یاد خداوند از نمازگزار تفسیر علی بن ابراهیم روایت ابی جارود از امام باقر علیه السلام در مورد قول خدای تعالی: «وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ»، -. عنکبوت / ۴۵ - {و قطعاً یاد خدا بالاتر است. } آمده است که می‌فرماید: یاد نمازگزاران از سوی خداوند، بزرگتر است از یاد او توسط آنان. آیا نمی بینی که می‌فرماید: « فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ »، -. بقره / ۱۵۲ - {پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم. } تَفْسِیرُ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ، فِی رِوَایَةِ أَبِی الْجَارُودِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام: فِی قَوْلِهِ تَعَالَی وَ لَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ [۱] یَقُولُ ذِکْرُ اللَّهِ لِأَهْلِ الصَّلَاةِ أَکْبَرُ مِنْ ذِکْرِهِمْ إِیَّاهُ أَ لَا تَرَی أَنَّهُ یَقُولُ فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ [۲] . کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

محبوبترین عمل نزد خداوند الخصال: از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: محبوبترین اعمال در نزد خدای عزوجل، نماز و نیکی و جهاد است. عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: إِنَّ أَحَبَّ الْأَعْمَالِ إِلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ الصَّلَاةُ وَ الْبِرُّ وَ الْجِهَادُ [۴] . ---------- [۴]: ۴. الخصال ج ۱ ص ۷۸ ملخصا. کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

اگر نماز گزار می دانست چه چیزی او را فراگرفته است... "الخصال: از امام صادق از پدرانش علیهم السلام روایت شده که امیر المؤمنین علیه السلام فرمود: اگر نمازگزار بداند چقدر از شکوه خداوندی او را فرا گرفته، دوست نمی دارد که سر از سجده بردارد. مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام: لَوْ یَعْلَمُ الْمُصَلِّی مَا یَغْشَاهُ مِنْ جَلَالِ اللَّهِ مَا سَرَّهُ أَنْ یَرْفَعَ رَأْسَهُ مِنَ السُّجُودِ کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

نماز باعث بخشش گناهان و حضرت که درود خدا بر او باد فرمود: هر کس با شناخت حق نماز، به سراغ آن برود، گناهانش آمرزیده می‌شود. مجالس ابن الشیخ: از ابی عثمان روایت کرده که گفت: روزی با سلمان فارسی در زیر درختی نشسته بودیم که شاخه ای از آن را برداشت و آن را تکان داد و برگ هایش بر زمین ریخت، سپس گفت: آیا در مورد کاری که کردم از من نمی پرسید؟ گفتیم: به ما خبر بده. گفت: زیر سایه درختی با رسول خدا صلی الله علیه و آله بودیم که شاخه ای از آن را گرفت و تکان داد و برگ هایش بر زمین ریخت و فرمود: آیا در مورد کاری که کردم از من نمی پرسید؟ عرض کردیم: یا رسول الله! به ما خبر بده. فرمود: بنده مسلمان وقتی برای نماز به پا خیزد، خطاهایش از او فرو می‌ریزد، چنانچه برگ‌های این شاخه فرو ریختند. وَ قَالَ علیه السلام: مَنْ أَتَی الصَّلَاةَ عَارِفاً بِحَقِّهَا غُفِرَ لَهُ عَنْ أَبِی عُثْمَانَ قَالَ: کُنَّا مَعَ سَلْمَانَ الْفَارِسِیِّ رَحِمَهُ اللَّهُ تَحْتَ شَجَرَةٍ فَأَخَذَ غُصْناً مِنْهَا فَنَفَضَهُ فَتَسَاقَطَ وَرَقُهُ فَقَالَ أَ لَا تَسْأَلُونِّی عَمَّا صَنَعْتُ فَقُلْنَا أَخْبِرْنَا قَالَ کُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فِی ظِلِّ شَجَرَةٍ فَأَخَذَ غُصْناً مِنْهَا فَنَفَضَهُ فَتَسَاقَطَ وَرَقُهُ فَقَالَ أَ لَا تَسْأَلُونِّی عَمَّا صَنَعْتُ قُلْنَا أَخْبِرْنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ إِنَّ الْعَبْدَ الْمُسْلِمَ إِذَا قَامَ إِلَی الصَّلَاةِ تَحَاتَّتْ عَنْهُ خَطَایَاهُ کَمَا تَحَاتَّتْ وَرَقُ هَذِهِ الشَّجَرَةِ [۴] . امالی طوسی ۱: ۱۷۰ - کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

