یاد خداوند از نمازگزار
تفسیر علی بن ابراهیم روایت ابی جارود از امام باقر علیه السلام در مورد قول خدای تعالی: «وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ»، -. عنکبوت / ۴۵ - {و قطعاً یاد خدا بالاتر است. } آمده است که میفرماید: یاد نمازگزاران از سوی خداوند، بزرگتر است از یاد او توسط آنان. آیا نمی بینی که میفرماید: « فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ »، -. بقره / ۱۵۲ - {پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم. }
تَفْسِیرُ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ، فِی رِوَایَةِ أَبِی الْجَارُودِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام: فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ [۱] یَقُولُ ذِکْرُ اللَّهِ لِأَهْلِ الصَّلَاةِ أَکْبَرُ مِنْ ذِکْرِهِمْ إِیَّاهُ أَ لَا تَرَی أَنَّهُ یَقُولُ فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ [۲] .
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
محبوبترین عمل نزد خداوند
الخصال: از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: محبوبترین اعمال در نزد خدای عزوجل، نماز و نیکی و جهاد است.
عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: إِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّلَاةُ وَ الْبِرُّ وَ الْجِهَادُ [۴] .
----------
[۴]: ۴. الخصال ج ۱ ص ۷۸ ملخصا.
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
اگر نماز گزار می دانست چه چیزی او را فراگرفته است...
"الخصال: از امام صادق از پدرانش علیهم السلام روایت شده که امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: اگر نمازگزار بداند چقدر از شکوه خداوندی او را فرا گرفته، دوست نمی دارد که سر از سجده بردارد.
مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: لَوْ یَعْلَمُ الْمُصَلِّی مَا یَغْشَاهُ مِنْ جَلَالِ اللَّهِ مَا سَرَّهُ أَنْ یَرْفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
نماز باعث بخشش گناهان
و حضرت که درود خدا بر او باد فرمود: هر کس با شناخت حق نماز، به سراغ آن برود، گناهانش آمرزیده میشود.
مجالس ابن الشیخ: از ابی عثمان روایت کرده که گفت: روزی با سلمان فارسی در زیر درختی نشسته بودیم که شاخه ای از آن را برداشت و آن را تکان داد و برگ هایش بر زمین ریخت، سپس گفت: آیا در مورد کاری که کردم از من نمی پرسید؟ گفتیم: به ما خبر بده. گفت: زیر سایه درختی با رسول خدا صلی الله علیه و آله بودیم که شاخه ای از آن را گرفت و تکان داد و برگ هایش بر زمین ریخت و فرمود: آیا در مورد کاری که کردم از من نمی پرسید؟ عرض کردیم: یا رسول الله! به ما خبر بده. فرمود: بنده مسلمان وقتی برای نماز به پا خیزد، خطاهایش از او فرو میریزد، چنانچه برگهای این شاخه فرو ریختند.
وَ قَالَ علیه السلام: مَنْ أَتَی الصَّلَاةَ عَارِفاً بِحَقِّهَا غُفِرَ لَهُ
عَنْ أَبِی عُثْمَانَ قَالَ: کُنَّا مَعَ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ رَحِمَهُ اللَّهُ تَحْتَ شَجَرَةٍ فَأَخَذَ غُصْناً مِنْهَا فَنَفَضَهُ فَتَسَاقَطَ وَرَقُهُ فَقَالَ أَ لَا تَسْأَلُونِّی عَمَّا صَنَعْتُ فَقُلْنَا أَخْبِرْنَا قَالَ کُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فِی ظِلِّ شَجَرَةٍ فَأَخَذَ غُصْناً مِنْهَا فَنَفَضَهُ فَتَسَاقَطَ وَرَقُهُ فَقَالَ أَ لَا تَسْأَلُونِّی عَمَّا صَنَعْتُ قُلْنَا أَخْبِرْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ إِنَّ الْعَبْدَ الْمُسْلِمَ إِذَا قَامَ إِلَی الصَّلَاةِ تَحَاتَّتْ عَنْهُ خَطَایَاهُ کَمَا تَحَاتَّتْ وَرَقُ هَذِهِ الشَّجَرَةِ [۴] .
امالی طوسی ۱: ۱۷۰ -
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
حسادت ابلیس نسبت به نمازگزار
و حضرت که درود خدا بر او باد فرمود: وقتی انسان برای نماز به پا خیزد، ابلیس به خاطر رحمتی که میبیند از جانب خدا انسان را فرا میگیرد، با حسرت به او مینگرد.
وَ قَالَ علیه السلام: إِذَا قَامَ الرَّجُلُ إِلَی الصَّلَاةِ أَقْبَلَ إِلَیْهِ إِبْلِیسُ یَنْظُرُ إِلَیْهِ حَسَداً لِمَا یَرَی مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ الَّتِی تَغْشَاهُ
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
دعای مستجاب با هر نماز
العیون: امام رضا از پدرانش علیهم السلام روایت میکند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس واجبی را به جا آورد، در نزد خداوند دعایی مستجاب دارد.
