🔻آیا با وجود دین، راهی به آزادی هست؟
🔹این روزها که فضای رادیکالی در میان فعالان سیاسی ایرانی حکمفرما شده و عملاً با دوگانه «استمرارطلبی و براندازی» مواجه شدهایم، بیم آن هست که فرهنگ گفتگویِ دور از فضاهای استادیومی، دچار چالشهای جدی شود.
🔸بر همین اساس، تصمیم گرفتیم تا اینبار به مناسبت فضای داغی که در سیاست ایران حاکم شده، به ارتباط انقلاب ۵۷ با مساله آزادی بپردازیم و از این سوال صحبت کنیم که مشخصاً با چه ایدههایی یک خوانشی از دین با قدرت پا به عرصه سیاست گذاشت و آیا آن ایدهها مانع آزادی هستند یا نه؟
🔹بر همین اساس، اولین گفتگو را با محوریت تقابلی که بازرگان با بهشتی داشت، پیگیری میکنیم و مهمان اول ما در این برنامه، مهندس توسلی دبیر کل نهضت آزادی خواهد بود.
این گفتگوها به صورت زنده در صفحه یوتیوب مدرسه آزادفکری پخش میشود و پس از آن در سایر شبکههای اجتماعی ما قابل دسترس خواهد بود.
👈🏻سوالاتی را که به نظرتان مناسب است در این گفتگوها پیگیری کنیم، برای ما بنویسید.
🆔 @AzadFekriSchool
📝وقتی هاشمی رفسنجانی خواستار اردوی کار اجباری برای بدحجابها شد!
نگاهی به نظرات برخی سیاستمداران مشهور پیرامون قانون حجاب (بخش اول)
🔻ما الان افرادی را می بینیم و هر قدر نصیحت می کنیم و از طریق تقوا می خواهیم به این محیط سالم برسانیم هنوز یک مقاومت های منفی هست و خانم هایی متاسفانه پس از هفت سال از انقلاب هنوز به این راضی اند که مقداری از مویشان بیرون باشد.
🔹تا به حال با این طور افراد خیلی با نصیحت و موعظه برخورد کرده ایم و هنوز هم بعضی از شهرهای بزرگ این بلیه را دارند و در بعضی مغازه ها این گونه مسائل ترویج می شود و در بعضی ادارات هنوز خوب مراعات نمی شود و این ها خطرناک است.
🔸فکر می کنم که پس از هفت سال، تحمل ما هم تمام بشود، مردم حزب الله چند بار طغیان [کردند] و دیدید که در خیابان ها ریختند و از همین تریبون نماز جمعه وزیر کشور و دیگران خواهش کردند و به آن ها وعده دادیم که این ها خودشان آدم می شوند و باز می بینیم که مثل این که این ها یک مقدار احتیاج به خشونت دارند!
🔻البته شورای عالی قضایی یک پیش نویس لایحه ای را تهیه کرده و ما قبلا به حزب الله وعده داده بودیم که عمل می کنیم و مقدماتش را فراهم کرده اند و همین روزها به مجلس می آید. این لایحه در نظر گرفته است که اردوگاه هایی در مناطقی در نظر بگیرند برای بازسازی خانم ها و آقایانی که دچار مرحله ای از فساد اخلاق هستند. (تکبیر نمازگزاران)
🔹فکر شده که این ها نوعا آدم های مرفهی هستند که درد مشقت کار و این حرف ها را نچشیدهاند و با پولهای بادآوردهای که یا شوهرانشان دزدیده یا خودشان می دزدند یا به ارث رسیده و یا از چیزهای دیگر، دیگر این جوری به بار آمده اند و فکر شده که در هر منطقه ای یک اردوگاه برای اینها درست کنند و در آن اردوگاه وسایل کار بگذارند، معلمین اخلاق نیز در آن جا بگذارند.
🔸[با] احکام دادگاه؛ یعنی همین طوری نیست که از خیابان بگیرند و به آن جا ببرند، کسانی که این جوری می کنند دادگاه های فوری می دهند و دادگاه ها این ها را محاکمه می کنند و اگر دیدند که مداومت بوده این ها را تحویل به اردوگاه می دهند، تعیین هم می کنند ۳ ماه، ۲ ماه، ۵ ماه، یک سال، دو هفته آن جا بماند درس بخوانند و کار هم بکنند، خرجشان را هم باید خودشان در آن جا بدهند.
🔺چون این ها نوعا از قشر مرفه هستند...کسانی که این جور لباس ها را وارد می کنند و کسانی که به نحوی ویدئو و نوار وارد می کنند و می آورند همه توی این مجموعه خوابیده...
🔗منبع : روزنامه جمهوری_اسلامی، ۱۳ اردیبهشت ۱۳۶۵، ص۱۰
🆔 @AzadFekriSchool
📝تصورشان این است که انقلاب برای حجاب است!
مروری بر نظرات برخی سیاستمداران درباره قانون حجاب (بخش دوم)
🔻۱۳ اسفند ۵۷ امام خمینی در جمع صدها نفر از بانوان گفتند: «آنها كه زنها را مىخواهند ملعبه مردان و ملعبه جوانهاى فاسد قرار بدهند خيانتكارند. زنها نبايد گول بخورند؛ زنها گمان نكنند كه اين مقام زن است كه بايد بزك كرده بيرون برود با سرِ باز و لخت! اين مقام زن نيست؛ اين عروسك بازى است نه زن. زن بايد شجاع باشد؛ زن بايد در مقدرات اساسى مملكت دخالت بكند. زن آدمساز است؛ زن مربى انسان است.»
🔹ایشان همچنین دو روز بعد آن در ۱۵ اسفند ۱۳۵۷ گفتند: «در وزارتخانههاى اسلامى نبايد زنهاى لخت بيايند؛ زنها بروند اما با حجاب باشند. مانعى ندارد بروند؛ اما كار بكنند، لكن با حجاب شرعى باشند، با حفظ جهات شرعى باشند...»
شاید این تاکیدات بود که باعث شکلگیری تظاهراتی از سوی برخی زنان در تهران شد.
🔸در مذاکرات شورای انقلاب به تاریخ ۱۷ اسفند ۵۷ گفتگوهایی درباره این مطلب رد و بدل شده است. علی رغم اینکه آیت الله طالقانی مخالف قانون حجاب عنوان میشود، به نظر میرسد این نسبت نه تنها صحیح نیست، بلکه ایشان این مواضع امام خمینی را میپسندند و میگویند: «از دیروز تا حالا زنها غوغا کردهاند! بدون حجاب [به ادارات] راه ندهید....سخنرانی فیضیه عالی بود!»
🔻اما از سوی برخی این مطلب در تضاد با دیگر سخنان امام خمینی مخصوصاً سخنان پاریس تلقی میشد. به همین دلیل بنیصدر میگوید: «[امام خمینی]در مورد زنان گفتهاند بهتر است ولی در روزنامه نوشته باید حجاب داشته باشند. آقا گفتهاند زنان آزادند.» مرحوم مطهری این ادعا را انکار میکنند و میگویند: «نه کسی نگفته!» مطهری تاکید میکند که برای مقابله با بدحجابی نمیگوییم کتک بزنید.
🔹بازرگان اما انتقادات صریحتری را مطرح میکند. او با اشاره به رفتن امام به قم و نبودن ایشان در تهران، میگوید: «یکی از اشکالات، رفتن آقا به قم است.» بازرگان ظاهراً با اشاره به روحانیون یا مذهبیهای قم میگوید: «آنها تصورشان این است که انقلاب برای حجاب است. اینها باید به تدریج باشد.»
🔸بازرگان در پله بعدی، انتقاد صریحتری مطرح میکند و میگوید: «امام تا وقتی در اروپا بودند، چیزهای مترقی میگفتند...وضع آقا مثل شاه سابق شد. شاه نمیگفت سر شما را میبُرم. چیز خوب میگفت. آقا هم همینطور.»
سحابی نیز در همین راستا میگوید: «از یک سال اخیر دیدیم که زنها علاقهمند به اسلام شدند. با این حکم همه برمیگردند.»
🔺در هر صورت سخنان بازرگان درباره اینکه تصور برخی این بوده که انقلاب بر حجاب است، نکته جالبی به نظر میرسد. حتی موسوی تبریزی از فعالان فعلی اصلاح طلب که در دهه شصت دادستان بود، سال ۶۲ طی مصاحبهای گفته بود: «آن خانم بیحجاب که با وضع بدی بیرون میآید عملاً مانند یک تابلویی است که یک کسی بردارد و روی آن بنویسد «مرگ بر انقلاب اسلامی» یعنی آن خانم بی حجاب و موهای سرش عین نوشته: مرگ بر انقلاب اسلامی است.» (روزنامه اطلاعات، ۸ فروردین ۱۳۶۲)
🆔 @AzadFekriSchool
📝شهید بهشتی با قانون حجاب مخالف بود؟!
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب (بخش سوم)
🔹اسفند۹۶ علیرضا بهشتی از قول پدرش نقل کرد: «تفکر شهید بهشتی قطعاً با حجاب اجباری سازگاری نداشت.» او در مصاحبهای پس از نقل این جمله گفت: «در این زمینه چه برای برداشتن حجاب باشد و چه برای گذاشتن آن، اجبار جواب نمی دهد. با طبع انسان سازگار نیست و پیامبر هم این کار را نکرد. البته فرهنگ سازی، روشنگری و تبلیغ برای حجاب خوب است.» و مشی پدرش را نیز همینگونه معرفی کرد.
🔸در ماه جاری نیز دختر شهید بهشتی در گفتگو با یکی از رسانهها گفته: «پدر، هیچگاه تحکم به داشتن حجاب و رعایت موازین شرعی نکردند، زیرا معتقد بودند اجبار در دین باعث دوری جوانان از مکتب پویای اسلام میشود. هنوز هم بدخواهان ایشان درصددند که از انتشار این افکار جلوگیری کنند.»
🔻اما آیا چنین روایتی از شهید بهشتی صحیح است؟ در کتاب جاودانه تاریخ کلمات صریحی بهشتی دراینباره نقل شده که در ادامه عیناً آنها را ذکر میکنیم:
💬براي اينكه بقيه انسانها حاكم بر هوايشان بمانند، بايد بكوشيم محيط هم طبيعي باشد كه از در و ديوارش انگيزه فساد نبارد و به محض اينكه ما خواستيم محيط را از اين آلودگيها پاک كنيم خود به خود مقداري از آزاديها گرفته ميشود.
اگر به آن خانم گفتند خانم شما آزادي فرياد براي آزادي هم برآوريد درست، اما خانم مسلمان در كوچه و خيابان كه ميآيي لباس و پوشش شما ساده باشد، اندامهاي بدن و موي سر شما پوشيده باشد، آنچه با پوشش ساده نه دل فريب و سخن گفتن و نحوه برخورد با اين و آن و طرز راه رفتن همه آنها هم با وقار و سنگين و متين باشد، در خور پاكدامني بانوي والا قدر مسلمان پيوسته به خدا باشد.
💬خوب در اينجا اگر اين را به او گفتند و شنيد بازهم آزادي او حفظ شده چون خودش آزادانه شنيده اما اگر نخواست آزادانه بشنود بگويد اين چيزهايي كه شما می گویید خوب است ولي من دلم ميخواهد نيمه برهنه از خانه بيرون بيايم، با آرايش تمام عيار در خيابان ظاهر شوم! در اينجا نظام اسلامي با او چه كند؟
آزادي او را حفظ و رعايت كند و به او بگويد آزادي خانم؟ ما حرف خودمان را به شما زده ايم، شما ميخواهي گوش كن يا گوش نكن آزاد هستي؟ گوش كردي خوشا به سعادتت گوش نكردي عذابش دامن خودت را ميگيرد؟
نخير! در آنجا ما نهي از منكر ميكنيم در اين صورت خود به خود مقداري از آزادي اين خواهرها را از دستشان ميگيريم. و نه به خاطر اينكه دشمن آزادي او و آزادي بشريت باشيم، به خاطر اينكه دوست و خواستار آزادي او و آزادي بشريت هستيم.
💬تو اي خانم! بنشين با خودت بينديش در درونت چه انگيزهاي هست كه تو را وا ميدارد به جاي پوشش با كرامتي كه اسلام براي تو در نظر گرفته است ميخواهي بدون اين پوشش به خيابانها و كوچهها بيايي؟ آيا خودآگاه يا ناخودآگاه در اعماق روحت خودنمايي و ميل به خودنمايي و نمايش دادن خويشتن در برابر ديدگان ديگران تو را به اين گناه وا نميدارد؟ و اگر تو نتوانستي اين تمايل و يا جهل يا هر چيز را در خودت مهار كني و دوباره خواستي اين گونه بيرون بيايي بايد به شما بگوییم كه جامعه ما چنين وضعي را در محيط اجتماعيش تحمل نميكند. (پایان نقل قول)
🔗منبع: جاودانه تاریخ، انتشارات روزنامه جمهوری اسلامی، ج۴، ص۱۹۴ تا ۱۹۸
🆔 @AzadFekriSchool
🔻توصیفات روزنامه جمهوری اسلامی از تجمع علیه قانونی شدن حجاب در تیر ۱۳۵۹
مدیر مسئول و سردبیر این روزنامه در آن زمان میرحسین موسوی بود.
🆔 @AzadFekriSchool
📝تظاهرات نفرتبار و چندشانگیز!
روزنامه جمهوری اسلامی در تیر ۵۹ تجمع بدحجابان را چگونه توصیف کرد؟
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب (بخش چهارم)
🔻«هزار تن از زنان اشراف علیه اسلام تظاهرات کردند»
این توصیفی است که روزنامه جمهوری در ۱۵ تیر ۱۳۵۹ درباره زنانِ مخالفِ قانونی شدن حجاب به کار برد.
مدیر مسئول و سردبیر روزنامه جمهوری اسلامی در آن زمان، میرحسین موسوی بود.
🔹سرمقاله این روزنامه با عنوان «تلاش مذبوحانه» منتشر شد و در آن، تجمع این زنان، «نفرت بار» و «چندشانگیز» و «نمودار حماقت عظیم ضد انقلاب» عنوان شده بود.
در قسمت دیگر صفحه نخست این روزنامه گفته شده بود: «تظاهرکنندگان در سوگ ارزشهای شاهنشاهی سیاه پوشیده بودند.» و آنها را «میراثخواران فرهنگ آمریکایی» خوانده بود.
🔸اما در صفحه ۶، این روزنامه با انتشار چهره برخی از این زنان، توصیفات جالبی را برای آنها استفاده کرد. مثلاً درباره تصویری گفته بود: «مانکنهای خیابانی در مقابل درب نخست وزیری به نمایش و تظاهر مد پرداختهاند.» یا در توصیف عکس دیگری گفته بود: «شیلی را به یاد بیاورید! فقط قابلمههایشان را با خود نیاوردهاند.»
