💢چگونه در فضای مجازی #شایعه را از #واقعیت تشخیص دهیم؟ 🔽«منبع معتبر»: اگر مطلبی منبع معتبر نداشت به راحتی باور نکنید. داشتن یک لینک اینترنتی به عنوان منبع، ساده‌ترین کاری است که انتشار دهنده‌ خبر می‌تواند برای اعتباربخشی به خبرش در متن بگذارد. 🔽قطعه فیلم و تکه عکس اصلی‌ترین ابزار شایعه‌سازها: زاویه‌ خاص فیلمبرداری یا عکسبرداری، مشخص نبودن اتفاقات قبل و بعد از آن تکه‌ جدا شده از فیلم، ربط دادن عکس به مطلب نامرتبط، دستکاری عکس و فیلم،کیفیت‌های پایین و نامشخص بودن جزئیات و… فرصت را برای داستان‌سرایی و شایعه‌پردازی روی آن ایجاد می‌کند. 🔽 قسم دادن، التماس کردن، وعده‌دادن، ارعاب یا تهدید برای انتشار مطلب. 🔽 اعلام زمان‌های نسبی به جای ذکر تاریخ مشخص. 🔽عباراتی که نشان می‌دهد رازی مخوف یا سندی فوق‌محرمانه کشف شده است. 🔽 جملات خبری شبه‌علمی و مبهم: دانشمندان کشف کرده‌اند، آخرین دستاوردهای پزشکی نشان می‌دهد و... کدام پزشکان؟ کدام دانشمندان؟ عرفان کوانتومی، قانون راز،‌ شعور آب و … نمونه‌هایی از این ادعا هستند. 🔽 ارجاع به منابع غیرواقعی با اسم های عجیب و غریب و پرابهت شبکه‌ خبری 🔽تبلیغ یا ضدتبلیغ عقیدتی و نژادپرستانه برای یک فرقه‌ خاص ۹۰ نفر وهابی…، دانشمندی که شیعه شد، یک بهایی و ... 🔽عدم ارتباط منطقی و تخصصی منبع با متن:رئیس مرکز «قلب» ژاپن گفته است سیگنال موبایل برای «مغز» مضر است. 🔽 اینترنت و گوگل منبع نیستند:اینها ابزارهای ارتباطی و جستجو هستند. هر چیزی در آن پیدا شود درست نیست حتی اگر در چندین جای آن تکرار شده بود. 🔽آیا می دانیدها. 🔽 توصیه های اکید و هشدارهای عجیب. 🔽 تعدد انتساب مطالب به یک شخصیت معروف. ♨️قبل از کپی و ارسال، #مکث، #فکر و سپس #منتشر کنید. ✅ @andisheengelabi

#روش_تشخیص_اخبار_جعلی ▫️باتوجه به حجم گسترده رسانه ها در #فضای_مجازی، چطور میتوانیم اخبار جعلی را تشخیص دهیم ضمن اینکه میدانیم اخبار جعلی به نحوی طراحی میشوند که #قابل_باور به نظر برسند. برای دانستن #راهکارهایی برای کسب این #مهارت، فایل ویدئویی را ملاحظه کنید.. #فضای_مجازی #سواد_رسانه_ای #شایعه @andisheengelabi @andisheengelabi

♦️چگونه شایعات کرونایی را از واقعیت‌ها تشخیص بدهیم؟ 🧐 روش فاصله گرفتن از #شایعه و نزدیک شدن به واقعیت با دقت به یکسری #کلیدواژه_ها #سوادرسانه @andisheengelabi