عَنْ دَاوُدَ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ أَدَّی فَرِیضَةً فَلَهُ عِنْدَ اللَّهِ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ [۴] .
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
ترک نماز باعث قحطی
العیون: امام رضا روایت میکند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: تا زمانی که امت من به هم محبت ورزند و به یکدیگر هدیه دهند و امانت را به جای آورند و از حرام دوری کنند و مهمان نوازی کنند و نماز به پا دارند و زکات بپردازند، پیوسته در خیر خواهند بود و وقتی چنین نکنند، گرفتار قحطی و خشکسالی میگردند.
مِنْهُ، بِتِلْکَ الْأَسَانِیدِ عَنْهُ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا تَحَابُّوا وَ تَهَادَوْا وَ أَدَّوُا الْأَمَانَةَ وَ اجْتَنَبُوا الْحَرَامَ وَ قَرَوُا الضَّیْفَ وَ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّکَاةَ فَإِذَا لَمْ یَفْعَلُوا ذَلِکَ ابْتُلُوا بِالْقَحْطِ وَ السِّنِینَ [۵] .
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
آخرین دستاویز نجات امت
مجالس ابن الشیخ: ابو امامه گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: دستگیرههای اسلام یکی یکی شکسته میشود؛ هر گاه دستگیره ای شکسته شد، مردم به دستگیره بعدی چنگ میزنند، اولین دستگیره، نقض حکم است و آخرینش نماز.
مَجَالِسُ ابْنِ الشَّیْخِ، بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِی أُمَامَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَتَنْقُضُنَّ عُرَی الْإِسْلَامِ عُرْوَةً عُرْوَةً کُلَّمَا انْتَقَضَتْ عُرْوَةٌ تَشَبَّثَ النَّاسُ بِالَّتِی تَلِیهَا فَأَوَّلُهُنَّ نَقْضُ الْحُکْمِ وَ آخِرُهُنَّ الصَّلَاةُ [۵] .
----------
[۵]: ۵. أمالی الطوسیّ ج ۱ ص ۱۸۹.
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
نماز و دوری از تکبر
در خطبه حضرت فاطمه علیها السلام آمده است: خداوند نماز را واجب کرد تا انسان از کبر دور شود.
فِی خُطْبَةِ فَاطِمَةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهَا: فَرَضَ اللَّهُ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً مِنَ الْکِبْرِ
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔸 خاموش کردن آتش گناهان با نماز
مجالس صدوق: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده اند: وقت هر نماز که فرا رسد، فرشته ای در میان مردم ندا میدهد که ای مردم! برخیزید و آتشی را که در پشتهای خود روشن کرده اید، با نماز فرو نشانید.
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله: مَا مِنْ صَلَاةٍ یَحْضُرُ وَقْتُهَا إِلَّا نَادَی مَلَکٌ بَیْنَ یَدَیِ النَّاسِ أَیُّهَا النَّاسُ قُومُوا إِلَی نِیرَانِکُمُ الَّتِی أَوْقَدْتُمُوهَا عَلَی ظُهُورِکُمْ فَأَطْفِئُوهَا بِصَلَاتِکُمْ [۵] .
ثواب الأعمال، عن أبیه عن محمد بن یحیی العطار عن محمد بن أحمد
الأشعری عن موسی بن جعفر عن الدهقان: مثله [۱]
[۱]: ۱. ثواب الأعمال ص ۳۲.
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔸نماز نور چشم پیامبر
الخصال: از نبی اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: از دنیای شما زنان و عطر برای من دوست داشتنی شده است و نور دیدهام نیز در نماز قرار داده شده است.
عَنْ یَسَارٍ مَوْلَی أَنَسٍ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: حُبِّبَ إِلَیَّ مِنْ دُنْیَاکُمُ النِّسَاءُ وَ الطِّیبُ وَ جُعِلَ قُرَّةُ عَیْنِی فِی الصَّلَاةِ
عَنْ ثَابِتٍ الْبُنَانِیِّ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: حُبِّبَتْ إِلَیَّ مِنَ الدُّنْیَا ثَلَاثٌ النِّسَاءُ وَ الطِّیبُ وَ جُعِلَتْ قُرَّةُ عَیْنِی فِی الصَّلَاةِ [۱] .
[۱]: ۱. الخصال ص ۷۹.
از شرح بی نهایت (منبر مکتوب، آیات و روایات اهل بیت)
🔸نماز نور چشم پیامبر الخصال: از نبی اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: از دنیای شما زنان
درباره معنای این حدیث نکات زیادی مطرح شده است.
