ملا احمد نراقی نیز در معراج السعاده در این باب فرموده است:
و چنين ندانى كه هر چه بندگان را پيش از وفات رغبت و ميل به آن است كه دنيا در حق ايشان عبارت از آن است،همه اينها مذموم و بد است،زيرا كه آنچه را آدمى در اين عالم ميل به آن دارد بر دو قسم است:
يكى آنكه:فايدۀ آن بعد از مردن به او مىرسد،و غرض از تحصيل آن و ميل به آن،اثر و ثمرهاش در عالم آخرت است،مثل:علم نافع و عمل صالح،كه صاحب آن به آن بلند مىشود.بلكه بسا باشد كه آن محبوبترين و لذيذترين چيزها در نزد او باشد.و اين اگرچه از دنياست،-چون حصول آن و التذاذ به آن،در اين عالم نيز متحقق مىشود -وليكن از دنياى مذموم نيست،زيرا كه:عمده اثر آن در آخرت به او مىرسد.و آن را از دنيا مىشمرند به جهت آنكه در آنجا حاصل مىشود.
و از اين جهت پيغمبر-صلّى اللّه عليه و آله-نماز را از دنيا شمردند و فرمودند:
«حبّب إلىّ من دنياكم ثلث الطيب و النساء و قرة عينى في الصّلوة»يعنى:«سه چيز از دنياى شما در نزد من محبوب است:بوى خوش،و زنان،و روشنى چشم من در نماز است». [1]
با وجود اينكه نماز از اعمال آخرت است.پس دنياى مذموم عبارت است از لذتى كه وسيله لذت ديگر در آخرت نباشد.و آن نيست مگر تلذّذ به معاصى،و تنعّم در مباحاتى كه زايد بر قدر ضرورت است.
و اما تحصيل قدرى كه در بقاء حيات،و معاش عيال،و حفظ آبرو ضرورى است از اعمال صالحه و عبادات حسنه است.چنان كه در احاديث به آن تصريح شده است.
🔸تسبیح گفتن جسم و لباس نمازگزار
العلل: از امام صادق از پدرش از امام علی علیهم السلام روایت شده که فرمود: وقتی انسان در حال نماز باشد، جسمش و لباس هایش و تمام اشیاء پیرامونش تسبیح میگویند.
عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَیْدٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ: إِنَّ الْإِنْسَانَ إِذَا کَانَ فِی الصَّلَاةِ فَإِنَّ جَسَدَهُ وَ ثِیَابَهُ وَ کُلَّ شَیْ ءٍ حَوْلَهُ یُسَبِّحُ [۲] .
----------
[۲]: ۲. علل الشرائع ج ۲ ص ۲۵.
🔸دیدن عذاب تارکان نماز عشا در معراج
تفسیر علی بن ابراهیم: از امام صادق علیه السلام روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: وقتی مرا شبانه به آسمان بردند، از اقوامی عبور کردم که سرهایشان را با سنگ میزدند، گفتم: اینان کیستند ای جبرئیل؟ گفت: اینان کسانی هستند که از نماز عشا خواب میماندند.
عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ مَضَیْتُ
بِأَقْوَامٍ تُرْضَخُ رُءُوسُهُمْ بِالصَّخْرِ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَنَامُونَ عَنْ صَلَاةِ الْعِشَاءِ [۱] .
----------
[۱]: ۱. تفسیر القمّیّ ص ۳۷۱.
🔸 چرا تارک نماز کافر خوانده شده اما درباره اهل فحشا چنین حکم نشده است؟
قرب الاسناد: از مسعدة بن صدقه روایت شده که گفته است: از امام صادق علیه السلام سؤال شد: چرا زناکار را کافر نمی نامید، اما تارک نماز را گاهی کافر مینامید، دلیل این کار چیست؟ فرمود: زیرا زناکار و فردی از این قبیل، این کار را از روی شهوت انجام میدهد و در انجام آن، شهوت بر او غالب میشود، ولی تارک نماز صرفاً به خاطر کوچک شمردن نماز آن را ترک میکند؛ توضیح آنکه، تو زناکاری را پیدا نمی کنی که نزد زنی برود مگر به خاطر لذت بردن و قصدش همین التذاذ است؛ ولی هر کس نماز را از روی عمد ترک کرده است، قصد لذتی از این ترک ندارد و وقتی لذتی در کار نباشد، قصد او فقط خوار شمردن میباشد و وقتی قصد خوار شمردن نماز باشد، کفر به وجود میآید.
عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ قَالَ: سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام مَا بَالُ الزَّانِی لَا تُسَمِّیهِ کَافِراً وَ تَارِکُ الصَّلَاةِ قَدْ تُسَمِّیهِ کَافِراً وَ مَا الْحُجَّةُ فِی ذَلِکَ قَالَ لِأَنَّ الزَّانِیَ وَ مَا أَشْبَهَهُ إِنَّمَا یَفْعَلُ ذَلِکَ لِمَکَانِ الشَّهْوَةِ وَ لِأَنَّهَا تَغْلِبُهُ وَ تَارِکُ الصَّلَاةِ لَا یَتْرُکُهَا إِلَّا اسْتِخْفَافاً بِهَا وَ ذَلِکَ لِأَنَّکَ لَا تَجِدُ الزَّانِیَ یَأْتِی الْمَرْأَةَ إِلَّا وَ هُوَ مُسْتَلِذٌّ لِإِتْیَانِهِ إِیَّاهَا قَاصِداً إِلَیْهَا وَ کُلُّ مَنْ تَرَکَ الصَّلَاةَ قَاصِداً إِلَیْهَا فَلَیْسَ یَکُونُ قَصْدُهُ لِتَرْکِهَا لِلِّذَّةِ فَإِذَا انْتَفَتِ اللَّذَّةُ وَقَعَ الِاسْتِخْفَافُ وَ إِذَا وَقَعَ الِاسْتِخْفَافُ وَقَعَ الْکُفْرُ [۲] .
-. قرب الاسناد: ۳۲ -
----------
[۲]: ۲. قرب الإسناد ص ۳۲.
🔸 ای نماز گزار! اگر می دانستی با چه کسی مناجات می کنی ...
ثواب الاعمال: از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: نمازگزار سه فایده به دست میآورد:
۱. وقتی در نماز به پا خیزد، نیکی از پهنه آسمان بر سرش فرو ریخته
۲. و فرشتگان او را از زیر پاهایش تا پهنه آسمان احاطه میکنند
۳. و فرشته ای ندا میدهد: ای نمازگزار، اگر میدانستی با چه کسی مناجات میکنی، هیچ وقت از نماز رو نمی گرداندی.
عَنْ جَمِیلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: لِلْمُصَلِّی ثَلَاثُ خِصَالٍ إِذَا قَامَ فِی صَلَاتِهِ یَتَنَاثَرُ عَلَیْهِ الْبِرُّ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ إِلَی مَفْرَقِ رَأْسِهِ وَ تَحُفُّ بِهِ الْمَلَائِکَةُ مِنْ تَحْتِ قَدَمَیْهِ إِلَی أَعْنَانِ السَّمَاءِ وَ مَلَکٌ یُنَادِی أَیُّهَا الْمُصَلِّی لَوْ تَعْلَمُ مَنْ تُنَاجِی مَا انْفَتَلْتَ [۲] .
----------
[۲]: ۲. ثواب الأعمال ص ۳۳.
🔸 دو رکعت نماز مستحبی تا بهشت!
ثواب الاعمال: از اسماعیل بن یسار نقل شده که شنیدم امام صادق علیه السلام میفرمود: از تنبلی بپرهیزید. پروردگارتان مهربان است و سپاسگزار عمل اندک. کسی که برای رضای خدای عزوجل دو رکعت نماز مستحبی به جا آورد، خداوند به خاطر این دو رکعت او را به بهشت میبرد؛ و اگر برای خشنودی خدای عزوجل یک درهم صدقه دهد، خداوند به واسطه آن صدقه او را در بهشت وارد میگرداند؛ و اگر یک روز برای خشنودی خداوند عزوجل روزه بگیرد، خداوند به خاطر آن روزه، او را به بهشت وارد میگرداند.
عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ یَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ: إِیَّاکُمْ وَ الْکَسَلَ إِنَّ رَبَّکُمْ رَحِیمٌ یَشْکُرُ الْقَلِیلَ إِنَّ الرَّجُلَ لَیُصَلِّی الرَّکْعَتَیْنِ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِمَا وَجْهَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّةَ وَ إِنَّهُ لَیَتَصَدَّقُ بِالدِّرْهَمِ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ إِنَّهُ لَیَصُومُ الْیَوْمَ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ [۲] .
----------
[۲]: ۲. ثواب الأعمال ص ۳۶.
🔸 گناه بزرگ عدم اعتقاد به عذاب تارک نماز
از ابن سنان نقل کرده، مؤیّد احتمال دوم است. گوید: از محضر امام صادق علیه السلام در مورد مردی که مرتکب یکی از گناهان کبیره میشود و بر همان گناه میمیرد سؤال کردم که آیا این گناه او را از اسلام خارج میکند و اگر عذاب شود آیا عذاب او مانند عذاب مشرکان است یا عذابش مدت و پایانی دارد؟ فرمود: کسی که گناه کبیره ای مرتکب شود و گمان کند که آن گناه حلال است، این کار او را از اسلام خارج میکند و به شدید ترین حالت عذاب میشود؛ و اگر معترف باشد به اینکه گناه کرده و بر آن گناه بمیرد، او را از ایمان خارج کرده ولی از اسلام نه، و عذاب او آسانتر از عذاب نفر اول است.