🔻زن دیگری با این عناوین توصیف شده: «نمونه مجسم غربزدگی و غربانگاری و بیخیالی و پوچاندیشی و شاهباوری»
یا با تمسخر تعداد کم تجمعکنندگان نوشته شده: «گوشهای از تظاهرات میلیونیِ ضدحجاب!» و برخی از آنها را «عزاداران مرگ طاغوت» عنوان کرده بود. درباره عکس زن دیگری نوشته بود: «با خود میگوید پوشش اسلامی اجازه به نمایش گذاشتن میزان وابستگی را نمیدهد!»
🔹گروه دیگری از زنان را اینگونه تحلیل کرده بود: «دیروز تهران شاهد تظاهرات زنانی بود که هر بینندهای را به اعجاب وامیداشت. تظاهرکنندگان که از قشر محروم و مستضعف! جامعه بودند بر علیه سرمایهداری وابسته! شعار میدادند. در نگاه دوم، امجدیه...قانون اساسی و بختیار تداعی میشد.»
🔸این مطلب به یک صفحه محدود نشد. در صفحه بعدی این روزنامه نیز نوشته شده بود: «ارمغانهای رژیم کفر و وابستگی و فساد و ولنگاری آمدهاند تا تنها درد خود را به ملت بگویند...آیا ملت مسلمان در تظاهرات میلیونی خود پاسخ آنها را نگفته است؟»
🔻همچنین درباره تصویر دیگری گفته شده بود: «این زن از آزادی چه میخواهد؟ و چه میفهمد؟ ذرهای از حمیت و معصومیت و پاکی خیل میلیونی زنان انقلابی را در او میبینید؟»
🔺این روزنامه درباره انتشار این تصاویر گفته بود: «خواهر و برادر مسلمان! ما را ببخش که صفحه روزنامه را به ملوثاتی آلودهایم که تماشای آن هر انسان شریف و پاکی را که دلی در گرو انقلاب و اسلام و امام دارد، میآزارد...باشد که تو خواهر و برادر مسلمان بدانی که چه کسی و چگونه و برای چه توطئه میکند؟»
🆔 @AzadFekriSchool
📝لا اکراه فی الدین!
چگونه دیدگاه منتظری درباره قانون حجاب تغییر کرد؟
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب (بخش پنجم)
🔻اول انقلاب وقتی که تصمیم بر اجرای تدریجی قانون حجاب شد، تیر ۱۳۵۹ پله اول بود که این قانون را در ادارات الزامی میکرد. از جمله افرادی که نقش موثری در رسمیت پیدا کردن این قانون داشت، آیت الله منتظری بود که در سخنرانیهای عمومی، مردم را به مطالبه این امر دعوت کرد و مطابق نقل روزنامه کیهان در ۱۴ تیر ۱۳۵۹ صراحتاً گفت: «حجاب دستور خداست و باید اجرا شود.»
🔹اما نظرات آقای منتظری بسیار تغییر میکرد. حتی درباره خودش گفته بود: «انا کل ساعة رجل!» (من هر ساعت، شخص جدیدی هستم!) که قبلاً نمونههای متعددی از این تغییرات را در کانال تلگرام مدرسه منتشر کردهایم، اما به هرحال یک نمونه از این تغییرات را میتوان در نگاه منتظری به قانون حجاب دانست.
🔸از جمله اموری که معمولاً الزام حجاب با آن توجیه میشود، مساله «نهی از منکر» است که بعد از آنکه وظیفه مومنین انکار با قلب و تذکر زبانی دانسته شده، مرحله سوم، اجبار شخص گناهکار به ترک گناه یا انجام عمل واجب است. بسیاری از فقها اجبار در حد کتک زدن و...را از اختیارات عامه مردم خارج کردهاند، اما حکومت را مجاز به آن دانستهاند.
🔻این مساله معمولاً با این سوال مواجه میشود که اگر چنین اختیاراتی تحت عنوان نهی از منکر وجود دارد، پس چگونه است که در قرآن گفته شده: لا اکراه فی الدین؟ برخی آیه را ناظر به یک امر تکوینی میدانند که عقیده، اساساً بر اساس اکراه به وجود نمیآید. (نک: درس تفسیر آیت الله جوادی آملی، ۲ مهر ۱۳۹۳)
🔹بعضی نیز میگویند آیه ناظر به یک امر اعتباری و تشریعی است و آن اینکه قبل از مسلمان شدن شخصی، نباید او را به احکام اسلامی ملزم کرد. (نک: مجموعه آثار شهید مطهری، ج۲۰، ص۲۳۵) بنابراین بعد از مسلمان شدن و پذیرفتن اسلام، حق اکراه با ضوابط نهی از منکر، رسمیت پیدا میکند.
آیت الله منتظری در هر دو مطلب یعنی نهی از منکر و لا اکراه فی الدین، نظر متفاوتی پیدا کرد.
