هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «وَمِنْ آبَائِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ وَإِخْوَانِهِمْ ۖ وَاجْتَبَيْنَاهُمْ وَهَدَيْنَاهُمْ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ» و از پدران و فرزندان و برادران آنها (افرادى را برترى بخشیدیم) و آنان را برگزیدیم و به راه راست، هدایت نمودیم. (انعام/۸۷) @ayehsobh

آیه ۸۷ سوره انعام استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر❇ در آخرین آیه این بخش، یک اشاره کلّى به پدران، فرزندان و برادران صالح پیامبران نامبرده که به طور تفصیل اسم آنها در اینجا نیامده است کرده، مى فرماید: از میان پدران آنها و فرزندانشان و برادرانشان، افرادى را فضیلت دادیم و برگزیدیم و به راه راست هدایت کردیم (وَ مِنْ آبائِهِمْ وَ ذُرِّیّاتِهِمْ وَ إِخْوانِهِمْ وَ اجْتَبَیْناهُمْ وَ هَدَیْناهُمْ إِلى صِراط مُسْتَقیم). «تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۷ سوره انعام » @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «ذَٰلِكَ هُدَى اللَّهِ يَهْدِي بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَلَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَعْمَلُونَ» این، هدایت خداست که هر کس از بندگان خود را بخواهد با آن راهنمایى مى کند و اگر مشرک شوند، آنچه (از اعمال نیک) انجام داده اند، نابود مى گردد (و نتیجه اى عاید آنها نمى شود). (انعام/۸۸) @ayehsobh

آیه ۸۸ سوره انعام استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر❇ سه امتیاز مهم به دنبال ذکر نام گروه هاى مختلفى از پیامبران الهى در آیات گذشته، در اینجا اشاره به خطوط کلّى و اصلى زندگانى آنها شده، نخست مى فرماید: این هدایت خدا است که به وسیله آن هر کس از بندگانش را بخواهد هدایت و رهبرى مى کند (ذلِکَ هُدَى اللّهِ یَهْدی بِهِ مَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ). یعنى گر چه آنها مردان صالحى بودند و با نیروى عقل و اندیشه و با تمام وجود خود در طریق هدایت گام بر مى داشتند، ولى باز اگر توفیق الهى شامل حال آنها نمى شد، و دست پر مهر او، زیر بازوى آنها را نمى گرفت، امکان لغزش درباره همه آنها و هر کس، وجود داشته و دارد. 🌼🌼🌼 آنگاه براى این که کسى تصور نکند آنها به اجبار در این راه گام گذاشتند و همچنین کسى تصور نکند خداوند نظر خاص، استثنائى و بى دلیل در مورد آنها داشته است، مى فرماید: اگر فرضاً این پیامبران با آن همه مقام و موقعیتى که داشتند مشرک مى شدند، تمام اعمالشان بر باد مى رفت (وَ لَوْ أَشْرَکُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما کانُوا یَعْمَلُونَ). یعنى آنها نیز مشمول همان قوانین الهى هستند که درباره دیگران اجرا مى گردد، و تبعیضى در کار نیست. «تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۸ سوره انعام » @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «أُولَٰئِكَ الَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ۚ فَإِن يَكْفُرْ بِهَا هَٰؤُلَاءِ فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّيْسُوا بِهَا بِكَافِرِينَ» آنها کسانى هستند که کتاب آسمانى و حکم و نبوّت به آنان دادیم و اگر این گروه (مشرکان) نسبت به آن کفر ورزند، (آیین حق زمین نمی ماند. زیرا) کسان دیگرى را نگاهبان آن مى سازیم که نسبت به آن، کافر نیستند. (انعام/۸۹) @ayehsobh

آیه ۸۹ سوره انعام استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر❇ در آیه بعد به سه امتیاز مهم که پایه همه امتیازات انبیاء بوده اشاره کرده، مى فرماید: اینها کسانى بودند که کتاب آسمانى به آنان داده ایم و هم مقام حکم و هم نبوت (أُولئِکَ الَّذینَ آتَیْناهُمُ الْکِتابَ وَ الْحُکْمَ وَ النُّبُوَّةَ). البته منظور این نیست که همه آنها داراى کتاب آسمانى بودند، بلکه چون سخن از مجموع آنها در میان است، کتاب به مجموع نسبت داده شده، درست مثل این است که مى گوئیم: در فلان کتاب دانشمندان و کتب آنها معرفى شده اند، یعنى کتب آنهائى که کتابى تألیف کرده اند. ضمناً در این که منظور از حکم، چیست؟ سه احتمال وجود دارد: ۱ ـ حکم، به معنى عقل، فهم و درک، یعنى علاوه بر این که کتاب آسمانى در اختیار آنها گذاشتیم قدرت درک و فهم آن را به آنها بخشیدیم; زیرا وجود کتاب بدون وجود درک و فهم قوى و کامل، اثرى نخواهد داشت. ۲ ـ مقام داورى، یعنى آنها در پرتو قوانین آسمانى که از کتاب الهى استفاده مى کردند، مى توانستند در میان مردم قضاوت کنند و شرائط یک قاضى و دادرس عادل، همگى در آنها به طور کامل جمع بود. ۳ ـ حکومت و زمامدارى; زیرا آنها علاوه بر مقام نبوت و رسالت، داراى مقام حکومت نیز بودند. 🌼🌼🌼 شاهد بر معانى فوق علاوه بر این که معنى لغوى حکم با تمام این معانى تطبیق مى کند، این است که در آیات مختلف قرآن نیز حکم در این معانى به کار رفته است. و هیچ مانعى ندارد که حکم در آیه فوق، در یک معنى جامع که همه مفاهیم سه گانه فوق را شامل شود، استعمال شده باشد; زیرا حکم در اصل ـ آن چنان که راغب در کتاب مفردات مى گوید ـ به معنى منع و جلوگیرى است، و از آنجا که عقل، جلو اشتباهات و خلافکارى ها را مى گیرد، همچنین قضاوت صحیح، مانع از ظلم و ستم است، و حکومت عادل جلو حکومت هاى نارواى دیگران را مى گیرد، در هر یک از این سه معنى استعمال مى شود. البته همان گونه که اشاره کردیم، همه انبیاء داراى همه این مقامات نبودند، ولى هنگامى که احکامى به جمعى اسناد داده مى شود، لزومى ندارد که همه افراد آن جمع، داراى تمام آن احکام باشند، بلکه ممکن است بعضى از آنها فقط داراى بعضى از آن احکام باشند و لذا موضوع کتاب آسمانى که تنها براى عده اى از انبیاى نامبرده وجود داشته، مشکلى براى ما در فهم آیه فوق ایجاد نمى کند. سپس مى فرماید: اگر این جمعیت، یعنى مشرکان و اهل مکّه و مانند آنها، این حقایق را نپذیرند، دعوت تو بدون پاسخ نمى ماند; زیرا ما جمعیتى را مأموریت داده ایم که نه تنها آن را بپذیرند بلکه آن را محافظت و نگهبانى کنند، جمعیتى که در راه کفر گام بر نمى دارند و در برابر حق تسلیمند (فَإِنْ یَکْفُرْ بِها هؤُلاءِ فَقَدْ وَکَّلْنا بِها قَوْماً لَیْسُوا بِها بِکافِرینَ). 🌼🌼🌼 در تفسیر المنار و تفسیر روح المعانى از بعضى مفسران نقل شده که منظور از این جمعیت، ایرانیان هستند، که به زودى اسلام را پذیرفتند و در پیشرفت آن با تمام قوا کوشیدند و دانشمندان آنها در فنون مختلف اسلامى کتاب هاى فراوان تألیف کردند. «تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۸۹ سوره انعام » @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 «أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ ۖ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ ۗ قُل لَّا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا ۖ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَىٰ لِلْعَالَمِينَ» آنها کسانى هستند که خداوند هدایتشان کرده. پس به هدایت آنان اقتدا کن. (و) بگو: «در برابر این (رسالت و تبلیغ)، پاداشى از شما نمى طلبم. این (رسالت، چیزى) جز یک یادآورى براى جهانیان نیست.» (انعام/۹۰) @ayehsobh