حسادت ابلیس نسبت به نمازگزار و حضرت که درود خدا بر او باد فرمود: وقتی انسان برای نماز به پا خیزد، ابلیس به خاطر رحمتی که می‌بیند از جانب خدا انسان را فرا می‌گیرد، با حسرت به او می‌نگرد. وَ قَالَ علیه السلام: إِذَا قَامَ الرَّجُلُ إِلَی الصَّلَاةِ أَقْبَلَ إِلَیْهِ إِبْلِیسُ یَنْظُرُ إِلَیْهِ حَسَداً لِمَا یَرَی مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ الَّتِی تَغْشَاهُ کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

دعای مستجاب با هر نماز العیون: امام رضا از پدرانش علیهم السلام روایت می‌کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس واجبی را به جا آورد، در نزد خداوند دعایی مستجاب دارد. عَنْ دَاوُدَ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ أَدَّی فَرِیضَةً فَلَهُ عِنْدَ اللَّهِ دَعْوَةٌ مُسْتَجَابَةٌ [۴] . کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

ترک نماز باعث قحطی العیون: امام رضا روایت می‌کند که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: تا زمانی که امت من به هم محبت ورزند و به یکدیگر هدیه دهند و امانت را به جای آورند و از حرام دوری کنند و مهمان نوازی کنند و نماز به پا دارند و زکات بپردازند، پیوسته در خیر خواهند بود و وقتی چنین نکنند، گرفتار قحطی و خشکسالی می‌گردند. مِنْهُ، بِتِلْکَ الْأَسَانِیدِ عَنْهُ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَا تَزَالُ أُمَّتِی بِخَیْرٍ مَا تَحَابُّوا وَ تَهَادَوْا وَ أَدَّوُا الْأَمَانَةَ وَ اجْتَنَبُوا الْحَرَامَ وَ قَرَوُا الضَّیْفَ وَ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَ آتَوُا الزَّکَاةَ فَإِذَا لَمْ یَفْعَلُوا ذَلِکَ ابْتُلُوا بِالْقَحْطِ وَ السِّنِینَ [۵] . کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

آخرین دستاویز نجات امت مجالس ابن الشیخ: ابو امامه گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: دستگیره‌های اسلام یکی یکی شکسته می‌شود؛ هر گاه دستگیره ای شکسته شد، مردم به دستگیره بعدی چنگ می‌زنند، اولین دستگیره، نقض حکم است و آخرینش نماز. مَجَالِسُ ابْنِ الشَّیْخِ، بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَبِی أُمَامَةَ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَتَنْقُضُنَّ عُرَی الْإِسْلَامِ عُرْوَةً عُرْوَةً کُلَّمَا انْتَقَضَتْ عُرْوَةٌ تَشَبَّثَ النَّاسُ بِالَّتِی تَلِیهَا فَأَوَّلُهُنَّ نَقْضُ الْحُکْمِ وَ آخِرُهُنَّ الصَّلَاةُ [۵] . ---------- [۵]: ۵. أمالی الطوسیّ ج ۱ ص ۱۸۹. کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

نماز و‌ دوری از تکبر در خطبه حضرت فاطمه علیها السلام آمده است: خداوند نماز را واجب کرد تا انسان از کبر دور شود. فِی خُطْبَةِ فَاطِمَةَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهَا: فَرَضَ اللَّهُ الصَّلَاةَ تَنْزِیهاً مِنَ الْکِبْرِ کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

🔸 خاموش کردن آتش گناهان با نماز مجالس صدوق: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده اند: وقت هر نماز که فرا رسد، فرشته ای در میان مردم ندا می‌دهد که ای مردم! برخیزید و آتشی را که در پشت‌های خود روشن کرده اید، با نماز فرو نشانید. عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ آبَائِهِ علیهم السلام قَالَ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله: مَا مِنْ صَلَاةٍ یَحْضُرُ وَقْتُهَا إِلَّا نَادَی مَلَکٌ بَیْنَ یَدَیِ النَّاسِ أَیُّهَا النَّاسُ قُومُوا إِلَی نِیرَانِکُمُ الَّتِی أَوْقَدْتُمُوهَا عَلَی ظُهُورِکُمْ فَأَطْفِئُوهَا بِصَلَاتِکُمْ [۵] . ثواب الأعمال، عن أبیه عن محمد بن یحیی العطار عن محمد بن أحمد الأشعری عن موسی بن جعفر عن الدهقان: مثله [۱] [۱]: ۱. ثواب الأعمال ص ۳۲. کانال «از شرح بی نهایت» https://eitaa.com/azsharhebinahayat

🔸نماز نور چشم پیامبر الخصال: از نبی اکرم صلی الله علیه و آله روایت شده که فرمود: از دنیای شما زنان و عطر برای من دوست داشتنی شده است و نور دیده‌ام نیز در نماز قرار داده شده است. عَنْ یَسَارٍ مَوْلَی أَنَسٍ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: حُبِّبَ إِلَیَّ مِنْ دُنْیَاکُمُ النِّسَاءُ وَ الطِّیبُ وَ جُعِلَ قُرَّةُ عَیْنِی فِی الصَّلَاةِ عَنْ ثَابِتٍ الْبُنَانِیِّ عَنْ أَنَسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه و آله قَالَ: حُبِّبَتْ إِلَیَّ مِنَ الدُّنْیَا ثَلَاثٌ النِّسَاءُ وَ الطِّیبُ وَ جُعِلَتْ قُرَّةُ عَیْنِی فِی الصَّلَاةِ [۱] . [۱]: ۱. الخصال ص ۷۹.

