هدایت شده از بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی
پاسخ تاریخی امام خمینی به شبهات علیه شورای نگهبان
تبارشناسی برخی منتقدان داخلی شورای نگهبان و پاسخ به آن/
به مناسبت موج جدید هجمهها علیه شورای نگهبان در آستانه #انتخابات1400
🔹بعد از سخنرانی 14خرداد مقام معظم رهبری برخی جریانات سیاسی که از مشارکت کاندیداهای ناکارامد خود ناامید شدند، با برداشتی تحریفآمیز از سخنان رهبری تلاش کردند بار دیگر کینههای خود را علیه شورای نگهبان و نظارت استصوابی آن بروز دهند.
برخی شخصیتها و جریانات سیاسی ادعا میکنند که نظارت استصوابی در زمان امام خمینی نبود و در دوره بعد اضافه شد. به موارد زیر توجه کنید:
حسن روحانی:
بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی مجلس اول بود. در آن مجلس، نظارت به این شکل وجود نداشت و حتی شورای نگهبان و این همه دفاتر نظارتی وجود نداشت و همه از جناحهای مختلف آمدند و ثبت نام کردند؛ حتی منافقین هم در آن انتخابات ثبت نام کردند. همچنین گروههایی مانند دفتر هماهنگی، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود.(پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری | 17مهر1398)
علی ربیعی:
وقتی ناظرین انتخابات مجلس اول در اسفند ۵۸، هیچ یک از احزاب و جریانهای سیاسی جامعه را در معرض حذف قرار ندادند چه مفهومی از «نظارت» را در ذهن داشتند؟ در آن روزها مرکب قانون اساسی هنوز خشک نشده بود و هنوز پدران قانون اساسی در میان ما بودند. بنابراین طبیعی است که فکر کنیم آن ناظرین چنانچه در قانون اساسی نیز منعکس شده حق نظارت وحاکمیت بدون قید و شرط را از آن خود ملت میدانستند.(خبرآنلاین | 28دی1398)
سیدعبدالواحد موسوی لاری-عضو مجمع روحانیون مبارز:
بعد از جنگ ما با پدیده ای به نام نظارت استصوابی مواجه شدیم؛ این موضوع اتفاقی بود که از سال ۱۳۶۹ الی ۱۳۷۰ با تفسیر شورای نگهبان از قانون اساسی شروع شد و بعد هم به قانون تبدیل شد. در اینجا بود که ما با مشکل مواجه شدیم. (جماران | 1399.11.22)
هادی خامنهای:
شاید الان وقت آن باشد که مدافعان نظارت استصوابی بدون نگاههای جناحی و سلیقهای بررسی کنند این نوع نظارت که در زمان امام جاری نبود، تا چه اندازه در بهبود روند انتخابات و مشارکت مردم تأثیر داشته است؟(جماران | 1399.11.18)
حسین مرعشی-سخنگوی حزب کارگزاران:
نظارت استصوابی از آنجا که قانون نیست بلکه تفسیر شورای نگهبان است مسأله ساز شده است. (خبرآنلاین | 14مرداد1398)
◀️پاسخ امام به شبهات:
عناصر نامبرده و همقطاران سیاسی آنها ادعا میکنند که شورای نگهبان در زمان امام خمینی(قدس سره الشریف) جایگاه نظارتی نداشت یا دور نخست انتخابات ریاستجمهوری را بعنوان نمونه مطلوب از برگزاری انتخابات در ایران میشمارند.
این در حالی است که مطابق نص صریح امام؛ اولین انتخابات ریاستجمهوری تنها یک #استثنا بود و شورای نگهبان بر اساس قانون وظیفه نظارت استصوابی بر نامزدهای انتخاباتی را دارد.
🔲 امام خمینی در پیام 13دی1358 مسئله احراز صلاحیتها ره بعنوان یکی از شئون شورای نگهبان برشمردند و فرمودند:
«...با اینکه در این دوره به حسب قانون اساسی مصوب از ناحیۀ ملت، تصدیق صلاحیت رئیس جمهور و واجد بودن شرایط او به عهدۀ اینجانب است، به واسطۀ بعضی مصالح و جهات لازم المراعاة، از آن جمله وضع استثنایی که کشور دارد، لازم است در این امر مهم حیاتی تأخیر نشود. از طرفی شناسایی بیش از 120 نفر محتاج به زمانی طولانی است؛ و تأخیر در این حالِ استثنایی به صلاح ملت و کشور نیست، به این جهت و جهات دیگر اینجانب امر صلاحیت و انتخاب را به ملت واگذار نمودم که خود سرنوشت خود را تعیین کنند.
در دوره های آینده که ان شاءالله استقرار کامل حاصل شد، به حسب قانون اساسی باید این امر به وسیلۀ شورای نگهبان عمل؛ و آنان هستند که باید تشخیص صلاحیت رئیس جمهور را به حسب موازین قانونی بدهند...»(صحیفه امام ج12 ص11)
@Bonyadtarikh
بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی.