📌 #علم_و_مبانی_مابعدالطبیعی_آن 💢 هر نظریه دارای اصولی موضوعی هست که برخی از این اصول، اصول هستی‌شناختی‌اند، برخی انسان‌ شناختی‌اند و برخی #معرفت‌ شناختی. بعضی‌ تصور می‌کنند که نظریه‌ی علمی، مستقل از همه‌ی حوزه‌های معرفتی است و مستقیماً به حس باز می‌گردد. خود همین فکر یک مبنای معرفت‌شناختی دارد که می‌گوید: «علم آن است که از راه حس به دست می‌آید.». این‌ #روابط، قبل از اینکه توسط نظریه وارد #ذهن #انسان بشود و با انسان و شخصیت وجودی او بازی بکند و بر آن دو تأثیر بگذارد و یا وارد #جامعه بشود و بر رفتارهای #اجتماعی اثر بگذارد، خودِ نظریه است که این روابط را دارد؛ یعنی مربوط به ساختار درونی خود نظریه است و قبل از اینکه عالِم بداند، این روابط وجود دارد و بعد از اینکه عالِم به نظریه علم پیدا می‌کند، باز هم این روابط وجود خواهد داشت. ولو اینکه عالِم آن را نداند، ولو اینکه جامعه متوجه آن نباشد. بر همین مبناست که در هندسه‌ی اقلیدس، ما #مکان مسطح داریم و فضای دو بعدی داریم؛ اگر این مبنا زیر سؤال برود، #هندسه‌ی اقلیدس زیر سؤال خواهد رفت. این مبنا پیامدهایی هم دارد؛ وقتی که شما قواعد هندسه‌ی #اقلیدس را دانستید، می‌توانید #ساخت‌ و ‌سازها و پیش‌بینی‌های خودتان را راجع به خطوط و شکل‌ها داشته باشید و این قدرت را در پیش‌بینی مسائل #خارجی پیدا‌کنید، چون به لحاظ منطقی آن لوازم را دارید. بر این اساس اگر نظریه به لحاظ منطقی یک‌سری مبانی داشته باشد و بخواهد در #حوزه‌ ی #رهنگ موجود بشود، باید مبانی منطقی آن نظریه از جهان اول و نفس‌الامر به حوزه‌ی فرهنگ وارد شده باشد. اگر مبانی منطقی نظریه در قلمرو #فرهنگ نیامده باشد، نظریه متولد نمی‌شود. نظریه‌هایی که در علم #مدرن وجود دارند، یک‌سری مبانی دارند و برای اینکه این نظریات متولد شوند، باید آن مبانی وارد عرصه‌ی#تاریخ شده باشند و جامعه‌ی علمی آن‌ها را پذیرفته باشد. ⭕️ جهت تفصیل مباحث منابع ذیل معرفی می گردد: 📙 کتاب ” منزلت عقل در #هندسه معرفت دینی ” نوشته آیت الله جوادی آملی 📙 مقاله “بهره گیری از روش شناسی اجتهادی لازمه تولید علم دینی” نوشته #علیرضا #اعرافی 📗مقاله ” سنت، #ایدئولوژی و علم” نوشته #حمید #پارسانیا 📃 مقاله ” بازسازی علم مدرن و بازخوانی علم دینی ” نوشته حمید پارسانیا لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami

⭕️ از آنجا که در تلقی پوزیتیویستی، علم به معرفت آزمون‌پذیر محدود است، مفاهیم و قضایای بنیادی در خارج از قلمرو علم قرار می‌گیرند و به انسانیات، باورهای اجتماعی و باورهای جامعه علمی ارجاع داده می‌شوند. ⭕️ در نتیجه علم هویت و تعریف خود را از حوزه فرهنگ و قلمرو معرفت‌های غیر علمی می‌گیرد. در این صورت، چون علم نمی‌تواند از مفاهیم، مبانی و مبادی خود (که گاه با عنوان «پارادایم‌های علمی» از آن‌ها یاد می‌شود) دفاع علمی کند، هویت مستقل خود را از دست می‌دهد. با این اتفاق، دیگر علم حوزه مستقلی از حوزه #فرهنگ نخواهد بود و اگر فرهنگ بشری و خصوصاً فرهنگ جامعه علمی عوض شود، پارادایم علم تغییر می‌کند. ⭕️ با استفاده از همین مطلب، علم را نیز به معرفت‌هایی که بر اساس نگاه پوزیتویستی غیر علمی بودند، ملحق کردند!! ⭕️ تلقی مابعدتجربی و پسامدرن از علم، ظرفیت و فرصت جدیدی برای علوم انسانی اسلامی پدید آورد. در این تلقی، علوم انسانی اسلامی علمی است که به ‌حسب سوژه و حتی به ‌حسب تعریف، ساختار و هویت علم، متأثر از باورها و عقاید اسلامی است. ⭕️ در این تلقی، علوم انسانی اسلامی در ذیل علم اسلامی قرار می‌گیرد. علم اسلامی دانشی است که پارادایم، اصول موضوعه و مفاهیم پایه‌ای خود را از قلمرو باورها، ارزش‌ها و مبانی هستی شناختی اسلامی اخذ می‌کند. به ‌بیان ‌دیگر، علم اسلامی معنایی از علم است که در درون فرهنگ و تاریخ اسلامی شکل‌گرفته است؛ اعم از آنکه موضوع آن امر طبیعی و یا امور انسانی باشد. ⭕️ در این رویکرد، عقاید، باورها و ارزش‌های دینی همانند اساطیر، ایدئولوژی‌ها و دیگر معرفت‌های غیر علمی، برساخته‌های فرهنگی و تاریخیِ بشر خوانده ­می‌شوند و علی‌رغم اینکه به ‌حسب ذات خودْ هویت علمی ندارند، علم را در دامن خود، تفسیر و تعریف می‌کنند. بنابراین در این تلقی، معارف اسلامی بدان گونه که در متن اندیشه اسلامی حضور دارند، مورد قبول نبوده و به اقتضای رویکردهای پسامدرن بازخوانی می‌شوند لذا این بحث ها تماماً با قبول فضای غرب بوده است در حالیکه تفاوت کانتکس علم دینی با علم سکولار خیلی بیشتر از این حرف ها می باشد! ⭕️ توصیه می کنیم دوستانی که در حال تحصیل یکی از رشته های علوم انسانی هستند حتما به مطالعه کتب فلسفه علوم انسانی غربی نیز بپردازند تا بدانند علوم انسانی فقط مختص قرن ۱۳ نیست و امروزه انحصار در روش هم خیلی مورد قبول نمی باشد! ⭕️ قسمتی از متن برگرفته از جلسات تدریس استاد #پارسانیا می باشد. لینک کانال #علوم_انسانی_اسلامی ↙️↙️ 🆔 @olum_ensani_eslami