❇ تفســــــیر * و ما از آنها انتقام گرفتیم و در برابر ظلمها و ستمگریها و سرکشى ها، مجازاتشان نمودیم (فَانْتَقَمْنا مِنْهُمْ). و سرزمین هاى این گروه و قوم لوط (که داستانشان گذشت)، بر سر راه شما قرار داد و آشکار است (وَ إِنَّهُما لَبِإِمام مُبِین). چشم باز کنید، و سرنوشت آنها را بنگرید سپس عبرت گیرید. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۷۹ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۷۵_۷۹ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَلَقَدْ كَذَّبَ أَصْحَابُ الْحِجْرِ الْمُرْسَلِينَ» و «اصحاب حجر» [= قوم ثمود] پیامبران را تکذیب کردند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۰) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَآتَيْنَاهُمْ آيَاتِنَا فَكَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ» ما آیات خود را به آنان دادیم. ولى آنها از آن روى گردان بودند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۱) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * به هر حال، قرآن درباره اصحاب الحِجر چنین ادامه مى دهد: ما آیات خود را براى آنها فرستادیم ولى آنها از آن رو گرداندند (وَ آتَیْناهُمْ آیاتِنا فَکانُوا عَنْها مُعْرِضِینَ). تعبیر به اعراض (روى گرداندن) نشان مى دهد که آنها حتى حاضر نبودند این آیات را بشنوند و یا به آن نظر بیفکنند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۱ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَكَانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا آمِنِينَ» در دل کوهها خانه هایى مى تراشیدند که در آن در امنیت بودند. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۲) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * اما به عکس، در کار زندگى دنیایشان آن قدر سخت کوش بودند که براى خود خانه هاى امن و امانى در دل کوهها مى تراشیدند (وَ کانُوا یَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبالِ بُیُوتاً آمِنِینَ). و این نشان مى دهد اولاً ـ منطقه آنها یک منطقه کوهستانى بوده، و ثانیاً ـ تمدن مادى پیشرفته اى داشتند که به آنها امکان مى داد، در درون کوهها خانه هاى امن تهیه کنند که در برابر طوفانها و سیل و حتى زلزله ها کاملاً مقاومت داشته باشد. 🌼🌼🌼 عجیب است که انسان براى چند روز زندگى دنیا این همه محکم کارى مى کند ولى براى زندگى جاویدان و ابدیش، آن چنان سهل انگار است که حتى گاهى حاضر به شنیدن سخن خدا، و نظر افکندن در آیات او نیست! (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۲ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ مُصْبِحِينَ» امّا سرانجام صیحه (مرگبار)، صبحگاهان آنان را فراگرفت. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۳) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * خوب، چه انتظارى درباره چنین قومى مى توان داشت، جز این که طبق قانون، انتخاب اصلح الهى و ندادن حق ادامه حیات به اقوامى که به کلى فاسد و مفسد مى شوند، بلاى نابود کننده اى بر سر آنها فرود آید و نابودشان سازد. لذا قرآن مى گوید: سرانجام صیحه آسمانى صبحگاهان دامانشان را گرفت (فَأَخَذَتْهُمُ الصَّیْحَةُ مُصْبِحِینَ). این صیحه صداى صاعقه مرگبارى بوده که بر خانه هاى آنها فرود آمد و آن چنان کوبنده، تکان دهنده و وحشتناک بود که اجساد بى جانشان را به روى زمین افکند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۳ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «فَمَا أَغْنَىٰ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَكْسِبُونَ» وآنچه را به دست آورده بودند، آنها را از عذاب الهى نجات نداد. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۴) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * نه آن کوههاى سر به آسمان کشیده و نه آن خانه هاى امن و امان، و نه اندام نیرومند این قوم سرکش، و نه آن ثروت سرشار، هیچکدام نتوانستند در برابر این عذاب الهى مقاومت کنند. لذا در پایان داستان آنها مى فرماید: آنچه را به دست آورده بودند، آنان را از عذاب الهى نجات نداد (فَما أَغْنى عَنْهُمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۴ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۸۰_۸۴ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ ۗ وَإِنَّ السَّاعَةَ لَآتِيَةٌ ۖ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ ما آسمانها و زمین و آنچه رامیان آن دو است، جز بحق نیافریدیم و قیامت به یقین فرا خواهد رسید (و جزاى هر کس به او مى رسد). پس، به نحو شایسته اى از آنها صرف نظر کن. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۵) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * از آنجا که گرفتارى همیشگى انسان، به خاطر نداشتن یک ایدئولوژى و عقیده صحیح و خلاصه، پاى بند نبودن به مبدأ و معاد است، پس از شرح حالات اقوامى همچون، قوم لوط، قوم شعیب و صالح که گرفتار آن همه بلا شدند، به مسأله توحید و معاد باز مى گردد و در یک آیه به هر دو اشار کرده، مى فرماید: ما آسمانها و زمین و آنچه میان آن دو است را جز به حق نیافریدیم (وَ ما خَلَقْنَا السَّماواتِ وَ الأَرْضَ وَ ما بَیْنَهُما إِلاّ بِالْحَقِّ). 🌼🌼🌼 هم نظام حاکم بر آنها حق است و حساب شده، و هم هدف آفرینش آنها حق است و به همین دلیل این نظم شگرف و آفرینش دقیق و منظم، دلیل روشنى است بر آفریدگار دانا و توانائى که او هم حق است، بلکه حقیقت حق اوست و هر حقى تا آنجا حق است که با وجود بى پایانش هماهنگ است و هر چه جز او است و با او پیوندى ندارد، باطل و بیهوده است. این، در مورد توحید، سپس در رابطه با معاد مى گوید: ساعت موعود سرانجام به طور مسلّم خواهد آمد (وَ إِنَّ السّاعَةَ لَآتِیَةٌ). و اگر دیر آید، عاقبت بیاید. بعید نیست جمله اول، به منزله دلیلى بر جمله دوم بوده باشد; چرا که حق بودن این جهان پهناور، در صورتى خواهد بود که، تنها براى این چند روز زندگى مملوّ از ناراحتیها آفریده نشده باشد، بلکه هدفى عالى تر که بتواند این آفرینش بزرگ را توجیه کند، در نظر باشد. بنابراین، حق بودن آفرینش آسمان و زمین و عالم هستى، خود دلیلى است بر این که رستاخیزى در پیش خواهیم داشت و گرنه آفرینش، بیهوده بود. (دقت کنید). و به دنبال آن، به پیامبرش دستور مى دهد: در برابر لجاجت، نادانیها، تعصبها، کارشکنى ها و مخالفتهاى سرسختانه آنان، ملایمت و محبت نشان ده و از گناهان آنها صرف نظر کن و آنها را ببخش. بخششى زیبا که حتى توأم با ملامت نباشد (فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِیلَ). زیرا تو با داشتن دلیل روشن در راه دعوت و رسالتى که به آن مأمورى، براى تحکیم پایه هاى مبدأ و معاد در قلوب مردم، نیازى به خشونت ندارى، چرا که منطق و عقل، با توست. به علاوه، خشونت در برابر جاهلان، غالباً موجب افزایش خشونت و تعصب آنهاست. صَفْح به معنى روى هر چیزى است مانند صفحه صورت و به همین جهت فَاصْفَحْ به معنى روى بگردان و صرف نظر کن آمده است. و از آنجا که روى گرداندن از چیزى، گاهى، به خاطر بى اعتنائى و قهر کردن و مانند آنست و گاهى، به خاطر عفو و گذشت بزرگوارانه، لذا در آیه فوق بلافاصله آن را با کلمه جَمِیْل (زیبا) توصیف مى کند تا معنى دوم را برساند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۵ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «إِنَّ رَبَّكَ هُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ» به یقین، پروردگار تو، آفریننده آگاه است. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۶) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * آیه بعد ـ به طورى که جمعى از مفسران گفته اند ـ در واقع به منزله دلیلى بر لزوم گذشت، عفو و صفح جمیل است، مى گوید: پروردگار، آفریننده و آگاه است (إِنَّ رَبَّکَ هُوَ الْخَلاّقُ الْعَلِیمُ). او مى داند همه مردم یکسان نیستند، او از اسرار درون و طبایع و میزان رشد فکرى و احساسات مختلف آنها با خبر است، نباید از همه آنها انتظار داشته باشى که یکسان باشند، بلکه باید با روحیه عفو و گذشت با آنها برخورد کنى تا تدریجاً تربیت شوند و به راه حق آیند. البته این سخن، به آن معنى نیست که مردم در راه و روش خود و اعمالى که انجام مى دهند، مجبورند، بلکه، صرفاً اشاره به یک دستور تربیتى است که مربوط به تفاوت تفکر و استعدادها مى باشد. ذکر این نکته، نیز لازم است که: بعضى تصور کرده اند، این دستور، مخصوص دوران زندگى پیامبر(صلى الله علیه وآله) در مکّه بوده است، و پس از آن که به مدینه هجرت نمود، و مسلمانان قدرت یافتند این دستور نسخ شد، و دستور جهاد جاى آن را گرفت. ولى با توجه به این که این دستور در سوره هاى مدنى نیز آمده (مانند سوره بقره ، نور ، تغابن و مائده ) که در بعضى به پیامبر(صلى الله علیه وآله) دستور صفح و عفو داده شده و در بعضى به مؤمنان، روشن مى شود: این یک دستور عمومى و ابدى است، و اتفاقا هیچ منافاتى با دستور جهاد ندارد، زیرا هر یک از این دو، جاى مخصوص به خود دارند، در جائى باید با عفو و گذشت پیشرفت کرد، و به هنگامى که عفو و گذشت، سبب جرأت و جسارت و سوء استفاده طرف گردد، چاره اى جز شدت عمل نیست. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۶ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۸۵_۸۶ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْآنَ الْعَظِيمَ» ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم دادیم! (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۷) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * پس از آن به پیامبر خود دلدارى مى دهد که از خشونت دشمنان و انبوه جمعیت آنها و امکانات فراوان مادى که در اختیار دارند، هرگز نگران نشود; چرا که خداوند مواهبى در اختیار او گذارده که هیچ چیز با آن برابرى نمى کند مى گوید: ما به تو سوره حمد و قرآن عظیم دادیم! (وَ لَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَ الْقُرْآنَ الْعَظِیمَ). مى دانیم سَبْع در لغت به معنى هفت و مَثانِى به معنى دوتاها است و بیشتر مفسران و روایات، سَبْعاً مِنَ الْمَثانِى را کنایه از سوره حمد گرفته اند، زیرا سوره حمد بنا بر معروف، هفت آیه است و از این نظر که به خاطر اهمیت این سوره و عظمت محتوایش، دو بار بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) نازل گردیده، و یا این که از دو بخش تشکیل شده (نیمى از آن، حمد و ثناى خداست و نیمى از آن، تقاضاهاى بندگان است) و یا این که دوبار در هر نماز خوانده مى شود، به این جهات، کلمه مَثانِى یعنى دوتاها بر آن اطلاق شده است. بعضى از مفسران نیز این احتمال را داده اند که سبع اشاره به هفت سوره بزرگ آغاز قرآن است و مَثانِى کنایه از خود قرآن،، چرا که قرآن دو بار بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) نازل شد یک بار به طور جمعى و یک بار تدریجى و به حسب نیازها و در زمانهاى مختلف. بنابراین، سَبْعاً مِنَ الْمَثانِى یعنى هفت سوره مهم، از مجموعه قرآن. ولى تفسیر اول، صحیحتر به نظر مى رسد به خصوص این که در روایاتى که از ائمه اهلبیت(علیهم السلام) نقل شده کراراً به همین معنى، یعنى سوره حمد تفسیر شده است. راغب در مفردات اطلاق کلمه مَثانِى را بر قرآن از این نظر مى داند که به طور مکرر آیات آن خوانده مى شود و همین تجدید و تکرار، آن را از دستبرد حوادث، محفوظ مى دارد. به علاوه، حقیقت قرآن در هر زمان، تکرار و تجلى تازه اى دارد که همه اینها ایجاب مى کند، به آن مثانى گفته شود. 