درباره معنای این حدیث نکات زیادی مطرح شده است. اینکه آیا در این حدیث سه امر دنیایی مورد نظر است یا دو امر دنیایی و یک نماز؟ یا اینکه علت قراردادن محبت این دو امر (زنان و عطر) در دل پیامبر چیست؟ علما تفاسیر اجتماعی و عرفانی داشته اند که در جای خود باید ملاحظه شود اما به عنوان یک توضیح کوتاه در سایت خبرگزاری حوزه به نقل از حجت الاسلام سبحانی فرزند آیت الله سبحانی چنین آمده است: در کتاب‌های روایی حدیثی از پیامبر خاتم(ص) نقل شده و این‌که آن حضرت فرمود در «حُبِّب إلیّ من الدنیا ثلاث: النساء، والطیب، و قرة عینی الصلاة». «از دنیای شما برای من سه چیز دوست داشتنی شده است: ۱. زنان بوی خوش، نور چشم من نماز است».      سؤال از این حیث است که چگونه از میان امور دنیا زنان برای پیامبر(ص) دوست داشتنی شده است. در این مورد توضیح دهید که مبادا گروهی آن را به صورت ناصحیح تفسیر کنند.      پاسخ: توضیح حدیث و بیان مقصود واقعی گوینده آن در گرو بیان چند مطلب است که ذیلاً از نظر خوانندگان عزیز می‌گذرد.     ۱. لفظ ثلاث در منابع نیست. مدرک واقعی این حدیث خصال صدوق است در عنوان هر چند کلمه ثلاث آمده ولی در متن روایت کلمه ثلاث نیست. طبعاً عنوان از ناسخ بوده است؛ ولی در وسائل الشیعه ج ۲، ص ۱۴۴ ب ۸۹ از ابواب حمام از خصال نقل شده با لفظ ثلاث در حالی‌که در خصال این حدیث فاقد کلمه «ثلاث» است. شاهد این مطلب اینکه اگر حدیث با لفظ ثلاث همراه بود باید در بیان امر سوم بفرماید: «الصلاة» تا هماهنگ با آن دو تای قبلی (النساء، الطیب) باشد در حالی که می‌بینیم آهنگ سخن در امر سوم دگرگون شده و با دو امر قبلی فرق پیدا کرده و فرموده «و قرة عینی الصلاة».     ۲. فعل حبّب: فعل مجهول است. اصولاً باید در متن حدیث دقت کرد و میان دو نوع گفتار فرق نهاد. الف. «حبّب إلَیَّ یا أحبّ دنیاکم» در اولی، عامل حب خود پیامبر نیست، عاملی از خارج در داشتن این سه چیز را در قلب پیامبر نهادینه کرده است به خلاف اینکه بگوید: «أحبّ من دنیاکم» در این تعبیر اخذ عامل محبت خود پیامبر خواهد بود. آنچه سؤال برانگیز است این است که پیامبر (ص) بفرماید من سه چیز از دنیای شما را دوست دارم در حالی که معنی سخن غیر این است و آن این‌که محبت این امور از مقام دیگر بر قلب من وارد شده است. مسلماً آن عامل، مقام ربوبی است و برای این تحبیب مصلحتی است که در ذیل بیان می‌شود:     ۳. فلسفه القاء حبّ به قلب پیامبر(ص) در این‌جا این سؤال مطرح است که چرا حبّ چنین امور بر پیامبر(ص) نهادینه شده است، جهت آن روشن است؛ اما "طیب" بوی خوش جهت آن روشن است، زیرا که سبب می‌شود دیگران به پیامبر گرایش پیدا کنند و طبعاً سخنان او را بشنوند و هدایت پیدا کنند. اما دربارۀ نساء نکته آن این است که عرب جاهلی دختر کشی می‌کرد و با زنان مانند کالا رفتار می‌کرد، و مسیحیان بالاخص راهبه‌های آنان مردم را به رهبانیت و زندگی تجرد دعوت می‌کردند، پیامبر با این جمله در صدد نقد این امور است که زن، دوست داشتنی است، نباید مانند کالا با آنان رفتار و زندگی مجرد را برگزید. حتّی یهود نیز در ایام عادت زن، با او رفتار بدی داشتند. غرض اینکه هدف از سخن ابطال سنت‌های عرب جاهلی و اهل کتاب است نه دعوت به مسائل جنسی.     آخرین سخن این‌که پیامبر(ص) در بیان امر سوم آهنگ را عوض می‌کند و می‌گوید: «و قرة عینی الصلاة» تو گویی این را می‌رساند دوست داشتن دو امر پیشین معلول عامل خارجی بود اما گرایش ذاتی من به نماز و پرستش خدا است و لذا آیات قرآنی حاکی است که خدا پیامبر را (ص) به خواندن نماز نوافل دعوت کرده و در سوره مزمل می‌فرماید: «قم اللیل الاّ قلیلا» «شب را، جز کمی، بپاخیز! ».

