هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «ذَلِكَ وَمَن يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ» این است (مناسک حج)! و هر کس شعائر الهی را بزرگ دارد، این کار نشانه تقوای دل‌هاست. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۲ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: آیه بعد، بار دیگر یک جمع بندى روى مسائل حج و تعظیم شعائر الهى کرده مى گوید: مطلب چنین است که گفته شد (ذلِکَ). و هر کس شعائر الهى را بزرگ دارد و به نشانه هاى آئین خدا و پرچم هاى اطاعت او، احترام بگذارد این از تقواى دل ها است (وَ مَنْ یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ). شعائر جمع شعیره به معنى علامت و نشانه است، بنابراین شعائر اللّه به معنى نشانه هاى پروردگار است که شامل سرفصل‌هاى آئین الهى، برنامه هاى کلى و آنچه در نخستین بر خورد با این آئین چشمگیر است ـ و از جمله مناسک حج ـ مى باشد که انسان را به یاد خدا مى اندازد. گر چه، بدون شک مناسک حج از جمله شعائرى است که در این آیه مقصود بوده است، مخصوصاً مسأله قربانى که در آیه 36 همین سوره، صریحاً جزء شعائر محسوب گردیده جزء آن است، ولى روشن است با این حال عمومیت مفهوم آیه نسبت به تمام شعائر اسلامى به قوت خود باقى است و هیچگونه دلیلى بر تخصیص آن به خصوص قربانى، یا همه مناسک حج، وجود ندارد، به خصوص این که قرآن در مورد قربانى حج با ذکر کلمه مِن که براى تبعیض است این حقیقت را گوشزد کرده که قربانى یکى از آن شعائر است، همان گونه که در مورد صفا و مروه نیز در آیه 158 سوره بقره مى خوانیم که آن هم از شعائر الهى است (إِنَّ الصَّفا وَ الْمَرْوَةَ مِنْ شَعائِرِ اللّهِ). 🌺🌺🌺 کوتاه سخن این که تمام آنچه در برنامه هاى دینى وارد شده و انسان را به یاد خدا و عظمت آئین او مى اندازد، شعائر الهى است و بزرگداشت آن، نشانه تقواى دل ها است. این نکته نیز، قابل توجه است که منظور از بزرگداشت ـ آنچنان که بعضى از مفسران ظاهر بین گفته اند ـ بزرگى جسمانى قربانى و مانند آن نیست، بلکه، حقیقت تعظیم، آن است که مقام و موقعیت این شعائر را در افکار، اذهان، ظاهر و باطن بالا ببرند و آنچه درخور احترام و عظمت آن‌ها است به جاى آورند. در حدیثى از پیامبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم که اشاره به سینه مبارک خود کرده، فرمود: التَّقْوى هاهُنا: حقیقت تقوا اینجا است... (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۲ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۲ @ayehsobh

امام صادق علیه‌السلام: «هر كس حقيقت را از طريق #قرآن نشناسد؛ از فتنه‌ها بركنار نمى‌ماند.» 🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 📖 هر روز صبح، یک آیه و تفسیر و صوت همان آیه از قرآن کریم را بخوانیم و بشنویم... 🕋 به کانال #هر_صبح_یک_آیه بپیوندید: 🔗 @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَىَ أَجَلٍ مُّسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ» در آن (حیوانات قربانی)، منافعی برای شماست تا زمان معیّنی [= روز ذبح آن‌ها] سپس محل آن، خانه قدیمی و گرامی (کعبه) است. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۳ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از بعضى از روایات چنین استفاده مى شود: گروهى از مسلمانان عقیده داشتند هنگامى که شترى یا یکى دیگر از چهار پایان به عنوان قربانى تعیین مى شد، و از راه هاى دور و نزدیک آن را با خود به سوى احرامگاه، و از آنجا به سوى سرزمین مکّه مى آوردند، نباید بر آن مرکب سوار شد، و نباید شیر آن را بدوشند و از آن استفاده کنند، و به کلى آن را از خود جدا مى پنداشتند، قرآن این تفکر خرافى را نفى کرده، مى گوید: از براى شما در این حیوانات قربانى منافع و سودهائى است تا زمان معین (یعنى تا روز ذبح آن‌ها) فرا رسد (لَکُمْ فِیها مَنافِعُ إِلى أَجَل مُسَمّىً). در حدیثى مى خوانیم: پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) در طریق مکّه از کنار مردى عبور کرد که با نهایت زحمت گام بر مى داشت در حالى که شترى همراه داشت و کسى بر آن سوار نبود، پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: اِرْکَبْها: بر آن سوار شو ! عرض کرد: یا رَسُولَ اللّهِ اِنَّها هَدْىٌ!: اى پیامبر خدا این قربانى است !. فرمود: اِرْکَبْها وَیْلَکَ!: واى بر تو مى گویم سوار شو !. 