اینکه آیا در این حدیث سه امر دنیایی مورد نظر است یا دو امر دنیایی و یک نماز؟
یا اینکه علت قراردادن محبت این دو امر (زنان و عطر) در دل پیامبر چیست؟
علما تفاسیر اجتماعی و عرفانی داشته اند که در جای خود باید ملاحظه شود اما به عنوان یک توضیح کوتاه در سایت خبرگزاری حوزه به نقل از حجت الاسلام سبحانی فرزند آیت الله سبحانی چنین آمده است:
در کتابهای روایی حدیثی از پیامبر خاتم(ص) نقل شده و اینکه آن حضرت فرمود در «حُبِّب إلیّ من الدنیا ثلاث: النساء، والطیب، و قرة عینی الصلاة». «از دنیای شما برای من سه چیز دوست داشتنی شده است: ۱. زنان بوی خوش، نور چشم من نماز است».
سؤال از این حیث است که چگونه از میان امور دنیا زنان برای پیامبر(ص) دوست داشتنی شده است.
در این مورد توضیح دهید که مبادا گروهی آن را به صورت ناصحیح تفسیر کنند.
پاسخ: توضیح حدیث و بیان مقصود واقعی گوینده آن در گرو بیان چند مطلب است که ذیلاً از نظر خوانندگان عزیز میگذرد.
۱. لفظ ثلاث در منابع نیست.
مدرک واقعی این حدیث خصال صدوق است در عنوان هر چند کلمه ثلاث آمده ولی در متن روایت کلمه ثلاث نیست. طبعاً عنوان از ناسخ بوده است؛ ولی در وسائل الشیعه ج ۲، ص ۱۴۴ ب ۸۹ از ابواب حمام از خصال نقل شده با لفظ ثلاث در حالیکه در خصال این حدیث فاقد کلمه «ثلاث» است.
شاهد این مطلب اینکه اگر حدیث با لفظ ثلاث همراه بود باید در بیان امر سوم بفرماید: «الصلاة» تا هماهنگ با آن دو تای قبلی (النساء، الطیب) باشد در حالی که میبینیم آهنگ سخن در امر سوم دگرگون شده و با دو امر قبلی فرق پیدا کرده و فرموده «و قرة عینی الصلاة».
۲. فعل حبّب: فعل مجهول است.
اصولاً باید در متن حدیث دقت کرد و میان دو نوع گفتار فرق نهاد.
الف. «حبّب إلَیَّ یا أحبّ دنیاکم» در اولی، عامل حب خود پیامبر نیست، عاملی از خارج در داشتن این سه چیز را در قلب پیامبر نهادینه کرده است به خلاف اینکه بگوید: «أحبّ من دنیاکم» در این تعبیر اخذ عامل محبت خود پیامبر خواهد بود.
آنچه سؤال برانگیز است این است که پیامبر (ص) بفرماید من سه چیز از دنیای شما را دوست دارم در حالی که معنی سخن غیر این است و آن اینکه محبت این امور از مقام دیگر بر قلب من وارد شده است.
مسلماً آن عامل، مقام ربوبی است و برای این تحبیب مصلحتی است که در ذیل بیان میشود:
۳. فلسفه القاء حبّ به قلب پیامبر(ص)
در اینجا این سؤال مطرح است که چرا حبّ چنین امور بر پیامبر(ص) نهادینه شده است، جهت آن روشن است؛ اما "طیب" بوی خوش جهت آن روشن است، زیرا که سبب میشود دیگران به پیامبر گرایش پیدا کنند و طبعاً سخنان او را بشنوند و هدایت پیدا کنند.
اما دربارۀ نساء نکته آن این است که عرب جاهلی دختر کشی میکرد و با زنان مانند کالا رفتار میکرد، و مسیحیان بالاخص راهبههای آنان مردم را به رهبانیت و زندگی تجرد دعوت میکردند، پیامبر با این جمله در صدد نقد این امور است که زن، دوست داشتنی است، نباید مانند کالا با آنان رفتار و زندگی مجرد را برگزید. حتّی یهود نیز در ایام عادت زن، با او رفتار بدی داشتند.
غرض اینکه هدف از سخن ابطال سنتهای عرب جاهلی و اهل کتاب است نه دعوت به مسائل جنسی.
آخرین سخن اینکه پیامبر(ص) در بیان امر سوم آهنگ را عوض میکند و میگوید: «و قرة عینی الصلاة» تو گویی این را میرساند دوست داشتن دو امر پیشین معلول عامل خارجی بود اما گرایش ذاتی من به نماز و پرستش خدا است و لذا آیات قرآنی حاکی است که خدا پیامبر را (ص) به خواندن نماز نوافل دعوت کرده و در سوره مزمل میفرماید: «قم اللیل الاّ قلیلا» «شب را، جز کمی، بپاخیز! ».