ملا احمد نراقی نیز در معراج السعاده در این باب فرموده است: و چنين ندانى كه هر چه بندگان را پيش از وفات رغبت و ميل به آن است كه دنيا در حق ايشان عبارت از آن است،همه اين‌ها مذموم و بد است،زيرا كه آنچه را آدمى در اين عالم ميل به آن دارد بر دو قسم است: يكى آنكه:فايدۀ آن بعد از مردن به او مى‌رسد،و غرض از تحصيل آن و ميل به آن،اثر و ثمره‌اش در عالم آخرت است،مثل:علم نافع و عمل صالح،كه صاحب آن به آن بلند مى‌شود.بلكه بسا باشد كه آن محبوب‌ترين و لذيذترين چيزها در نزد او باشد.و اين اگرچه از دنياست،-چون حصول آن و التذاذ به آن،در اين عالم نيز متحقق مى‌شود -وليكن از دنياى مذموم نيست،زيرا كه:عمده اثر آن در آخرت به او مى‌رسد.و آن را از دنيا مى‌شمرند به جهت آنكه در آنجا حاصل مى‌شود. و از اين جهت پيغمبر-صلّى اللّه عليه و آله-نماز را از دنيا شمردند و فرمودند: «حبّب إلىّ من دنياكم ثلث الطيب و النساء و قرة عينى في الصّلوة»يعنى:«سه چيز از دنياى شما در نزد من محبوب است:بوى خوش،و زنان،و روشنى چشم من در نماز است». [1] با وجود اينكه نماز از اعمال آخرت است.پس دنياى مذموم عبارت است از لذتى كه وسيله لذت ديگر در آخرت نباشد.و آن نيست مگر تلذّذ به معاصى،و تنعّم در مباحاتى كه زايد بر قدر ضرورت است. و اما تحصيل قدرى كه در بقاء حيات،و معاش عيال،و حفظ آبرو ضرورى است از اعمال صالحه و عبادات حسنه است.چنان كه در احاديث به آن تصريح شده است.

🔸تسبیح گفتن جسم و لباس نمازگزار العلل: از امام صادق از پدرش از امام علی علیهم السلام روایت شده که فرمود: وقتی انسان در حال نماز باشد، جسمش و لباس هایش و تمام اشیاء پیرامونش تسبیح می‌گویند. عَنْ طَلْحَةَ بْنِ زَیْدٍ عَنِ الصَّادِقِ عَنْ أَبِیهِ عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ: إِنَّ الْإِنْسَانَ إِذَا کَانَ فِی الصَّلَاةِ فَإِنَّ جَسَدَهُ وَ ثِیَابَهُ وَ کُلَّ شَیْ ءٍ حَوْلَهُ یُسَبِّحُ [۲] . ---------- [۲]: ۲. علل الشرائع ج ۲ ص ۲۵.

🔸دیدن عذاب تارکان نماز عشا در معراج تفسیر علی بن ابراهیم: از امام صادق علیه السلام روایت شده که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: وقتی مرا شبانه به آسمان بردند، از اقوامی عبور کردم که سرهایشان را با سنگ می‌زدند، گفتم: اینان کیستند ای جبرئیل؟ گفت: اینان کسانی هستند که از نماز عشا خواب می‌ماندند. عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَمَّا أُسْرِیَ بِی إِلَی السَّمَاءِ مَضَیْتُ بِأَقْوَامٍ تُرْضَخُ رُءُوسُهُمْ بِالصَّخْرِ فَقُلْتُ مَنْ هَؤُلَاءِ یَا جَبْرَئِیلُ فَقَالَ هَؤُلَاءِ الَّذِینَ یَنَامُونَ عَنْ صَلَاةِ الْعِشَاءِ [۱] . ---------- [۱]: ۱. تفسیر القمّیّ ص ۳۷۱.

