیت علما در مقایسه با دوره‌های قبل تغییرات زیادی پیدا کرد که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1️⃣ افزایش قدرت سیاسی علما
2️⃣ افزایش آثار مکتوب و علمی علما
3️⃣ افزایش حوزه‌های علمیه در قم، تهران، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز و عتبات
4️⃣ گسترش نظام قضاییِ عالمان دینی در کنار دستگاه قضایی عرفی دولت
🔹 در این دوره، منازل علما، مساجد و امام‌زاده‌ها جزء اماکن امن محسوب می‌شد و کسی حق تعرض به آنها را نداشت.
🔹 به هر حال، تغییرات فوق موجب رشد و بالندگی حوزه و علما گردید و وضعیت مناسب‌تری برای مردم متدین فراهم ساخت. در واقع، این امور را می‌توان از پی‌آمدهای پیروزی اصولی‌ها بر اخباری‌ها دانست.
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=3727
🆔 @asbaat_ir
🔖 #نقش_علما_در_تحولات_ایران_معاصر/ بخش 2
🔰 #سیدعبدالحسین_لاری پیشگام تشکیل حکومت بر مبنای #ولایت_فقیه
🔺 پس از داستان مشروطه، علمای اصولی به دو دسته تقسیم شدند: گروهی به مشروطه بی‌اعتماد شدند و دسته دیگر همچنان آن را پی‌گیری می‌کردند. از کوشاترین افراد دسته دوم می‌توان به آیت اللّه #سیدحسن_مدرس و آیت اللّه سیدابوالقاسم #کاشانی اشاره کرد.
🔺 به دنبال جنگ جهانی اول، نیروهای #انگلیسی به #عراق و بین النهرین اعزام شدند. بر این اساس، در حدود یک میلیون سرباز، که غالباً از هند و دیگر مناطق جهان اجیر شده بودند، وارد عراق شدند تا علیه عثمانی‌ها نبرد کنند. در جنگ جهانی اول، چهار تن از علمای بزرگ شیعه بر ضد انگلیسی‌ها و به نفع عثمانی‌ها فتوای جهاد صادر کردند.
🔺 این عالمان عبارت بودند از:
1️⃣ سید محمدکاظم یزدی
2️⃣ میرزا محمدتقی شیرازی که به عنوان رهبر انقلاب ۱۹۲۰ م عراق معروف است
3️⃣ شیخ الشریعه اصفهانی
4️⃣ آیت اللّه سیدمصطفی کاشانی، پدر سیدابوالقاسم کاشانی که خود در ۱۹۱۶م در جنگ با انگلیسی‌ها مجروح شد
🔺 در میان عالمانی که در ایران با انگلستان به نبرد پرداختند، می‌توان از این شخصیت‌های برجسته نام برد:
1️⃣ شیخ محمدحسین برازجانی در بوشهر
2️⃣ شیخ جعفر محلاتی
3️⃣ آیت اللّه سیدعبدالحسین لاری، مشهور به مجتهد لاری
🔺 مرحوم لاری از شاگردان #میرزای_شیرازی بود و با همکاری اسماعیل خان صولة الدوله قشقایی، حکومتی بر مبنای #ولایت_فقیه در منطقه #لارستان برقرار کرد.
🔺 وی با استناد به آیات و روایات، مبارزه با ظلم را ضروری می‌دانست و خواهان #مشروطه_مشروعه تحت نظر ولایت فقیه بود. بر این اساس، از ایشان به مثابه پیشگام عمل به نظریه ولایت فقیه یاد می‌شود.
ادامه دارد ...
🌐 https://www.asbaat.ir/?p=4810
🆔 @asbaat_ir