🔸مثلاً او درباره معنای منکر گفت: «برخی معروف و منکر را در ردیف احکام واجب و حرام تصور کرده و گمان کردهاند که امر به معروف و نهی از منکر بیان احکام و الزام مردم به احکام است. معروف در جامعه باید به نحوی باشد که همه مردم خوب بودنش را بشناسند، لذا در جایی که حکم به این مرحله نرسیده، باید زمینه آشنایی و آگاهی مردم را فراهم کرد.» (اسلام دین فطرت، ص۶۴۳)
🔻در شماره ۱۲۵ مجله چشم انداز ایران مذاکرات جالبی از منتظری با برخی از افراد منتشر شده است. در یک جلسه علمی، از منتظری سوال میشود: «اگر فرض کنیم مردم مسلمان، بخشی از احکامی که فقها فکر میکند جزو شرع است و واقعا هم هست را نخواهند در حکومت دینی اجرا شود، تکلیف حاکم اسلامی چیست؟»
آقای منتظری در جواب میگوید: «در این صورت هیچ کاری نمیتوان کرد، لا اکراه فی الدین...مثلا مردم گفتند ما نمیخواهیم زنانمان محجبه باشند، آیا با زور می شود حجاب را بر آنها تحمیل کنید؟ با زور نمیشود.»
🔹سید صادق حقیقت از منتظری میپرسد: «پس نظر اکثریت را می توان ملاک اجرا، نه ملاک حق، قرار داد، هر چند غلط باشد؟» و او جواب میدهد: «بله، نظر اکثریت ملاک اجراست. اصلا غیر این نمیشود و حاکمیت زور دوام ندارد و دین هم با زور محقق نمیشود. دین بایستی با اختیار مردم باشد و حاکمیت هم باید در اختیار مردم و اکثریت مردم باشد.»
🔺با این حال منتقدان این دیدگاه میگویند مرز و حد این مطلب چیست؟ نمیتوان با هر دیدگاهی که خلاف موازین اسلامی است ولی اکثریت جامعه با آن مشکلی ندارند، همراهی کرد.
🆔 @AzadFekriSchool
📝این به آن در!
نگاهی به دیدگاههای آیت الله خامنهای درباره قانون
حجاب
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب (بخش ششم)
🔻آیت الله خامنهای مهر ۹۱ به خراسان شمالی رفتند و بعد از استقبال مردم از ایشان، در جلسه با روحانیون گفتند: «بعضی از همینهایی که در استقبالِ امروز بودند...خانمهایی بودند که در عرف معمولی به آنها میگویند «خانم بدحجاب»؛ اشک هم از چشمش دارد میریزد. حالا چه کار کنیم؟ ردش کنید؟ مصلحت است؟ حق است؟ نه، دل، متعلق به این جبهه است؛ جان، دلباختهی به این اهداف و آرمانهاست.»
🔹رهبری از روحانیون و طلاب خواستند نهی از منکر آنها با زبان خوش باشد و نه با ایجاد نفرت. بر همین اساس تاکید کردند: «او یک نقصی دارد. مگر من نقص ندارم؟ نقص او ظاهر است، نقصهای این حقیر باطن است؛ نمیبینند. گفتا شیخا هر آنچه گویی هستم / آیا تو چنان که مینمایی هستی؟ با این نگاه و با این روحیه برخورد کنید. البته انسان نهی از منکر هم میکند؛ نهی از منکر با زبان خوش، نه با ایجاد نفرت.»
🔸اما این مطالب به معنای بیاعتقادی آیت الله خامنهای به قانون حجاب نبود. درباره ماجرای دی۹۶ و #دختران_خیابان_انقلاب، رهبری گفتند: «پولهاى زيادى خرج میكنند، فعّاليّت زيادى میكنند...براى اينكه بتوانند روى اين نقطهى حسّاس، [يعنى] نقطهى هويّت مستقلّ فرهنگىِ زنِ مسلمان، اثرگذارى كنند...كه نتيجهاش بالاخره اين بشود كه مثلاً فرض كنيد چهار دختر فريب بخورند و در خيابان حجابشان را بردارند...بعضىشان هم ممكن است پول بگيرند -حالا من نميدانم، نميتوانم قطعاً بگويم- و اين روسرى را از سرشان بردارند يعنى مثلاً ما چه شديم! نتيجهى همهى آن تلاش، خلاصه ميشود در اين نتيجهى كوچکِ حقير. خب، تا اينجا مسئلهاى نيست...»
🔻آیت الله خامنهای حساسیتشان را از افرادی عنوان کردند که از خواص جامعه هستند و از حجاب اجباری انتقاد میکنند. ایشان در این سخنرانی گفتند: «[ميگويند] امام كه فرمودند بايد زنها باحجاب باشند، همهى زنها را نگفتند! #حرف_بيخود! ما بوديم آن وقت، ما خبر داريم؛ چطور اينجور است؟ امام در مقابل يك منكر واضحى كه بهوسيلهى پهلوى و دنبالههاى #پهلوى در كشور بهوجود آمده بود، مثل كوه ايستاد، گفت بايد حجاب وجود داشته باشد. در مقابل همهى منكرات، امام همينجور محكم ايستاد.»
🔹رهبری معتقدند حکومت در قبال #حرام_اجتماعی مسئولیت دارد. بر همین اساس با انتقاد از کسانی که #گناه_حجاب را با #گناه_غیبت مقایسه میکنند، گفتند: «آنچه انسان [از آن] رنج ميبرد، اين است كه تشخيص نيست. ما كه نگفتيم اگر كسى در خانهى خودش در مقابل نامحرم روسرىاش را برداشت، ما او را تعقيب ميكنيم؛ [خير] ما او را تعقيب نميكنيم، در خانهى خودش است، كار شخصى ميكند.»
🔸دی۹۷ برخی از فعالان فرهنگی حوزه حجاب با رهبری دیدار کردند. مطابق نقل روزنامه خراسان، امیرحسین بانکیپور که در این جلسه حاضر بوده میگوید: «در این دیدار رهبر انقلاب در بخشی از فرمایششان به این نکته اشاره کردند که این که حضرت امام از اول انقلاب رعایت حجاب را در جامعه به صورت قانون آوردند، از مصادیق این بیان بود که "آن چه پیر در خشت خام میبیند..."؛ ایشان گفتند خیلی وقتها حضرت امام دیدگاههایی داشتند که ما تعبداً میپذیرفتیم، ولی دلیلش را آن زمان متوجه نمیشدیم و بعدها زمان به ما نشان میداد که چقدر این کار، حسابشده بود.»
🔻آقای بانکیپور در ادامه اینچنین نقل میکند: «بعضیها فکر میکنند که اگر مسئله الزام به رعایت حجاب در جامعه نباشد، کشور، خودش به یک تعادلی میرسد، آن هایی که تمایلی به حجاب ندارند، آن قسمتهایی را که میخواهند رعایت نمیکنند، آن هایی هم که مایل هستند رعایت میکنند. آقا نظرشان این نبود، میگفتند اگر این مسئله از ناحیه حضرت امام از همان اول محکم نشده بود، الان وضعیت کشور ما و سیمای ظاهری کشور ما حتی از کشوری مثل ترکیه، به مراتب بدتر بود.»
🔹آقای زیبایینژاد نیز که در جلسه حاضر بودند میگویند: «اینکه حجاب نماد زن انقلابی است باعث می شود که هر کس انگیزه مقابله با انقلاب دارد، سراغ حجاب می رود و فردا اگر حاکمیت از بحث حجاب کوتاه آمد، به منزله شکست انقلاب قلمداد می شود و من این سخن را به رهبر معظم انقلاب عرض کردم. ایشان به بنده حاشیه زدند که گویا تصور کردید که ما حجاب را به امری نمادین تبدیل کردیم، در حالی که جریانات چپ، حجاب را به امری نمادین تبدیل کرده اند که شکست حجاب را به مثابه شکست انقلاب قلمداد کنند.»
🔺در هر صورت آیت الله خامنهای معتقدند نباید از قانون حجاب کوتاه آمد. ایشان در ۲۵ مرداد۸۳ گفتند: «در مسألهی زن هم موضع شما تدافعی نیست؛ تهاجمی است. آنها اعتراضشان به ما این است که چرا زنهایتان حجاب دارند؛ چرا حجاب اجباری است. خود آنها هم بیحجابی را اجباری کردند؛ این به آن در!»
🆔 @AzadFekriSchool
📝ما از حجاب مطلقاً یک قدم هم عقبنشینی نداریم
گزارش غیر رسمی از جلسه محرمانه آیت الله خامنهای با فعالان حوزه حجاب
مروری بر نظرات سیاستمداران و فضای رسانهها درباره قانون حجاب (بخش هفتم)
🔻دی ۹۷ خبر جلسه رهبری با برخی از فعالان فرهنگی در خصوص حجاب منتشر شد، اما متن آن به جز چند مصاحبه از اعضای حاضر در جلسه اطلاعرسانی نشد. با این حال سید محمدحسین دعایی که در این جلسه حاضر بوده، در نشست دیگری گفت: «به دفتر ایشان رفتم متن فرمایشات را پیاده کرده بودند و طبقه بندی آن خیلی محرمانه بود. گفتند می توانید از آن نکته برداری کنید، زرنگی کرده و دیدزنی کردم و تقریبا تمام مطالب را در ۴۳ نکته یادداشت کردم فقط یک مورد در آن هست که شاید صلاح نباشد رسانه ای شود، نکته ای است که حضرت آقا در مورد دولتی ها گفتند.»
🔹این سخنان در برخی سایتها منتشر و حذف شد و اکنون از طریق Archive.org قابل دسترسی است. با این حال لینک و فایل پیدیاف از صفحه سایت منتشر کننده نیز آماده شده و برای علاقهمندان ارسال میشود.
آنچه در ادامه میآید دیدگاههایی است که در این گزارش غیر رسمی منتشر شده است.