💠پدیده سواد مصنوعی و الگوی جدید نادانی ⏰زمان مناسب برای مطالعه ۳ دقیقه 🔸 روزانه فقط در تلگرام بیش از ۳ میلیون مطلب منتشر می شود. جالب است بدانید در ساعت ۴ صبح که میزان مطالب منتشر شده به کمترین مقدار خود می رسد نیز ۲۵ هزار مطلب نشر می یابد. این میزان تولید محتوا در شبکه های مختلف اجتماعی در طول تاریخ بی نظیر و فوق العاده است و منجر به پدیده جالبی شده: «همه ما» راجع به «همه چیز» می دانیم اما با ويژگی هایی خاص. 🔹کارل تارو ژورنالیست معروف ژاپنی می گوید: هر وقت هر کسی از هر چیزی سخن می‌گوید ما وانمود می کنیم که دربارۀ آن می‌دانیم. همکارانمان دربارۀ فیلم، کتاب، قیمت ارز، حمله نظامی آمریکا صحبت می‌کنند سرمان را بالا و پایین می بریم یعنی من هم دربارۀ آن می دانم. 🔸این در صورتی است که آن ها دربارۀ آن موضوع فقط نظرات کس دیگری را در یک شبکه اجتماعی خوانده اند و آن را بازگو می کنند همان گونه که ما نیز چنین می کنیم. ما به شکلی خطرناک به نوعی کپی برداری از دانایی نزدیک می‌شویم، که در واقع الگوی جدید نادانی است. ما با #سواد_مصنوعی روبرو هستیم. ✍تحلیل و تجویز راهبردی: رسانه ها باعث شده اند به سرعت برق در معرض اخبار و به سرعت باد در معرض تحلیل اخبار قرار بگیریم. محیط اطراف ما پر است از اخبار مغشوش، اعداد و ارقام گول زننده و حرف های جهت‌دار. سه مساله این موضوع را تشدید می کند: 1⃣ حجم بالای اخبار و تحلیل ها: اطلاعات بیشتر یعنی فرصت کمتر برای بررسی دقیق تر آن ها. 2⃣ سبک زندگی شتابان: زندگی امروزی نسبت به 200 سال پیش بسیار چگال تر شده است. یعنی میزان رخدادهای کاری و ارتباطاتی در واحد زمان بیشتر شده است. 3⃣ سواد مصنوعی: نظرات ما از #پرسه‌زدن در شبکه‌های اجتماعی سرچشمه می‌گیرند، نه مطالعۀ کتاب‌ها! این کپی برداری از دانایی، در واقع الگوی جدید نادانی است. به همین خاطر است که اخبار درست، غلط، #شایعه و حقیقت در فضای مجازی تقریبا هم ارزش‌اند. چرا؟ چون ما فرصت نمی کنیم که درستی آن چه را که دریافت می کنیم، بررسی کنیم. بلافاصله آن را می خوانیم و احتمالا آن را برای دیگران فوروارد (ارسال) می کنیم و در گفتگوهای خانوادگی یا دوستانه یا کاری مان از آن اطلاعات استفاده می کنیم که نشان دهیم از زمانه عقب نیستیم. 🔻چه می توان کرد؟ 1⃣ #تعلیق_قضاوت. نه باور کنید و نه رد کنید. زمانی که استدلال به نفع یا علیه آن گفته یا نوشته ندارید نه ردش کنید و نه تأیید، قضاوت خود را معلق کنید تا زمان دریافت اطلاعات کافی برای قضاوت. 2⃣ در حالت غیر طبیعی قضاوت نکنید. مطالعات نشان داده اند زمانی که افراد از #آرامش_فکری بیشتری برخوردارند، کیفیت قضاوت های حرفه ای شان افزایش می یابد. بنابراین زمانی که شتاب زده، هیجانی، خسته و پریشان هستیم، کیفیت قضاوت های ما افت می کند و قضاوتی که در زمان شتاب زدگی می کنیم به اندازه قضاوت یک فرد مست [غیر عادی]، غیرقابل اتکاست. 3⃣ به #ساختارهای_مشکوک، حساس باشید. جملاتی که با فعل مجهول و بدون فاعل ساخته شده‌اند مانند «گفته می‌شود» یا «شنیده‌ها حاکی از آن است که» و «یا بر اساس اخبار منتشر شده» روشی برای پیچاندن شما هستند. در این ساختارها خبر وجود دارد. اما منبع خبر وجود ندارد. 