عَنِ ابْنِ سِنَانٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام عَنِ الرَّجُلِ یَرْتَکِبُ الْکَبِیرَةَ مِنَ الْکَبَائِرِ فَیَمُوتُ هَلْ یُخْرِجُهُ ذَلِکَ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ إِنْ عُذِّبَ کَانَ عَذَابُهُ کَعَذَابِ الْمُشْرِکِینَ أَمْ لَهُ مُدَّةٌ وَ انْقِطَاعٌ فَقَالَ مَنِ ارْتَکَبَ کَبِیرَةً مِنَ الْکَبَائِرِ فَزَعَمَ أَنَّهَا حَلَالٌ أَخْرَجَهُ ذَلِکَ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ عُذِّبَ أَشَدَّ الْعَذَابِ وَ إِنْ کَانَ مُعْتَرِفاً أَنَّهُ أَذْنَبَ وَ مَاتَ عَلَیْهِ أَخْرَجَهُ مِنَ الْإِیمَانِ وَ لَمْ یُخْرِجْهُ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ کَانَ عَذَابُهُ أَهْوَنَ مِنْ عَذَابِ الْأَوَّلِ.
و یؤید الأول ما سیأتی بروایة عبید بن زرارة و قد مر وجه الجمع بینهما فی کتاب الإیمان و الکفر [۲] .
----------
[۲]: ۲. راجع ج ۶۸ ص ۲۹۹- ۳۰۹.
🔸 اگر ستون نباشد ...
از عبید بن زراره از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مثل نماز همچون مثل ستون خیمه است، وقتی ستون برپا باشد، نافع طنابها و میخها و پرده خیمه است و آنها نیز برپا میمانند و اگر ستون بشکند، دیگر طنابها و میخها و پرده هم سودی ندارند.
عَنْ عُبَیْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَثَلُ الصَّلَاةِ مَثَلُ عَمُودِ الْفُسْطَاطِ إِذَا ثَبَتَ الْعَمُودُ نَفَعَتِ الْأَطْنَابُ وَ الْأَوْتَادُ وَ الْغِشَاءُ وَ إِذَا انْکَسَرَ لَمْ یَنْفَعْ طُنُبٌ وَ لَا وَتِدٌ وَ لَا غِشَاءٌ.
🔸 نماز خدمت [نوکری] خدا ...
🔸 بشارت به زکریا در حین نماز ...
العیاشی: حسین بن احمد از پدرش روایت میکند که شنیدم امام صادق علیه السلام میفرمود: طاعت خداوند، خدمت به او در زمین است و هیچ چیز از خدمتش با نماز برابری نمی کند، از اینجا بود که فرشتگان به زکریا ندا دادند {در حالی که وی ایستاده [و] در محراب [خود] نماز میخواند. }
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: إِنَّ طَاعَةَ اللَّهِ خِدْمَتُهُ فِی الْأَرْضِ فَلَیْسَ شَیْ ءٌ مِنْ خِدْمَتِهِ یَعْدِلُ الصَّلَاةَ فَمِنْ ثَمَّ نَادَتِ الْمَلَائِکَةُ زَکَرِیَّا وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ [۵] .
----------
[۵]: ۵. تفسیر العیّاشیّ ج ۱ ص ۱۷۳.
🔸 نماز باعث آمرزش همه گناهان غیر از برخی ...
تفسیر الامام علیه السلام: فرموده: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس نمازهای پنج گانه را به جا آورد، خداوند ما بین هر دو نماز، او را از گناهان حفظ میکند و مانند کسی است که بر در خانه او رودی جاری باشد که هر روز پنج مرتبه در آن شستشو میکند و ذره ای از گناهان در او باقی نمی ماند جز موبقاتی [گناهانی] که عبارت است از انکار نبوت یا امامت یا ستم به برادران مؤمن خویش یا ترک تقیه ای که باعث رساندن زیان به خود و برادران مؤمن خود شود.
تَفْسِیرُ الْإِمَامِ علیه السلام، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ صَلَّی الْخَمْسَ کَفَّرَ اللَّهُ عَنْهُ مِنَ الذُّنُوبِ مَا بَیْنَ کُلِّ صَلَاتَیْنِ وَ کَانَ کَمَنْ عَلَی بَابِهِ نَهَرٌ جَارٍ یَغْتَسِلُ فِیهِ خَمْسَ مَرَّاتٍ- لَا تُبْقِی عَلَیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ شَیْئاً إِلَّا الْمُوبِقَاتِ الَّتِی هِیَ جَحْدُ النُّبُوَّةِ أَوِ الْإِمَامَةِ أَوْ ظُلْمُ إِخْوَانِهِ الْمُؤْمِنِینَ أَوْ تَرْکُ التَّقِیَّةِ حَتَّی یُضِرَّ بِنَفْسِهِ وَ إِخْوَانِهِ الْمُؤْمِنِینَ [۶] .
[۶]: ۶. التفسیر المنسوب الی الامام العسکریّ علیه السلام ص ۱۱۲.
🔸 امیدبخش ترین آیه قرآن؟
از ابو حمزه ثمالی روایت شده است که شنیدم یکی از دو امام [صادق یا باقر] علیهما السلام میفرمود:
علی علیه السلام به مردم رو کرد و فرمود:
شما به کدام آیه در کتاب خداوند امیدوارتر هستید؟
برخی گفتند: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ»، -. نساء / ۱۱۶ و ۴۸ - {مسلّماً خدا، این را که به او شرک ورزیده شود نمی بخشاید و غیر از آن را برای هر که بخواهد میبخشاید. }
فرمود: خوب است، ولی این آیه نیست.
برخی عرض کردند: «وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ »، -. نساء / ۱۱۰ - {و هر کس کار بدی کند، یا بر خویشتن ستم ورزد. } تا ادامه آیه،
فرمود نیک است ولی این نیست.
برخی دیگر گفتند: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ»، -. زمر / ۵۳ - {بگو: ای بندگان من که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید، از رحمت خدا نومید مشوید. }
فرمود: نیک است اما این آیه نیست.
برخی گفتند: «وَ الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ»، -. آل عمران / ۱۳۵ - {و آنان که چون کار زشتی کنند، یا بر خود ستم روا دارند، خدا را به یاد میآورند و برای گناهانشان آمرزش میخواهند. }
فرمود: خوب است اما این آیه نیست.
- فرمود: - سپس مردم سر به زیر انداختند،
امام فرمود: شما را چه شده ای جماعت مسلمانان!
عرضه داشتند: نه به خدا سوگند، چیز دیگری نمی دانیم.
فرمود: شنیدم که رسول خدا صلی الله علیه و آله میفرمود:
امیدوار کننده ترین آیه در کتاب خدا این آیه است: « وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ » [ادامه آیه در نتهای پیام آمده است]
{و در دو طرف روز [اول و آخر آن] و نخستین ساعات شب نماز را برپا دار. } و تمام آیه را قرائت نمود
و فرمود: ای علی! قسم به کسی که مرا بر حق بشارت دهنده و انذار دهنده فرستاد، هر کس از شما که برای وضو برخیزد، گناهان از جوارح او فرو میریزد و وقتی با جسم و دل رو به خدا کرد، از نمازش فارغ نشود مگر اینکه مثل روزی که از مادر متولد شده، ذره ای از گناهان در وجود او باقی نماند؛ و اگر بین دو نماز چیزی به دست آورد، به اندازه آن پاداش نصیبش میشود تا اینکه نمازهای پنجگانه را برشمرد.
سپس فرمود: ای علی! بی تردید مقام و منزلت نمازهای پنجگانه برای امت من مانند رودی جاری است بر در خانه هر یک از شما، پس اگر یکی از شما بر تن خود چرکی داشته باشد و هر روز پنج مرتبه خود را در آن رود شستشو دهد، چه گمان میکند؟ آیا در جسم او چرک و آلودگی ای باقی میماند؟ به خدا سوگند که نمازهای پنجگانه نیز برای امت من چنین است.
*** تمام آیه:
وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ذَٰلِكَ ذِكْرَىٰ لِلذَّاكِرِينَ
ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﺐ ﺑﺮﭘﺎ ﺩﺍﺭ ، ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﻧﻴﻜﻲ ﻫﺎ ، ﺑﺪﻱ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ، ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﺎﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺬﻛّﺮ ﻭ ﻳﺎﺩ ﺁﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ .(١١٤)
متن عربی حدیث👇👇👇
🔸امیدوارکننده ترین آیه:
غَوَالِی اللَّآلِی، وَ مَجْمَعُ الْبَیَانِ [۱]، وَ الْعَیَّاشِیُّ، عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَحَدَهُمَا علیهما السلام یَقُولُ: إِنَّ عَلِیّاً علیه السلام أَقْبَلَ عَلَی النَّاسِ فَقَالَ أَیَّةُ آیَةٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ أَرْجَی عِنْدَکُمْ فَقَالَ بَعْضُهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ [۲] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا وَ قَالَ بَعْضُهُمْ وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ [۳] الْآیَةَ قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا فَقَالَ بَعْضُهُمْ یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ- لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ [۴] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا وَ قَالَ بَعْضُهُمْ وَ الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ [۵] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا قَالَ ثُمَّ أَحْجَمَ النَّاسُ فَقَالَ مَا لَکُمْ یَا مَعْشَرَ الْمُسْلِمِینَ قَالُوا لَا وَ اللَّهِ مَا عِنْدَنَا شَیْ ءٌ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ أَرْجَی آیَةٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ- وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ [۶] وَ قَرَأَ الْآیَةَ کُلَّهَا وَ قَالَ یَا عَلِیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ بَشِیراً وَ نَذِیراً إِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَقُومُ إِلَی وُضُوئِهِ فَتَسَاقَطُ عَنْ جَوَارِحِهِ الذُّنُوبُ فَإِذَا اسْتَقْبَلَ اللَّهَ بِوَجْهِهِ وَ قَلْبِهِ لَمْ یَنْفَتِلْ عَنْ صَلَاتِهِ وَ عَلَیْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ شَیْ ءٌ کَمَا وَلَدَتْهُ أُمُّهُ فَإِنْ أَصَابَ شَیْئاً بَیْنَ الصَّلَاتَیْنِ کَانَ لَهُ مِثْلُ ذَلِکَ حَتَّی عَدَّ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسَ ثُمَّ قَالَ یَا عَلِیُّ إِنَّمَا مَنْزِلَةُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ لِأُمَّتِی کَنَهَرٍ جَارٍ عَلَی بَابِ أَحَدِکُمْ فَمَا ظَنَّ أَحَدُکُمْ لَوْ کَانَ فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغْتَسَلَ فِی ذَلِکَ النَّهَرِ خَمْسَ مَرَّاتٍ فِی الْیَوْمِ أَ کَانَ یَبْقَی فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ فَکَذَلِکَ وَ اللَّهِ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ لِأُمَّتِی [۷] .
[۶]: ۶. هود: ۱۱۴.
[۷]: ۷. تفسیر العیّاشیّ ج ۲ ص ۱۶۱.
🔸 قطع ارتباط با پیامبر ...
المقنع: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس نمازش را کوچک بشمارد از من نیست و به خدا سوگند در حوض کوثر بر من وارد نمی شود.
الْمُقْنِعُ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَیْسَ مِنِّی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ- لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّهِ [۳] .
----------
[۳]: ۳. المقنع ص ۲۳ ط الإسلامیة.
🔸 مهم ترین عمل بعد معرفت ...
🔸 اول و آخر اعمال معرفت اهل بیت
مجالس الشیخ: از زریق روایت شده که از امام صادق علیه السلام پرسیدم: کدام عمل بعد از معرفت بهتر است؟ فرمود: بعد از معرفت هیچ چیز برابر با نماز نیست و بعد از معرفت و نماز، چیزی برابر با زکات نیست و بعد از آن چیزی برابر با روزه نیست و بعد از روزه چیزی برابر با حج نیست و آغاز تمام اینها معرفت ما و خاتمه بخش آن نیز معرفت ماست...
مَجَالِسُ الشَّیْخِ، بِإِسْنَادِهِ عَنْ زُرَیْقٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: قُلْتُ لَهُ أَیُّ الْأَعْمَالِ أَفْضَلُ بَعْدَ الْمَعْرِفَةِ قَالَ مَا مِنْ شَیْ ءٍ بَعْدَ الْمَعْرِفَةِ یَعْدِلُ هَذِهِ الصَّلَاةَ وَ لَا بَعْدَ الْمَعْرِفَةِ وَ الصَّلَاةِ شَیْ ءٌ یَعْدِلُ الزَّکَاةَ وَ لَا بَعْدَ ذَلِکَ شَیْ ءٌ یَعْدِلُ الصَّوْمَ وَ لَا بَعْدَ ذَلِکَ شَیْ ءٌ یَعْدِلُ الْحَجَّ وَ فَاتِحَةُ ذَلِکَ کُلِّهِ مَعْرِفَتُنَا وَ خَاتِمَتُهُ مَعْرِفَتُنَا الْخَبَرَ [۵] .
----------
[۵]: ۵. أمالی الطوسیّ ج ۲ ص ۳۰۵.
🔸 نماز اول وقت برترین اعمال
وَ سُئِلَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله عَنْ أَفْضَلِ الْأَعْمَالِ قَالَ الصَّلَاةُ لِأَوَّلِ وَقْتِهَا.
