✅ #روزبرگ_شیعه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
موضوع امروز: «کیفیت در اسلام»
روز چهارشنبه، ١۴٠١/٠٨/١٨
✍️ مناسبت روز: امروز در تقویم به عنوان «روز ملی کیفیت» نامگذاری شده لذا در سخن امروز به موضوع «کیفیت» از نگاه اسلام میپردازیم؛
دین مبین اسلام به عنوان کاملترین دین الهی، همواره بر «کیفیت» در تمامی امور تأکید نموده و خداوند متعال در قرآن کریم «کیفیت» را با واژه «أحسَنُ عَمَلاً» معرفی مینماید: «الّذی خَلَقَ المَوتَ و الحیاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَيُّكُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً...»: «خداوند، مرگ و زندگی را بیافرید تا شما را بیازماید که کدام یک کاری بهتر و با کیفیتتر انجام میدهید...» (ملک/٢)
امام صادق(ع) در تفسیر این آیه میفرمایند: «مقصود از «أحسَنُ عَمَلاً»، عملِ بیشتر نیست، بلکه عمل بهتر و باکیفیتتر است» (تفسیرکنزالدقائق)
پیامبر اکرم (ص) نیز همواره بر کیفیت در کارها تأکید داشته و میفرمودند: «خداوند، دوست دارد که هر کارگزاری که کاری انجام میدهد، کارش را نیکو و استوار انجام دهد» (ميزانالحكمه ، ح ١۴٣٧١).
در فقه اسلامی نیز برای کالای بیکیفیت و معیوب، حق عودت و برگشت قرار داده شده و احکام مفصلی در «خیار عیب» و «خیار غَبن» و ... بیان شده است؛
همچنین اسلام برای رعایت کیفیت در کار و عمل، ویژگیهایی را بیان نموده، که در این مجال کوتاه به بخشی از آنها اشاره مینمائیم:
1️⃣ «خدامحوری و اخلاص در عمل»
اگر انسان در هر کاری که بر عهده میگیرد تنها خداوند را کارفرما و ناظر خود بداند، با کیفیت ترین کار را برای رضای خدا انجام خواهد داد؛ چنانچه امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «بهترین (و باکیفیتترین) کارها، آن کاری است که تنها برای رضای خدا انجام شود» (غررالحکم، ص ٩٦)
2️⃣ «علم و تخصص»
از دیدگاه اسلام، بدون علم و تخصص لازم در هر زمینه، امکان تحقق «احسن العمل» وجود ندارد، چنانچه در قرآن کریم، حضرت یوسف (ع)، شرط پذیرفتن کار را داشتن علم و تخصص لازم دانستهاند: «إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ» (يوسف/۵۵)
3️⃣ «داشتن توانایی لازم و صلاحیت انجام کار»
از نظر اسلام، توانایی و شایستگی فرد در پذیرش کار نیز نقش کلیدی در انجام «أحسَنُ عَمَلا» دارد، چنانچه رسول خدا (ص) با علاقهی ویژهای که حضرت ابوذر (ره) داشتند، هرگز مسئولیت حکومتی به ایشان واگذار ننموده و فرمودند: «ای ابوذر! من آنچه برای خود دوست میدارم برای تو نیز دوست دارم؛ اما تو را (در مدیریت) ناتوان میبینم، پس هیچ گاه (حتی) به دو نفر هم، ریاست نکن...» (امالی طوسی، ص۳۸۴)
4️⃣ «نظم و برنامهريزى»
در اسلام همواره به نظم و ترتیب در کارها تأکید شده، چنانچه امیرالمؤمنین (ع) پس از تقوای الهی، مهمترین امر را نظم و برنامهریزی در کارها دانسته و به آن سفارش کردهاند: «اوصیکم...بتقوی اللّه و نظم امرکم» (نهج البلاغه، حکمت٢)
5️⃣ «علاقه و عشق به کار»
از نگاه دین، یکی دیگر از رموز انجام «احسن عملا»، آن است که انسان به سراغ کار و رشتهای برود که براساس ذوق و سلیقه و استعداد او باشد و به آن کار، عشق و علاقه داشته باشد؛
بدیهی است که «خلاقیت، نوآوری و خستگیناپذیری در خدمت»، از نتایج «کار عاشقانه» است و کاری که تنها برای درآمد و به اجبار صورت میگیرد، دارای کیفیت لازم نخواهد بود؛ چنانچه امیرالمؤمنین (ع) میفرمایند: «کار اندکی که با اشتیاق تداوم یابد، بهتر از کار فراوانی است که رنج آور باشد» (نهجالبلاغه، حکمت۴۴۴)
6️⃣ «اتقان و استحكام کار»
اتقان و استحكام کار و به بيان ديگر رعايت همهی استانداردهاى لازم در آن زمینه، شرط ديگر «احسن العمل» است؛ چنانچه در روایت آمده که چون سعد بن معاذ (ره) درگذشت، پیامبر اکرم (ص) به درون قبر رفتند و چنان آن را محکم ساختند که اصحاب در شگفت شدند! سپس حضرت فرمودند: «خداوند، بندهای را دوست دارد که چون کاری را انجام میدهد، آن را محکم و استوار انجام دهد» (أمالی طوسی، م١٣، ص۳۸۴)
امیرالمؤمنین (ع) نیز در اینباره مىفرمایند: «براى دنيا آنچنان (با کیفیت و استوار) كار كن كه گويا تا ابد زندهای و براى آخرت نیز آنچنان (با کیفیت) كار كن كه گويا فردا خواهى مُرد» (مستدرك، ج ١، ص١۴۶)؛
✍️ در پایان بدیهی است، حکومت اسلامی و فرد فردِ مسلمانان موظند، همه کارها و اعمال خود را با بهترین کیفیت انجام دهند تا این موضوع، علاوه بر بهرهی دنیوی و اخروی برای آنها، باعث رونق اقتصادی و بالا رفتن اعتبار کشورهای اسلامی در جهان گردد.
🆔@astanfatemi
393.9K
✅ #گلبرگ_احکام
مناسبت: «#روز_ملی_کیفیت»
موضوع: #احکام_تولید
❓آیا اگر تولیدکننده برای کاهش قیمت تمامشده و در نهایت ارزان شدن محصول از مواد اولیهی نامرغوب استفاده کند، اشکال دارد؟
✅ اگر کالایی که تولید میشود، مثمرثمر نباشد و در نتیجه خریدار متضرر شود و یا خسارت ببیند، این کار قطعاً جایز نیست و حرام است.
❓خرید برخی محصولات تولید داخل به دلیل پایین بودن کیفیت شان، باعث خسارت خریدار میگردد؛ این در حالی است که خرید نمونههای خارجی آنها باعث ایجاد امنیت بیشتر مصرفکنندگان میشود؛ آیا در این صورت، خرید کالای خارجی جایز است؟
✅ به تولیدکنندگان داخلی توصیه میشود که کیفیت کالاها را بالاتر ببرند ولی بخشی از این حرفها، تبلیغات سوء است! یعنی اینگونه نیست که کیفیت کالاهای ایرانی همیشه پایینتر باشد، حتی در برخی موارد بالاتر است و بعضی افراد همان کالاهای ایرانی را با برند خارجی میفروشند، تنها به این خاطر که بعضی افراد نگاه بهتری به کالای خارجی دارند؛ اما این مسئله واقعیت ندارد و توهم بیجایی است! اما بر فرض اینکه (نوع خاصی از) کالای داخلی واقعاً کیفیت نداشته باشد و خرید آن موجب خسارت خریدار شود، در اینجا تولیدکننده ضامن است و مسئولیت شرعی دارد؛ در اینجا کسی نمیگوید که شما حتماً بروید کالایی را که کیفیت ندارد خریداری کنید، بلکه اگر مشابه داخلی خوبی دارد، شما آن مشابه داخلی بهتر را خریداری کنید تا آن کسی که تولیدکنندهی کالای کمکیفیت است بفهمد و سعی کند #کیفیت کالای خود را ارتقاء دهد؛ این کار نمونهای نیز از نهی از منکر است.