🔸آقای دعایی میگوید: در صحبتهای حضرت آقا این جمله و مضمونش ۸ مرتبه تکرار شد: «اعتقادم این است، مسئله حجاب و عفاف، مسئله بسیار مهمی است...» ایشان گفتند: ما میگوییم فیلمهایی که مروج حجاب است را درست کنید در حالی که گزارش جشنواره فجر را برای من آوردند، دیدم فیلمهایی مورد تشویق قرار گرفته است که ضد خانواده و ضد عفت است.»
🔻دعایی میگوید: «رهبری ۴ بار تکرار کردند که در مساله حجاب عقبنشینی نکنید، اگر عقبنشینی کنید، حکم الهی نقض میشود.
رهبری گفتند: «حجاب و عفاف قهراً شکل برجستهای پیدا میکند و به شکل نماد درمیآید و اختیاری هم نیست.» این را دقیقاً در مقابل صحبتهای آقای زیبایینژاد بیان کردند که چرا حجاب را نماد کردهاید تا اگر ضربه بخورد، نظام ضربه بخورد؟»
🔹نکته دیگر در این گزارش این است که رهبری گفتهاند: «نمیتوانیم این مساله را در اعداد مسائل دیگر قرار دهیم. بالاتر از آنهاست. من مساله را اینطور میفهمم.» مطابق این روایت، در اینجا یکی از خانمها در صحبتهایشان گفتند در مساله حجاب تردیدهایی ایجاد شده است. اما رهبری گفتهاند: «من قبول نمیکنم بعضی در مورد مساله حجاب دچار تردید شده باشند. جامعه زنان به طور وسیع از حجاب ابا ندارند.»
🔸دعایی همچنین نقل میکند که برخی فعالان در این جلسه گفتهاند: «اگر جریان حجاب اختیاری اتفاق بیفتد، جریان جامعه به سمت انقلاب جنسی و تحولات میرود.»
ظاهراً این دیدگاه مورد تایید رهبری هم قرار گرفته و ایشان نیز بر «فعال بودن یک جریان مخالف نظام اسلامی و اسلام برای ایجاد فساد اخلاقی و فساد جنسی» تاکید کردهاند.
🔻نکته مهم دیگر اینکه مطابق نقل این گزارش رهبری صراحتاً گفتهاند: «ما از حجاب مطلقاً یک قدم هم عقبنشینی نداریم...اگر حجاب به این شکل در کشور ما الزامی و قانونی وجود نداشته باشد، مطمئن باشید وضع حجاب در این کشور از همه کشورهای دیگه من جمله ترکیه بدتر خواهد شد.» در این نقل آمده: «رهبری معظم روی تبلیغ زنان برجسته محجبه تاکید داشتند...حضرت آقا [گفتند:] چرا نمیآیید فاجعهای را که رضاشاه آفرید برای مردم جا بیندازید؟»
🔺همچنین آیت الله خامنهای گفتهاند: «ما سر کار آمدیم ببینیم حکم خدا چیست و به آن عمل کنیم. حالا در جامعه جوی ایجاد شده از حکم خدا عقبنشینی کنیم؟ ما باید رضای الهی را تعقیب کنیم...اگر امام رضوان الله علیه حجاب را اجباری نمیکردند، جوانان ما به جبهه نمیرفتند...این همه زن مومنه پشت جبهه نبود. این همه تلاش عظیم سیاسی که زنان ما انجام میدهند نبود. اینها از برکات آن دوراندیشی و قاطعیت امام راحل بود.»
🆔 @AzadFekriSchool
📝درباره ارتداد! (بخش اول)
چرا سلمان رشدی اگر زاهد زمان هم میشد حکمش مرگ بود؟
🔻۲۵ بهمن ۱۳۶۷ امام خمینی در اطلاعیهای گفتند: «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُونَ به اطلاع مسلمانان غيور سراسر جهان مىرسانم مؤلف كتاب «آيات شيطانى» كه عليه اسلام و پيامبر و قرآن، تنظيم و چاپ و منتشر شده است، همچنين ناشرين مطلع از محتواى آن، محكوم به اعدام مىباشند. از مسلمانان غيور مىخواهم تا در هر نقطه كه آنان را يافتند، سريعاً آنها را اعدام نمايند تا ديگر كسى جرأت نكند به مقدسات مسلمين توهين نمايد و هر كس در اين راه كشته شود، شهيد است ان شاء اللَّه. ضمناً اگر كسى دسترسى به مؤلف كتاب دارد ولى خود قدرت اعدام او را ندارد، او را به مردم معرفى نمايد تا به جزاى اعمالش برسد.»
🔹۴ روز بعد دفتر امام در اطلاعیهای درباره نظر امام خمینی گفت: «سلمان رشدى اگر توبه كند و زاهد زمان هم گردد، بر هر مسلمان واجب است با جان و مال تمامى همّ خود را به كار گيرد تا او را به دَرک واصل گرداند.»