4⃣ برای هر چه می خوانید یا می شنوید از خودتان بپرسید: الف) آیا از #منبع_خبر/گزارش مطمئن هستم؟ ب) آیا شواهد تاییدکننده یا استدلال های قانع کننده آورده شده یا اینکه یک حرف به زبان های مختلف تکرار شده؟ ج) آیا بین مقدمه و اطلاعات ارایه شده و نتایج رابطه منطقی وجود دارد؟ د) آیا تمام واقعیت بیان شده یا بخشی از واقعیت؟ 5⃣از #چرا و کلمات هم خانواده استفاده کنید. آدم های دقیق دائم می پرسند چرا؟ چرا کاندیدای ریاست جمهوری شما بهتر است؟ چه چیز باعث می شود که فکر کنید قیمت ارز بالا می رود؟ چطور به این نتیجه رسیدید؟ 6⃣در دانش منطق، فصلی وجود دارد به نام مغالطات. برای تقویت تفکر سنجش گرانه (انتقادی) بخش #مغالطات را بخوانید تا با بیش از ۷۰ نوع مغالطه (=دامگاه اشتباه ذهنی) آشنا شوید. 7⃣حضور در شبکه های اجتماعی مفید است. #جریان_آزاد_اطلاعات در آن بسیار جذاب، مفید و غنیمت است. اما فراموش نکنیم که آن ها نمی توانند جایگزین کتاب و تفکر عمیق شوند./هدهد رسانه 🆔@andisheengelabi

🔎مثلث جنگ شناختی در ماجرای مهسا امینی و فرایند کلان مدیریت بحران 🔹بعد از حادثه فوت تاسف برانگیز خانم مهسا امینی، دومینویی از حوادث در حال رقم خوردن است که شناسایی اضلاع ماجرا را ضروری می نماید. چرا این ماجرا #ضریب_اضافی خورده و پرونده حقوقی تبدیل به مساله امنیتی شده است؟ 🔸اینکه گشت ارشاد و نحوه مدیریت و راهبری حجاب و عفاف در کشور چه مکانیسمی باید داشته باشد به حاشیه رفته و یک مساله فرهنگی بدلیل گفتمان داخلی ضعیف و #پروپاگاندای_خارجی قوی، از فرم فرهنگی اش خارج شده و تسویه حساب های سیاسی و امنیتی به میدان آمده است. 🔹فرایند اغتشاشات اخیر از حادثه ای احساسات برانگیر استارت میخورد. با دروغ و شایعه همراه می شود و در فضای مجازی ضریب می‌خورد. هشتگ سازی و کمپین آفرینی ها به اعتبار و تعمیق منفی ماجرا می انجامد و فراخوان هایی با #اسپانسرهای_خارجی به اغتشاش و خیابان نوردی و آشوب ختم می‌شود. 🔸اما چرایی ماجرا و فرایند این قصه را چگونه می‌توان صورت بندی کرد؟ حادثه ای که به جنگی ترکیبی بدل شده و از آمریکا و انگلیس و اقلیم کردستان و شبکه های خبری ماهواره‌ای، تغذیه حیاتی می‌کند. 1⃣ اِلیت ها و فضای ذهنی ماجرا: اعتراضاتی که صورت اغتشاش به خود گرفته اند، در ابتدای امر، ضلع ذهنی دارند. الیت ها و روشنفکران سهم بسزایی در شکل گیری ذهنیت های مخالف و شبهه پذیر دارند. 