📚 منبع: khamenei.ir
🆔@astanfatemi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ #روزبرگ_شیعه
🎧 پادکست
مناسبت: «روز ملی کیفیت»
موضوع: «کیفیت در اسلام»
روز چهارشنبه، ١۴٠١/٠٨/١٨
🆔@astanfatemi
هدایت شده از موزه فاطمی
13950811_18518_128k.mp3
1.98M
#پست_ویژه 🎧 اسناد عبرتآموز
♦️ آمریکا هیچ غلطی نمیتواند بکند
♦️ جوانان عزیز اسناد لانه جاسوسی را بخوانید درسآموز است.
#سیزده_آبان
#تسخیر_لانه_جاسوسی
#گنجینه_حرم_و_مجاهدان
#گنجواره_انقلاب_اسلامی
🔹🔶🔹
#موزه_فاطمی
#موزه_محتواگرا
#نخستین_موزه_ایران
ــــــــــــــــــ
📱درگاه حمایت مالی و پرداخت هدایا و نذورات آنلاین به موزه فاطمی به نشانی 👈 nazr.amfm.ir
___
📲 تخفیفات ویژه در بلیط مجازی به نشانی سایت قم تیکت👇
http://qomticket.com/26
☎هماهنگی طرح بازدیدگروهی:👇
۰۲۵-۳۷۱۷۵۲۴۱
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
📲همراهی و حمایت از موزه فاطمی در فضای مجازی👇
@haramqom_museum
حاجیان حرم خواهر سلطان هستیم...
📌این مجموعه را با هشتگ #عکس_نوشت دنبال کنید.
🎚 فایل باکیفیت دسکتاپ👇
https://amfm.ir/?p=9795
🆔@astanfatemi
🎙 #منبر_حرم | عالم ربانی جامعه را به سمت زندگی زاهدانه سوق می دهد
▫️حجت الاسلام و المسلمین حسینی قمی در مراسم ختم آیت الله عباسعلی اختری که در شبستان امام خمینی(ره) برگزار شد، گفت: امروز جامعه ما به علمای ربانی نیاز دارد که انسان در اثر مجالست با آنها به خدا نزدیک و از کبر و غرور فاصله بگیرد و به سمت زهد برود.
🔺 جهت دریافت صوت کامل به آدرس
مراجعه کنید: https://amfm.ir/?p=9783
🎧 بشنوید👇
17 آبان1401حجت الاسلام و المسلمین #اکبری.mp3
464.9K
🔘 احکام #کودک نابالغ
▫️حجت الاسلام و المسلمین #اکبری
⏱17 آبان1401
📌این مجموعه را با هشتگ #احکام_حرم دنبال کنید.
🎚 فایل باکیفیت👇
https://amfm.ir/?p=9803
🆔@astanfatemi
17 آبان1401حجت الاسلام والمسلمین تراشیون .mp3
5.96M
💠حجت الاسلام والمسلمین تراشیون
▫️موضوع: تربیت درخانواده
⏱17 آبان1401
📌این مجموعه را با هشتگ #منبر_حرم دنبال کنید.
🎚 فایل باکیفیت👇
https://amfm.ir/?p=9799
🆔 @astanfatemi
1 آبان1401حجت الاسلام و المسلمین #ربانی.mp3
252.4K
🔘 احکام #وضو
▫️حجت الاسلام و المسلمین #ربانی
⏱17آبان1401
📌این مجموعه را با هشتگ #احکام_حرم دنبال کنید.
🎚 فایل باکیفیت👇
https://amfm.ir/?p=9806
🆔@astanfatemi
ختم آيت الله اختري آقای علیزاده16-8-1401.mp3
1.07M
🔺قرائت قرآن |ختم آیت الله اختری
💠 قاری : آقای علی علیزاده
⏱16 آبان1401
📌این مجموعه را با هشتگ #نوا_حرم دنبال کنید.