🔸امام عسکری علیه السلام
نامه امام عسکری به ابن بابویه
نامه امام عسکری به مردم قم و آبه
وظیفه انسان در هنگام مشکلات زندگی
سنت خدا در روزی انسان
ارزش محبت خوبان به اشرار و محبت اشرار به خوبان
وصیت امام عسکری به شیعه
اهمیت احترام سادات در کلام امام عسکری علیه السلام
نشانی كلمات قصار امام عسکری از ترجمه کمره ای از تحف العقول
https://lib.eshia.ir/12723/1/516
نشانی متن عربی مواعظ امام عسکری علیه السلام در بحار الانوار:
https://lib.eshia.ir/11008/78/370
از شرح بی نهایت (منبر مکتوب، آیات و روایات اهل بیت)
🔸امام عسکری علیه السلام نامه امام عسکری به ابن بابویه نامه امام عسکری به مردم قم و آبه وظیفه انس
شنبه ولادت امام عسکری علیه السلام است که شایسته است امثال احادیث بالا را در این ایام مرور کنیم. «اللهم ارزقنا زیارتهم فی الدنیا و شفاعتهم فی الآخرة»
🔰به مناسبت ایام بزرگداشت حضرت فاطمه معصومه و سایر امام زادگان
معرفی حرم چهار فاطمه از دختران موسی بن جعفر
اهل قم یاران قائم آل محمد
اهل قم حجت بر مردم زمان غیبت و نزدیک قیام امام زمان
اهل قم انصار خیر الناس ابا و اما
روایت فاطمیات
عظمت حضرت شاهچراغ
🔸کرامتی از حضرت معصومه سلام الله علیها
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔴 در حاشیه توصیه ای که یحیی سنوار قهرمان از امیرالمومنین علیه السلام نقل کرد:
«در کدام یک از دو روزم از مرگ فرار میکنم؟
روزی که مرگ در تقدیر نیست یا روزی که در مشیت الهی مقدر است.
روزی که در تقدیر نباشد از جنگ نمی هراسم، روزی که در تقدیر باشد احتیاط فایده ای ندارد.»
این بیت در منابع مختلف شیعی و سنی با اختلاف اندکی در واژگان از حضرت امیر علیه السلام نقل شده است.
البته منابع مختلف این بیت را در جایگاه های مختلف به حضرت نسبت داده اند.
علامه مجلسی در بحار الانوار نقل می کند این دوبیت بر زره حضرت نوشته شده بود.
در نقل توحید شیخ صدوق آمده است:
«هنگام تصمیم به جنگ با خوارج به حضرت گفته شد ایکاش بیشتر مراقبت می کردید و حضرت در پاسخ این دوبیت را فرمودند.»
همچنین در کتاب وقعه صفین آمده است:
امیرالمومنین هنگام حرکت به سمت میدان تهلیل و تکبیر می گفت و بعد آن بیت اول از این دو بیت را می خواند.
در کتاب های مختلف اهل سنت نیز این دو بیت یا لا اقل بیت اول آن نقل شده است از آن جمله نقل شده است که حضرت هر روز این بیت را در جنگ صفین در میان دو لشکر می خواندند.
🔸 در حاشیه:
این بیت که از یحیی سنوار به نقل حضرت امیر در رسانه ها نقل شد علامت سوالی به ذهن رسید که ایشان از کجا با این بیت آشنا شده است؟ ولی بسیاری از شیعیان شاید این بیت را نشنیده بودند.
این احتمال هست که با توجه به اینکه تحصیلات ایشان در رشته ادبیات عربی بوده است این بیت را در کتب ادبی دیده باشد.
ابن هشام صاحب کتاب مغنی اللبیب نیز در کتاب خود این بیت را بدون اشاره به گوینده آن نقل کرده است.( و البته این بیت از کتاب مغنی الادیب که تهذیب مغنی اللبیب است احتمالا به جهت اختصار از کتاب حذف شده است.)
همچنین ابن جنی و باقی ادبا این بیت را نقل کرده اند زیرا در برخی نقل های این بیت عبارت «لم یقدرَ» با فتحه «یقدر» نقل شده است که این فتحه محل بحث ادیبان عرب قرار گرفته است.
درود بر یحیی سنوار که در مبارزه بین لشگر یاران امیرالمومنین علیه السلام و نسل یهودیان خیبر در سمت درست تاریخ ایستاد و جانانه مبارزه کرد و در آخر در این راه پر افتخار جان خویش را تقدیم نمود.
منابع:
وقعه صفین ج۱ ص۳۹۵:
وَ كَانَ عَلِيٌّ إِذَا أَرَادَ اَلْقِتَالَ هَلَّلَ وَ كَبَّرَ ثُمَّ قَالَ: «مِنْ أَيِّ يَوْمَيَّ مِنَ اَلْمَوْتِ أَفِرُّ أَ يَوْمَ مَا قُدِّرَ أَمْ يَوْمَ قُدِرْ
توحید ج۱ ص۳۷۴
قيل لأمير المؤمنين عليه السّلام لمّا أراد قتال الخوارج : لو احترزت يا أمير المؤمنين ، فقال عليه السّلام:
أَيَّ يَوْمَيَّ مِنَ اَلْمَوْتِ أَفِرُّ
أَ يَوْمَ لَمْ يُقْدَرْ أَمْ يَوْمَ قُدِرَ
يَوْمَ مَا قُدِّرَ لاَ أَخْشَى اَلرَّدَى
وَ إِذَا قُدِّرَ لَمْ يُغْنِ اَلْحَذَرُ .
