❇ تفســــــیر * ابلیس که در این هنگام خود را رانده درگاه خدا دید و احساس کرد آفرینش انسان، سبب بدبختى او شد، آتش کینه در دلش شعله‌ور گشت، تا انتقام خویش را از فرزندان آدم بگیرد، هر چند مقصر اصلى خود او بود، نه آدم و نه فرمان خدا، ولى غرور و خودخواهى توام با لجاجتش اجازه نمى داد این واقعیت را درک کند. 🌼🌼🌼 لذا عرض کرد: پروردگارا اکنون که چنین است مرا تا روز رستاخیز مهلت ده! (قالَ رَبِّ فَأَنْظِرْنِی إِلى یَوْمِ یُبْعَثُونَ). نه براى این که توبه کند یا از کرده خود پشیمان باشد و در مقام جبران برآید، بلکه براى این که به لجاجت و عناد و دشمنى و خیره سرى، ادامه دهد! (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۶ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِينَ» فرمود: «تو از مهلت یافتگانى! «إِلَىٰ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ» (امّا نه تا روز رستاخیز، بلکه) تا روزو وقت معیّنى.» (سوره مبارکه حجر/ آیه ۳۷ و ۳۸) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * خداوند هم این خواسته او را پذیرفت و فرمود: مسلماً تو از مهلت یافتگانى (قالَ فَإِنَّکَ مِنَ الْمُنْظَرِینَ). 🌼🌼🌼🌼 ولى نه تا روز مبعوث شدن خلایق در رستاخیز چنانکه خواسته اى، بلکه تا وقت و زمان معینى (إِلى یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ). در این که منظور از یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ، چه روزى است، مفسران احتمالات متعددى داده اند: بعضى گفته اند: منظور پایان این جهان و بر چیده شدن دوران تکلیف است، چرا که بعد از آن، طبق ظاهر آیات قرآن، همه جهانیان از بین مى روند و تنها ذات پاک خداوند باقى مى ماند، بنابراین، تنها به مقدارى از درخواست ابلیس موافقت شد. بعضى دیگر احتمال داده اند: منظور از وقت معلوم زمان معینى است که تنها خدا مى داند و جز او هیچ کس از آن آگاه نیست، چرا که اگر آن وقت را آشکار مى ساخت ابلیس تشویق به گناه و سرکشى بیشتر شده بود. ظاهر آیات فوق این است که به طور کامل با درخواست او موافقت نشده و تنها تا یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ موافقت شده است. و به هر حال، تفسیر اول با روح و ظاهر آیه موافقتر است، و در بعضى از روایات که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده نیز به این معنى تصریح گردیده است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۷ و ۳۸ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «قَالَ رَبِّ بِمَا أَغْوَيْتَنِي لَأُزَيِّنَنَّ لَهُمْ فِي الْأَرْضِ وَلَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ» گفت: «پروردگارا! به سبب آنکه مرا گمراه ساختى، من (نعمتهاى مادّى را) در زمین در نظر آنها جلوه مى دهم و به یقین همگى را گمراه خواهم ساخت. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۳۹) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * در اینجا ابلیس، نیت باطنى خود را آشکار ساخت هر چند چیزى از خدا پنهان نبود و عرض کرد: پروردگارا! به خاطر این که مرا گمراه ساختى (و این انسان زمینه بدبختى مرا فراهم ساخت) من نعمتهاى مادى روى زمین را در نظر آنها زینت مى دهم و انسانها را به آن مشغول مى دارم و سرانجام همه را گمراه خواهم ساخت (قالَ رَبِّ بِما أَغْوَیْتَنِی لَأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فِی الأَرْضِ وَ لَأُغْوِیَنَّهُمْ أَجْمَعِینَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۹ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «إِلَّا عِبَادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ» مگر بندگان خالص شده ات را. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۰) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * اما ابلیس به خوبى مى دانست که وسوسه‌هایش در دل بندگان مخلص خدا هرگز اثر نخواهد گذاشت و دامهایش آنها را به خود مشغول نخواهد کرد، چرا که بندگان خالص و مخلَص آن چنان نیرومندند که زنجیرهاى اسارت شیطان را از هم مى گسلند. لذا بلافاصله براى سخن خود استثنائى قائل شده گفت: مگر آن بندگان خالص شده تو (إِلاّ عِبادَکَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِینَ). 🌼🌼🌼 بدیهى است خدا هرگز شیطان را گمراه نساخته بود، بلکه این نسبت شیطنت آمیز بود که از ابلیس صادر شد، براى این که خود را به اصطلاح تبرئه کند و توجیهى براى اغواگرى خود ترتیب دهد، و این رسم همه ابلیس ها و شیاطین است که: اولاً ـ گناهان خویش را به گردن دیگران مى افکنند. ثانیاً ـ همه جا مى کوشند تا اعمال زشت خود را با منطق‌هاى غلطى توجیه کنند، نه تنها در برابر بندگان خدا، حتى در برابر خود خدا که از همه چیز آگاه است؟ ضمناً باید توجه داشت مُخْلَصِین جمع مخلَص (به فتح لام) کسى است که به مرحله عالى ایمان و عمل پس از تعلیم و تربیت و مجاهده با نفس، رسیده باشد که در برابر وسوسه هاى شیطان و هر وسوسه گر نفوذناپذیر شود. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۰ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۳۶_۴۰ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «قَالَ هَٰذَا صِرَاطٌ عَلَيَّ مُسْتَقِيمٌ» (خدا) فرمود: «این راه مستقیمى است که بر عهده من است (و سنّت همیشگى ام). (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۱) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * خداوند به عنوان تحقیر شیطان و تقویت قلب جویندگان راه حق و پویندگان طریق توحید فرمود: این راه مستقیم من است... و این سنت فناناپذیرى است که من آن را بر عهده گرفته ام... (قالَ هذا صِراطٌ عَلَیَّ مُسْتَقِیمٌ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۱ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغَاوِينَ» که بر بندگانم هیچ تسلطى نخواهى یافت. مگر گمراهانى که از تو پیروى مى کنند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۲) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * که تو هیچگونه تسلط و قدرتى بر بندگان من ندارى مگر گمراهانى که شخصاً بخواهند از تو پیروى کنند (إِنَّ عِبادِی لَیْسَ لَکَ عَلَیْهِمْ سُلْطانٌ إِلاّ مَنِ اتَّبَعَکَ مِنَ الْغاوِینَ). یعنى، در واقع این تو نیستى که مى توانى مردم را گمراه کنى، بلکه این انسانهاى منحرفند که با میل و اراده خویش دعوت تو را اجابت کرده، پشت سر تو گام بر مى دارند. و به تعبیر دیگر، این آیه اشاره اى است به آزادى اراده انسانها و این که ابلیس و لشکر او، هرگز نمى توانند کسى را اجباراً به راه فساد بکشانند، بلکه این خود انسانها هستند که دعوت او را لبیک گفته و دریچه‌هاى قلب خویش را به روى او مى گشایند و به او اذن دخول مى دهند! 🌼🌼🌼 خلاصه این که وسوسه هاى شیطان، گرچه مؤثر است ولى تصمیم نهائى با شیطان نیست، با خود انسانهاست; چرا که انسان، مى تواند در برابر وسوسه هاى او بایستد و دست ردّ بر سینه او بگذارد. در واقع خداوند مى خواهد این خیال باطل و پندار خام را از مغز شیطان بیرون کند که او حکومت بلامنازعى بر انسانها پیدا خواهد کرد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۲ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۴۱_۴۲ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِينَ» و دوزخ، میعادگاه همه آنهاست! (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۳) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * سپس، صریح‌ترین تهدیدهاى خود را متوجه پیروان شیطان کرده مى گوید: جهنم میعادگاه همه آنها است (وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمَوْعِدُهُمْ أَجْمَعِینَ). گمان نکنند که آنها از چنگال مجازات مى‌توانند فرار کنند و یا به حساب آنها رسیدگى نمى شود. حساب همه آنها یک جا و در یک محل رسیدگى خواهد شد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۳ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «لَهَا سَبْعَةُ أَبْوَابٍ لِّكُلِّ بَابٍ مِّنْهُمْ جُزْءٌ مَّقْسُومٌ» هفت در دارد و براى هر درى، بخشى از آنها تعیین و تقسیم شده اند.» (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۴) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * همان دوزخى که هفت در دارد و براى هر درى گروهى از پیروان شیطان تقسیم شده اند (لَها سَبْعَةُ أَبْواب لِکُلِّ باب مِنْهُمْ جُزْءٌ مَقْسُومٌ). این در، در حقیقت درهاى گناهانى است که به وسیله آن، افراد وارد دوزخ مى شوند. هر گروهى به وسیله ارتکاب گناهى و از درى; همان گونه که درهاى بهشت، طاعات و اعمال صالح و مجاهدتهائى است که به وسیله آن، بهشتیان وارد بهشت مى شوند. 🌼🌼🌼 بعید نیست عدد هفت در اینجا عدد تکثیر باشد، یعنى درهاى بسیار و فراوان دارد، همان گونه که در آیه ۲۷ سوره لقمان نیز عدد هفت به همین معنى آمده است. ولى واضح است این تعدد درها (مانند تعدد درهاى بهشت) نه به خاطر کثرت واردان است به طورى که از یک در کوچک نتوانند وارد شوند و نه جنبه تشریفاتى دارد، بلکه در حقیقت اشاره به عوامل گوناگونى است که انسان را به جهنم مى کشاند. هر نوع از گناهان درى محسوب مى شود. قابل توجه این که در حدیث امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم: بهشت، هشت در دارد در حالى که آیات فوق مى گوید: جهنم هفت در دارد، این تفاوت اشاره به این است که هر چند درهاى ورود به بدبختى و عذاب فراوان باشد، ولى با این حال درهاى وصول به سعادت و خوشبختى از آن افزونتر است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۴ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «إِنَّ الْمُتَّقِينَ فِي جَنَّاتٍ وَعُيُونٍ» به یقین، پرهیزگاران در باغ‌هاى (سرسبز) بهشتى و در کنار چشمه‌ها هستند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۵) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * در آیات گذشته دیدیم چگونه خداوند نتیجه کار شیطان و یاران و همگامان و پیروان او را شرح داد، درهاى هفتگانه جهنم را به روى آنها گشود. طبق روش قرآن که از اصل مقابله و تقارن، براى تعلیم و تربیت، بهره گیرى مى کند؛ در این آیات، سخن از بهشت و بهشتیان و نعمتهاى مادى و معنوى، جسمى و روحانى به میان آمده است. و در حقیقت هشت نعمت بزرگ مادى و معنوى به تعداد درهاى بهشت، در این آیات بیان شده است: ۱ ـ در آغاز به یک نعمت مهم جسمانى اشاره کرده، مى گوید: پرهیزکاران در باغهاى سرسبز بهشت و در کنار چشمه هاى زلال آن خواهند بود (إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنّات وَ عُیُون). 🌼🌼🌼 جالب این که از میان تمام صفات، روى تقوا تکیه شده است، همان تقوا و پرهیزکارى و تعهد و مسئولیت، که جامع تمام صفات برجسته انسانى است. ذکر جَنّات و عُیُون به صیغه جمع، اشاره به باغهاى متنوع و چشمه هاى فراوان و گوناگون بهشت است که هر کدام لذت تازه اى مى آفریند و ویژگى خاصى دارد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۵ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «ادْخُلُوهَا بِسَلَامٍ آمِنِينَ» (فرشتگان به آنها مى گویند:) داخل این باغ‌ها شوید با (نهایت) سلامت و امنیّت! (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۶) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * ۲ و ۳ ـ آن گاه به دو نعمت مهم معنوى که سلامت و امنیت است اشاره مى کند. سلامت، از هر گونه رنج و ناراحتى و امنیت از هر گونه خطر. مى گوید: فرشتگان الهى به آنها خوش‌آمد مى گویند و مى گویند که داخل این باغها شوید با سلامت و امنیت کامل (ادْخُلُوها بِسَلام آمِنِینَ). 🌼🌼🌼 این نکته نیز، شایان توجه است که سلامت و امنیت که سرآغاز نعمت‌هاى بهشتى قرار داده شده؛ پایه هر نعمت دیگرى است که بدون این دو، هیچ نعمتى قابل بهره‌گیرى نیست، حتى در این دنیا نیز، سر آغاز همه نعمتها نعمت سلامت و امنیت مى باشد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۶ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَ نَزَعْنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ إِخْوَانًا عَلَىٰ سُرُرٍ مُّتَقَابِلِينَ» و ما هر گونه حسد و کینه را از سینه آنها بر مى‌کَنیم. در حالى که همه برادرند و بر تختها رو به روى یکدیگر قرار دارند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۷) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * ۴ ـ در آیه بعد، سه نعمت مهم معنوى دیگر با صراحت چنین بیان شده است: ما، هرگونه حسد و کینه و عداوت و خیانت را از سینه‌هاى آنها مى شوئیم بر مى کنیم (وَ نَزَعْنا ما فِی صُدُورِهِمْ مِنْ غِلّ). ۵ ـ در حالى که همه برادرند و نزدیکترین پیوندهاى محبت در میان آنها حکمفرما است (إِخْواناً). ۶ ـ در حالى که بر سریرها روبروى یکدیگر قرار گرفته‌اند (عَلى سُرُر مُتَقابِلِینَ). 🌼🌼🌼 آنها در جلسات اجتماعیشان گرفتار تشریفات آزار دهنده این دنیا نیستند و مجلسشان بالا و پائین ندارد و از اصول زندگى طبقاتى رنج آور این دنیا، در آنجا خبرى نیست. همه برادرند، همه روبروى یکدیگر و در یک صف، نه یکى بالاى مجلس و دیگرى در کف آن. البته، این منافات با تفاوت مقام آنها از نظر درجات معنوى ندارد، این مربوط به جلسات اجتماعى آنهاست و گر نه هر کدام بر حسب درجه تقوا و ایمان مقام مخصوص به خود را دارد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۷ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «لَا يَمَسُّهُمْ فِيهَا نَصَبٌ وَ مَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِينَ» هیچ خستگى و رنجى در آن جا به آنها نمى‌رسد و هیچ‌گاه از آن اخراج نمى‌شوند! (سوره مبارکه حجر/ آیه ۴۸) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * ۷ ـ سپس به هفتمین نعمت مادى و معنوى اشاره کرده، مى‌گوید: هرگز خستگى و تعب به آنها نمى رسد (لایَمَسُّهُمْ فِیها نَصَبٌ). و همانند زندگى این دنیا که رسیدن به یک روز آسایش، خستگی‌هاى فراوانى قبل و بعد از آن دارد که فکر آن، آرامش انسان را بر هم مى زند، نیست. ۸ ـ همچنین فکر فنا و نابودى و پایان گرفتن نعمت، آنان را آزار نمى دهد، چرا که آنها هرگز از این باغ‌هاى پر نعمت و سرور اخراج نمى شوند (وَ ما هُمْ مِنْها بِمُخْرَجِینَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۸ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh