🔰درخواست فاطمه دختر امیرالمومنین علیه السلام از جابر درباره عبادات امام سجاد علیه السلام
"امالی شیخ طوسی: فاطمه دختر امیر المؤمنین علیه السلام، چون ناراحتی حضرت زین العابدین علیه السلام را از (شدت) عبادت مشاهده کرد، پیش جابر بن عبد الله انصاری رفت و گفت:
جابر! تو از صحابه پیامبری! ما بر شما حقوقی داریم، یکی از آنها این است که اگر دیدید یک نفر از ما خود را از پرستش و عبادت زیاد به کشتن میدهد، او را تذکر دهید و بخواهید جان خود را حفظ نماید.
اینک یادگار برادرم علی بن الحسین علیهما السلام خیلی رنجور و ناتوان شده است
و از زیادی عبادت پیشانی و دو کف دست و زانوانش پینه بسته!
جابر به طرف خانه زین العابدین رهسپار شد. درب خانه، حضرت باقر - محمد بن علی علیهما السلام - با چند نفر از بچههای بنی هاشم بودند. جابر آن جناب را دید که میآید؛ گفت: راه رفتن تو شبیه راه رفتن پیامبر است، تو که هستی پسر جان؟ فرمود: من محمد بن علی بن الحسینم. جابر شروع به گریه نموده و گفت: به خدا قسم تو واقعاً شکافنده (باقر) علمی، نزدیک من بیا، پدرم به فدایت!
همین که نزدیک آمد، جابر گریبانش را باز نمود و دستش را روی سینه اش گذاشته و بوسید و صورت و گونه اش را روی آن گذاشت و گفت:
من از طرف جدت پیامبر صلی الله علیه و آله به تو سلام میرسانم. او به من دستور داد که با تو چنین کنم. و به من فرمود: تو زنده خواهی بود تا یکی از فرزندانم به نام محمد را درک کنی که شکافنده دانش است و فرمود: تو آنقدر عمر میکنی که کور میشوی و دوباره بینا خواهی شد.
سپس گفت: از پدرت برایم اجازه بگیر.
حضرت باقر علیه السلام داخل شد و جریان را عرض کرد که پیرمردی بر در خانه است و با من چنین و چنان کرد.
امام فرمود: او جابر بن عبد الله است و پرسید، از بین تمام بچهها فقط با تو چنان گفت و چنان کرد؟
عرض کرد: بلی! فرمود: قصد بدی نداشته، خواسته است خون تو را به گردش آورد. بعد به جابر اجازه ورود را داد.
جابر داخل شد و دید حضرت از عبادت زرد و ناتوان شده است. امام علیه السلام از جای حرکت نمود و احوالپرسی شایانی از جابر کرده، او را پهلوی خود نشاند.
جابر شروع به صحبت نموده و گفت: یا ابن رسول الله! مگر نمی دانی خداوند بهشت را برای شما و دوستانتان آفریده و جهنم را برای دشمنان و مخالفین شما؟ پس چرا این قدر خود را ناراحت میکنی.
زین العابدین علیه السلام فرمود: «ای همراه پیامبر! مگر جدم نمی دانست که آمرزیده شده است؟ چرا در عبادت کوشش میکرد - پدر و مادرم فدایش - تا جایی که ساق پاهایش ورم کرد؟. به ایشان گفتند: با اینکه خدا گناه گذشته و آینده ات را بخشیده، باز چنین عبادت میکنی؟ فرمود: بنده شاکر خدا نباشم؟»
وقتی جابر دید سخنش در آقا اثری ندارد عرض کرد: یا ابن رسول الله! پس جان خود را حفظ کن! تو از خانواده ای هستی که خداوند به واسطه آنها بلا را دفع میکند و رنج و ناراحتی را برطرف مینماید و از آسمان باران میفرستد.
امام فرمود: جابر! من از روش پدر و جدم صلوات الله علیهما دست بر نمی دارم تا آن دو را ملاقات کنم. جابر به کسانی که حضور داشتند گفت: من در میان اولاد انبیاء چون علی ابن الحسین علیهما السلام ندیده ام، مگر یوسف بن یعقوب علیهما السلام را؛ به خدا قسم، فرزندان علی بن الحسین علیهما السلام بهتر از فرزندان یوسف بن یعقوب هستند. از این خانواده است آن کسی که زمین را پر از عدل و داد مینماید چنانچه پر از ستم شده است.
امالی طوسی: ۶۳۶ -
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
متن روایت بالا👆👆👆
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام: أَنَّ فَاطِمَةَ بِنْتَ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ لَمَّا نَظَرَتْ إِلَی مَا یَفْعَلُ ابْنُ أَخِیهَا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ بِنَفْسِهِ مِنَ الدَّأْبِ فِی الْعِبَادَةِ أَتَتْ جَابِرَ بْنَ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرِو بْنِ حَرَامٍ الْأَنْصَارِیَّ فَقَالَتْ لَهُ یَا صَاحِبَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ لَنَا عَلَیْکُمْ حُقُوقاً مِنْ حَقِّنَا عَلَیْکُمْ أَنْ إِذَا رَأَیْتُمْ أَحَدَنَا یُهْلِکُ نَفْسَهُ اجْتِهَاداً أَنْ تُذَکِّرُوهُ اللَّهَ وَ تَدْعُوهُ إِلَی الْبُقْیَا عَلَی نَفْسِهِ وَ هَذَا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ بَقِیَّةُ أَبِیهِ الْحُسَیْنِ قَدِ انْخَرَمَ أَنْفُهُ وَ ثَفِنَتْ جَبْهَتُهُ وَ رُکْبَتَاهُ وَ رَاحَتَاهُ إِدْءَاباً مِنْهُ لِنَفْسِهِ فِی الْعِبَادَةِ فَأَتَی جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ بَابَ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیهما السلام وَ بِالْبَابِ أَبُو جَعْفَرٍ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیٍّ علیهما السلام فِی أُغَیْلِمَةٍ مِنْ بَنِی هَاشِمٍ قَدِ اجْتَمَعُوا هُنَاکَ فَنَظَرَ جَابِرٌ إِلَیْهِ مُقْبِلًا فَقَالَ هَذِهِ مِشْیَةُ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله وَ سَجِیَّتُهُ فَمَنْ أَنْتَ یَا غُلَامُ قَالَ فَقَالَ أَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ فَبَکَی جَابِرٌ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ ثُمَّ قَالَ أَنْتَ وَ اللَّهِ الْبَاقِرُ عَنِ الْعِلْمِ حَقّاً ادْنُ مِنِّی بِأَبِی أَنْتَ فَدَنَا مِنْهُ فَحَلَّ جَابِرٌ أَزْرَارَهُ وَ وَضَعَ یَدَهُ عَلَی صَدْرِهِ فَقَبَّلَهُ وَ جَعَلَ عَلَیْهِ خَدَّهُ وَ وَجْهَهُ وَ قَالَ لَهُ أُقْرِئُکَ عَنْ جَدِّکَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله السَّلَامَ وَ قَدْ أَمَرَنِی أَنْ أَفْعَلَ بِکَ مَا فَعَلْتُ وَ قَالَ لِی یُوشِکُ أَنْ تَعِیشَ وَ تَبْقَی حَتَّی تَلْقَی مِنْ وَلَدِی مَنِ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ یَبْقُرُ الْعِلْمَ بَقْراً وَ قَالَ
لِی إِنَّکَ تَبْقَی حَتَّی تَعْمَی ثُمَّ یُکْشَفُ لَکَ عَنْ بَصَرِکَ ثُمَّ قَالَ لِی ائْذَنْ لِی عَلَی أَبِیکَ فَدَخَلَ أَبُو جَعْفَرٍ عَلَی أَبِیهِ فَأَخْبَرَهُ الْخَبَرَ وَ قَالَ إِنَّ شَیْخاً بِالْبَابِ وَ قَدْ فَعَلَ بِی کَیْتَ وَ کَیْتَ فَقَالَ یَا بُنَیَّ ذَلِکَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ ثُمَّ قَالَ أَ مِنْ بَیْنِ وِلْدَانِ أَهْلِکَ قَالَ لَکَ مَا قَالَ وَ فَعَلَ بِکَ مَا فَعَلَ قَالَ نَعَمْ قَالَ إِنَّا لِلَّهِ إِنَّهُ لَمْ یَقْصِدْکَ فِیهِ بِسُوءٍ وَ لَقَدْ أَشَاطَ بِدَمِکَ ثُمَّ أَذِنَ لِجَابِرٍ فَدَخَلَ عَلَیْهِ فَوَجَدَهُ فِی مِحْرَابِهِ قَدْ أَنْضَتْهُ الْعِبَادَةُ فَنَهَضَ عَلِیٌّ علیه السلام فَسَأَلَهُ عَنْ حَالِهِ سُؤَالًا حَفِیّاً [۲] ثُمَ
أَجْلَسَهُ بِجَنْبِهِ فَأَقْبَلَ جَابِرٌ عَلَیْهِ یَقُولُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی إِنَّمَا خَلَقَ الْجَنَّةَ لَکُمْ وَ لِمَنْ أَحَبَّکُمْ وَ خَلَقَ النَّارَ لِمَنْ أَبْغَضَکُمْ وَ عَادَاکُمْ فَمَا هَذَا الْجَهْدُ الَّذِی کَلَّفْتَهُ نَفْسَکَ قَالَ لَهُ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام یَا صَاحِبَ رَسُولِ اللَّهِ أَ مَا عَلِمْتَ جَدِّی رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله قَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ وَ مَا تَأَخَّرَ فَلَمْ یَدَعِ الِاجْتِهَادَ وَ تَعَبَّدَ بِأَبِی هُوَ وَ أُمِّی حَتَّی انْتَفَخَ السَّاقُ وَ وَرِمَ الْقَدَمُ وَ قِیلَ لَهُ أَ تَفْعَلُ هَذَا وَ قَدْ غَفَرَ اللَّهُ لَکَ- ما تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِکَ وَ ما تَأَخَّرَ قَالَ أَ فَلَا أَکُونُ عَبْداً شَکُوراً فَلَمَّا نَظَرَ جَابِرٌ إِلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیهما السلام وَ لَیْسَ یُغْنِی فِیهِ قَوْلُ مَنْ یَسْتَمِیلُهُ مِنَ الْجَهْدِ وَ التَّعَبِ إِلَی الْقَصْدِ قَالَ لَهُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ الْبُقْیَا عَلَی نَفْسِکَ فَإِنَّکَ مِنْ أُسْرَةٍ بِهِمْ یُسْتَدْفَعُ الْبَلَاءُ وَ یُسْتَکْشَفُ اللَّأْوَاءُ وَ بِهِمْ یُسْتَمْطَرُ السَّمَاءُ فَقَالَ لَهُ یَا جَابِرُ لَا أَزَالُ عَلَی مِنْهَاجِ أَبَوَیَّ مُؤْتَسِیاً بِهِمَا صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمَا حَتَّی أَلْقَاهُمَا فَأَقْبَلَ جَابِرٌ عَلَی مَنْ حَضَرَ فَقَالَ لَهُمْ وَ اللَّهِ مَا أَرَی فِی أَوْلَادِ الْأَنْبِیَاءِ بِمِثْلِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ إِلَّا یُوسُفَ بْنَ یَعْقُوبَعلیهما السلام وَ اللَّهِ لَذُرِّیَةُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ أَفْضَلُ مِنْ ذُرِّیَّةِ یُوسُفَ بْنِ یَعْقُوبَ إِنَّ مِنْهُمْ لَمَنْ یَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً [۱] .
----------
[۲]: ۲. یقال: حفی عنه: أکثر السؤال عن حاله، و فی النسخة« خفیا» و هو تصحیف. (ب).
[۱]: ۱. أمالی ابن الشیخ المطبوع بآخر أمالی أبیه ص ۴۰۷.
🔸بردن مخفیانه غذا در خانه مردم
"ارشاد: ابن اسحاق میگوید: در مدینه چندین خانوار زندگی میکردند که خوراک آنها میرسید و نمی دانستند از کجا میآید و به کسی احتیاج نداشتند! پس از فوت علی ابن الحسین علیهما السلام مقرری آنها نرسید.
ارشاد: ۲۷۵ -
عَنْ یُونُسَ بْنِ بُکَیْرٍ عَنِ ابْنِ إِسْحَاقَ قَالَ: کَانَ بِالْمَدِینَةِ کَذَا وَ کَذَا أَهْلَ بَیْتٍ یَأْتِیهِمْ رِزْقُهُمْ وَ مَا یَحْتَاجُونَ إِلَیْهِ- لَا یَدْرُونَ مِنْ أَیْنَ یَأْتِیهِمْ فَلَمَّا مَاتَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام فَقَدُوا ذَلِکَ
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
گذشت در هنگام قدرت
"ارشاد: عبد الله بن محمد پسر عمرو بن علی میگوید: هشام ابن اسماعیل با من خیلی بد رفتاری میکرد (او از طرف عبد الملک مروان والی مدینه بود و ولید بن عبد الملک او را عزل کرد) و حضرت علی بن الحسین علیهما السلام را به شدت آزرد. پس از آنکه ولید او را عزل نمود، دستور داد جلوی مردم بایستد تا آنها انتقام خود را بگیرند. در حالی که در نزدیکی خانه مروان او را نگه داشته بودند، حضرت علی بن الحسین علیهما السلام از کنار او گذشت. حضرت به او سلام کرد. علی بن الحسین علیهما السلام قبلا به نزدیکان خود دستور داده بود که متعرض او نشوند. -. ارشاد: ۲۷۴ -
رَوَی الْوَاقِدِیُّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عُمَرَ بْنِ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ: کَانَ هِشَامُ بْنُ إِسْمَاعِیلَ [۵] یُسِی ءُ جِوَارِی فَلَقِیَ مِنْهُ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام أَذًی شَدِیداً
فَلَمَّا عُزِلَ أَمَرَ بِهِ الْوَلِیدُ أَنْ یُوقَفَ لِلنَّاسِ قَالَ فَمَرَّ بِهِ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام وَ قَدْ أُوقِفَ عِنْدَ دَارِ مَرْوَانَ قَالَ فَسَلَّمَ عَلَیْهِ قَالَ وَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام قَدْ تَقَدَّمَ إِلَی خَاصَّتِهِ أَلَّا یُعَرِّضَ لَهُ أَحَدٌ [۱] .
----------
[۵]: ۵. هو هشام بن إسماعیل المخزومی ولی المدینة سنة ۸۴ ولاه عبد الملک بن مروان و بقی والیا علیها حتّی سنة ۸۷ فعزله الولید بن عبد الملک عن المدینة و ورد عزله فیما ذکر لیلة الاحد لسبع لیال خلون من شهر ربیع الأوّل (عن الطبریّ باختصار).
[۱]: ۱. إرشاد المفید ص ۲۷۴.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
خوبی در مقابل جفا
اعلام الوری، ارشاد: محمد بن جعفر و دیگران گفتند: یکی از بستگان علی بن الحسین علیهما السلام خدمت ایشان آمد و به طوری که حضرت میشنید، شروع به ناسزا گفتن به آن جناب کرد و سخنی با حضرت نگفت! همین که رفت، امام علیه السلام به حاضرین فرمود: شنیدید چه گفت؟ مایلم با هم برویم، ببینید من چگونه پاسخ او را میدهم. گفتند: حاضریم؛ ما مایل بودیم که امام پاسخ او را بدهد. امام کفش پوشیده و به راه افتاد و زیر زبان این آیه را تلاوت میکرد، «وَ الْکاظِمِینَ الْغَیْظَ وَ الْعافِینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ -. آل عمران / ۱۳۴ - »، { و خشم خود را فرو میبرند و از مردم در میگذرند و خداوند نکوکاران را دوست دارد. } فهمیدیم که چیزی به او نخواهد گفت. حضرت درب منزل آن مرد رسید و او را صدا زده و فرمود: بگویید علی بن الحسین با تو کار دارد. آن مرد بیرون آمد و آماده بود که با هر برخوردی مقابله کند و یقین داشت که امام برای کیفر عمل زشتی که او کرده بود آمده است. امام علیه السلام فرمود: برادرم! تو هم اکنون پیش من آمدی و چنین و چنان گفتی، اگر راست گفتی از خدا طلب آمرزش میکنم و در صورتی که دروغ گفته باشی، خدا تو را بیامرزد، آن مرد پیشانی امام را بوسیده و گفت: نه! آنچه گفتم در تو نیست و من به آن نسبتها شایسته ترم. -. اعلام الوری: ۱۵۴، ارشاد: ۲۷۳ -
----------
[۱]: ۱. الإرشاد ص ۲۷۳.
أَبُو مُحَمَّدٍ الْحَسَنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَدِّهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ جَعْفَرٍ وَ غَیْرِهِ قَالُوا: وَقَفَ عَلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَیْتِهِ فَأَسْمَعَهُ وَ شَتَمَهُ فَلَمْ یُکَلِّمْهُ فَلَمَّا انْصَرَفَ قَالَ لِجُلَسَائِهِ لَقَدْ سَمِعْتُمْ مَا قَالَ هَذَا الرَّجُلُ وَ أَنَا أُحِبُّ أَنْ تَبْلُغُوا مَعِی إِلَیْهِ حَتَّی تَسْمَعُوا مِنِّی رَدِّی عَلَیْهِ قَالَ فَقَالُوا لَهُ نَفْعَلُ وَ لَقَدْ کُنَّا نُحِبُّ أَنْ یَقُولَ لَهُ وَ یَقُولَ فَأَخَذَ نَعْلَیْهِ وَ مَشَی وَ هُوَ یَقُولُ- وَ الْکاظِمِینَ الْغَیْظَ وَ الْعافِینَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ فَعَلِمْنَا أَنَّهُ لَا یَقُولُ لَهُ شَیْئاً قَالَ فَخَرَجَ حَتَّی أَتَی مَنْزِلَ الرَّجُلِ فَصَرَخَ بِهِ فَقَالَ قُولُوا لَهُ هَذَا عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ قَالَ فَخَرَجَ إِلَیْنَا مُتَوَثِّباً لِلشَّرِّ وَ هُوَ لَا یَشُکُّ أَنَّهُ
إِنَّمَا جَاءَ مُکَافِئاً لَهُ عَلَی بَعْضِ مَا کَانَ مِنْهُ فَقَالَ لَهُ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ یَا أَخِی إِنَّکَ کُنْتَ قَدْ وَقَفْتَ عَلَیَّ آنِفاً فَقُلْتَ وَ قُلْتَ فَإِنْ کُنْتَ قُلْتَ مَا فِیَّ فَأَسْتَغْفِرُ اللَّهَ مِنْهُ وَ إِنْ کُنْتَ قُلْتَ مَا لَیْسَ فِیَّ فَغَفَرَ اللَّهُ لَکَ قَالَ فَقَبَّلَ الرَّجُلُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ وَ قَالَ بَلْ قُلْتُ فِیکَ مَا لَیْسَ فِیکَ وَ أَنَا أَحَقُّ بِهِ [۱] قَالَ الرَّاوِی لِلْحَدِیثِ وَ الرَّجُلُ هُوَ الْحَسَنُ بْنُ الْحَسَنِ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰 آيا امام سجاد ـ عليه السلام ـ در واقعه حرّه به مروان كه دشمن سرسخت اهل بيت بود پناه داد؟ چرا؟
به نقل از سایت پرسمان قرآن:
🔸 یکی از موضوعات قابل توجه در زندگانی امام سجاد(ع)،پناه دادن به خانواده مروان بن حکم،در ماجرای قیام مردم مدینه(واقعه حرّه) است.
طبق تصریح منابع تاریخی در جريان واقعه حره و هجوم شاميان به مدينه ، بسيارى از خانواده ها همسر و فرزندان خود را به خانه امام سجاد (عليه السلام ) فرستادند و از آن حضرت پناه خواستند و در پناه آن حضرت تا پايان اشغال مدينه به دست سپاه مسرف ، در امنيت و سلامت به سر بردند و از تعرض شاميان در امان ماندند. از جمله خانواده هايى كه به پناه امام سجاد (عليه السلام ) آمده بودند، خانواده مروان مى باشند و اين نكته نشان مى دهد كه تنها علويان و يا بستگان نزديك آنان از لطف و بزرگوارى امام بهره مند نبودند بلكه همه كسانى كه به آنحضرت التجا مى جستند، از كرامت او بهره مند مى شدند، حتى عناصر بدخواه و بد سابقه اى چون مروان !
البته بايد يادآور شد كه پناه خواهى مروان براى خانواده اش از امام سجاد (عليه السلام )، مربوط به زمان يورش شاميان نبوده است ، زيرا مروان خود از بنى اميه مى باشد و مورد حمايت سپاه شام .
بنابراين پناهندگى خانواده وى مربوط به ماجراى اخراج بنى اميه از مدينه است . كه در جريان آن حدود هزار نفر از بنى اميه ، از مدينه رانده شدند و در چنين شرايطى مروان در صدد پناه دادن به خانواده اش برآمده است .
او نخست به عبيدالله بن عمر روآورد و از او خواست تا در آن بحران و آشوب كه عليه بنى اميه صورت گرفته بود به همسرش - عاشيه دختر عثمان بن عفان - پناه دهد و او را مخفى دارد تا اهل مدينه متعرض او نشوند ولى عبدالله بن عمر نپذيرفت .
ناگزير، مروان روى نياز به خانه لطف و كرم و رحمت آورد و از على بن الحسين (عليه السلام ) پناه خواست و تقاضا كرد كه همسرش در ميان خانواده امام جاى گيرد.
امام سجاد (عليه السلام ) درخواست او را پذيرفت .( 1)
علت اين كه امام سجاد (عليه السلام ) به همسر مروان پناه داد و درخواست مروان را رد نكرد براى آنان كه چشم بيناى حقيقت دارند و با مقام معنويت و كرامت ائمه آشنايند، بسى روشن و بى نياز از توضيح است .
اگر على بن ابى طالب (عليه السلام ) در بستر شهادت و در آخرين لحظات عمرش به فرزندانش سفارش مى كند كه درباره قاتل او كوتاهى نكنند و در نوشيدن آب و خوردن غذا بر او تنگ نگيرند، هر چند دشمنى كينه توز باشد. او پناه خواسته است و امام درياى رحمت است و تقاضا و استمدادى را بى پاسخ نمى گذارد.
🔸مروان کیست؟
مروان همان كسى كه در جنگ جمل به نبرد با على بن ابى طالب (عليه السلام ) پرداخته است !
در جنگ صفين همراه معاويه و به نفع او عليه اميرالمؤ منين جنگيده است !
مروان همان كسى است كه به وليد پيشنهاد كرده است كه حسين (عليه السلام ) با يزيد بيعت نمى كند در همين مجلس او را بكش !
بنابراين ، مكارم اخلاقى و سرشت رحمت آفرين امام (عليه السلام ) است كه بديهاى او را با نيكى و لطف پاسخ داده و از پس آن همه جفاها كه مروان به خاندان على (عليه السلام ) داشته ، باز هم از عفو و بزرگوارى ايشان محروم نمى ماند.
اين امام سجاد (عليه السلام ) است كه مى فرمايد: اگر كشنده پدرم ، شمشيرى را كه با آن پدرم حسين (عليه السلام ) را به شهادت رسانده نزد من به امانت گذارد، در امانت كوتاهى نكرده به او باز مى گردانم .(3)
امان دادن امام سجاد به خانواده مروان،آن هنگام که مردم مدینه بنی امیه را از مدینه بیرون می کردند،سبب شد تا طى سه روز كه مدينه دستخوش قتل و غارت بود، خانه امام سجاد مامن خوبى براى پناهندگان بود و تعداد صد نفر زن با اعضاى خانواده خويش به منزل امام پناهنده شدند و امام تا آخر غائله از آنان پذيرايى كرد.
«مسلم بن عقبه»، پس از ختم غائله، على بن الحسين (ع) را خواست. وقتى كه حضرت حاضر شد او را نزديك خود نشاند و مورد احترام و تفقد قرار داد و سپس با بازگشت حضرت به خانه، موافقت كرد.(4)
پی نوشتها:
1- تاريخ طبرى 7/409؛ تاريخ كامل ابن اثير 4/112-113؛ احقاق الحق 12/93؛ انوار البهيه 100.
2- تاريخ طبرى 7/409.
3- اعيان الشيعه،ج 1،ص636.
4- على بن عيسى، کشف الغمه، ص 319 - السيد المحسن الامين، اعيان الشيعه، ج 1، ص 630 و 633
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
از شرح بی نهایت (منبر مکتوب، آیات و روایات اهل بیت)
🔰 آيا امام سجاد ـ عليه السلام ـ در واقعه حرّه به مروان كه دشمن سرسخت اهل بيت بود پناه داد؟ چرا؟ به
این مطلب جهت مطالعه تقدیم شد اما اینکه پناه دادن به خانواده مروان در زمان آل زبیر بوده است یا در زمان حمله لشکر یزید؟
در مسند الامام السجاد به نقل از تاریخ طبری آورده است که این قصه قبل از حمله لشکر یزید و بعد از اخراج عامل یزید بر مدینه (عثمان بن محمد بن ابی سفیان) توسط مردم بوده است.
در حقیقت بعد از اخراج عامل یزید باقی بنی امیه توسط مردم اخراج شده اند که در این میان مروان از امام سجاد علیه السلام درخواست پناه کرده است و ...
از جمله روایات روایتی است که بحار از ابن اثیر نقل می کند که این قصه در زمان حمله لشکر یزید بوده است.👇👇👇
🔰پناه دادن امام سجاد علیه السلام به مروان
ابن اثیر در کامل نوشته: وقتی یزید مسلم بن عقبه را فرستاد، به او دستور داد پس از پیروز شدن، تا سه روز، هر چه در مدینه از مال و اسلحه و چارپایان به دست آوردید، متعلق به سپاه است و پس از گذشت سه روز، دست از مردم بردار. متوجه باش و نسبت به علی بن الحسین علیهما السلام احترام لازم را داشته باش زیرا در شورش مردم شرکت نکرده و نامه او به ما رسید.
در ضمن وقتی فرماندار یزید و بنی امیه را از مدینه خارج کردند، مروان حکم با پسر عمر صحبت کرد که خانواده اش را جزء خانواده او قرار دهد. پسر عمر قبول نکرد. با علی بن الحسین علیهما السلام صحبت کرد و گفت: من خویشاوندانی دارم، خانوادهام را جزء خانواده خود قرار ده، حضرت پذیرفت. مروان، زنش عایشه دختر عثمان بن عفان و سایر خانواده اش را به منزل زین العابدین علیه السلام فرستاد و امام زین العابدین علیه السلام نیز خانواده خود و خانواده او را به ینبع برد. بعضی گفته اند: خانواده مروان را به همراه فرزندش عبد الله به طائف فرستاد.
----------
[۲]: ۲. الکامل لابن الأثیر ج ۴ ص ۴۸ طبعة بولاق.
قال ابن الأثیر فی الکامل [۲]: لما سیّر یزید مسلم بن عقبة قال فإذا ظهرت علیهم فأبحها ثلاثا بما فیها من مال أو دابة أو سلاح فهو للجند فإذا مضت الثلاث فاکفف عن الناس و انظر علی بن الحسین فاکفف عنه و استوص به خیرا فإنه لم یدخل مع الناس و قد أتانی کتابه و قد کان مروان بن الحکم کلم ابن عمر لما أخرج أهل المدینة عامل یزید و بنی أمیة فی أن یغیب أهله عنده فلم یفعل
فکلم علی بن الحسین و قال إن لی رحما و حرمی تکون مع حرمک فقال افعل فبعث بامرأته و هی عائشة ابنة عثمان بن عفان و حرمه إلی علی بن الحسین فخرج علی بحرمه و حرم مروان إلی ینبع و قیل بل أرسل حرم مروان و أرسل معهم ابنه عبد الله إلی الطائف.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰جمله امام سجاد علیه السلام: «ابن زیاد آیا مرا به قتل تهدید می کنی؟»
🔸 فداکاری زینب کبری سلام الله علیها
سید بن طاوس و ابن نما مینویسند: سپس ابن زیاد متوجه حضرت علی بن الحسین علیهما السّلام شد و گفت: این مرد کیست؟
گفته شد: علی بن الحسین است.
گفت: مگر نه چنین است که خدا علی بن الحسین را کشت!؟
حضرت سجاد علیه السّلام فرمود: من برادری داشتم که نامش علی بن الحسین بود و مردم او را شهید کردند.
ابن زیاد گفت: بلکه خدا او را کشت.
حضرت سجاد علیه السّلام فرمود: «اللَّهُ یَتَوَفَّی الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ الَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها. » -. زمر / ۴۲ - {خدا مردم را در موقع موت میمیراند و آن افرادی را که در خواب نمرده اند نیز میمیراند. }
ابن زیاد گفت: تو این جرات را داری که جواب مرا بدهی؟ ببرید گردن او را بزنید!
راوی میگوید: شنیدم که عمه اش زینب گفت: ای پسر زیاد! تو احدی را برای ما باقی نگذاشتی. اگر تصمیم قتل وی را داری پس مرا نیز با او بکش! -. الملهوف: ۱۴۴ -
شیخ مفید و ابن نما مینگارند:
زینب حضرت سجاد علیه السّلام را در بر گرفت و فرمود: ای پسر زیاد! آن مقداری که از خونهای ما ریختی برای تو کافی است.
سپس حضرت سجاد علیه السّلام را در آغوش گرفت و فرمود: به خدا قسم من از این علی بن الحسین علیهما السّلام جدا نمی شوم. که اگر میخواهی او را بکشی مرا هم با وی بکش.
ابن زیاد پس از این که ساعتی به حضرت زینب و حضرت سجاد علیهما السّلام نگاه کرد، گفت:
تعجب میکنم از حس خویشاوندی این زن! به خدا قسم من این طور گمان میکنم این زن دوست دارد من او را با این مرد بکشم!!
این مرد را رها کنید، همین بیماری ای که دارد برایش کافی خواهد بود.
سید بن طاوس مینویسد: حضرت سجاد علیه السّلام به حضرت زینب فرمود: عمه! آرام باش تا من با ابن زیاد تکلم کنم.
سپس آن حضرت متوجه ابن زیاد شد و فرمود:
ای پسر زیاد! آیا مرا به قتل تهدید میکنی، آیا نمی دانی شهید شدن عادت ما میباشد و بزرگواری ما به وسیله شهادت است؟
سپس ابن زیاد دستور داد تا حضرت علی بن الحسین علیهما السّلام را با زنان وارد خانه ای کردند که جنب مسجد اعظم بود.
حضرت زینب فرمود: هیچ زن عربی غیر ازام ولد و مملوک نزد ما نیاید، زیرا آنان اسیرند و ما هم اسیر هستیم.
قَالَ السَّیِّدُ وَ ابْنُ نَمَا ثُمَّ الْتَفَتَ ابْنُ زِیَادٍ إِلَی عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ فَقَالَ مَنْ هَذَا فَقِیلَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ فَقَالَ أَ لَیْسَ قَدْ قَتَلَ اللَّهُ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ فَقَالَ عَلِیٌّ قَدْ کَانَ لِی أَخٌ یُسَمَّی عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ قَتَلَهُ النَّاسُ فَقَالَ بَلِ اللَّهُ قَتَلَهُ فَقَالَ عَلِیٌّ- اللَّهُ یَتَوَفَّی الْأَنْفُسَ حِینَ مَوْتِها وَ الَّتِی لَمْ تَمُتْ فِی مَنامِها [۳] فَقَالَ ابْنُ زِیَادٍ وَ لَکَ جُرْأَةٌ عَلَی جَوَابِی اذْهَبُوا بِهِ فَاضْرِبُوا عُنُقَهُ فَسَمِعَتْ عَمَّتُهُ زَیْنَبُ فَقَالَتْ یَا ابْنَ زِیَادٍ إِنَّکَ لَمْ تُبْقِ مِنَّا أَحَداً فَإِنْ عَزَمْتَ عَلَی قَتْلِهِ فَاقْتُلْنِی مَعَهُ وَ قَالَ الْمُفِیدُ وَ ابْنُ
نَمَا فَتَعَلَّقَتْ بِهِ زَیْنَبُ عَمَّتُهُ وَ قَالَتْ یَا ابْنَ زِیَادٍ حَسْبُکَ مِنْ دِمَائِنَا وَ اعْتَنَقَتْهُ وَ قَالَتْ وَ اللَّهِ لَا أُفَارِقُهُ فَإِنْ قَتَلْتَهُ فَاقْتُلْنِی مَعَهُ [۴] فَنَظَرَ ابْنُ زِیَادٍ إِلَیْهَا وَ إِلَیْهِ سَاعَةً ثُمَّ قَالَ عَجَباً لِلرَّحِمِ وَ اللَّهِ إِنِّی لَأَظُنُّهَا وَدَّتْ أَنِّی قَتَلْتُهَا مَعَهُ
دَعُوهُ فَإِنِّی أَرَاهُ لِمَا بِهِ.
وَ قَالَ السَّیِّدُ فَقَالَ عَلِیٌّ لِعَمَّتِهِ اسْکُتِی یَا عَمَّةِ حَتَّی أُکَلِّمَهُ ثُمَّ أَقْبَلَ علیه السلام فَقَالَ أَ بِالْقَتْلِ تُهَدِّدُنِی یَا ابْنَ زِیَادٍ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّ الْقَتْلَ لَنَا عَادَةٌ وَ کَرَامَتَنَا الشَّهَادَةُ ثُمَّ أَمَرَ ابْنُ زِیَادٍ بِعَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیهما السلام وَ أَهْلِهِ فَحُمِلُوا إِلَی دَارٍ إِلَی جَنْبِ الْمَسْجِدِ الْأَعْظَمِ
----------
[۳]: ۳. الزمر: ۴۲.
[۴]: ۴. الملهوف ص ۱۴۴.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔸اضافه کردن چهارصد نفر به خانواده خویش در زمان حمله لشگر یزید توسط امام سجاد علیه السلام
از ابن اعرابی نقل شده است: وقتی یزید بن معاویه به فرماندهی مسلم بن عقبه سپاهی به مدینه فرستاد و خون اهل مدینه را بر او حلال کرد، حضرت علی بن الحسین علیهما السلام چهار صد نفر از ما را جزء خانواده خود قرار داد و مخارج ما را تامین کرد، تا سپاه مسلم بن عقبه از بین رفت.
همین عمل نیز از آن جناب در زمانی که ابن الزبیر دستور داد بنی امیه را از حجاز خارج کنند، نقل شده است.
این مطلب در کتب مختلفی از اهل سنت نیز نقل شده است از جمله:
البصائر والذخائر نویسنده : أبو حيّان التوحيدي (م حدودا ۴۰۰ ق) جلد : 8 صفحه : 74
که در اضافه نقل آن آمده است:
زنی از اهل قریش بعد از این پناه دادن امام سجاد علیه السلام گفته بود :والله نزد پدر و مادرم اینگونه در آسایش و نعمت نبودم»
وَ قَالَ ابْنُ الْأَعْرَابِیِّ: لَمَّا وَجَّهَ یَزِیدُ بْنُ مُعَاوِیَةَ عَسْکَرَهُ لِاسْتِبَاحَةِ أَهْلِ الْمَدِینَةِ ضَمَّ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام إِلَی نَفْسِهِ أَرْبَعَمِائَةٍ مِنَّا یَعُولُهُنَّ إِلَی أَنِ انْقَرَضَ جَیْشُ مُسْلِمِ بْنِ عُقْبَةَ وَ قَدْ حُکِیَ عَنْهُ مِثْلُ ذَلِکَ عِنْدَ إِخْرَاجِ ابْنِ الزُّبَیْرِ بَنِی أُمَیَّةَ مِنَ الْحِجَازِ
فقالت امرأةٌ من قريش: ما عشت والله بين أبويّ بمثل ذلك التتريف.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰اهل صبر، اهل فضل، همسایگان خدا در کلام امام سجاد علیه السلام به نقل از رسول خدا صلی الله علیه وآله
نکته:
مسندالامام السجاد روایتی شبیه به این روایت را از ابوحمزه ثمالی به نقل از امام سجاد علیه السلام نقل کرده است. اما نقل ذیل را بحار به نقل از امالی از امام باقر به نقل از پدر بزرگوار خویش نقل می کند:
"امالی شیخ طوسی: امام باقر از پدران خود از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل فرموده اند که وقتی روز قیامت فرا میرسد، خداوند خلائق را در زمین واحدی جمع میکند و منادی از جانب خدا ندایی سر میدهد که آخرین نفرشان مانند اولین نفرشان میشنود که منادی میگوید:
اهل صبر کجایند؟
پس گروهی از مردم میایستند و گروهی از ملائکه به استقبالشان میروند و به آنان میگویند:
این صبرتان که به خاطر آن برخاستید، چه بود؟
پس میگویند: بر طاعت خدا نفس خود را صبر دادیم و آن را از معاصی خدا با صبر بازداشتیم؛ پس منادی از جانب خدا ندا سر میدهد: بندگانم راست گفتند؛ راهشان را باز کنید تا بدون حساب وارد بهشت شوند؛
سپس منادی ندایی دیگر سر میدهد که آخرین نفرشان مانند اولین نفرشان میشنود و میگوید:
اهل فضل کجایند؟
پس گروهی از مردم میایستند و گروهی از ملائکه به استقبالشان میروند و به آنان میگویند: این چه فضیلتی بود که آن را ردای خود قرار دادید؟
پس میگویند: با ما در دنیا با جهالت رفتار شد و ما تحمل کردیم و به ما بد کرده شد و ما بخشیدیم.
پس منادی از نزد خدا ندا میدهد: بندگانم راست گفتند؛ راهشان را باز کنید تا بدون محاسبه وارد بهشت شوند.
سپس منادی ندایی دیگری از جانب خدای عزوجل ندا سر میدهد که آخرین نفرشان مانند اولین نفرشان میشنود و میگوید:
همسایگان خدای جل جلاله در خانه او کجایند؟
پس گروهی از مردم میایستند و گروهی از ملائکه به استقبالشان میروند و به آنان میگویند: این چه عملی بود که آن را در سرای دنیا انجام دادید که به سبب آن از همسایگان خدای متعال در خانه او شدید؟ پس میگویند: ما به خاطر خدای عزوجل دوست میداشتیم و به خاطر او بذل و بخشش میگردیم و به خاطر او یکدیگر را یاری میکردیم؛ پس منادی از نزد خدا ندا میدهد: بندگانم راست گفتند؛ راهشان را باز کنید تا بدون محاسبه وارد جوار رحمت خدا در بهشت شوند.
سپس امام باقر علیه السلام فرمود: پس اینان همسایگان خدا در خانه اویند و مردم میترسند در حالی که اینان ترس ندارند و مردم حسابرسی میشوند ولی اینان حسابرسی نمی شوند. -. امالی طوسی: ۱۱۰ -
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
متن عربی روایت:
الأمالی للشیخ الطوسی الْمُفِیدُ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْوَلِیدِ عَنْ أَبِیهِ عَنِ الصَّفَّارِ عَنِ ابْنِ عِیسَی عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ صَبَّاحٍ الْحَذَّاءِ عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله قَالَ: إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ جَمَعَ اللَّهُ الْخَلَائِقَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ وَ نَادَی مُنَادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ یَسْمَعُ آخِرُهُمْ کَمَا یَسْمَعُ أَوَّلُهُمْ یَقُولُ أَیْنَ أَهْلُ الصَّبْرِ قَالَ فَیَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ فَتَسْتَقْبِلُهُمْ زُمْرَةٌ مِنَ الْمَلَائِکَةِ فَیَقُولُونَ لَهُمْ مَا کَانَ صَبْرُکُمْ هَذَا الَّذِی صَبَرْتُمْ فَیَقُولُونَ صَبَّرْنَا أَنْفُسَنَا عَلَی طَاعَةِ اللَّهِ وَ صَبَّرْنَاهَا عَنْ مَعْصِیَتِهِ قَالَ فَیُنَادِی مُنَادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ صَدَقَ عِبَادِی خَلُّوا سَبِیلَهُمْ لِیَدْخُلُوا الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسَابٍ قَالَ ثُمَّ یُنَادِی مُنَادٍ آخَرُ یَسْمَعُ آخِرُهُمْ کَمَا یَسْمَعُ أَوَّلُهُمْ فَیَقُولُ أَیْنَ أَهْلُ الْفَضْلِ فَیَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ فَتَسْتَقْبِلُهُمُ الْمَلَائِکَةُ فَیَقُولُونَ مَا فَضْلُکُمْ هَذَا الَّذِی تَرَدَّیْتُمْ [۱] بِهِ فَیَقُولُونَ کُنَّا یُجْهَلُ عَلَیْنَا فِی الدُّنْیَا فَنَحْتَمِلُ وَ یُسَاءُ إِلَیْنَا فَنَعْفُو قَالَ فَیُنَادِی مُنَادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ تَعَالَی صَدَقَ عِبَادِی خَلُّوا سَبِیلَهُمْ لِیَدْخُلُوا الْجَنَّةَ بِغَیْرِ حِسَابٍ قَالَ ثُمَّ یُنَادِی مُنَادٍ مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ یَسْمَعُ آخِرُهُمْ کَمَا یَسْمَعُ أَوَّلُهُمْ فَیَقُولُ أَیْنَ جِیرَانُ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ فِی دَارِهِ فَیَقُومُ عُنُقٌ مِنَ النَّاسِ فَتَسْتَقْبِلُهُمْ زُمْرَةٌ مِنَ الْمَلَائِکَةِ فَیَقُولُونَ لَهُمْ مَا کَانَ عَمَلُکُمْ [۲] فِی دَارِ الدُّنْیَا فَصِرْتُمْ بِهِ الْیَوْمَ جِیرَانَ اللَّهِ تَعَالَی فِی دَارِهِ فَیَقُولُونَ کُنَّا نَتَحَابُّ فِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ نَتَبَاذَلُ فِی اللَّهِ وَ نَتَوَازَرُ فِی اللَّهِ قَالَ فَیُنَادِی مُنَادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ تَعَالَی صَدَقَ عِبَادِی خَلُّوا سَبِیلَهُمْ لِیَنْطَلِقُوا إِلَی جِوَارِ اللَّهِ فِی الْجَنَّةِ
بِغَیْرِ حِسَابٍ قَالَ فَیَنْطَلِقُونَ إِلَی الْجَنَّةِ بِغَیْرِ حِسَابٍ ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ علیه السلام فَهَؤُلَاءِ جِیرَانُ اللَّهِ فِی دَارِهِ یَخَافُ النَّاسُ وَ لَا یَخَافُونَ وَ یُحَاسَبُ النَّاسُ وَ لَا یُحَاسَبُونَ. (ص ۶۲ – ۶۳)
----------
[۱]: فی المصدر: نودیتم به. م.
[۲]: فی المصدر: ما ذا کان عملکم اه. م.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰چهارصفت نشانه کمال ایمان
امالی طوسی: امام سجاد علیه السلام فرمود: «هر کس در او چهار [صفت] باشد ایمانش کامل است و گناهانش نابود، و با پروردگارش روبرو میشود در حالی که از خشنود است:
۱. هر کس که بپردازد به مردم هر حقی را که خدا برای آنها به گردن او نهاده است،
۲. و زبانش با مردم راست باشد،
۳. و شرم کند از هر چه زشتی است نزد خدا و مردم،
۴.و با خانواده اش خوشرفتار باشد. »
-. امالی شیخ ۱: ۷۱ -
----------
عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ علیهما السلام قَالَ کَانَ أَبِی عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ علیهما السلام یَقُولُ: أَرْبَعٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ کَمَلَ إِیمَانُهُ وَ مُحِّصَتْ عَنْهُ ذُنُوبُهُ وَ لَقِیَ رَبَّهُ وَ هُوَ عَنْهُ رَاضٍ مَنْ وَفَی لِلَّهِ بِمَا جَعَلَ عَلَی نَفْسِهِ لِلنَّاسِ وَ صَدَقَ لِسَانُهُ مَعَ النَّاسِ وَ اسْتَحْیَا مِنْ کُلِّ قَبِیحٍ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ النَّاسِ وَ حَسُنَ خُلُقُهُ مَعَ أَهْلِهِ [۱] .
سن، [المحاسن] عن أبیه عن ابن محبوب: مثله [۲]
[۱]: ۱. أمالی الشیخ ج ۱ ص ۷۱.
[۲]: ۲. المحاسن ص ۸.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
اهل خدا چه کسانی هستند؟ (پنج گروه)
محاسن: علی بن حسین علیه السلام فرمود: موسی فرمود: چه کسانی اهل تو هستند و در زیر سایه تو محفوظ هستند آنگاه که هیچ سایبانی جز رحمت تو وجود ندارد؟
خداوند به او فرمود: آنها کسانی هستند که
۱. قلبهایشان پاک و دستهایشان خاکی است - فقیر هستند-،
۲. کسانی که هرگاه من را یاد کنند عظمت من را یاد میکنند،
۳. کسانی که به طاعت و بندگی من کفایت میکنند آن طور که نوزاد به شیر کفایت میکند.
۴. کسانی که به مسجد پناه میبرند همانند شاهینها که به لانه هایشان پناه میبرند
۵. و کسانی که اگر یکی از چیزهایی که من حرام کردهام حلال شده باشد به مانند پلنگ خشمگین، غضب میکنند.
-. محاسن البرقی: ۱۶ -
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ عَلَیْهِمَا السَّلَامُ قَالَ: قَالَ مُوسَی بْنُ عِمْرَانَ عَلَیْهِ السَّلَامُ یَا رَبِّ مَنْ أَهْلُکَ الَّذِینَ تُظِلُّهُمْ فِی ظِلِّ عَرْشِکَ یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّکَ قَالَ فَأَوْحَی اللَّهُ إِلَیْهِ الطَّاهِرَةُ قُلُوبُهُمْ وَ التَّرِبَةُ أَیْدِیهِمْ الَّذِینَ یَذْکُرُونَ جَلَالِی إِذَا ذَکَرُوا رَبَّهُمْ الَّذِینَ یَکْتَفُونَ بِطَاعَتِی کَمَا یَکْتَفِی الصَّبِیُّ الصَّغِیرُ بِاللَّبَنِ الَّذِینَ یَأْوُونَ إِلَی مَسَاجِدِی کَمَا تَأْوِی النُّسُورُ إِلَی أَوْکَارِهَا وَ الَّذِینَ یَغْضَبُونَ لِمَحَارِمِی إِذَا اسْتُحِلَّتْ مِثْلَ النَّمِرِ إِذَا حَرِدَ [۴] .
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰معنای واژه های «الله، الرحمن، الرحیم»
با توجه به تفسیر المیزان اینگونه به نظر رسید (در حد یک بررسی طلبگی):
1⃣ با توجه به اینکه «الله» اسم عَلَم برای خدا است نباید در هیچ زبانی ترجمه شود
مگر کسی نام پیامبران یا اشخاص دیگر را ترجمه می کند؟
البته الله از واژه «اله» به معنای «پرستش شونده» گرفته شده است.
2⃣ سپس با توجه به اینکه در واژه «رحمن» دو جهت «زیادی» و «گسترش» ملحوظ است شاید واژه «مهر گستر» مناسب تر باشد گرچه اگر بگوییم «بسیار مهر گستر» شاید دقیق تر باشد چون رحمان صیغه مبالغه است.
3⃣ «رحیم» از آن جهت که صفت مشبهه است، ثبوت و بقاء در آن است و باید به صورت صفتی معنا شود چاره ای جز واژه «مهربان» به ذهن نرسید.
🔸در مجموع می توان «بسم الله الرحمن الرحیم» را اینطور ترجمه کرد:
«به نام الله مهرگستر مهربان»
در برخی مقالات دهها ترجمه فارسی نقل شده است که فقط یکی از ترجمه های فارسی دقیقا این چنین معنا کرده است.
برخی ترجمه ها یافت شد که الله را به همان صورت آورده باشند.
الرحمن را کمتر با واژه «مهر گستر» معنا کرده اند.
بسیاری «بخشنده» معنا کرده اند اما مگر واژه «رحمن» مشتق از «رحمت» به معنای مهربانی نیست؟!
و برخی «رحیم» را «آمرزنده» یا «بخشایشگر» معنا کرده اند که همان سوال اینجا هم به ذهن می رسد.
اینکه «رحمن» بر کافر و مومن مهربانی می کند با واژه «مهرگستر» تا حدودی مورد اشاره قرار می گیرد اما اینکه «رحیم» اشاره به رحمت خاص به مومنان است به نظر قابل رساندن با ترجمه نیست فلذا نباید این مشکل را با عوض کردن واژه «مهربان» به «آمرزنده» یا «بخشایشگر» حل کرد.
برخی هم آن را همراه با توضیحاتی کرده اند ولی به نظر می رسد توضیح بیشتر معنا را باید به تفسیر سپرد.
کلمات علامه در المیزان را بخوانید:
«و أما لفظ الجلالة، فالله أصله الإله، حذفت الهمزة لکثرة الاستعمال، و إله من أله الرجل یأله بمعنی عبد، أو من أله الرجل أو وله الرجل أی تحیر، فهو فعال بکسر الفاء بمعنی المفعول ککتاب بمعنی المکتوب سمی إلها لأنه معبود أو لأنه مما تحیرت فی ذاته العقول، و الظاهر أنه علم بالغلبة، و قد کان مستعملا دائرا فی الألسن قبل نزول القرآن یعرفه العرب الجاهلی کما یشعر به قوله تعالی: «وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَهُمْ لَیَقُولُنَّ اللّٰهُ»: الزخرف-۸۷. و قوله تعالی: «فَقٰالُوا هٰذٰا لِلّٰهِ بِزَعْمِهِمْ وَ هٰذٰا لِشُرَکٰائِنٰا»: الأنعام -۱۳۶.
و مما یدل علی کونه علما أنه یوصف بجمیع الأسماء الحسنی و سائر أفعاله المأخوذة من تلک الأسماء من غیر عکس، فیقال: الله الرحمن الرحیم و یقال: رحم الله و علم الله، و رزق الله، و لا یقع لفظ الجلالة صفة لشیء منها و لا یؤخذ منه ما یوصف به شیء منها.
و لما کان وجوده سبحانه، و هو إله کل شیء یهدی إلی اتصافه بجمیع الصفات الکمالیة کانت الجمیع مدلولا علیها به بالالتزام، و صح ما قیل إن لفظ الجلالة اسم للذات الواجب الوجود المستجمع لجمیع صفات الکمال و إلا فهو علم بالغلبة لم تعمل فیه عنایة غیر ما یدل علیه مادة أله.
و أما الوصفان: اَلرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ، فهما من الرحمة، و هی وصف انفعالی و تأثر خاص یلم بالقلب عند مشاهدة من یفقد أو یحتاج إلی ما یتم به أمره فیبعث الإنسان إلی تتمیم نقصه و رفع حاجته، إلا أن هذا المعنی یرجع بحسب التحلیل إلی الإعطاء و الإفاضة لرفع الحاجة و بهذا المعنی یتصف سبحانه بالرحمة.
و الرحمن، فعلان صیغة مبالغة تدل علی الکثرة، و الرحیم فعیل صفة مشبهة تدل علی الثبات و البقاء و لذلک ناسب الرحمن أن یدل علی الرحمة الکثیرة المفاضة علی المؤمن و الکافر و هو الرحمة العامة، و علی هذا المعنی یستعمل کثیرا فی القرآن، قال تعالی:
«الرَّحْمٰنُ عَلَی الْعَرْشِ اسْتَویٰ»: طه-۵. و قال: «قُلْ مَنْ کٰانَ فِی الضَّلاٰلَةِ فَلْیَمْدُدْ لَهُ الرَّحْمٰنُ مَدًّا»: مریم-۷۵. إلی غیر ذلک، و لذلک أیضا ناسب الرحیم أن یدل علی النعمة الدائمة و الرحمة الثابتة الباقیة التی تفاض علی المؤمن کما قال تعالی: «وَ کٰانَ
بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً»: الأحزاب-۴۳. و قال تعالی: «إِنَّهُ بِهِمْ رَؤُفٌ رَحِیمٌ»:
التوبة-۱۱۷. إلی غیر ذلک، و لذلک قیل: إن الرحمن عام للمؤمن و الکافر و الرحیم خاص بالمؤمن.»
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰قصه «پناه آوردن» و حرمت «مهمان»
🔸در ضرب المثل های عربی وقتی خواسته اند از «پناه» بودن کسی برای بینوایان سخن گویند، به «ابو حنبل» «مجیر الجراد» (پناه دهنده به ملخ ها) اشاره شده است و گفته اند: «احمی من مجیر الجراد» یعنی فلانی حتی از «مجیر الجراد» هم بیشتر از بینوا و درمانده حمایت می کند.
قصه را می گویند این بوده که ابو حنبل می بیند عده ای از قبیله «طی» با ظرف هایی به سمت او می آیند.
می گوید: چه کار دارید؟
می گویند: با همسایگان و پناه آوردگان به تو قصد جنگ داریم!
می گوید: کدام همسایگان من؟
می گویند: ملخ هایی که در کنار خیمه تو آمده اند!
می گوید: اکنون که آنها را «جار» و همسایه من نامیدید دیگر به آنها دست نخواهید یافت.
سپس بر اسب خود سوار می شود و نیزه خویش را بر می دارد و قبیله خویش را صدا می زند و می گوید: «قسم به خدا اگر متعرض این ملخ ها شوید شما را خواهم کشت!»
در لغت عرب به پناه دادن «اجاره» به پناه دهنده «مجیر» و به پناه گیرنده «جار» گفته می شود.
🔸«پناه» آنقدر اهمیت دارد که در قرآن به این مضمون فرمود که: اگر یک مشرک از تو طلب امان کرد به او امان بده تا آیات قرآن را بشنود و سپس او را به پناهگاهش برسان!
🔸در بین عرب رسم بر این بود که اگر به کسی پناه می دادند برای حفظ او با دشمن می جنگیدند.
حتی نوشته اند «اوفی بن مطر مازنی» به مردی با خانواده اش پناه داده بود برادر وی به خاطر رسیدن به زن آن مرد، او را کشت. «اوفی» وقتی متوجه ماجرا شد به حرمت «جوار» برادر خویش را قصاص کرد.
و گفت: «سعيت على قيس بذمة جاره لأمنع عرضي إن عرضي ممنّعُ»
به این مضمون که «در عوض پناه گیرنده قصد جان برادرم را کردم تا آبروی خویش را حفظ کنم.»
🔸در ماجرای عاشورا نیز نام نیک حضرت «هانی بن عروه» برای حفظ حرمت «پناه دادن» به سفیر اباعبدالله الحسین علیه السلام تا ابد ماندگار شد.
🔸برخی گفته اند حرمت مهمان در زبان پارسی حتی از عربی بالاتر است زیرا عرب مهمان را «ضیف» می خواند «لانه أضیف الینا» یعنی او یکی از ماست اما «مهمان» در زبان پارسی از واژه «مه» به معنای «سرور» گرفته شده است.
به هر حال چه در فرهنگ عربی و چه در فرهنگ پارسی حرمت «مهمان» همیشه واجب دانسته شده است.
🔸حرمت «امان دادن» تا آنجاست که در روایتی از امام صادق علیه السلام در کافی شریف نیز به آن اشاره شده است.
سكونى گويد: از امام صادق عليه السّلام پرسيدم: معناى فرمايش پيامبر صلّى اللّه عليه و اله كه فرمود: پايينتر درجۀ مسلمانان در مورد امان آنان تلاش مىكند» چيست؟
فرمود: اگر سپاهى از مسلمانان، گروهى از مشركان را محاصره كردند، و مردى آمد و گفت: به من امان بدهيد تا حاكم و صاحب اختيار شما را ببينم و با او مناظره و تبادلنظر كنم و پايينترين سرباز مسلمان به او امان داد، بر بالاترين مقام لشكر واجب است كه به آن امان وفا كند.(۱)
(البته دقت شود که جهات فقهی مساله باید توسط فقیه بیان شود.)
✅غرض اینکه خونخواهی رهبر غیور انقلاب ما که از تبار برترین آزادگان عالم است برای یک «مهمان عزیز» از دل این سیره تمدنی ایمانی برخاسته است که طبق بیان سید مقاومت جناب سید حسن نصرالله (حفظه الله) دشمن پلید صهیونی اصلا آن را نمی فهمد.
(۱)عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ اَلنَّوْفَلِيِّ عَنِ اَلسَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: قُلْتُ لَهُ مَا مَعْنَى قَوْلِ اَلنَّبِيِّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ يَسْعَى بِذِمَّتِهِمْ أَدْنَاهُمْ قَالَ لَوْ أَنَّ جَيْشاً مِنَ اَلْمُسْلِمِينَ حَاصَرُوا قَوْماً مِنَ اَلْمُشْرِكِينَ فَأَشْرَفَ رَجُلٌ فَقَالَ أَعْطُونِي اَلْأَمَانَ حَتَّى أَلْقَى صَاحِبَكُمْ وَ أُنَاظِرَهُ فَأَعْطَاهُ أَدْنَاهُمُ اَلْأَمَانَ وَجَبَ عَلَى أَفْضَلِهِمُ اَلْوَفَاءُ بِهِ .
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰چند موعظه از امام سجاد علیه السلام:
🔸ابو حمزه ثمالی می گوید: نشنیدم کسی زاهدتر از علی بن الحسین علیه السّلام، مگر آنچه از علی بن ابی طالب علیه السّلام به ما رسیده است.
🔸سپس ابوحمزه گفت، وقتی علی بن الحسین علیه السّلام در مورد زهد صبحت میکرد و پند میداد، هر که حضور داشت به گریه میافتاد.
🔸ابوحمزه نقل می کند، در یادداشتی، سخنانی از امام سجاد علیه السّلام درباره زهد خواندم، آن را نوشتم و خدمت ایشان عرضه داشتم، امام آن را تصحیح نمود.
بخشی از آن مواعظ در پی می آید:
[شماره ها جهت توجه بیشتر در بین مضامین حدیث قرار داده شده است.]
۱. پس، از خدا پروا کنید (تقوا پیشه کنید.
۲. و به اصلاح نفس خود [بپردازید]
۳. و به طاعت خدا و آنان که ولایتشان را پذیرفته اید بپردازید.
امید است یک فرد از کوتاهی نمودن گذشته اش در راه خدا، و تضییع حقّ او پشیمان شود [پشیمانی همان توبه است]،
۴. پس از خداوند طلب آمرزش کنید [استغفار کنید] و به سوی او بازگردید،
چرا که او توبه پذیر است و از بدیها در میگذرد، و میداند شما چه میکنید؛
۵. پس از رفاقت و همنشینی با گناهکاران
۶. و یاری ستمگران
۷. و همسایگی تبهکاران پرهیز کنید!
و از فتنه شان برحذر باشید و از آستان ایشان دور شوید.
و بدانید که هر کس با دوستان خدا مخالفت کند، و آیینی جز دین خدا برگزیند و نظرش را با خودسری بر دستور ولی خدا ترجیح دهد، در آتشی درآید که زبانه میکشد، و بدنهایی بی روح و عاری از هر سعادت را میبلعد، ایشان مردگانند و حرارت آتش را نمی یابند.
۸. پس ای دارندگان بینش عبرت گیرید!
۹. و خدا را به شکرانه اینکه شما را هدایت نمود سپاس گویید.
و بدانید شما هرگز از تحت قدرت خداوند به قدرت دیگری خارج نمی شوید. آری خداوند کردار شما را مینگرد سپس به سوی او برانگیخته و فراهم میشوید، پس اندرز را به کار بندید، و رفتار افراد صالح را فرا گیرید. -. تحف العقول: ۲۵۲ -
۱. فَاتَّقُوا اللَّهَ
۲. وَ اسْتَقْبِلُوا مِنْ إِصْلَاحِ أَنْفُسِکُمْ
۳. وَ طَاعَةِ اللَّهِ وَ طَاعَةِ مَنْ تَوَلَّوْنَهُ فِیهَا
لَعَلَّ نَادِماً قَدْ نَدِمَ عَلَی مَا قَدْ فَرَّطَ بِالْأَمْسِ فِی جَنْبِ اللَّهِ وَ ضَیَّعَ مِنْ حَقِّ اللَّهِ
۴. وَ اسْتَغْفِرُوا اللَّهَ وَ تُوبُوا إِلَیْهِ فَإِنَّهُ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ... وَ یَعْفُوا عَنِ السَّیِّئاتِ وَ یَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ
۵. وَ إِیَّاکُمْ وَ صُحْبَةَ الْعَاصِینَ
۶. وَ مَعُونَةَ الظَّالِمِینَ
۷. وَ مُجَاوَرَةَ الْفَاسِقِینَ
احْذَرُوا فِتْنَتَهُمْ وَ تَبَاعَدُوا مِنْ سَاحَتِهِمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّهُ مَنْ خَالَفَ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ وَ دَانَ بِغَیْرِ دِینِ اللَّهِ وَ اسْتَبَدَّ بِأَمْرِهِ دُونَ أَمْرِ وَلِیِّ اللَّهِ فِی نَارٍ تَلْتَهِبُ تَأْکُلُ أَبْدَاناً قَدْ غَابَتْ عَنْهَا أَرْوَاحُهَا غَلَبَتْ عَلَیْهَا شِقْوَتُهَا فَهُمْ مَوْتَی لَا یَجِدُونَ حَرَّ النَّارِ
۸. فَاعْتَبِرُوا یا أُولِی الْأَبْصارِ
۹. وَ احْمَدُوا اللَّهَ عَلَی مَا هَدَاکُمْ وَ اعْلَمُوا أَنَّکُمْ لَا تَخْرُجُونَ مِنْ قُدْرَةِ اللَّهِ إِلَی غَیْرِ قُدْرَتِهِ- وَ سَیَرَی اللَّهُ عَمَلَکُمْ ثُمَ إِلَیْهِ تُحْشَرُونَ فَانْتَفِعُوا بِالْعِظَةِ وَ تَأَدَّبُوا بِآدَابِ الصَّالِحِینَ.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
چند حدیث درباره امانت داری:
1⃣ نوادر راوندی: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس امانت پرداز نباشد ایمان ندارد.
عَنْ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَا إِیمَانَ لِمَنْ لَا أَمَانَةَ لَهُ.
2⃣ امالی صدوق: امام سجاد علیه السلام به شیعه خود میفرمود: بر شما باد ادای امانت. به حق آن کس که محمد را به راستی به پیغمبری مبعوث کرده، اگر کشنده پدرم حسین بن علی همان شمشیر که با آن حضرتش را کشت به من امانت دهد، آن را به وی بازمی گردانم.
عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ علیه السلام قَالَ: سَمِعْتُهُ یَقُولُ لِشِیعَتِهِ عَلَیْکُمْ بِأَدَاءِ الْأَمَانَةِ فَوَ الَّذِی بَعَثَ مُحَمَّداً بِالْحَقِّ نَبِیّاً لَوْ أَنَّ قَاتِلَ أَبِیَ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ علیه السلام ائْتَمَنَنِی عَلَی السَّیْفِ الَّذِی قَتَلَهُ بِهِ لَأَدَّیْتُهُ إِلَیْهِ [۲] .
[۲]: ۲. أمالی الصدوق ص ۱۴۸.
3⃣ جعفر ثانی از پدرانش علیهم السلام، از پیغمبر صلی الله علیه و آله، که فرمود: نگاه نکنید به فراوانی نمازشان و روزه شان و بسیار حج کردنشان و کار خیرشان و زاری کردنشان در شب، نگاه کنید به راست گویی و ادای امانت.
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: لَا تَنْظُرُوا إِلَی کَثْرَةِ صَلَاتِهِمْ وَ صَوْمِهِمْ وَ کَثْرَةِ الْحَجِّ وَ الْمَعْرُوفِ وَ طَنْطَنَتِهِمْ بِاللَّیْلِ وَ لَکِنِ انْظُرُوا إِلَی صِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ [۴] . "عیون اخبارالرضا: ابی آنها. -. عیون اخبارالرضا ۲: ۵۱، امالی صدوق: ۱۸۲ -
4⃣ امام صادق علیه السلام به نقل از پدرش علیهما السلام، از رسول خدا صلی الله علیه و آله، که فرمود: امانت داری توانگری میآورد، و خیانت، به فقر و نداری میکشاند.
در روایت دیگری شبیه این روایت به نقل از امام صادق علیه السلام در نصیحت به فرزندشان:
امانت دار باش تا بی نیاز و غنی شوی
«کُنْ أَمِیناً تَکُنْ غَنِیّاً»
عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ علیهما السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: الْأَمَانَةُ تَجْلِبُ الْغِنَاءَ وَ الْخِیَانَةُ تَجْلِبُ الْفَقْر.
[۵]: ۵. قرب الإسناد ص ۵۵.
5⃣ مشکات الانوار: امام صادق علیه السلام فرمود: خدا هرگز پیغمبری نفرستاده، جز برای تبلیغ راست گویی و ادای امانت، که امانت باید پرداخت شود به خوب و بد.
و از ابی بصیر نقل است که به امام صادق علیه السلام گفتم: ابن ابی یعفور به شما سلام میرساند. فرمود: سلام بر تو و بر او! اگر او را دیدی سلام مرا به او برسان و بگو جعفر بن محمد میگوید: بنگر به مقامی که علی علیه السلام نزد پیغمبر صلی الله علیه و آله به دست آورد، و به آن بچسب که همانا به واسطه راستگویی و ادای امانت بود.
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: إِنَّ اللَّهَ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً قَطُّ إِلَّا بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ فَإِنَّ الْأَمَانَةَ مُؤَدَّاةٌ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ. وَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام إِنَّ ابْنَ أَبِی یَعْفُورٍ یُقْرِئُکَ السَّلَامَ فَقَالَ عَلَیْکَ وَ عَلَیْهِ السَّلَامُ إِذَا رَأَیْتَ ابْنَ أَبِی یَعْفُورٍ فَأَقْرِئْهُ مِنِّی السَّلَامَ فَقُلْ إِنَّ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ یَقُولُ انْظُرْ مَا بَلَغَ بِهِ عَلِیٌّ علیه السلام عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فَالْزَمْهُ فَإِنَّمَا بَلَغَ علیه السلام بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ.
6⃣ کتاب حسین بن سعید و نوادر: رسول خدا صلی الله علیه و آله میفرمود: به دو گوشه صراط در روز قیامت، رحِم است و امانت، و چون صله رحم کننده و امانت پردازنده بر آن بگذرند، او را به دوزخ وارد نکنند.
عَنْ أَبِیهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ قَالَ أَبُو ذَرٍّ إِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ: عَلَی حَافَتَیِ الصِّرَاطِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ الرَّحِمُ وَ الْأَمَانَةُ فَإِذَا مَرَّ عَلَیْهِ الْوَصُولُ لِلرَّحِمِ الْمُؤَدِّی لِلْأَمَانَةِ لَمْ یَتَکَفَّأْ بِهِ فِی النَّارِ.
ادامه در پیام بعد👇👇👇
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
7⃣ اختصاص: امام صادق علیه السلام فرمود: خدای تبارک و تعالی بر شما واجب کرده محبت ما و پیروی از ما را؛ و لازم کرده بر شماها فرمانبری از ما را؛ آگاه باشید که هر کس از ما است، باید به دنبال ما باشد؛ و از شأن ما، پارسایی و کوشش است، و ادای امانت به خوب و بد، و صله رحم، و مهمان نوازی، و گذشت از فرد بدکننده، و هر کس پیرو ما نباشد از ما نیست.
و فرمود: سفیه نباشید، چرا که امامان شما کار سفیهانه انجام نمی دهند.
إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی أَوْجَبَ عَلَیْکُمْ حُبَّنَا وَ مُوَالاتَنَا وَ فَرَضَ عَلَیْکُمْ طَاعَتَنَا أَلَا فَمَنْ کَانَ مِنَّا فَلْیَقْتَدِ بِنَا فَإِنَّ مِنْ شَأْنِنَا الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ أَدَاءَ الْأَمَانَةِ إِلَی الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ صِلَةَ الرَّحِمِ وَ إِقْرَاءَ الضَّیْفِ وَ الْعَفْوَ عَنِ الْمُسِی ءِ وَ مَنْ لَمْ یَقْتَدِ بِنَا فَلَیْسَ مِنَّا.
وَ قَالَ علیه السلام: لَا تَسْفَهُوا فَإِنَّ أَئِمَّتَکُمْ لَیْسُوا بِسُفَهَاءَ.
8⃣ عیون اخبارالرضا: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: امتم رو به خوبی هستند تا با هم مهربانند، و به هم هدیه میدهند، ادای امانت میکنند، از حرام دوری میورزند، مهمان نواز هستند، نماز را به پا میدارند، و زکات میدهند، و اگر این کارها را نکنند، به قحطی و خشکسالی گرفتار میشوند. -. عیون اخبار الرضا۲: ۲۹ -
بِالْأَسَانِیدِ الثَّلَاثَةِ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا تَحَابُّوا وَ تَهَادَوْا وَ أَدَّوُا الْأَمَانَةَ وَ اجْتَنَبُوا الْحَرَامَ وَ قَرَوُا الضَّیْفَ وَ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّکَاةَ فَإِذَا لَمْ یَفْعَلُوا ذَلِکَ ابْتُلُوا بِالْقَحْطِ وَ السِّنِینَ.
🔰روایتی درباره رضایت به قضای الهی از امام مجتبی علیه السلام
کافی: به نقل از امام جعفر صادق علیه السّلام روایت میکند که فرمود: «روزی امام حسن، عبداللَّه بن جعفر را دید و به وی فرمود: «مؤمن چگونه مؤمن خواهد بود، در صورتی که قسمت و تقدیر خود را ناپسند و مقام و منزلت خود را کوچک میداند، حال آنکه خدا بر او حکومت میکند. من ضمانت میدهم که اگر کسی غیر از رضایت به تقدیر خدا را به قلب خود راه ندهد، هر گاه دعا کند مستجاب شود. »
[الکافی] الْعِدَّةُ عَنِ الْبَرْقِیِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: لَقِیَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِیٍّ علیه السلام عَبْدَ اللَّهِ بْنَ جَعْفَرٍ فَقَالَ یَا عَبْدَ اللَّهِ کَیْفَ یَکُونُ الْمُؤْمِنُ مُؤْمِناً وَ هُوَ یَسْخَطُ قِسْمَهُ وَ یُحَقِّرُ مَنْزِلَتَهُ وَ الْحَاکِمُ عَلَیْهِ اللَّهُ وَ أَنَا الضَّامِنُ لِمَنْ لَمْ یَهْجُسْ فِی قَلْبِهِ إِلَّا الرِّضَا أَنْ یَدْعُوَ اللَّهَ فَیُسْتَجَابَ لَهُ.
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
واکنش امام مجتبی به فوت دختر خویش:
پس از وفات یکی از دختران حضرت برخی اصحاب به ایشان تسلیت گفتند که امام در پاسخ آنان پس از ابراز تسلیم در برابر قضای الهی نوشتند:
« ... کَانَتْ أَمَةً مَمْلُوکَةً سَلَکَتْ سَبِیلًا مَسْلُوکَةً صَارَ إِلَیْهَا الْأَوَّلُونَ وَ سَیَصِیرُ إِلَیْهَا الْآخِرُونَ وَ السَّلَامُ.»
یعنی این دختر بنده و کنیز خدای متعال بود که به راهی طی شده رفت که اولین ها از آن رفتند و دیگران نیز همان راه را طی خواهند کرد.
🔰موعظه ای که وظیفهی هر مسلمانی یادگیری و حفظ آن است.
🔸تاکید امام مجتبی بر روایتی از پیامبر و سپس توصیف هلاکت مردم زمان و تبیین ایمان حقیقی وصفات مومنین حقیقی
[پیش نیاز های ایمان حقیقی:]
🔸پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خدای بزرگ به من وحی کرد:
ای برادر پیامبران!
ای برادر مرسلین!
ای برادر بیمدهندگان!
قوم خود را بترسان و بگو:
«جز با
۱. دلهای نرم گشته
۲. و زبانهای راست گفتار
۳. و دستانی پاکیزه
۴. و دامانی پاک
وارد خانهای از خانههای من نشوند.»
۵. و همچنین وارد خانهای از خانههای من نشوند در حالی که کسی را به گردن آنها حق ظالمانهای مانده باشد
چرا که تا زمانی رو به روی من به نماز ایستاده او را لعنت میکنم تا مگر آن که آن حق را به صاحبانش بازگرداند،
پس از آن که حقوق دیگران را ادا کرد، من گوش او خواهم بود که بدان میشنود و چشم او خواهم شد که بدان بنگرد و از اولیاء و اصفیای من گردد و همسایه من شود با پیامبران و صدیقان و شهداء و صالحان.
امام حسن بن علی علیهماالسلام فرمود:
«هر کس این حدیث را حفظ نکند در عقل و مروت خود ناقص خواهد بود.»
راوی میگوید: گفتیم: چرا چنین است ای پسر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم!
پس امام گریست و شروع به صحبت کرد و فرمود:
«اگر تنی از مهاجران یا انصار از درب این مسجد شما نگاه کند، جز از رو به قبله ایستادن چیزی از کارهای آنان سر در نمیآورد.»
سپس سه بار فرمود: «مردم نابود شدند».
[علل هلاکت مردم زمان امام:]
و سپس برای استدلال بر این گفتار ادامه داد و فرمود:
«۱. به خاطر سخن بدون عمل،
۲. معرفت بدون صبر،
۳. توصیف بدون تصدیق،
۴. وعدهی بدون وفا،
مرا چه میشود
۵. مردانی میبینم که عقل ندارند،
۶. تنهایی میبینم که دل ندارند،
۷. در دین پا گذاشته و سپس از آن برون شدهاند،
۸. تحریم کردهاند و سپس حلال کردهاند.
۹. شناختهاند و سپس انکار کردهاند
و دین هر کدامتان بر زبانهایتان است.
چنانچه از هر یک از شما بپرسی: آیا به روز حساب ایمان داری؟. خواهد گفت: آری! اما به مالک روز دین «روز قیامت» قسم که دروغ میگوید؛
[اخلاق مومنان]
همانا که از اخلاق مؤمنان
۱. پایداری در دین
۲. و احتیاط در حین نرمخویی،
۳. و ایمان در یقین،
۴. و حرص در فراگیری،
۵. و مهربانی در خشونت،
۶. و خویشتن داری در عین تحکم،
۷. و صرفهجویی در عین ثروت،
۸. و شیک بودن در عین تنگدستی،
۹. و کنارهجویی از آزمندی
۱۰. و کسب حلال و نیکی در عین پایداری،
۱۱. و سرزندگی و شادابی در عین هدایت
۱۲. و خودداری از شهوترانی است.