🆔 @astanfatemi
قرائت قرآن آیین شمعدان گردانی آقای اسحاق عبداللهی.mp3
1.48M
🔺قرائت قرآن |آیین شمعدان گردانی
💠 قاری : آقای اسحاق عبداللهی
⏱14 آبان1401
📌این مجموعه را با هشتگ #نوا_حرم دنبال کنید.
🆔 @astanfatemi
تصویری زیبا از گلدسته حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه "علیهاالسلام"
🔺عکاس: خانم آل هاشم
📌این مجموعه را با هشتگ #عکس_حرم دنبال کنید.
🆔@astanfatemi
✅ #روزبرگ_شیعه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
موضوع امروز: «علم مفید (١)»
روز پنجشنبه، ١۴٠١/٠٨/١٩
✍️ مناسبت روز: امروز در تقویم با عنوان «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری شده است، لذا سخن امروز را به این موضوع اختصاص میدهیم؛
در دین اسلام، علم از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است، چنانچه در آیات و روایات متعددی بر علمآموزی تأکید شده و پیامبر اعظم (ص) نیز، طلبِ علم را برای همه مسلمانان از زن و مرد، فريضه و واجب دانستهاند: «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ» [وسائل الشيعه، ج١٨، ص١۴]
❓اما سؤال مهم این است که منظور از علمی که در اسلام بر آن تأکید شده و آموختن آن واجب است، «مطلق دانش» است یا فقط «علم دین» مدنظر است؟
✅ در جواب به این سؤال، ابتدا به روایتی از امام کاظم (ع) اشاره مینمائیم، که حضرت فرمودند: روزی پيامبر اكرم (ص) وارد مسجد شده و فرمودند: اين مرد كيست که دور او جمع شدهاید؟ اصحاب گفتند: او داناترين انسان نسبت به نسَب عرب و حوادث دوران جاهليت است؛ پس حضرت فرمودند: اين علم سودی ندارد و ندانستن آن زيانی به کسی نمیرساند: «و لا ينفع من علمه»؛ سپس فرمودند: «علم سودمند عبارت است از:
1️⃣ «آيَةٌ مُحْكَمَةٌ»؛ يعنی اصول عقاید و مسائل اعتقادی و معرفتی؛
2️⃣ «فَرِيضَةٌ عَادِلَةٌ»؛ يعنی علم اخلاق؛
3️⃣ «سُنَّةٌ قَائِمَةٌ»؛ يعنی علم به احكام شريعت و مسائل حلال و حرام؛ [اصول كافی، ج١، ص٣٢]
بنابراین پیامبر (ص) در این روايت، به سه علم اصلی كه بر هر مسلمانی واجب است، اشاره نمودهاند كه عبارتند از «اصول دين»، «فروع دين» و «علم اخلاق».
✍️ بر اساس روایت فوق، بعضی از افراد وجوب علمآموزی را فقط مختص به علوم دینی دانستهاند؛ اما با اندک تأمل در آیات و روایات میتوان اثبات نمود که حدیث «طلب العِلم فريضة...»، علاوه بر علوم فوقالذکر، شامل هر علمی كه برای بشريّت مفيد باشد و به نوعی در راستای مصالح دينی و دنيوی بشر باشد، میشود؛
البته مسلماً علوم مختلف، مراتبی دارند و ممكن است فراگيری بعضی از آنها، لازم و برخی دیگر لازمتر باشد و همچنین برخی از علوم بر همهی افراد جامعه واجب و به اصطلاح «واجب عينی» هستند و بعضی ديگر از علوم به صورت «واجب كفائی» میباشند، و با وجود گروهی به عنوان كارشناسان و متخصصان در آن علم، وجوب آموختن آن، از گردن دیگران ساقط میگردد.
✍️ برای اثبات این موضوع به برخی از شهود اشاره مینمائیم:
1️⃣ شاهد اول، مقدمه روايت فوقالذکر است؛ که پیامبر ابتدا فرمودند: «اُطلبُوا العِلمَ و لو بالصين» و سپس ادامه دادند: «فانّ طلبَ العِلم فريضة...» [وسائل الشيعه، ج١٨، ص١۴]
در ابتدای حديث فوق، پیامبر (ص) دستور فراگيری علم حتی در دورترین مکانها مثل کشور چين را صادر فرمودهاند که معلوم میشود منظور حضرت، صرفاً علوم دینی نبوده، چراکه اصلاً در آن زمان، علوم دینی در چین و مکانهای دور دیگر وجود نداشته است؛
2️⃣ شاهد دوّم آیات و رواياتی است كه در آنها به آموختن علومی غیر از علوم سهگانه فوق، اشاره و سفارش شده است که به چند نمونه از آنها اشاره مینمائیم:
الف. «علم پزشكی و علم ادبيات»
اميرالمؤمنين (ع) میفرمایند: «سه علم، مفید و لازم است: «علم فقه و احكام دین» برای حفظ دين (و عمل نمودن به دستورات آن)؛ «علم پزشكی» برای (حفظ) بدن؛ و «علم ادبيات» برای حفظ زبان (از خطا و اشتباه). [بحارالانوار، ج٧٨، ص۴۵]
ب. «علم نجوم و رياضيات»
حضرت علی (ع) میفرمایند: «هر كس هيئت (علم نجوم و رياضی) را نشناسد در معرفتش ناقص است» [سرای ديگر، دستغيب، ص۴]
ج. «علوم سياسی و زمان شناسی»
مولای متقیان (ع) میفرمایند: آن كس كه علم به زمان داشته باشد، از برخورد با رويدادهای آن غافل (و عاجز) نمیماند، بلكه برای رويارويی با آنها، آمادگی پيدا میكند» [تحف العقول، ص٩٨]
د. «علوم و فنون نظامی»
قرآن کریم در آیه ۶٠ سوره انفال به مسلمانان دستورداده كه از تمام نيرو و قدرت برای مقابله با دشمنان استفاده كنند و بدیهی است که از ضروریات مقابله با دشمنان، فراگيری علوم و فنون پيشرفته نظامی است؛
✍️ البته علوم مفید و مورد تأیید اسلام به همین علوم ختم نمیشود؛ چنانچه اميرالمؤمنين (ع) فرمودند: «علوم، بيش از آن است كه انسان به همهی آنها دسترسی پيدا كند، پس از هر علمی، نيكوی آن را بیاموزید» (همان)
بنابراين «علم» در «طلب العلم فريضة...» بر تمامی علوم مفيدی كه در جامعهی اسلامی به آنها نياز است، صدق میکند.
❓اما در پایان این مبحث، سؤال مهم دیگری مطرح میگردد که با عنایت به نکات فوق، آیا کسبِ هر علم مفیدی برای هر فردی لازم و سودمند است؟ که انشاالله به شرط حیات و توفیق الهی، جواب این سؤال را در روزبرگ فردا تقدیم مینمائیم.
🆔@astanfatemi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ #روزبرگ_شیعه
🎧 پادکست
مناسبت: «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه»
موضوع: «علم مفید (١)»
روز پنجشنبه، ١۴٠١/٠٨/١٩
🆔@astanfatemi
400.9K
✅ #گلبرگ_احکام
مناسبت: «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه»
موضوع: #احکام_علم_آموزی
❓چه کسانی شایسته دستیابی به معلومات و علوم فنّی و تکنیکی حساس هستند؟
✅ فراگيری هر علمی برای هر شخصی، اگر برای يک غرض عقلايی مشروع باشد و خوف فساد و افساد در آن نباشد، بدون مانع است؛ مگر علوم و معلوماتی که دولت اسلامی ضوابط و مقرّرات خاصی راجع به تعليم و تعلّم آنها وضع کرده است.