🌺🌺🌺 در واقع دستور فوق، دستورى است معتدل و حدّ وسط در میان دو کار افراطى و خارج از رویه، از یکسو، بعضى احترام حیوانات قربانى را اصلاً نگاه نمى داشتند و گاه قبل از محل آن‌ها را ذبح کرده و از گوشتشان استفاده مى نمودند که در آیه دوم سوره مائده از آن نهى شده (لا تُحِلُّوا شَعائِرَ اللّهِ وَ لاَ الشَّهْرَ الْحَرامِ وَ لاَ الْهُدى وَ لاَ الْقَلائِدَ). و از سوى دیگر، بعضى آنچنان راه افراط را پیش مى گرفتند که به مجرد این که نام قربانى بر حیوان گذارده مى شد، نه از شیر آن استفاده مى کردند و نه بر آن سوار مى شدند، ـ هر چند از راه دور به سوى مکّه مى آمدند ـ که در آیه مورد بحث این معنى مجاز شمرده شده است. تنها ایرادى که ممکن است بر تفسیر فوق گرفته شود این است که در آیات گذشته سخن از حیوانات قربانى در میان نبود، چگونه ضمیر به آن باز مى گردد؟ اما با توجه به این که حیوانات قربانى مسلماً یکى از مصداق هاى شعائر اللّه است که در آیه قبل به آن اشاره شده، و بعداً نیز خواهد آمد، پاسخ این ایراد روشن مى شود. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۳ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِّيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَىَ مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ» برای هر امّتی قربانگاهی قرار دادیم، تا نام خدا را (به هنگام قربانی) بر چهارپایانی که به آنان روزی داده‌ایم ببرند، و خدای شما معبود واحدی است. در برابر (فرمان) او تسلیم شوید و بشارت ده متواضعان و تسلیم‌شوندگان را. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۴ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در ارتباط با آیات گذشته، و از جمله دستور قربانى، ممکن است این سؤال پیش آید: این چگونه عبادتى است در اسلام تشریع شده که براى خدا و براى جلب رضاى او حیوانات را قربانى کنند، مگر خداوند نیاز به قربانى دارد؟ و آیا این کار در ادیان دیگر نیز بوده یا مخصوص مشرکان بوده است؟ قرآن براى روشن ساختن این مطلب در آیه مورد بحث، مى گوید: این منحصر به شما نیست که مراسم ذبح و قربانى براى خدا دارید ما براى هر امتى قربانگاهى قرار دادیم تا نام خدا را بر چهار پایانى که به آن‌ها روزى داده ایم ببرند (وَ لِکُلِّ أُمَّة جَعَلْنا مَنْسَکاً لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللّهِ عَلى ما رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِیمَةِ الأَنْعامِ). 🌺🌺🌺 راغب در مفردات مى گوید: نُسُک (بر وزن شتر) به معنى عبادت و ناسک به معنى عابد است، و مناسک حج یعنى مواقفى که این عبادت در آنجا انجام مى شود، یا به معنى خود این اعمال است. ولى طبق گفته طبرسى در مجمع البیان و ابوالفتوح رازى در روح الجنان، منسک (بر وزن منصب) طبق احتمالى، به معنى خصوص قربانى کردن از میان عبادات است. بنابراین، منسک هر چند مفهوم عامى دارد که عبادات دیگر مخصوصاً مراسم حج را شامل مى شود، ولى در آیه مورد بحث، به قرینه لِیَذْکُرُوا اسْمَ اللّهِ...: تا نام خدا را بر آن ببرند؛ به معنى خصوص قربانى است. به هر حال، مسأله قربانى همیشه سؤال انگیز بوده است، البته این سؤالات بیشتر به خاطر مسائل خرافى پیش مى آمد که با این عبادت آمیخته شده، مانند قربانى کردن مشرکان براى بت ها با برنامه هاى خاصى که داشتند، اما ذبح حیوان به نام خدا و براى جلب رضاى او که سمبلى براى آمادگى انسان براى فداکارى و قربانى شدن در راه او است، سپس استفاده کردن از گوشت آن براى اطعام فقراء و مانند آن امرى است، منطقى و کاملاً قابل درک. و لذا در پایان آیه مى فرماید: خداى شما معبود واحدى است (و برنامه او هم برنامه واحدى است) (فَإِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ). اکنون که چنین است: در برابر فرمان او تسلیم شوید (فَلَهُ أَسْلِمُوا). ومتواضعان در برابر فرمان هاى پروردگار را بشارت ده (وَ بَشِّرِ الْمُخْبِتِینَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۴ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۳_۳۴ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «الَّذِينَ إِذَا ذُكِرَ اللَّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَالصَّابِرِينَ عَلَىَ مَا أَصَابَهُمْ وَالْمُقِيمِي الصَّلَاةِ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ» همان‌ها که چون نام خدا برده می‌شود، دل‌هایشان پر از خوف (پروردگار) می‌گردد؛ و شکیبایان در برابر مصیبت‌هایی که به آنان می‌رسد؛ و آن‌ها که نماز را برپا می‌دارند، و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم انفاق می‌کنند. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۵ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: و در آیه بعد صفات مخبتین (تواضع کنندگان) را به چهار قسمت کرده که دو قسمت جنبه معنوى و روانى دارد، و دو قسمت جنبه جسمانى: نخست مى گوید: آن‌ها کسانى هستند که وقتى نام خدا برده مى شود دل‌هایشان مملوّ از خوف پروردگار مى گردد (الَّذِینَ إِذا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ). نه این که از غضب او بى جهت بترسند، و نه این که در رحمت او شک و تردید داشته باشند، بلکه این ترس به خاطر مسئولیت هائى است که بر دوش داشتند و شاید در انجام آن کوتاهى کرده اند، این ترس به خاطر درک مقام با عظمت خدا است که انسان در مقابل عظمت، خائف مى گردد. دیگر این که آن‌ها در برابر حوادث دردناکى که در زندگیشان رخ مى دهد صبر و شکیبائى پیش مى گیرند (وَ الصّابِرِینَ عَلى ما أَصابَهُمْ). 🌺🌺🌺 عظمت حادثه، هر قدر زیاد و ناراحتى آن هر قدر سنگین باشد، در برابر آن زانو نمى زنند، خونسردى خود را از دست نمى دهند، از میدان فرار نمى کنند، مأیوس نمى شوند، لب به کفران نمى گشایند، و خلاصه ایستادگى مى کنند، پیش مى روند و پیروز مى شوند. سوم و چهارم این که آن‌ها نماز را بر پا مى دارند و از آنچه به آن‌ها روزى داده ایم انفاق مى کنند (وَ الْمُقِیمِی الصَّلاةِ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ). از یکسو، ارتباطشان با خالق جهان محکم است و از سوى دیگر، پیوندشان با خلق خدا مستحکم. و از این توضیح به خوبى روشن مى شود که مسأله تسلیم و تواضع که از صفات ویژه مؤمنان است، تنها جنبه درونى ندارد بلکه باید آثار آن در همه اعمال ظاهر و آشکار شود. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۵ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۵ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُم مِّن شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ كَذَلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ» و شترهای چاق و فربه را (در مراسم حج) برای شما از شعائر الهی قرار دادیم؛ در آن‌ها برای شما خیر و برکت است؛ نام خدا را (هنگام قربانی کردن) در حالی که به صف ایستاده‌اند بر آن‌ها ببرید؛ و هنگامی که پهلوهایشان آرام گرفت (و جان دادند)، از گوشت آن‌ها بخورید، و مستمندان قانع و فقیران را نیز از آن اطعام کنید! این گونه ما آن‌ها را مسخّرتان ساختیم، تا شکر خدا را بجا آورید. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۶ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در آیات بعد، سخن از مراسم حج، شعائر الهى و مسأله قربانى است، نخست مى گوید: شترهاى چاق و فربه را براى شما از شعائر الهى قرار دادیم (وَ الْبُدْنَ جَعَلْناها لَکُمْ مِنْ شَعائِرِ اللّهِ). آن‌ها از یکسو، به شما تعلق دارند، و از سوى دیگر، از شعائر و نشانه هاى خداوند در این عبادت بزرگ هستند; چرا که قربانى حج یکى از مظاهر روشن این عبادت است که به فلسفه آن سابقاً اشاره کرده ایم. بُدْن (بر وزن قدس) جمع بدنة (بر وزن عجله) به معنى شتر بزرگ و چاق و گوشت دار است. و از آنجا که چنین حیوانى براى مراسم قربانى، اطعام فقرا و نیازمندان مناسب تر است مخصوصاً روى آن تکیه شده، و گرنه مى دانیم چاق بودن حیوان قربانى از شرائط الزامى نیست. همین مقدار کافى است که لاغر نبوده باشد. آن گاه اضافه مى کند: براى شما در چنین حیواناتى خیر و برکت است (لَکُمْ فِیها خَیْرٌ). از یکسو از گوشت آنها استفاده مى کنید و دیگران را اطعام مى نمائید و از سوى دیگر، به خاطر این ایثار، گذشت و عبادت پروردگار، از نتائج معنوى آن بهره مند خواهید شد و به پیشگاه او تقرب مى جوئید. سپس کیفیت قربانى کردن را در یک جمله کوتاه چنین بیان مى کند: نام خدا را به هنگام قربانى کردن آنها در حالى که به صف ایستاده اند ببرید (فَاذْکُرُوا اسْمَ اللّهِ عَلَیْها صَوافَّ). بدون شک، ذکر نام خدا به هنگام ذبح حیوانات، یا نحر کردن شتر، کیفیت خاصى ندارد و هر گونه نام خدا را ببرند کافى است، چنان که ظاهر آیه همان است. 🌺🌺🌺 و بالاخره آیه را چنین پایان مى دهد: این گونه ما آنها را مسخر شما ساختیم تا شکر خدا را به جا آورید (کَذلِکَ سَخَّرْناها لَکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ). و راستى این عجیب است حیوانى با آن بزرگى و قدرت و زور آنچنان تسلیم است که اجازه مى دهد کودکى پاهاى او را محکم ببندد، و او را نحر کند (طریقه نحر کردن این است که کاردى در گودى گردن او فرو مى برند، خونریزى شروع مى شود و حیوان به زودى جان مى دهد). گاهى خداوند براى نشان دادن اهمیت این تسخیر، فرمان اطاعت و تسلیم را از این حیوانات بر مى دارد، و دیده ایم یک شتر خشمگین و عصبانى که در حال عادى کودک خردسال مهار او را مى کشید، تبدیل به موجود خطرناکى مى شود که چندین انسان نیرومند از عهده او بر نمى آیند. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۶ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۶ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «لَن يَنَالَ اللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَاؤُهَا وَلَكِن يَنَالُهُ التَّقْوَىَ مِنكُمْ كَذَلِكَ سَخَّرَهَا لَكُمْ لِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىَ مَا هَدَاكُمْ وَبَشِّرِ الْمُحْسِنِينَ» نه گوشت‌ها و نه خون‌های آن‌ها، هرگز به خدا نمی‌رسد. آنچه به او می‌رسد، تقوا و پرهیزگاری شماست. این گونه خداوند آن‌ها را مسخّر شما ساخته، تا او را بخاطر آنکه شما را هدایت کرده است بزرگ بشمرید؛ و بشارت ده نیکوکاران را! (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۷ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: آیه بعد، در واقع پاسخى است به این سؤال که خدا چه نیازى به قربانى دارد؟ و اصولاً فلسفه قربانى کردن چیست؟ مگر این کار نفعى به حال خدا دارد مى فرماید: گوشت ها و خون هاى این قربانیان هرگز به خدا نمى رسد (لَنْ یَنالَ اللّهَ لُحُومُها وَ لا دِماؤُها). اصولاً، خدا نیازى به گوشت قربانى ندارد، او نه جسم است و نه نیازمند، او وجودى است کامل و بى انتها از هر جهت. بلکه آنچه به خدا مى رسد تقوا، پرهیزگاى و پاکى اعمال شما بندگان است (وَ لکِنْ یَنالُهُ التَّقْوى مِنْکُمْ). به تعبیر دیگر: هدف آن است که شما با پیمودن مدارج تقوا در مسیر یک انسان کامل قرار گیرید و روز به روز، به خدا نزدیک تر شوید، همه عبادات، کلاس هاى تربیت براى شما انسان ها است، قربانى، درس ایثار، فداکارى، گذشت و آمادگى براى شهادت در راه خدا به شما مى آموزد، و درس کمک به نیازمندان و مستمندان. سپس بار دیگر به نعمت تسخیر حیوانات اشاره کرده مى گوید: این گونه، خداوند چارپایان را مسخر شما کرد تا خدا را به خاطر این که شما را هدایت کرده بزرگ بشمرید و تکبیر گوئید (کَذلِکَ سَخَّرَها لَکُمْ لِتُکَبِّرُوا اللّهَ عَلى ما هَداکُمْ). 🌺🌺🌺 هدف نهائى این است که به عظمت خدا آشنا شوید، همان خدائى که شما را در مسیر تشریع و تکوین، هدایت کرده، از یکسو، مناسک حج و آئین اطاعت و بندگى را به شما آموخت، و از سوى دیگر، این حیوانات بزرگ و نیرومند را مطیع فرمان شما ساخت، تا از آنها در راه اطاعت خدا، قربانى کردن، نیکى به نیازمندان، و همچنین تأمین زندگى خود استفاده کنید. و لذا در پایان آیه، مى گوید: بشارت ده نیکوکاران را (وَ بَشِّرِ الْمُحْسِنِینَ). (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۷ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۷ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «إِنَّ اللَّهَ يُدَافِعُ عَنِ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ خَوَّانٍ كَفُورٍ» خداوند از کسانی که ایمان آورده‌اند دفاع می‌کند؛ خداوند هیچ خیانتکار ناسپاسی را دوست ندارد! (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۸ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: از آنجا که مقاومت در برابر خرافات مشرکان که در آیات قبل به آن اشاره شد، ممکن است آتش خشم این گروه متعصب و لجوج را برانگیزد و سبب درگیرى هاى کوچک و بزرگ شود، خداوند در آیه مورد بحث، مؤمنان را به کمک خود دلگرم ساخته مى گوید: خداوند از کسانى که ایمان آورده اند دفاع مى کند (إِنَّ اللّهَ یُدافِعُ عَنِ الَّذِینَ آمَنُوا). 🌺🌺🌺 بگذار طوائف و قبائل عرب، یهود، نصارا و مشرکان شبه جزیره، دست به دست هم بدهند تا مؤمنان را تحت فشار قرار داده و به گمان خود نابود کنند، ولى خداوند وعده دفاع از آنها را داده است، وعده بقاى اسلام تا دامنه قیامت!. این وعده الهى مخصوص مؤمنان عصر پیامبر(صلى الله علیه وآله) در برابر مشرکان نبود، حکمى است جارى و سارى در تمام اعصار و قرون، مهم آن است که ما مصداق الَّذِینَ آمَنُوا باشیم که دفاع الهى به دنبال آن، حتمى است و تخلف ناپذیر، آرى، خدا از مؤمنان دفاع مى کند. و در پایان آیه، موضع مشرکان و هم مسلکان آن‌ها را در پیشگاه خدا با این عبارت روشن مى سازد: خداوند هیچ خیانتکار کفران کننده اى را دوست ندارد! (إِنَّ اللّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ خَوّان کَفُور). همان‌ها که براى خدا شریک قرار دادند، و حتى به هنگام گفتن لبیک تصریح به نام بت ها نمودند، و به این ترتیب، خیانتشان مسجل است، همچنین با بردن نام بت ها بر قربانى ها و فراموش کردن نام خدا کفران نعمت هاى الهى نمودند، با این حال، چگونه ممکن است خداوند این خائنان کفران کننده را دوست بدارد؟ (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۸ سوره‌ مبارکه حج)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه حج آیه: ۳۸ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىَ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ» به کسانی که جنگ بر آنان تحمیل گردیده، اجازه جهاد داده شده است؛ چرا که مورد ستم قرار گرفته‌اند؛ و خدا بر یاری آن‌ها تواناست. (سوره مبارکه حج/ آیه ۳۹ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: در بعضى از روایات مى خوانیم هنگامى که مسلمانان در مکّه بودند، مشرکان پیوسته آن‌ها را آزار مى دادند، و مرتباً مسلمانان کتک خورده با سرهاى شکسته خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) مى رسیدند، شکایت مى کردند (و تقاضاى اذن جهاد داشتند) اما پیامبر(صلى الله علیه وآله) به آن‌ها مى فرمود: صبر کنید، هنوز دستور جهاد به من داده نشده، تا این که هجرت شروع شد، و مسلمین از مکّه به مدینه رفتند، خداوند آیه فوق را که متضمن اذن جهاد است نازل کرد و این نخستین آیه اى است که درباره جهاد نازل شده. 