🔸 چرا تارک نماز کافر خوانده شده اما درباره اهل فحشا چنین حکم نشده است؟ قرب الاسناد: از مسعدة بن صدقه روایت شده که گفته است: از امام صادق علیه السلام سؤال شد: چرا زناکار را کافر نمی نامید، اما تارک نماز را گاهی کافر می‌نامید، دلیل این کار چیست؟ فرمود: زیرا زناکار و فردی از این قبیل، این کار را از روی شهوت انجام می‌دهد و در انجام آن، شهوت بر او غالب می‌شود، ولی تارک نماز صرفاً به خاطر کوچک شمردن نماز آن را ترک می‌کند؛ توضیح آنکه، تو زناکاری را پیدا نمی کنی که نزد زنی برود مگر به خاطر لذت بردن و قصدش همین التذاذ است؛ ولی هر کس نماز را از روی عمد ترک کرده است، قصد لذتی از این ترک ندارد و وقتی لذتی در کار نباشد، قصد او فقط خوار شمردن می‌باشد و وقتی قصد خوار شمردن نماز باشد، کفر به وجود می‌آید. عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ قَالَ: سُئِلَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام مَا بَالُ الزَّانِی لَا تُسَمِّیهِ کَافِراً وَ تَارِکُ الصَّلَاةِ قَدْ تُسَمِّیهِ کَافِراً وَ مَا الْحُجَّةُ فِی ذَلِکَ قَالَ لِأَنَّ الزَّانِیَ وَ مَا أَشْبَهَهُ إِنَّمَا یَفْعَلُ ذَلِکَ لِمَکَانِ الشَّهْوَةِ وَ لِأَنَّهَا تَغْلِبُهُ وَ تَارِکُ الصَّلَاةِ لَا یَتْرُکُهَا إِلَّا اسْتِخْفَافاً بِهَا وَ ذَلِکَ لِأَنَّکَ لَا تَجِدُ الزَّانِیَ یَأْتِی الْمَرْأَةَ إِلَّا وَ هُوَ مُسْتَلِذٌّ لِإِتْیَانِهِ إِیَّاهَا قَاصِداً إِلَیْهَا وَ کُلُّ مَنْ تَرَکَ الصَّلَاةَ قَاصِداً إِلَیْهَا فَلَیْسَ یَکُونُ قَصْدُهُ لِتَرْکِهَا لِلِّذَّةِ فَإِذَا انْتَفَتِ اللَّذَّةُ وَقَعَ الِاسْتِخْفَافُ وَ إِذَا وَقَعَ الِاسْتِخْفَافُ وَقَعَ الْکُفْرُ [۲] . -. قرب الاسناد: ۳۲ - ---------- [۲]: ۲. قرب الإسناد ص ۳۲.

🔸 ای نماز گزار! اگر می دانستی با چه کسی مناجات می کنی ... ثواب الاعمال: از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: نمازگزار سه فایده به دست می‌آورد: ۱. وقتی در نماز به پا خیزد، نیکی از پهنه آسمان بر سرش فرو ریخته ۲. و فرشتگان او را از زیر پاهایش تا پهنه آسمان احاطه می‌کنند ۳. و فرشته ای ندا می‌دهد: ای نمازگزار، اگر می‌دانستی با چه کسی مناجات می‌کنی، هیچ وقت از نماز رو نمی گرداندی. عَنْ جَمِیلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: لِلْمُصَلِّی ثَلَاثُ خِصَالٍ إِذَا قَامَ فِی صَلَاتِهِ یَتَنَاثَرُ عَلَیْهِ الْبِرُّ مِنْ أَعْنَانِ السَّمَاءِ إِلَی مَفْرَقِ رَأْسِهِ وَ تَحُفُّ بِهِ الْمَلَائِکَةُ مِنْ تَحْتِ قَدَمَیْهِ إِلَی أَعْنَانِ السَّمَاءِ وَ مَلَکٌ یُنَادِی أَیُّهَا الْمُصَلِّی لَوْ تَعْلَمُ مَنْ تُنَاجِی مَا انْفَتَلْتَ [۲] . ---------- [۲]: ۲. ثواب الأعمال ص ۳۳.

🔸 دو رکعت نماز مستحبی تا بهشت! ثواب الاعمال: از اسماعیل بن یسار نقل شده که شنیدم امام صادق علیه السلام می‌فرمود: از تنبلی بپرهیزید. پروردگارتان مهربان است و سپاسگزار عمل اندک. کسی که برای رضای خدای عزوجل دو رکعت نماز مستحبی به جا آورد، خداوند به خاطر این دو رکعت او را به بهشت می‌برد؛ و اگر برای خشنودی خدای عزوجل یک درهم صدقه دهد، خداوند به واسطه آن صدقه او را در بهشت وارد می‌گرداند؛ و اگر یک روز برای خشنودی خداوند عزوجل روزه بگیرد، خداوند به خاطر آن روزه، او را به بهشت وارد می‌گرداند. عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ یَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ: إِیَّاکُمْ وَ الْکَسَلَ إِنَّ رَبَّکُمْ رَحِیمٌ یَشْکُرُ الْقَلِیلَ إِنَّ الرَّجُلَ لَیُصَلِّی الرَّکْعَتَیْنِ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِمَا وَجْهَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِمَا الْجَنَّةَ وَ إِنَّهُ لَیَتَصَدَّقُ بِالدِّرْهَمِ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ وَ إِنَّهُ لَیَصُومُ الْیَوْمَ تَطَوُّعاً یُرِیدُ بِهِ وَجْهَ اللَّهِ فَیُدْخِلُهُ اللَّهُ بِهِ الْجَنَّةَ [۲] . ---------- [۲]: ۲. ثواب الأعمال ص ۳۶.