❓اينجانب يکى از مخترعين ايران عزيز اسلامى مىباشم و از طرف دانشگاههاى آمريکايى براى تحصيل و پژوهش دعوتنامههايى دريافت کردهام؛ لطفاً عنايت فرموده و بفرماييد اجابت اين دعوتنامهها چه حکمى دارد و در صورت جواز، برگشت و يا عدم برگشت از اين کشورها پس از پايان تحصيلات چه احکامى را دارا مىباشد؟
✅ با توجه به موضعگيرى کشورى مثل آمريکا در برابر اسلام و کشورهاى اسلامى، در دعوت مغزهاى متفکر براى تحصيل به آمريکا دو هدف وجود دارد:
1ـ جمع کردن نخبگان بشرى و مغزهاى متفکر در کشور خود براى بهرهبردارى از آنان؛
2ـ خالى کردن کشورهاى اسلامى از مغزهاى متفکر به منظور فلج سازی آنها؛
لذا بدیهی است که کشور دعوت کننده از شما، قصد خير براى شما و کشور شما ندارد، بلکه قصد خيانت دارد! با اين وصف، آيا باز مايليد که دعوت چنين کشور خيانتکاری را اجابت کنيد! مگر آنکه تصميم جدّى براى حصول پيشرفت علمى براى خود و عزم قاطع به برگشتن به ايران عزيز جهت بکارگيرى معلومات بدست آمده در پيشرفت و سربلندى مسلمين و ايران اسلامى داشته باشيد.
📚 استفتائات امام خامنهای (مدظلهالعالی)
✅ با ما همراه شوید...👇👇👇
🆔@astanfatemi
از جمله چیزهایی که روند حرکت به سمت عدالت را در جامعه کند می کند،نمود اشرافیگری در مسؤلان بالای کشور است.
🔺مقام معظم رهبری
📌این مجموعه را با هشتگ #عکس_نوشت دنبال کنید.
🆔@astanfatemi
✅ #روزبرگ_شیعه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
موضوع امروز: «علم مفید (٢)»
روز جمعه، ١۴٠١/٠٨/٢٠
✍️ مناسبت روز: امروز مناسبت خاصی نداریم؛ اما دیروز به مناسبت «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» از جایگاه بسیار بالای علم در دین مبین اسلام سخن گفتیم و عرض کردیم که رسول خدا (ص)، طلبِ علم را برای همه مسلمانان از زن و مرد، فريضه و واجب دانستهاند؛
سپس با اشاره به آیات و روايات اسلامی گفتیم که علمِ مورد تأیید و تأکید اسلام، علاوه بر سه علم اصلی دین، یعنی «اصول دين»، «فروع دين» و «علم اخلاق»، شامل تمامی علوم مفيدی كه جامعهی اسلامی نيازمند آن است نیز میشود و سپس یک سوال مهم مطرح کردیم که:
❓آیا از نظر اسلام، یادگیری هر علم مفیدی، برای هر فردی جایز و سودمند است؟
✅ در پاسخ به این سؤال، باید بدانیم که علمآموزی از نظر اسلام هیچ محدودیتی ندارد و شامل تمام علوم مفید میشود و هر فرد در انتخاب علم و دانش مورد نظر خود کاملاً مختار است و آدمی میتواند بر اساس علاقه، توانایی و استعداد خود، دانش مورد نظرش را انتخاب نماید؛ البته به شرط مضر و حرام نبودن آن دانش! لذا از نظر اسلام، میتوانیم علوم را به دو دسته عمده تقسیم نمائيم:
⬅️ دسته اول: علومی که از یادگیری و تعلیم آنها صریحاً در اسلام نهی شده؛ مانند: علم سحر و دیگر علوم فساد آفرین و همینطور علومی که شخص به قصد ضرر زدن به دیگران میآموزد؛ که آموختن این دسته از علوم، غیرمجاز و حرام است؛ مگر در مواقع ضرورت، مثلاً آموختن علم سحر برای ابطال سحر دیگران، اشکال ندارد.