بحار ج ۴۲ ص۵۸
كَانَ مَكْتُوباً عَلَى دِرْعِهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَيَّ يَوْمَيَّ مِنَ اَلْمَوْتِ أَفِرُّ يَوْمَ لاَ يُقَدَّرُ أَمْ يَوْمَ قُدِّرَ يَوْمَ لاَ يُقَدَّرُ لاَ أَخْشَى اَلْوَغَى يَوْمَ قَدْ قُدِّرَ لاَ يُغْنِي اَلْحَذَرُ
همچنین:
مغنی اللبیب ج۱ ص۳۶۵:
وَزعم اللحياني أَن بعض الْعَرَب ينصب بهَا كَقِرَاءَة بَعضهم {ألم نشرح} وَقَوله
(فِي أَي يومي من الْمَوْت أفر ... أيوم لم يقدر أم يَوْم قدر)
العقد الفرید لابن عبد ربه:
وكان علي بن أبي طالب رضي الله عنه يخرج كل يوم بصفّين حتى يقف بين الصفّين ويقول:
أيّ يومي من الموت أفرّ ... يوم لا يقدر أو يوم قدر
يوم لا يقدر لا أرهبه ... ومن المقدور لا ينجى الحذر
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰اگر برای مظلومان لبنان هزینه نکنیم ...!
امام صادق علیه السلام فرمود:
هر مومنی حقی را ضایع کند دو برابر آن را در راه باطل خرج خواهد کرد.
و هر مومنی از کمک و تلاش برای برآورده شدن نیاز برادر مومن امتناع کند خداوند متعال او را به تلاش برای کسی مبتلا می کند که با آن گناه کند و اجری نمی برد.
و هر مومنی که در هزینه های مربوط به امور مورد رضایت خدای متعال بخل بورزد مبتلا به این می شود که چند برابر آن را در کاری که باعث خشم خدا می شود صرف کند.
إِسْمَاعِیلُ بْنُ جَابِرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: مَا مِنْ مُؤْمِنٍ ضَیَّعَ حَقّاً إِلَّا أَعْطَی فِی بَاطِلٍ مِثْلَیْهِ وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ یَمْتَنِعُ مِنْ مَعُونَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ وَ السَّعْیِ لَهُ فِی حَوَائِجِهِ قُضِیَتْ أَوْ لَمْ تُقْضَ إِلَّا ابْتَلَاهُ اللَّهُ بِالسَّعْیِ فِی حَاجَةِ مَنْ یَأْثَمُ عَلَیْهِ وَ لَا یُؤْجَرُ بِهِ وَ مَا مِنْ عَبْدٍ یَبْخَلُ بِنَفَقَةٍ یُنْفِقُهَا فِیمَا رَضِیَ اللَّهُ إِلَّا ابْتُلِیَ أَنْ یُنْفِقَ أَضْعَافَهَا فِیمَا یُسْخِطُ اللَّهَ .
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
تامین هزینه جهاد
تامین هزینههای جهاد بر مسلمانان واجب است.
"وانفقوافی سبیل الله ولا تلقوا بایدیکم الی التهلکة....
و در راه خدا، انفاق کنید! و (با ترک انفاق،) خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید! و نیکی کنید! که خداوند، نیکوکاران را دوست میدارد "
مقصود از «انفقوا فی سبیل الله» این است که اموال تان را در راه جهاد و دین هزینه نمایید.
به نقل از مقاله انفاق در جهاد سایت ویکی فقه
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
ثمره انفاق در جهاد
"واعدوا لهم ما استطعتم من قوة ومن رباط الخیل ترهبون به عدو الله وعدوکم وءاخرین من دونهم لا تعلمونهم الله یعلمهم وما تنفقوا من شیء فی سبیل الله یوف الیکم وانتم لا تظلمون.
ترجمه: هر نیرویی در قدرت دارید، برای مقابله با آنها(دشمنان)، آماده سازید! و (همچنین) اسبهای ورزیده (برای میدان نبرد)، تا به وسیله آن، دشمن خدا و دشمن خویش را بترسانید! و (همچنین) گروه دیگری غیر از اینها را، که شما نمیشناسید و خدا آنها را میشناسد! و هر چه در راه خدا (و تقویت بنیه دفاعی اسلام) انفاق کنید، بطور کامل به شما بازگردانده میشود، و به شما ستم نخواهد شد.
🔸 آنچه را که افراد و یا جماعتها در این راه یعنی جهاد برای احیای امر پروردگار انفاق میکنند عینا عاید خودشان میشود، چیزی که هست صورت آن عوض میشود، چون اگر در راه خدا مال و جاه و یا نعمت دیگری نظیر آن را انفاق کرده باشند، در حقیقت در راه ضروریات زندگی خود خرج کرده، و چیزی نمیگذرد که همان به اضافه منافع دنیایی و آخرتیش دوباره عایدش میشود، و اگر جان خود را در این راه داده باشد در راه خدا شهید شده و در نتیجه به زندگی باقی و جاودانه آخرت رسیده است، زندگی حقیقی که جا دارد تمامی فعالیتهای هر کس در راه به دست آوردن آن باشد.