🔸 گناه بزرگ عدم اعتقاد به عذاب تارک نماز از ابن سنان نقل کرده، مؤیّد احتمال دوم است. گوید: از محضر امام صادق علیه السلام در مورد مردی که مرتکب یکی از گناهان کبیره می‌شود و بر همان گناه می‌میرد سؤال کردم که آیا این گناه او را از اسلام خارج می‌کند و اگر عذاب شود آیا عذاب او مانند عذاب مشرکان است یا عذابش مدت و پایانی دارد؟ فرمود: کسی که گناه کبیره ای مرتکب شود و گمان کند که آن گناه حلال است، این کار او را از اسلام خارج می‌کند و به شدید ترین حالت عذاب می‌شود؛ و اگر معترف باشد به اینکه گناه کرده و بر آن گناه بمیرد، او را از ایمان خارج کرده ولی از اسلام نه، و عذاب او آسانتر از عذاب نفر اول است. عَنِ ابْنِ سِنَانٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام عَنِ الرَّجُلِ یَرْتَکِبُ الْکَبِیرَةَ مِنَ الْکَبَائِرِ فَیَمُوتُ هَلْ یُخْرِجُهُ ذَلِکَ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ إِنْ عُذِّبَ کَانَ عَذَابُهُ کَعَذَابِ الْمُشْرِکِینَ أَمْ لَهُ مُدَّةٌ وَ انْقِطَاعٌ فَقَالَ مَنِ ارْتَکَبَ کَبِیرَةً مِنَ الْکَبَائِرِ فَزَعَمَ أَنَّهَا حَلَالٌ أَخْرَجَهُ ذَلِکَ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ عُذِّبَ أَشَدَّ الْعَذَابِ وَ إِنْ کَانَ مُعْتَرِفاً أَنَّهُ أَذْنَبَ وَ مَاتَ عَلَیْهِ أَخْرَجَهُ مِنَ الْإِیمَانِ وَ لَمْ یُخْرِجْهُ مِنَ الْإِسْلَامِ وَ کَانَ عَذَابُهُ أَهْوَنَ مِنْ عَذَابِ الْأَوَّلِ. و یؤید الأول ما سیأتی بروایة عبید بن زرارة و قد مر وجه الجمع بینهما فی کتاب الإیمان و الکفر [۲] . ---------- [۲]: ۲. راجع ج ۶۸ ص ۲۹۹- ۳۰۹.

🔸 اگر ستون نباشد ... از عبید بن زراره از امام صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: مثل نماز همچون مثل ستون خیمه است، وقتی ستون برپا باشد، نافع طناب‌ها و میخ‌ها و پرده خیمه است و آن‌ها نیز برپا می‌مانند و اگر ستون بشکند، دیگر طناب‌ها و میخ‌ها و پرده هم سودی ندارند. عَنْ عُبَیْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَثَلُ الصَّلَاةِ مَثَلُ عَمُودِ الْفُسْطَاطِ إِذَا ثَبَتَ الْعَمُودُ نَفَعَتِ الْأَطْنَابُ وَ الْأَوْتَادُ وَ الْغِشَاءُ وَ إِذَا انْکَسَرَ لَمْ یَنْفَعْ طُنُبٌ وَ لَا وَتِدٌ وَ لَا غِشَاءٌ.

🔸 نماز خدمت [نوکری] خدا ... 🔸 بشارت به زکریا در حین نماز ... العیاشی: حسین بن احمد از پدرش روایت می‌کند که شنیدم امام صادق علیه السلام می‌فرمود: طاعت خداوند، خدمت به او در زمین است و هیچ چیز از خدمتش با نماز برابری نمی کند، از اینجا بود که فرشتگان به زکریا ندا دادند {در حالی که وی ایستاده [و] در محراب [خود] نماز می‌خواند. } عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ: إِنَّ طَاعَةَ اللَّهِ خِدْمَتُهُ فِی الْأَرْضِ فَلَیْسَ شَیْ ءٌ مِنْ خِدْمَتِهِ یَعْدِلُ الصَّلَاةَ فَمِنْ ثَمَّ نَادَتِ الْمَلَائِکَةُ زَکَرِیَّا وَ هُوَ قائِمٌ یُصَلِّی فِی الْمِحْرابِ [۵] . ---------- [۵]: ۵. تفسیر العیّاشیّ ج ۱ ص ۱۷۳.