۱۳. همانا که مؤمن پناهنده به خداوند است،
۱۴. بر آن که دشمن بدارد، ستم نکند
۱۵. و در راه آن که دوستش دارد دست خویش را به گناه نیالاید
۱۶. و آنچه که به امانت دارد پایمال نسازد
۱۷. نه حسد ورزد،
۱۸. نه طعن بر شخصیت کسی زند.
۱۹. به حق اعتراف نماید هر چند شاهد آن نباشد.
۲۰. از لقب زشت به اشخاص دادن پرهیز میکند.
۲۱. در نماز خاشع است
۲۲. و به سوی زکات شتاب کننده است.
۲۳. در لغزشگاهها باوقار است
۲۴. و در رفاه شکرگزار است
۲۵. بدانچه که نزد اوست قانع است
۲۶. و مدعی آنچه که از آن او نیست نباشد.
۲۷. به هنگام یأس چلانده نشود
۲۸. و خست او را از کار نیکی که بخواهد، باز ندارد،
۲۹. با مردم معاشرت دارد برای اینکه ۳۰. به دانایی برسد و چیزی یاد بگیرد.
۳۱. و با آنان گفتگو کند تا این که بفهمد
۳۲. و اگر مورد ستم قرار گرفت یا بر او تجاوز شد، شکیبا باشد تا خدای رحمن یاور او باشد.
حضرت امام حسن علیهالسلام میفرماید: به این حدیث جندب بن عبدالله مرا موعظه کرد و جندب گفت: به این حدیث پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مرا موعظه کرد و گفت: وظیفهی هر مسلمانی یادگیری و حفظ آن است.)
بدیهی است که شماره گذاری ها برای روشن تر شدن و جدا شدن جملات است.
متن عربی👇👇👇
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
متن عربی روایت بالا:
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم: ان الله تعالی أوحی الی:
یا أخا النبیین،
یا أخا المرسلین،
یا أخا المنذرین،
أنذر قومک ألا یدخلوا بیتا من بیوتی الا بقلوب سلیمة، و ألسن صادقة، و أید نقیة و فروج طاهرة و لا یدخلوا بیتا من بیوتی و لأحد عندهم مظلمة فانی ألعنه ما دام قائما بین یدی یصلی حتی یرد تلک المظلمة الی أهلها، فأکون سمعه الذی یسمع به، و أکون بصره الذی یبصر به، و یکون من أولیائی و أصفیائی، و یکون جاری مع النبیین و الصدیقین و الشهداء و الصالحین.
روی عن الحسن بن علی علیهماالسلام انه قال:
من لم یحفظ هذا الحدیث کان ناقصا فی مروته و عقله.
قلنا: و ما ذاک یابن رسول الله؟ فبکی و أنشأ یحدثنا فقال: لو أن رجلا من المهاجرین أو الأنصار، یطلع من باب مسجدکم هذا ما أدرک شیئا مما کانوا علیه الا قبلتکم هذه ثم قال:
هلک الناس «ثلاثا»، بقول و لا فعل
و معرفة، و لا صبر.
و وصف و لا صدق،
و وعد و لا وفاء،
ما لی اری رجالا و لا عقول.
و أری أجساما و لا أری قلوبا
دخلوا فی الدین ثم خرجوا منه
و حرموا ثم استحلوا
و عرفوا ثم أنکروا
و انما دین أحدکم علی لسانه، و لئن سألته هل یؤمن بیوم الحساب؟.
قال: نعم کذب و مالک یوم الدین.
ان من أخلاق المؤمنین
قوة فی دین،
و حزما فی لین،
و ایمانا فی یقین
و حرصا فی علم
و شفقة فی مقت
و حلما فی حکم
و قصدا فی غنی
و تجملا فی فاقة،
و تحرجا عن طمع،
و کسبا من حلال،
و برا فی استقامة
و نشاطا فی هدی
و نهیا عن شهوة.
ان المؤمن عواذ بالله،
لا یحیف علی من یبغض،
و لا یأثم فیمن یحب
و لا یضیع ما استودع،
و لا یحسد،
و لا یطعن
و یعترف بالحق و ان لم یشهد علیه
و لا ینابز بالألقاب.
فی الصلاة متخشع
و الی الزکاة مسارع
و فی الزلات وقور
و فی الرخاء شکور،
قانع بالذی عنده
لا یدعی ما لیس به
لا یجمع فی قنط
و لا یغلبه الشح عن معروف یریده
یخالط الناس لیعلم
و یناطق لیفهم
و ان ظلم أو بغی علیه صبر حتی یکون الرحمن الذی ینتصر له.
قال الحسن وعظنی بهذا الحدیث جندب بن عبدالله، و قال جندب: وعظنی بهذا الحدیث رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و قال:
حق علی کل مسلم تعلمه و حفظه. .
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
مواعظی از امام مجتبی علیه السلام
روایتی زیبا در بیان چند صفت یکی از دوستان اهل بیت
رضایت به قضای الهی
موعظه ای بسیار جامع که امام فرمود: وظیفه هر مسلمانی یادگیری آن است
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat
🔰 آثار معنوی زیارت سیدالشهدا علیه السلام
گرفتاری ها و نگرانی های انسان دنیا و آخرت را در بر می گیرد به همین دلیل برخی در زیارت، حاجت دنیوی دارند و برخی اخروی.
اما برخی زائرین حاجات معنوی نیز دارند، حاجات و خواسته هایی که نه محدود به دنیا است و نه آخرت.
حضرت آیتالله سعادت پرور در کتاب فروغ شهادت، آثار زیارت را به سه قسمت تقسیم کرده اند:
الف) آثار دنیوی
ب) آثار اخروی
ج) آثار معنوی
🔸آثار دنیوی مثل:
۱. برآورده شدن حاجات
۲. کفایت از امور دنیوی
۳. جلب روزی
۴. حفظ زائر و خانواده وی
۵. حساب نشدن از عمر
و ...
🔸حاجات اخروی مثل:
۱. بخشش تمام گناهان
۲. ثواب ده هزار برابری هزینه زیارت
۳. نوشته شدن هزار حج
۴. و هزار عمره
۵. و هزار شهید از شهدای بدر
۶. و هزار روزه دار
۷. و هزار صدقه مقبوله
۸. و هزار آزاد کردن بنده
۹. و اگر در همان سال زیارت از دنیا برود نجات از فشار قبر و ...
۱۰. سیراب شدن از حوض کوثر
۱۱. عبور از پل صراط
۱۲. رهایی از حساب و موقف
۱۳. کسی که پیاده باشد به هر قدم یک یا هزار حسنه و ...
۱۴. بهره مندی از سفره های نورانی
۱۵. همسایگی با امیرالمومنین علیه السلام و فاطمه زهرا سلام الله علیها
و ...
🟢 اما آثار معنوی:
برخی آثار هستند که هم در دنیا هستند و هم آخرت و البته با حاجات دنیایی مانند برآورده شدن قرض و شفای بیماری جسمی و حاجات اخروی مانند حور و قصور بهشتی متفاوت هستند.
آثار معنوی به عنوان نمونه در چند روایت بررسی می شود:
🔸 اینکه امام صادق علیه السلام فرمود:
«إِنَّ الرَّجُلَ یَخْرُجُ إِلَی قَبْرِ الْحُسَیْنِ علیه السلام فَلَهُ إِذَا خَرَجَ مِنْ أَهْلِهِ بِأَوَّلِ خُطْوَةٍ مَغْفِرَةُ ذُنُوبِهِ
ثُمَّ لَمْ یَزَلْ #یُقَدَّسُ بِکُلِّ خُطْوَةٍ حَتَّی یَأْتِیَهُ فَإِذَا أَتَاهُ #نَاجَاهُ اللَّهُ عَبْدِی سَلْنِی أُعْطِکَ ادْعُنِی أُجِبْکَ اطْلُبْ مِنِّی أُعْطِکَ سَلْنِی حَاجَةً أَقْضِهَا لَکَ ...»
یعنی زائر هنگامی که از خانه خارج می شود با اولین قدم همه گناهانش بخشیده می شود و سپس با هر قدمی تقدیس می شود تا هنگامی که به نزد قبر حضرت می رسد خدای متعال با او مناجات می کند و می گوید بنده من از من بخواه تا عطا نمایم ... .
🔸 و امام رضا علیه السلام فرمود:
«مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ علیه السلام
بِشَطِّ فُرَاتٍ کَانَ کَمَنْ #زَارَ_اللَّهَ فَوْقَ عَرْشِهِ.»
یعنی مانند کسی است که خدای متعال را در بالای عرش زیارت کند.
🔸و همچنین امام رضا علیه السلام فرمود:
«کَانَ مِنْ #مُحَدِّثِی_اللَّهِ فَوْقَ عَرْشِهِ»
یعنی از کسانی خواهد بود که بالای عرش الهی با خدا سخن می گویند.
🔸 و اینکه امام صادق علیه السلام فرمود: إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی #یَتَجَلَّی لِزُوَّارِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِ قَبْلَ أَهْلِ عَرَفَاتٍ
یعنی خدای متعال پیش از اهل عرفات بر زائرین امام حسین علیه السلام تجلی می کند.
و برخی روایات دیگر.
آیت الله سعادت پرور از مجموع این روایات نتیجه می گیرد:
۱. زائر حسینی مانند بندگان مخلَص در حق سبحانه فانی می شود.
۲. در دیدن و شنیدن بی انتها می گردد.
۳. ممکن است بگوییم زائر به اسرار عالم یا اسرار لوح محفوظ آگاه می گردد.
۴. حجاب ها بین او و خدای متعال برداشته می شود.
۵. مغفرتی که در بهشت به بندگانش عطا می کند در این عالم به زائر عنایت می فرماید.
۶. به قرب و وصل خدای سبحان نائل می گردد.
۷. خدای سبحان را با دیده دل مشاهده می کند.
و ...
🔴 چندنکته مهم:
۱. ایشان برخی از این بیانات را (آنگونه که روش ایشان است) به صورت احتمال بیان می کنند.
۲. مفاهیمی که در بالا اشاره شد نیازمند توضیح است و غرض از این نوشته اشاره اجمالی به این آثار است.
۳. بدیهی است که این آثار به صورت کامل برای همه زائرین حاصل نخواهد شد و هر کس به مقدار شاکله وجودی و معرفت خویش و البته عنایت حضرت بهره خواهد برد.
۴. شاید بتوان گفت هر عملی چه طاعت و چه معصیت دارای آثار دنیوی، اخروی و معنوی است. یعنی هر گناهی ما را از این آثار معنوی دور می کند و ... .
۴. اینها بخش هایی از بیانات ایشان بود و نکات بسیار دیگری نیز در کلام ایشان هست مه خوب است تمام بیان ایشان مطالعه شود.
کتاب الکترونیکی فروغ شهادت را از سایت همراه نور از این آدرس تهیه فرمایید:
فروغ شهادت
http://hamrahnoor.ir/book/06024
از شرح بی نهایت
https://eitaa.com/azsharhebinahayat