آیه ۹۰ سوره انعام استاد پرهیزگار @ayehsobh

❇ تفســــــیر❇ آیه، برنامه این پیامبران بزرگ را یک سرمشق عالى هدایت به پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) معرفى کرده، مى فرماید: اینها کسانى هستند که مشمول هدایت الهى شده اند، بنابراین، به هدایت آنها اقتدا کن (أُولئِکَ الَّذینَ هَدَى اللّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَدِهْ).(۴) این آیه، بار دیگر تأکید مى کند که اصول دعوت همه پیامبران الهى یکى است، اگر چه از نظر ویژگى ها و خصوصیات، به تناسب نیازمندى هاى مختلف هر زمان تفاوتهاى قابل ملاحظه اى داشته اند و آئین هاى بعدى کامل تر از آئین هاى قبلى بوده اند، کلاس هاى علمى و تربیتى، تا به آخرین آنها که برنامه نهائى است، یعنى اسلام، رسیده است. 🌼🌼🌼 در این که منظور از این هدایت که باید سرمشق پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) قرار گیرد چیست؟ بعضى از مفسران، احتمال داده اند همان صبر و پایدارى در مقابل مشکلات است. بعضى گفته اند: مقصود توحید و تبلیغ رسالت است. ولى ظاهراً هدایت مفهوم وسیعى دارد که هم توحید و سایر اصول اعتقادى را شامل مى شود، هم صبر و استقامت، و هم سایر اصول اخلاق و تعلیم و تربیت. از آنچه گفتیم روشن مى شود آیه فوق هیچ منافاتى با این ندارد که اسلام ناسخ ادیان و شرایع پیشین باشد; زیرا نسخ تنها شامل قسمتى از احکام مى شود، نه اصول کلى دعوت آنها. 🌼🌼🌼 پس از آن به پیامبر(صلى الله علیه وآله) چنین دستور داده مى شود: به مردم بگو: من هیچ گونه اجر و پاداشى در برابر رسالت خود از شما تقاضا نمى کنم، همان طور که پیامبران پیشین چنین درخواستى نکردند، من هم از این سنت همیشگى پیامبران پیروى کرده و به آنها اقتدا مى کنم (قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً). نه تنها اقتداء به پیامبران و سنت جاویدان آنها ایجاب مى کند، پاداشى مطالبه نکنم، بلکه از آنجا که این آئین پاک که براى شما آورده ام یک ودیعه الهى است که در اختیار شما قرار مى دهم، در برابر رساندن ودیعه الهى به شما اجر و پاداش، مفهومى ندارد. به علاوه این قرآن، رسالت و هدایت جز یک بیدار باش و یادآورى به همه جهانیان چیز دیگرى نیست (إِنْ هُوَ إِلاّ ذِکْرى لِلْعالَمینَ). و چنین نعمت عمومى و همگانى، همانند نور آفتاب و امواج هوا و بارش باران است که جنبه عمومى و جهانى دارد، و هیچ گاه خرید و فروش نمى شود و کسى در برابر آن اجر و پاداشى نمى گیرد. این هدایت و رسالت نیز جنبه خصوصى و اختصاصى ندارد که بتوان براى آن پاداش قائل شد. با توجه به آنچه در تفسیر این جمله گفته شد، پیوند آنها با یکدیگر و با آیات قبل کاملاً روشن مى گردد. ضمناً از جمله اخیر، به خوبى استفاده مى شود که آئین اسلام جنبه قومى و و منطقه اى ندارد; چرا که یک آئین جهانى و همگانى است. «تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۹۰ سوره انعام » @ayehsobh