🌺🌺🌺 به هر حال، با توجه به آنچه در آخرین آیات گذشته ذکر شد که، خداوند وعده دفاع از مؤمنان را داده، پیوند آیات مورد بحث با آن روشن مى شود. در آیات بعد، نخست مى گوید: خداوند به کسانى که جنگ از طرف دشمنان بر آن‌ها تحمیل شده، اجازه جهاد داده است; چرا که آن‌ها مورد ستم قرار گرفته اند (أُذِنَ لِلَّذِینَ یُقاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا). آن گاه این اجازه را با وعده پیروزى از سوى خداوند قادر متعال، تکمیل کرده مى فرماید: و خدا قدرت بر یارى کردن آن‌ها دارد (وَ إِنَّ اللّهَ عَلى نَصْرِهِمْ لَقَدِیرٌ). این عبارت که متضمن وعده کمک الهى است با تعبیر به توانائى خدا ، ممکن است اشاره به این نکته باشد: این قدرت الهى وقتى به یارى شما مى آید که خود نیز به مقدار توانائیتان کسب قدرت کنید و آمادگى دفاع داشته باشید تا گمان نکنند مى توانند در خانه هاى خود بنشینند و منتظر یارى پروردگار باشند. به تعبیر دیگر، شما باید آنچه در توان دارید در این عالم اسباب به کار گیرید، و در آنجا که قدرت شما پایان مى گیرد، در انتظار یارى خدا باشید، و این همان برنامه اى بود که پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) در تمام مبارزاتش به کار مى گرفت و پیروز مى شد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۳۹ سوره‌ مبارکه حج)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 «الَّذِينَ أُخْرِجُوا مِن دِيَارِهِم بِغَيْرِ حَقٍّ إِلَّا أَن يَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِيَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ» همان‌ها که از خانه و شهر خود، به ناحق رانده شدند، جز اینکه می‌گفتند: «پروردگار ما، خدای یکتاست!» و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه‌ها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‌شود، ویران می‌گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می‌کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است. (سوره مبارکه حج/ آیه ۴۰ ) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: پس از آن توضیح بیشترى درباره این ستمدیدگانى که اذن دفاع به آن‌ها داده شده است مى دهد و منطق اسلام را در زمینه این بخش از جهاد روشن تر مى سازد، مى گوید: همان کسانى که به ناحق از خانه و لانه خود اخراج شدند (الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقّ). تنها گناهشان این بود که مى گفتند: پروردگار ما خداوند یکتا است! (إِلاّ أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللّهُ). بدیهى است اقرار به توحید و یگانگى خدا افتخار است، نه گناه. این اقرار چیزى نبود که به مشرکان حق دهد آن‌ها را از خانه و زندگیشان بیرون کنند و مجبور به هجرت از مکّه به مدینه سازند، بلکه این تعبیر لطیفى است که براى محکوم کردن طرف، در این گونه موارد گفته مى شود. فى المثل به شخصى که در برابر خدمت و نعمت، ناسپاسى کرده مى گوئیم: گناه ما این بود که به تو خدمت کردیم، این کنایه اى است از بى خبرى طرف که در برابر خدمت، کیفر گناه داده است. 🌺🌺🌺 سپس، یکى از فلسفه هاى تشریع جهاد را این چنین بازگو مى کند: اگر خداوند از مؤمنان دفاع نکند، و از طریق اذن جهاد، بعضى را به وسیله بعضى دفع ننماید، دیرها، صومعه ها، معبدهاى یهود و نصارا و مساجدى که نام خدا در آن بسیار برده مى شود، ویران مى گردد (وَ لَوْ لا دَفْعُ اللّهِ النّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْض لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللّهِ کَثِیراً). آرى، اگر افراد با ایمان و غیور، دست روى دست بگذارند و تماشاچى فعالیت هاى ویرانگرانه طاغوت ها، مستکبران و افراد بى ایمان و ستمگر باشند و آن‌ها میدان را خالى ببینند، اثرى از معابد و مراکز عبادت الهى باقى نخواهند گذارد; چرا که معبدها جاى بیدارى است، محراب میدان مبارزه و جنگ است، و مسجد در برابر خود کامگان سنگر است، و اصولاً هر گونه دعوت به خدا پرستى بر ضد جبارانى است که مى خواهند مردم آن‌ها را همچون خدا بپرستند! و لذا اگر آن‌ها فرصت پیدا کنند، تمام این مراکز را با خاک یکسان خواهند کرد. این، یکى از اهداف تشریع جهاد و اذن در مقاتله و جنگ است... (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۰ سوره‌ مبارکه حج)