بافتار
🖋نویسنده: محمدحسین لشکری
جایگاه «شهید» و «شهادت» در فرهنگ شیعه و اسلام به عنوان بهترین و والاترین نوع مرگ بر کسی پوشیده نیست. به همین دلیل بازنمایی «شهادت» در فیلمهای سینمایی از جایگاه مهمی برخوردار است. حتی جایگاه «شهادت» به قدری است که در فیلمهای مهم دفاع مقدس، همین لحظات شهادت است که جزو مهمترین سکانسها میباشند؛ مانند سکانس شهادت «فرجالله سلحشور» در فیلم «پرواز در شب» ساخته «رسول ملاقلیپور» که شهادتی ایستاده و یادآور حماسه حضرت ابوالفضل (ع) است. البته همین به تصویر کشیدن لحظه «شهادت»، از سختی و چالشهایی نیز برخوردار است.
«ابراهیم حاتمیکیا» از معدود فیلمسازانی است که بارها شهادت و شهید شدن را در فیلمهایش نشان داده است. میتوان گفت «حاتمیکیا» کارگردانی مجرب در به تصویر کشیدن فصل(سکانس) شهادت است. «شهادت» در فیلمهای او به قدری مهم است که آن را میتوان مولفهای برای آثار او در نظر گرفت. در واقع «شهادت» در آثار «حاتمیکیا» یک پایانبندی ویژه است که مخاطب در طول فیلم، آماده ملاقات با آن صحنه میشود. همچنین خود قهرمان فیلم نیز در طول داستان مسیری را پیش میرود تا به «آنِ»ِ شهادت مشرف شود.
بنمایه شهادت در مهمترین سکانس فیلمهای «حاتمیکیا» حاضر میشود تا گره داستان را باز کند. پیوند فیلمهای او و شهادت بهقدری حیاتی است که اگر در فیلمی این لحظه مهم وجود نداشته باشد، جای خالیاش حس میشود و نبودنش به چشم میخورد.
سکانس شهادت در آثار «حاتمیکیا» صرفا کارکرد زیباییشناسیِ صرف ندارد. بیننده وقتی شهادت در فیلمهای او را میبیند، فارغ از لذت بردن از فرم اثر،شهادت نیز برای او زیبا میشود. این سخن یعنی امر شهادت با درست به تصویر کشیدن آن برای مخاطب، میتواند موجب تغییر نگاه او به رفتار از جان گذشتن و بهطور خاص «شهادت» شود. بنابراین به تصویر کشیدن «شهادت» در اثری هنری کارکردی اجتماعی نیز دارد؛ چرا که بیان و نشان دادن اهمیت شهید و فناشدن در خدا مسئولیتی اجتماعی را به همراه دارد.
این پست به مرور مهمترین سکانسهای شهادت در آثار «حاتمیکیا» که به طور روشن و صریح، لحظه شهادت در آنها حضور دارد پرداخته است. به همین دلیل، در متن از آغاز تا پایان سکانس شهادت توضیح داده شده است.
بخش اول این مرور را در این فرسته ببینید و بخوانید.
🔺@baftar_resane
#حاتمی_کیا #سینما #شهادت #سینمای_جنگ #دفاع_مقدس
#مدافعان_حرم
بافتار
🖋نویسنده: محمدحسین لشگری
سکانس «شهادت» در آثار «ابراهیم حاتمیکیا» را که دنبال میکنیم، متوجه سیری تکاملی در فیلمهای او میشویم. منظور از این حرف بهطور خاص فیلمهایی است که لحظه شهادت را در آنها نشان داده است. با توجه به این سیری که «حاتمیکیا» از «برج مینو» تا «به وقت شام» پیش رفته است، او در نمایان ساختن لحظه شهادت که بخشی از آن لحظه مربوط به عوالم «غیب» است، به پختگی رسیده است. از این رو «حاتمیکیا» در نمایان ساختن لحظه شهادت از کلیشههایی چون حرکت آهسته دوربین (اسلوموشن) و تبدیل به شعار شدن، دوری میکند. همچنین میتوان گفت که سکانسهای شهادت فیلمهای او دارای نکات واحدی هستند که نشانگر سبک او در فیلمسازی انقلابی است. برای مثال در آثارش، «شهادت» معمولا نوید صبحی روشن را به مخاطب میدهد و ختم به «نور» میشود؛ سکانسی که با نور تمام شود نشان از ادامهدار بودن شهید دارد و از «مردن» و «فراموشی» فاصله میگیرد. شهادت در فیلمهای «حاتمیکیا» معمولا قرابتی با آسمان دارد. مثلا یا در آسمان اتفاق میافتد یا خود آسمان نشان داده میشود.
لحظه با شکوهی که او در آثارش از شهادت نشان میدهد، حاصل نزدیکی او با خود شهید و شهادت است. کما اینکه او در جنگ و در کنار رزمندگان دفاع مقدس حضور داشته و حتی پس از جنگ نیز ارتباطش را با شهدا قطع نکرده است.
در این پست به مرور مهمترین سکانسهای شهادت در آثار «حاتمیکیا» که به طور روشن و صریح شهادت در آنها حضور دارد، پرداخته شده است. به همین دلیل در متن از آغاز تا پایان سکانس شهادت توضیح داده شده است.
در این فرسته، بخش دوم این فیلمها آورده شده است.
🔺@baftar_resane
#حاتمی_کیا #سینما #شهادت #سینمای_جنگ #دفاع_مقدس
#مدافعان_حرم