🔹پاسداشت یاد حضرت فاطمۀ زهرا (س) در هنرهای آوایی تا پیشاز انقلاب اسلامی ایران، تنها درون هیئتهای بزرگداشت مقام اهل بیت (ع) و با مرثیهخوانیها یا مولودیخوانیها رقم میخورد. پساز پیروزی انقلاب، این مضمون به موسیقی سازوآوازی راه پیدا کرد و پیرامون آن طی این سالها چندین تکآهنگ و تکسرود در سبکهای کلاسیک، پاپ و سنّتی ساخته و منتشر شدهاند. بااینحال، تا مدتها کمتر اثر موسیقاییای در ارتباط با زندگانی صدیقۀ طاهره (س) در قالب يك آلبوم يا مجموعهاي از قطعهها تولید شد تا آنکه سرانجام پوئمسمفونی «بانوی آب» قرعۀ این کار را به نام خود زد.
🔹«بانوی آب» نخستین اثر موسیقایی کلاسیک ایران و جهان، در قالب سمفونی و دربرگیرندۀ بخشهای مختلف است که موضوع سرگذشت فرزند پیامآور خداوند را دربرمیگیرد. صفی صفوی (1346-) آفرینش این اثر را بر عهده داشته که علاوهبر آهنگسازی به سازآرایی (تنظیم)، نوازندگی و تدریس ویولن نیز میپردازد. حسین قنبری تهیهکنندگی آلبوم و خوانش متن برخی از قطعههای آن را بر عهده داشته و به گفتۀ وی، ساخت و ضبط اين پوئمسمفوني كاملاً با هزينۀ شخصي و بدون پشتیبانی نهادهای دولتی تأمين شده است.
🔹موسیقی، شعر و داستان، بنیانهای «بانوی آب» هستند. همانگونه که اشاره شد قالب این اثر، «پوئمسمفونی» (Poem Symphony) است که در سبک کلاسیک و با الهام از یک داستان، شعر، نقاشی، رویداد یا چشماندازی خاص ساخته میشود. پوئمسمفونی دربرگیرندۀ حداقل یک موومان (Movement) یا قطعه است که بخشهایش با یکدیگر پیوند دارند و ازسوی مجموعهسازهای ارکستر سمفونیک نواخته میشوند.
🔹با درود به دختر گرامی پیامبر خداوند در روزهای شهادت آن حضرت، شما را در این فرسته به آشنایی با پوئمسمفونی «بانوی آب» و شنیدن بخشهایی از آن دعوت میکنیم. آلبوم این اثر ازسوی شرکت فرهنگی-هنری آهنگ پارسیان و نشر کتاب نیستان منتشر شده است .شما میتوانید برای تهیۀ آن به صفحۀ @hosseinghanbari1971 در اینستاگرام پیام دهید.
پینوشت:
۱. طرح استفاده شده در جلد توسط حامد مغروری و همسرشان زینب ربانیخواه طراحی شده است.
۲.در پردههای دوم، چهارم، ششم و هشتم، تصاویری از فرآیند ضبط پوئمسمفونی «بانوی آب» قرار گرفته که ازسوی پروین وحید ثبت شدهاند.
🔺رسانه بافتار
🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35
🔷 مادر حماسهها
۹ مداحی حماسی فاطمی
🔺رسانه بافتار
🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35
🔹«نوحه» نوع خاصی از شعر است که در دفتر شعر شاعر باقی نمیماند بلکه سرازیر میشود به مجالس و محافل ذکر مصائب و مراثی اهل بیت علیهمالسلام. نوحهها به خاطرات خوش معنوی افراد گره میخورند و توسط عموم مردم حفظ و زمزمه میشوند؛ بنابراین میتوان روی کارکردهای نوحه مبتنی بر ارتباط گسترده و ساده مردمی، حساب ویژهای باز کرد.
🔹نوحه میتواند صرفا یادآور وقایع تاریخی باشد که دل هر انسان پاکسیرتی را به درد آورد اما در همان محفل و هیأت بماند، بدون آنکه تحریض یا برانگیختنی بیش از این، برای مخاطب خود داشته باشد. برخی نوحهها به این میزان قانع نیستند و این سطح را تمام ظرفیت نوحه نمیدانند.
🔹بعد از انقلاب اسلامی، با نوع دیگری از نوحهها مواجه شدیم که کارکردی مترقیتر دارند؛ نوحههایی حماسی که نگاهی نو به سیره معصومین (علیهمالسلام) دارند و نزاع تاریخی حق و باطل را تا به امروز امتداد میدهند.
از «با نوای کاروان» صادق آهنگران و «یاد امام و شهدا»ی سعید حدادیان گرفته تا نوحههایی که سال گذشته در محکومیت بلوای «زن، زندگی، آزادی» به صحن هیئت راه یافتند و از قضای روزگار، آن روزها با فاطمیه مصادف بود و ظرفیت فاطمیه، این امکان را به شعرا و مداحان داد تا از آن واقعه تاریخی، برای امروزمان پلی بزنند.
🔹فاطمیه برگی از تاریخ اسلام است که به خاطر تلفیقش از روضه و حماسه، موعد مناسبی برای حماسهسرایی و حماسه خوانی است. در عموم نوحههای فاطمی، بُعد غریبانگی و مظلومیت اهل بیت برجستهتر بوده و در شخصیتپردازی بر روابط احساسی بین حضرت علی و حضرت زهرا تأکید داشتهاند و کمتر رنگوبوی حماسی دارند. در این بین، شعرا و مداحانی با دغدغه اتصال امر تاریخی به امر امروزی و تبیین رابطه ولایی امام و مأموم و تحریض امت به قیام علیه ظلم و باطل، به صحنه آمده و تلفیقی مبارک از روضه و حماسه پدید آوردهاند. دغدغهای که متأسفانه در حال حاضر در بخش کوچکی از شاعران و مرثیهخوانانِ شناختهشده، وجود دارد و همین هم در غالب موارد، تدافعی، واکنشی و وابسته به بروز فتنه یا حادثهای جدید است و هرگز نتوانسته است خلأ جدی حماسه در نوحهها و هیئات را پر کند.
🔹پیش از این، حماسهخوانی را در مداحیهای حسین طاهری بررسی کرده بودیم و اینبار، به سراغ مداحیهای حماسی فاطمی رفتیم که بیشتر در آثار مهدی رسولی، میثم مطیعی و حسین طاهری یافتیم و جالب است که بخش قابل توجهی، مصادف با بلوای «زن، زندگی، آزادی» خوانده شدهاند.
پینوشت: عکس استفاده شده در جلد، صحنه هیئت «ثارالله زنجان» است که توسط مهدی احمدی طراحی شده است.
🔷 با روضههای فاطمیه قد کشیدهایم
۹ مداحی خاطرهانگیز فاطمی
🔺رسانه بافتار
🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35