این مساله ناشی از فتوایی است که اصل آن بین اکثریت فقهای مسلمان به رسمیت شناخته شده است و آن هم اینکه اگر شخصی بعد از پذیرش اسلام، کافر شد، استحقاق مرگ دارد. و از منظر بسیاری از فقهای مسلمان مخصوصاً فقهای شیعه، اگر شخص مرتد فطری باشد توبه هم بکند، توبه او پذیرفته شده نیست و باید آن شخص را اعدام کرد.
این فتوا ریشه در روایات زیادی دارد. (نک: وسائل الشیعة، ج۲۸، ص۳۲۳)
🔸این فتوا به اظهار کفر صریح محدود نمیشود و به فتوای اکثر فقها اگر کسی مطلبی بگوید که مستلزم کفر است، باز هم حکم ارتداد را دارد. از این مطلب به انکاری ضروری دین تعبیر میشود و بسیاری از احکام ارتداد ناشی از این مبنا بوده است. مثلاً شیخ فضل الله نوری در پایان رساله حرمت مشروطه نوشته بود: «هرکس از مشروطه حمایت کند، چه عارف باشد و چه عامی، احکام چهارگانه قتل مرتد بر او جاری میشود.»
چون از نگاه او با وجود قانون خدا، مسلمان حق قانونگذاری ندارد و مشروطه به دنبال پذیرش این معناست.
🔻در ماجرای غیر انسانی خواندن لایحه قصاص نیز امام خمینی درباره جبهه ملی گفت: «اینكه كسی بگوید حكم خدا غیر انسانی است، اسلام غیر انسانی است، این كافر است.»
ایشان سپس خطاب به نهضت آزادیها گفتند: «جدا كنید حساب [خودتان] را از مرتدها. اینها مرتدند. جبهۀ ملی از امروز محكوم به ارتداد است.»
🔹البته اینگونه نیست که هر فردی که اسلام را انکار کند، به راحتی حکم به ارتداد او شود. مثلاً آیت الله مصباح یزدی تاکید میکند: «در سخنرانیهای مختلف بنده به این نکته تاکید کردهام که هیچ وقت فکر را با آتش و گلوله نمیشود جواب داد. وقتی فکر غلطی مطرح شد – یا به صورت شبهه و تشکیک و یا به صورت انکار پاسخش را ما باید با جواب منطقی و استدلالی بدهیم. بله، حرکت خشونتآمیز و توطئه علیه نظام را که علائم خاصی دارد و تحقیق و روشنگری نیست، باید پاسخ مناسب خودش را داد.» (روزنامه کیهان، ۱۴ شهریور ۱۳۷۸)
🔸اما این رویکرد در قبال افرادی بود که از منظر آقای مصباح صرفاً قصد ارائه فکر خود را ندارند. مثلاً وقتی که زمزمه نقض حکم اعدام آقاجری به گوش رسید، آقای مصباح گفت: «چرا وقتى در کشور اسلامى ما شخصى به نام هاشم آقاجرى به مقدسات دینى و امامان معصوم ما جسارت مىکند و در دادگاه انقلاب اسلامى محاکمه و به اعدام محکوم مىشود، کسانى این حکم را ننگین مىدانند؟ اى کسانى که دل به حمایت بیگانگان و دشمنان خدا خوش کردهاید، چرا شرم نمىکنید؟ این شخص با سلمان رشدى چه فرقى دارد؟» (نقش تقلید در زندگی انسان، ص ۷۵ و نک: یادداشت مدرسه آزادفکری با عنوان: تصمیم گرفتم بت نفی مطلق خشونت را بشکنم)
🔻همچنین ۱۸ آذر ۸۱ آقای مصباح گفت: «بازار ارتداد در ایران روز به روز رونق بیشتر می گیرد.» آیت الله مصباح با اشاره به سخن شخصی می گوید: «این فرد صریحا اعلام می کند دین باید عوض شود و می گوید دین افیونی است و از طرف دیگر خودش را مجاهد هم می داند. نماینده مجلس می رود سخنرانی می کند و می گوید اگر این شخص مرتد هست همه ما مرتد هستیم و همه ما همین عقیده را داریم!»
🔹آقای مصباح با ابراز تاسف تاکید میکند: «اینکه در یک جامعه اسلامی مخصوصا در یک شهر دینی در کشور اسلامی کسی بلند شود و علیه اسلام سخن بگوید بدتر از آن است که کسی مواد سمی وارد منبع اصلی آب شهر بکند و سلامت همه را به خطر بیندازد. کشتن یک انسان تنها ۵۰ سال زندگی را از یک فرد می گیرد اما کافر کردن یک انسان بی نهایت حیات و سعادت را از او می گیرد و خطرش به مراتب بیشتر از کشتن آدم است.»
🔺اما این مطالب به مورد قبول همه فقها و اندیشمندان مسلمان نیست. در بخش دوم به انتقاداتی که به این فتواها وارد شده، خواهیم پرداخت.
نظراتتان را برای ما بنویسید.
🆔 @AzadFekriSchool
🌐 AzadFekriSchool.ir