🔹وقتی اندیشمندان و تئوریسین های یک تفکر را به مناظره و مجادله معقول نکشانیم(ولو اینکه قبولشان نداریم و استدلال آنچنانی نداشته باشند و اهل شانتاژ باشند)، بایستی پیامدش را در کف خیابان ها و در لابلای ذهنیت های عمومی درو کنیم که گاهی کار از کار گذشته و بدلیل رسوب یافتگی و #ته‌نشین_شدن_شبهات، پذیرش پاسخ به حداقل رسیده و به خشونت نزدیک می‌شود. 2⃣سلبریتی ها و فضای مجازی ماجرا: ضلع دوم ماجرا حکم فراگیری یک ذهنیت و تبدیل شدن آن به فرهنگ و افکار عمومی را دارد. وقتی کتاب ها و الیت ها و کرسی‌های دانشی و منابر بینشی مسموم شد، استارت وایرال شدن مسمومیت در فضای مجازی رقم می‌خورد و سلبریتی ها و بلاگرها، به مهره موثر و بازیگر اصلی این فضا تبدیل می‌شوند. 🔹از این به بعد فلان فوتبالیست یا هنرمند و بازیگر تعیین می‌کنند که چه چیزی یا چه کسی خوب یا بد هستند. از طرفی با توجه به #حاکمیت_سایبری_بیگانه، bbc و VOA و maonto و...تعیین می کنند که دستور روز چیست و اولویت نخست کشور کدام است؟ 3⃣لمپن ها و فضای میدانی ماجرا: وقتی فضای ذهنی و مجازی با #شبهه و #شایعه تسخیر شد، ضلع سوم ماجرا که در انتظار جرقه ای است، با یافتن بهانه ای وارد فاز عملیاتی و میدانی می‌شود. 🔹لمپن ها، قلچماق و اوباش، بازیگران موثر این فاز از فتنه هستند و ذهنیت هایی که به موقع رسوب زدایی نشده و بخشی از افکار عمومی که از #اطلاعات_گمراه‌کننده و فابینگ رنج می‌برند نیز با اقدامات لیدرهای اراذل همراهی می‌کنند. 🔸مهندس و #صحنه_گردان_بیگانه ماجرا نیز با اتصال محیطی این سه لایه و سیاست گذاری حرفه ای در بستر رسانه ای و با رویکرد جنگ‌شناختی، اهداف سه گانه اختلال ذهنی، گسل اجتماعی و فلج سیستمی را به بهانه #حجاب و آزادی و حقوق زنان دنبال می‌کند. 🔹#مدیریت_بحران نیز با واکنش بموقع و درست و همزمان در نسبت با هر سه لایه محقق می‌شود. 1⃣گفتگو و مجادله منطقی با لایه اول در رسانه رسمی که آتش ماجرا را زمین ‌های فکری بازگرداند 2⃣اقناع و تبیین و سواد انتقادی رسانه در لایه دوم(بررسی دقیق و سریع متن اتفاق،علل حادثه و نتایج واقعه) که سیاهی لشگر خیابانی را دچار تردید و ریزش کند 3⃣ برخورد قانونی و هوشمندانه با پیوست رسانه ای در لایه سوم که منجر به هزینه مضاف نشود. 🔻قائل به نظریه آشوب و اثر پروانه ای در جامعه شناسی نیستیم ولی وقایع را تک خطی و بسیط هم نمی‌دانیم. ضروری است که #پیچیدگی_های_ماجرا را بطور کامل در نظر داشته و نسبت به هر لایه با اشراف محیطی و موثر وارد کارزار شویم تا از جزییات مغفول، آسیب نبینیم و سیستم را به هزینه بیشتر وادار نکرده و به مخاطره نیندازیم که این هیاهو گذراست. ✍علیرضامحمدلو، کارشناس رسانه و پژوهشگر علوم اجتماعی 🆔@asre_tabyin