🌼🌼🌼 به هر حال، ذکر کلمه قرآن عظیم بعد از ذکر سوره حمد با این که همه جزء قرآن است، دلیل بر اهمیت و عظمت این سوره مى باشد; چرا که بسیار مى شود جزئى از کل را به خاطر اهمیتش به طور مستقل، در برابر کل، ذکر مى کنند و این تعبیر در ادبیات عربى و فارسى و مانند آن فراوان است. خلاصه این که خداوند به پیامبرش این واقعیت را بازگو مى کند که تو داراى چنین سرمایه عظیمى هستى، سرمایه اى همچون قرآن به عظمت تمام عالم هستى، سرمایه اى که تمامش نور است و برکت، درس است و برنامه، راهنماست و راهگشا، مخصوصاً سوره حمد که چنان محتوایش عالى است که در یک لحظه کوتاه انسان را به خدا پیوند داده و روح او را در آستانش به تعظیم و تسلیم و راز و نیاز وا مى دارد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۷ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۸۷ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «لَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّنْهُمْ وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ» (بنابراین،) هرگز چشم خود را به نعمتهاى (مادّى) که به گروه‌هایى از آنها [= کفّار ]دادیم. میفکن! و بخاطر آنچه آنها دارند، غمگین مباش و پر و بال (عطوفت) خود را براى مؤمنین فرود آر. (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۸) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * و به دنبال بیان این موهبت بزرگ، چهار دستور مهم به پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى دهد: نخست مى گوید: هرگز چشم خود را به نعمتهاى مادى که به گروههائى از کفار داده ایم میفکن (لا تَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ). این نعمتهاى مادى نه پایدارند، نه خالى از درد سر، حتى در بهترین حالاتش نگاهدارى آن سخت مشکل است، بنابراین، چیزى نیست که چشم تو را به سوى خود جلب کند و در برابر آن موهبت بزرگ معنوى (قرآن) که خدا به تو داده است، قابل اهمیت باشد. سپس اضافه مى کند: هرگز به خاطر این مال و ثروت و نعمتهاى مادى که در دست آنهاست، غمگین مباش (وَ لاتَحْزَنْ عَلَیْهِمْ). در حقیقت، دستور اول راجع به چشم ندوختن به نعمتهاى مادى است و دستور دوم، درباره غم نخوردن در برابر محرومیت از آنست. نظیر همین مضمون در سوره طه ، آیه ۱۳۱ به طور واضحتر آمده است: وَ لاتَمُدَّنَّ عَیْنَیْکَ إِلى ما مَتَّعْنا بِهِ أَزْواجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَیاةِ الدُّنْیا لِنَفْتِنَهُمْ فِیهِ وَ رِزْقُ رَبِّکَ خَیْرٌ وَ أَبْقى: چشم خود را به نعمتهائى که به گروههائى از آنها داده ایم نیفکن، اینها گلهاى زندگى دنیاست (گلهائى ناپایدار که زود پژمرده و پرپر مى شوند)، اینها به خاطر آن است که مى خواهیم آنها را با آن بیازمائیم، آنچه خدا به تو روزى داده است براى تو بهتر و پایدارتر است. 🌼🌼🌼 دستور سومى که به پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى دهد در زمینه تواضع و فروتنى و نرمش در برابر مؤمنان است، مى فرماید: بالهاى خود را براى مؤمنان بگستر و پائین بیاور (وَ اخْفِضْ جَناحَکَ لِلْمُؤْمِنِینَ). این تعبیر، کنایه زیبائى از تواضع و محبت و ملاطفت است همان گونه که پرندگان به هنگامى که مى خواهند، نسبت به جوجه هاى خود اظهار محبت کنند آنها را زیر بال و پر خود مى گیرند و هیجان انگیزترین صحنه عاطفى را مجسم مى سازند، آنها را در مقابل حوادث و دشمنان حفظ مى کنند و از پراکندگى نگه مى دارند! در حقیقت، این تعبیر کنائىِ فشرده و کوتاه، مطالب فراوانى را در خود نهفته دارد!. ضمناً ـ ممکن است ذکر این جمله بعد از دستورات فوق، اشاره به این باشد: مبادا در مقابل کفار متنعم، به خاطر دارا بودن نعمتهاى مادى، تواضع و فروتنى کنى، بلکه تواضع و فروتنى و محبت و عواطفت را متوجه مؤمنان ساز، هر چند دستشان از مال دنیا تهى باشد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۸ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حجر آیه: ۸۸ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَ قُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِينُ» و بگو: «منم بیم دهنده آشکار!» (سوره مبارکه حجر/ آیه ۸۹) @ayehsobh

❇ تفســــــیر * سرانجام دستور چهارم را به پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى‌دهد و مى گوید: در برابر این افراد بى ایمان و ثروتمند، محکم بایست و صریحاً بگو: من انذار کننده آشکارم (وَ قُلْ إِنِّی أَنَا النَّذِیرُ الْمُبِینُ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۹ سوره مبارکه حجر) @ayehsobh