به نقل از مقاله انفاق در جهاد سایت ویکی فقه
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
استدلال بر لزوم انفاق در جهاد
"وما لکم الا تنفقوا فی سبیل الله... لا یستوی منکم من انفق من قبل الفتح وقـتل اولـئک اعظم درجة من الذین انفقوا من بعد وقـتلوا..
چرا در راه خدا انفاق نکنید در حالی که میراث آسمانها و زمین همه از آن خداست (و کسی چیزی را با خود نمیبرد)! کسانی که قبل از پیروزی انفاق کردند و جنگیدند (با کسانی که پس از پیروزی انفاق کردند) یکسان نیستند آنها بلندمقامتر از کسانی هستند که بعد از فتح انفاق نمودند و جهاد کردند و خداوند به هر دو وعده نیک داده و خدا به آنچه انجام میدهید آگاه است "
سپس به استدلالی برای مساله انفاق پرداخته میفرماید: " چرا در راه خدا انفاق نکنید در حالی که میراث آسمانها و زمین از آن او است"؟ (و ما لکم الا تنفقوا فی سبیل الله و لله میراث السماوات و الارض). یعنی سرانجام همه شما چشم از جهان و مواهبش میپوشید، و همه را میگذارید و میروید، پس اکنون که در اختیار شما است چرا بهره خود را نمیگیرید؟! " میراث" در اصل- چنان که راغب در مفردات میگوید به معنی مالی است بدون قرارداد و مانند آن به انسان منتقل میشود، و آنچه از میت به بازماندگان منتقل میشود یکی از مصداقهای آن است که بر اثر کثرت استعمال هنگام ذکر این کلمه همین معنی تداعی میشود.
تعبیر" لله میراث السماوات و الارض" از این نظر است که نه تنها اموال و ثروتهای روی زمین بلکه آنچه در تمام آسمان و زمین وجود دارد به ذات پاک او بر میگردد، همه خلایق میمیرند و خداوند وارث همه آنها است.
و از آنجا که انفاق در شرائط و احوال مختلف ارزشهای متفاوتی دارد در جمله بعد میافزاید: آنهایی که قبل از" پیروزی" انفاق کردند و پیکار نمودند با کسانی که بعد از فتح این کار را انجام دادند مساوی نیستند.
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
تاکید بر انفاق
ما کان لاهل المدینة ومن حولهم من الاعراب ان یتخلفوا عن رسول الله ولا یرغبوا بانفسهم عن نفسه ذلک بانهم لا یصیبهم ظما ولا نصب ولا مخمصة فی سبیل الله ولا یطـون موطئـا یغیظ الکفار ولا ینالون من عدو نیلا الا کتب لهم به عمل صــلح... • ولا ینفقون نفقة صغیرة ولا کبیرة ولا یقطعون وادیـا الا کتب لهم لیجزیهم الله احسن ما کانوا یعملون.
ترجمه آیه: سزاوار نیست که اهل مدینه ، و بادیه نشینانی که اطراف آنها هستند، از رسول خدا تخلف جویند و برای حفظ جان خویش، از جان او چشم بپوشند! این بخاطر آن است که هیچ تشنگی و خستگی، و گرسنگی در راه خدا به آنها نمیرسد و هیچ گامی که موجب خشم کافران میشود برنمی دارند، و ضربهای از دشمن نمیخورند، مگر اینکه به خاطر آن، عمل صالحی برای آنها نوشته میشود... • و هیچ مال کوچک یا بزرگی را (در این راه) انفاق نمیکنند، و هیچ سرزمینی را (بسوی میدان جهاد و یا در بازگشت) نمیپیمایند، مگر اینکه برای آنها نوشته میشود تا خداوند آن را بعنوان بهترین اعمالشان، پاداش دهد. "
🔸 آیه دلالت دارد بر استحباب چیزی که مستحب بر آن متوقف است، بلکه دلالت دارد بر وجوب چیزی که واجب بر آن توقف دارد.
و از آنجا که این آیه و آیه قبل در مورد جهاد است و جهاد امری واجب است، انفاق در راه جهاد هم امری واجب خواهد بود.
مدرک : همان
کانال «از شرح بی نهایت»
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
انفاق به مهاجرین فی سبیل الله
وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَالسَّعَةِ أَنْ يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبَىٰ وَالْمَسَاكِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ
و نباید صاحبان ثروت و نعمت از شما درباره خویشاوندان خود و در حق مسکینان و #مهاجران_راه_خدا از بخشش و انفاق کوتاهی کنند.
سوره نور آیه 22
https://eitaa.com/azsharhebinahayat