1⃣ #مغازه‌دار_سنندجی رئیس‌جمهور را جلوی مغازه‌اش دیده، خوشحال شده و با روی باز از او استقبال کرده؛ طرفداران شعار آزادی آنقدر تهدیدش کرده‌اند و آدرس و شماره‌اش را پخش کرده‌اند که مجبور شده ویدئو بدهد و #عذرخواهی کند! 2⃣ از رعنا رحیم‌پور #مجری_بی‌بی‌سی که یک عمر در خدمت جریان دروغ فعالیت کرد، یک فایل صوتی منتشر شد که نسبت به شبکه اینترنشنال نقدهایی داشت؛ با او کاری کردند که #پست_خداحافظی منتشر کرد و فرار کرد! 3⃣ مهران مدیری ویدئویی انتقادی منتشر کرد؛ قهرمانش کردند؛ چند وقت بعد ویدئوی عذرخواهی منتشر کرد؛ به سرعت برایش #شایعه درست کردند که او بخشی از عملیات ربایش علی کریمی بوده! تا دیگر کسی جرات نکند از قطار اجباری آنها پیاده شود! 4⃣ احمد زیدآبادی حتی می‌گفت فحش رکیک دانشجویان هم باد هواست؛ اما بخاطر یک متن در نقد حامد اسماعیلیون چنان تهدیدش کردند که #پست_خداحافظی گذاشت و رفت! 5⃣ علیه بازیکنان #تیم_ملی فوتبال آنقدر عملیات روانی کردند، و تهدید و فشار را ادامه دادند که اینها تیم جمهوری اسلامی اند نه تیم ملی؛ اینها شایسته‌ترینها نبوده‌اند، انتخابهای آخوندها بوده‌اند! بازیکنان از شدت آن فشارها در یک بازی سرود ملی نخواندند؛ اما آنها به این هم راضی نشدند و برای باختشان #جشن_گرفتند و عکس زخمی بیرانوند را منتشر کردند و نوشتند آهِ مردم گرفته! 6⃣ وقتی دیدند #کی‌روش محکم جواب سیاسی‌کاری‌های رسانه‌های انگلیسی را می‌دهد، به مربی پرتغالی هم رحم نکردند و او را در شبکه‌شان، #نماینده_ولی‌فقیه خطاب کردند!!! 🆔@asre_tabyin

🔎 پدیده سواد مصنوعی و الگوی جدید نادانی ✍️ ادوارد سعید 🔸 روزانه فقط در تلگرام بیش از ۳ میلیون مطلب منتشر می شود. جالب است بدانید در ساعت ۴ صبح که میزان مطالب منتشر شده به کمترین مقدار خود می رسد نیز ۲۵ هزار مطلب نشر می یابد. این میزان تولید محتوا در شبکه های مختلف اجتماعی در طول تاریخ بی نظیر و فوق العاده است و منجر به پدیده جالبی شده: «همه ما» راجع به «همه چیز» می دانیم اما با ويژگی هایی خاص. 🔹کارل تارو ژورنالیست معروف ژاپنی می گوید: هر وقت هر کسی از هر چیزی سخن می‌گوید ما وانمود می کنیم که دربارۀ آن می‌دانیم. همکارانمان دربارۀ فیلم، کتاب، قیمت ارز، حمله نظامی آمریکا صحبت می‌کنند سرمان را بالا و پایین می بریم یعنی من هم دربارۀ آن می دانم. 🔸این در صورتی است که آن ها دربارۀ آن موضوع فقط نظرات کس دیگری را در یک شبکه اجتماعی خوانده اند و آن را بازگو می کنند همان گونه که ما نیز چنین می کنیم. ما به شکلی خطرناک به نوعی کپی برداری از دانایی نزدیک می‌شویم، که در واقع الگوی جدید نادانی است. ما با #سواد_مصنوعی روبرو هستیم. ✍️تحلیل و تجویز راهبردی: رسانه ها باعث شده اند به سرعت برق در معرض اخبار و به سرعت باد در معرض تحلیل اخبار قرار بگیریم. محیط اطراف ما پر است از اخبار مغشوش، اعداد و ارقام گول زننده و حرف های جهت‌دار. سه مساله این موضوع را تشدید می کند: 1️⃣ حجم بالای اخبار و تحلیل ها: اطلاعات بیشتر یعنی فرصت کمتر برای