⬅️ دسته دوم: علومی است که مشخصات گروه قبل را ندارند و حرام و یا مقدمه حرام نیستند که خود بر دو گروه تقسیم میشوند:
۱) دانشهایی که موجب سازندگی معنوی و یا مادی در دنیا و یا آخرت بشر میباشند و بدون آنها اساس حیات مادی و معنوی انسان به مخاطره میافتد؛ که تحصیل این علوم از نظر اسلام یا «واجب عينی» است؛ مانند: «شناخت عقائد و تکالیف شرعیه» و یا «واجب کفایی» است؛ مثل «علم طب، شیمی، ریاضی و...»؛
۲) دانش هایی که اگر چه فسادآور و یا مقدمه فساد نیستند، اما نقش مهمی در زندگی فرد و یا اجتماع ندارند؛ که این دانشها را «علوم مباح» و البته برخی «علوم مکروه» نامیدهاند: مثل علم انساب و...
لذا با توجه به تقسیم بندی بالا، انسان میتواند علم و دانش مورد نظر خود را آزادانه انتخاب نماید؛
❓اما در اینجا سؤال دیگری مطرح میشود که آیا آموختن هر یک از دانشهای مجاز، برای همه از نظر دین بهصورت مطلق جایز و سودمند است و یا نیاز به مقدمه و شرایطی دارد؟
✅ برای جواب به این پرسش، اجازه بفرمائید که علمآموزی را از زاویه دیگری بررسی نمائيم؛
انسان درس نخوانده و بیسواد و یا کمسواد، شيطان وجودش هم بیسواد است و مسلماً به همان اندازه، میتواند صاحبش را فريب دهد و به دیگران ظلم و ضرر برساند! اما کسی که درس میخواند و عالِم و دانشمند در هر رشتهای میشود، شيطانِ وجودش نیز عالِم میگردد و میتواند کارهای وحشتناکی انجام دهد که حتی در مواردی، عقلِ بشر را حيران سازد!
البته این موضوع که چه علمی برای چه کسی و چه موقع خطرناک میشود، نياز به بحث گستردهای دارد که در این مجال کوتاه نمیگنجد، ولی آنچه واضح و روشن است اين است که جایی که دانش بدون تقوا و اخلاق باشد، علوم مفید هم میتوانند مضر و خطرناک شوند! بهگونهای که حتی جان انسانها و موجودات ديگر، و هستی و طبيعت را به خطر بیاندازند؛
به همین سبب، تمامی پیامبران الهی در طول تاریخ، بر «تزکیه و تقوا» قبل از «علمآموزی» تأکید نمودهاند؛ و در قرآن کریم نیز بارها قبل از تأکید بر علمآموزی از «تقوا و تزکیه» سخن به میان آمده: «يُزَکِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ...»
بنابراین از نظر اسلام، مقدمه «علمآموزی»، «تزکیه نفس» است؛ چنانچه یکی از بزرگترین گرفتاریهای امروز جوامع بشری، وجود دانشهای پیشرفته در دستان کسانی است که به جای اینکه علم را در خدمت صلح و توسعه و مصالح بشریت استفاده نمایند، از آن در جهات شیطانی و جنگ و نابودی بشریت استفاده میکنند؛ چنانچه هیچ بعید نیست که شیوع برخی بیماریها نیز ثمرهی همین علمِ شیطانی باشد!
ازاینرو طبق روایات اسلامی میبایست از علم بدون منفعت، به خدای سبحان، پناه برد! (میزان الحکمة، ج ۵، ص١۴٠٠) و ما نیز دعا میکنیم که خداوند رحمان و رحیم، همهی بشریت را از شرِّ علم بدون تقوا و اخلاق حفظ نماید.
✍️ و سخن امروز را با کلام ارزشمند رهبر فرزانه انقلاب به پایان میبریم که فرمودند: « ما علم را برای سعادت بشر میخواهیم، برای رشد بشر، برای استقرار عدالت و شکوفائی بشر... آن علمی که ما میخواهیم، اول، تزکیه است... چرا اول تزکیه؟ برای اینکه اگر تزکیه نبود، علم منحرف میشود...» (٨ آذر ۱۳۹۸)
🆔@astanfatemi