🔸 نماز باعث آمرزش همه گناهان غیر از برخی ... تفسیر الامام علیه السلام: فرموده: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس نمازهای پنج گانه را به جا آورد، خداوند ما بین هر دو نماز، او را از گناهان حفظ می‌کند و مانند کسی است که بر در خانه او رودی جاری باشد که هر روز پنج مرتبه در آن شستشو می‌کند و ذره ای از گناهان در او باقی نمی ماند جز موبقاتی [گناهانی] که عبارت است از انکار نبوت یا امامت یا ستم به برادران مؤمن خویش یا ترک تقیه ای که باعث رساندن زیان به خود و برادران مؤمن خود شود. تَفْسِیرُ الْإِمَامِ علیه السلام، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: مَنْ صَلَّی الْخَمْسَ کَفَّرَ اللَّهُ عَنْهُ مِنَ الذُّنُوبِ مَا بَیْنَ کُلِّ صَلَاتَیْنِ وَ کَانَ کَمَنْ عَلَی بَابِهِ نَهَرٌ جَارٍ یَغْتَسِلُ فِیهِ خَمْسَ مَرَّاتٍ- لَا تُبْقِی عَلَیْهِ مِنَ الذُّنُوبِ شَیْئاً إِلَّا الْمُوبِقَاتِ الَّتِی هِیَ جَحْدُ النُّبُوَّةِ أَوِ الْإِمَامَةِ أَوْ ظُلْمُ إِخْوَانِهِ الْمُؤْمِنِینَ أَوْ تَرْکُ التَّقِیَّةِ حَتَّی یُضِرَّ بِنَفْسِهِ وَ إِخْوَانِهِ الْمُؤْمِنِینَ [۶] . [۶]: ۶. التفسیر المنسوب الی الامام العسکریّ علیه السلام ص ۱۱۲.

🔸 امیدبخش ترین آیه قرآن؟ از ابو حمزه ثمالی روایت شده است که شنیدم یکی از دو امام [صادق یا باقر] علیهما السلام می‌فرمود: علی علیه السلام به مردم رو کرد و فرمود: شما به کدام آیه در کتاب خداوند امیدوارتر هستید؟ برخی گفتند: «إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ»، -. نساء / ۱۱۶ و ۴۸ - {مسلّماً خدا، این را که به او شرک ورزیده شود نمی بخشاید و غیر از آن را برای هر که بخواهد می‌بخشاید. } فرمود: خوب است، ولی این آیه نیست. برخی عرض کردند: «وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ »، -. نساء / ۱۱۰ - {و هر کس کار بدی کند، یا بر خویشتن ستم ورزد. } تا ادامه آیه، فرمود نیک است ولی این نیست. برخی دیگر گفتند: «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ»، -. زمر / ۵۳ - {بگو: ای بندگان من که بر خویشتن زیاده روی روا داشته اید، از رحمت خدا نومید مشوید. } فرمود: نیک است اما این آیه نیست. برخی گفتند: «وَ الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ»، -. آل عمران / ۱۳۵ - {و آنان که چون کار زشتی کنند، یا بر خود ستم روا دارند، خدا را به یاد می‌آورند و برای گناهانشان آمرزش می‌خواهند. } فرمود: خوب است اما این آیه نیست. - فرمود: - سپس مردم سر به زیر انداختند، امام فرمود: شما را چه شده ای جماعت مسلمانان! عرضه داشتند: نه به خدا سوگند، چیز دیگری نمی دانیم. فرمود: شنیدم که رسول خدا صلی الله علیه و آله می‌فرمود: امیدوار کننده ترین آیه در کتاب خدا این آیه است: « وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ » [ادامه آیه در نتهای پیام آمده است] {و در دو طرف روز [اول و آخر آن] و نخستین ساعات شب نماز را برپا دار. } و تمام آیه را قرائت نمود و فرمود: ای علی! قسم به کسی که مرا بر حق بشارت دهنده و انذار دهنده فرستاد، هر کس از شما که برای وضو برخیزد، گناهان از جوارح او فرو می‌ریزد و وقتی با جسم و دل رو به خدا کرد، از نمازش فارغ نشود مگر اینکه مثل روزی که از مادر متولد شده، ذره ای از گناهان در وجود او باقی نماند؛ و اگر بین دو نماز چیزی به دست آورد، به اندازه آن پاداش نصیبش می‌شود تا اینکه نمازهای پنجگانه را برشمرد. سپس فرمود: ای علی! بی تردید مقام و منزلت نمازهای پنجگانه برای امت من مانند رودی جاری است بر در خانه هر یک از شما، پس اگر یکی از شما بر تن خود چرکی داشته باشد و هر روز پنج مرتبه خود را در آن رود شستشو دهد، چه گمان می‌کند؟ آیا در جسم او چرک و آلودگی ای باقی می‌ماند؟ به خدا سوگند که نمازهای پنجگانه نیز برای امت من چنین است. *** تمام آیه: وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ذَٰلِكَ ذِكْرَىٰ لِلذَّاكِرِينَ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺭﻭﺯ ﻭ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﺐ ﺑﺮﭘﺎ ﺩﺍﺭ ، ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎً ﻧﻴﻜﻲ ﻫﺎ ، ﺑﺪﻱ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ، ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﺎﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﺬﻛّﺮ ﻭ ﻳﺎﺩ ﺁﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ .(١١٤) متن عربی حدیث👇👇👇