بررسی دقیق تر آن ها. 2️⃣ سبک زندگی شتابان: زندگی امروزی نسبت به 200 سال پیش بسیار چگال تر شده است. یعنی میزان رخدادهای کاری و ارتباطاتی در واحد زمان بیشتر شده است. 3️⃣ سواد مصنوعی: نظرات ما از #پرسه‌زدن در شبکه‌های اجتماعی سرچشمه می‌گیرند، نه مطالعۀ کتاب‌ها! این کپی برداری از دانایی، در واقع الگوی جدید نادانی است. به همین خاطر است که اخبار درست، غلط، #شایعه و حقیقت در فضای مجازی تقریبا هم ارزش‌اند. چرا؟ چون ما فرصت نمی کنیم که درستی آن چه را که دریافت می کنیم، بررسی کنیم. بلافاصله آن را می خوانیم و احتمالا آن را برای دیگران فوروارد (ارسال) می کنیم و در گفتگوهای خانوادگی یا دوستانه یا کاری مان از آن اطلاعات استفاده می کنیم که نشان دهیم از زمانه عقب نیستیم. 🔻چه می توان کرد؟ 1️⃣ #تعلیق_قضاوت. نه باور کنید و نه رد کنید. زمانی که استدلال به نفع یا علیه آن گفته یا نوشته ندارید نه ردش کنید و نه تأیید، قضاوت خود را معلق کنید تا زمان دریافت اطلاعات کافی برای قضاوت. 2️⃣ در حالت غیر طبیعی قضاوت نکنید. مطالعات نشان داده اند زمانی که افراد از #آرامش_فکری بیشتری برخوردارند، کیفیت قضاوت های حرفه ای شان افزایش می یابد. بنابراین زمانی که شتاب زده، هیجانی، خسته و پریشان هستیم، کیفیت قضاوت های ما افت می کند و قضاوتی که در زمان شتاب زدگی می کنیم به اندازه قضاوت یک فرد مست [غیر عادی]، غیرقابل اتکاست. 3️⃣ به #ساختارهای_مشکوک، حساس باشید. جملاتی که با فعل مجهول و بدون فاعل ساخته شده‌اند مانند «گفته می‌شود» یا «شنیده‌ها حاکی از آن است که» و «یا بر اساس اخبار منتشر شده» روشی برای پیچاندن شما هستند. در این ساختارها خبر وجود دارد. اما منبع خبر وجود ندارد. 4️⃣ برای هر چه می خوانید یا می شنوید از خودتان بپرسید: الف) آیا از #منبع_خبر/گزارش مطمئن هستم؟ ب) آیا شواهد تاییدکننده یا استدلال های قانع کننده آورده شده یا اینکه یک حرف به زبان های مختلف تکرار شده؟ ج) آیا بین مقدمه و اطلاعات ارایه شده و نتایج رابطه منطقی وجود دارد؟ د) آیا تمام واقعیت بیان شده یا بخشی از واقعیت؟ 5️⃣از #چرا و کلمات هم خانواده استفاده کنید. آدم های دقیق دائم می پرسند چرا؟ چرا کاندیدای ریاست جمهوری شما بهتر است؟ چه چیز باعث می شود که فکر کنید قیمت ارز بالا می رود؟ چطور به این نتیجه رسیدید؟ 6️⃣در دانش منطق، فصلی وجود دارد به نام مغالطات. برای تقویت تفکر سنجش گرانه (انتقادی) بخش #مغالطات را بخوانید تا با بیش از ۷۰ نوع مغالطه (=دامگاه اشتباه ذهنی) آشنا شوید. 7️⃣حضور در شبکه های اجتماعی مفید است. #جریان_آزاد_اطلاعات در آن بسیار جذاب، مفید و غنیمت است. اما فراموش نکنیم که آن ها نمی توانند جایگزین کتاب و تفکر عمیق شوند. 🆔 @asre_tabyin