🔸امیدوارکننده ترین آیه: غَوَالِی اللَّآلِی، وَ مَجْمَعُ الْبَیَانِ [۱]، وَ الْعَیَّاشِیُّ، عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَحَدَهُمَا علیهما السلام یَقُولُ: إِنَّ عَلِیّاً علیه السلام أَقْبَلَ عَلَی النَّاسِ فَقَالَ أَیَّةُ آیَةٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ أَرْجَی عِنْدَکُمْ فَقَالَ بَعْضُهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ وَ یَغْفِرُ ما دُونَ ذلِکَ لِمَنْ یَشاءُ [۲] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا وَ قَالَ بَعْضُهُمْ وَ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً أَوْ یَظْلِمْ نَفْسَهُ [۳] الْآیَةَ قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا فَقَالَ بَعْضُهُمْ یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلی أَنْفُسِهِمْ- لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ [۴] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا وَ قَالَ بَعْضُهُمْ وَ الَّذِینَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ [۵] قَالَ حَسَنَةٌ وَ لَیْسَتْ إِیَّاهَا قَالَ ثُمَّ أَحْجَمَ النَّاسُ فَقَالَ مَا لَکُمْ یَا مَعْشَرَ الْمُسْلِمِینَ قَالُوا لَا وَ اللَّهِ مَا عِنْدَنَا شَیْ ءٌ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه و آله یَقُولُ أَرْجَی آیَةٍ فِی کِتَابِ اللَّهِ- وَ أَقِمِ الصَّلاةَ طَرَفَیِ النَّهارِ وَ زُلَفاً مِنَ اللَّیْلِ [۶] وَ قَرَأَ الْآیَةَ کُلَّهَا وَ قَالَ یَا عَلِیُّ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ بَشِیراً وَ نَذِیراً إِنَّ أَحَدَکُمْ لَیَقُومُ إِلَی وُضُوئِهِ فَتَسَاقَطُ عَنْ جَوَارِحِهِ الذُّنُوبُ فَإِذَا اسْتَقْبَلَ اللَّهَ بِوَجْهِهِ وَ قَلْبِهِ لَمْ یَنْفَتِلْ عَنْ صَلَاتِهِ وَ عَلَیْهِ مِنْ ذُنُوبِهِ شَیْ ءٌ کَمَا وَلَدَتْهُ أُمُّهُ فَإِنْ أَصَابَ شَیْئاً بَیْنَ الصَّلَاتَیْنِ کَانَ لَهُ مِثْلُ ذَلِکَ حَتَّی عَدَّ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسَ ثُمَّ قَالَ یَا عَلِیُّ إِنَّمَا مَنْزِلَةُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ لِأُمَّتِی کَنَهَرٍ جَارٍ عَلَی بَابِ أَحَدِکُمْ فَمَا ظَنَّ أَحَدُکُمْ لَوْ کَانَ فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ ثُمَّ اغْتَسَلَ فِی ذَلِکَ النَّهَرِ خَمْسَ مَرَّاتٍ فِی الْیَوْمِ أَ کَانَ یَبْقَی فِی جَسَدِهِ دَرَنٌ فَکَذَلِکَ وَ اللَّهِ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ لِأُمَّتِی [۷] . [۶]: ۶. هود: ۱۱۴. [۷]: ۷. تفسیر العیّاشیّ ج ۲ ص ۱۶۱.

🔸 قطع ارتباط با پیامبر ... المقنع: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: هر کس نمازش را کوچک بشمارد از من نیست و به خدا سوگند در حوض کوثر بر من وارد نمی شود. الْمُقْنِعُ، قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله: لَیْسَ مِنِّی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ- لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّهِ [۳] . ---------- [۳]: ۳. المقنع ص ۲۳ ط الإسلامیة.