بسم الله
🟣«النعش لسنّته» در خطبه 169 یعنی چه؟
«وَ لَكُمْ عَلَيْنَا الْعَمَلُ بِكِتَابِ اللَّهِ تَعَالَى وَ سِيرَةِ رَسُولِ اللَّهِ (صلى الله عليه و آله) وَ الْقِيَامُ بِحَقِّهِ وَ النَّعْشُ لِسُنَّتِه» خطبه 169
حق شما بر ما، عمل به کتاب الاهی و سیره رسول الله (ص) و ادای بیکم و کاستِ حق او و برپاداشتن سنت او است.
🔸نکته زیبایی که شارحان نهج البلاغه از کنار آن گذشتهاند این است که امام برای بیان "احیای سنت پیامبر (ص)" از کلمه «النعش لسنته» استفاده کردهاند.
🔰کلمه نعش را هر چند لغویان به معنای بلند کردن میدانند اما باید توجه داشت که در زبان عربی، مفعول این کلمه همواره انسان ضعیف یا فقیر است. برای همین هم ارباب لغت آن را به معنای "نجات انسان ضعیف از مرگ" (نَعَش الإنسانَ يَنْعَشُه نَعْشا: تَدَارَكَه من هَلكة) یا "نجات انسان فقیر از فقر" (تقول: نَعَشَه الله فانتعش إذا سدّ فقره) (كتاب العين، ج1، ص: 259 ) معنا کردهاند. اصلا بلند کردن میت، نیز از آن روی "نعش" نامیده شده که وقتی میت را از زمین بلند میکنند گویا یاد و نامش را بلند کردهاند (إذا مات الرجُل فهم ينعَشونه، أي يذكرونه و يرفعون ذكره) (ازهری، محمد بن احمد، تهذیب اللغة ج 1 ص 277 )
🔻بنابراین در عبارتِ «و النعش لسنته» نیز اشارهی زیبایی وجود دارد که نشان میدهد خلفای پیشین، سنّت پیامبر را در معرض هلاک قرار دادهاند و امام (ع) وظیفه خود میدانند که آن سنت را از هلاک نجات بدهند.
#با_معارف_نهج البلاغه 276
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣شیفتگی به نهج البلاغه از میرزاجهانگیرخان تا شهید مطهری
سیزدهم رمضان سالروز وفات جهانگیرخان قشقایی(متوفای 1328 ق) است. جهانگیرخان، طبق گزارش شاگردانش، نهج البلاغه تدریس میکرد و همزمان با تدریس، شرحی نیز برای نهج البلاغه مینوشت.
🔽میرزاعلی آقای شیرازی (متوفای 1375 ه ق) یکی از شاگردان جهانگیرخان بود. این میرزا علی آقا، همان کسی است که شهید مطهری از او نهج البلاغه آموخته است. شهید مطهری درباره او نوشته است: «او خودش يك نهج البلاغه مجسّم بود، مواعظ نهج البلاغه در اعماق جانش فرو رفته بود. براى من محسوس بود كه روح اين مرد با روح امير المؤمنين (ع) پيوند خورده و متصل شده است» (مجموعه آثار 1.236).
⏹ما نه از محتوای تدریس نهج البلاغه توسط میرزاجهانگیرخان اطلاعی داریم و نه به شرحی که او بر نهج البلاغه نوشته، دسترسی داریم. ما فقط این را میدانیم که او میرزاعلیآقا شیرازی را شیدای نهج البلاغه کرد و میرزاعلی آقا هم استاد شهید مرتضی مطهری را. هرچند از نقشی که جهانگیرخان در احیا و انتقال میراث فلسفه اسلامی داشت، تا حدودی سخن گفته شده اما نقشی که در تربیت نفوس نهج البلاغهای ایفا کرده، مورد مطالعه قرار نگرفته است.
↪️پ ن: درباره نقش جهانگیرخان در احیای میراث فلسفی، گفتهاند میرزاجهانگیرخان دانش فلسفه را به دو سبب توانست از بحران نجات دهد: یکی اینکه خودش شخصیت ملکوتی و اعتمادبرانگیزی داشت و این شخصیت، موجب شده بود برچسبهایی که به ارباب فلسفه چسبانده میشد به ایشان نچسبد و دوم آنکه فلسفه را به گونهای درس میداد که نمیشد آن را به کفر و الحاد منتسب کرد.
#با_شیفتگان_نهج البلاغه ۷۲
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
این خبر را برسانید به عشاق نجف
بوی سجاده خونین کسی میآید
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
.
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
بسم الله
🟣پویشِ "یک نکته درباره نامه 25 نهج البلاغه"
🔻نامه 25 نهج البلاغه یکی از معجزات امیرالمؤمنین علیه السلام در اجرای عدالت مالیاتی است. جامعهی بعد از پیامبر صلوات الله علیه، توسط حاکمان نااهل چنان به سوی بیعدالتی رفته بود که امیرالمؤمنین علیه السلام آن را جاهلیت جدید میخواند (إِنَّ بَلِيَّتَكُمْ قَدْ عَادَتْ كَهَيْئَتِهَا يَوْمَ بَعَثَ اَللَّهُ نَبِيَّكُمْ صلى الله عليه وآله).
🔸سوق دادن چنین جامعهای به سوی عدالت، نیاز به چنین بخشنامه درخشانی داشت. عدالت عجیبی که در این بخشنامه موج میزند، سید رضی را نیز به شگفتی درآورده چندانکه درباره این نامه نوشته است: «و إنما ذَكَرنَا هُنا جُمَلاً منها ليُعلمَ بها أنه عليه السلام كان يُقيمُ عِمادَ الحقِّ و يشرع أمثلةَ العَدلِ في صغير الأمور و كبيرها و دقيقها و جليلها»!
🔻این نامه و عدالت اعجازآمیزش در غفلت ما، غریب مانده است. این پویش فرصتی است برای استغفار ما از این غفلت.
⏹خوانندگان بزرگوار، یک بار نامه 25 را بخوانید و اگر نکتهی قابل انتشاری در این نامه یافتید، در حد 200 کلمه بنویسید و برای ادمین این کانال بفرستید تا به نام خود شما منتشر شود. (@ashaiery).
#پویش_نامه_25
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
بسم الله
اولین فایلی که بعد از دعوت عمومی به پویشِ "یک نکته درباره نامه 25 نهج البلاغه" به دستمان رسید، تحفه ای است از استاد بزرگوار جناب حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسین جوان آراسته زید عزه.
منتظر لطف بزرگواران دیگر نیز هستیم.
#پویش_نامه_25
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
هدایت شده از با نهج البلاغه
*به روایت نهجالبلاغه؛ آخرین هفتهی حیات پیشوای مظلوم امام علی ع*
✒️محسن معارفی؛ عضو هیأت علمی جامعهالمصطفی
✅بعد از توافق تحمیلی صفین هر روز سینهاش تنگ و تنگتر میشد. دو و نیم سال بود که داعشیها (طرفداران معاویه) به شهرهای مختلف حمله و آنها را تصرف میکردند. کودکان را جلو چشم مادرانشان سر میبریدند، شیعیان را زنده زنده میسوزاندند (شرح خ۲۵)، هتک حرمت زنها میکردند و اموال مردم را میدزدیدند(خ27) برخی فرمانروایان امام به معاویه پناهنده شده بودند (خ44). امام علی ع پیوسته از فضل جهاد و شهادت برای یارانش میگفت و اینکه باید داعشیهای وحشی را در مرزهای خودشان در دوردستها مهار کرد و نباید اجازه داد آنها به مرزهای کشور نزدیک شوند(خ27). اما مردم سست کوفه به ندای امام جواب نمیدادند. بهانهگیری میکردند(خ27). لال شده بودند(خ119). با اینکه خودشان توافق صفین را تحمیل کرده بودند، پیوسته میگفتند که خون شهیدان صفین به خاطر جنگطلبی امام هدر شده (خ182)، گاه گرما و سرما را بهانه میکردند (خ27) و گاه میگفتند تا خودت با ما نیایی، ما تکان نمیخوریم(خ119).
✅انگار همین دیروز بود که خلیفهی دوم از امام علی ع مشورت گرفت در جنگ با روم و جنگ با ایران همراه رزمندگان از مدینه خارج شود، ولی امام به عمر توصیه فرمود با توجه به نقش خلافت و رهبری او، بهتر است با رزمندگان در جنگها همراه نشود (خ134 و خ146). بعد از اینکه امام در خلوت و جلوت مردم را به جهاد فرا خواند و آنها جواب نمیدادند، مدتها بود که زبان سرزنش و توبیخ به سخنرانیهای عمومی امام راه یافته بود. زبان سخنرانیهای امام تلختر شده بود و میگفت دیگر حتی از سرزنش و عتاب کردن شما خسته شدهام (خ 34). کاش شما یاران من نبودید که هر که شما یاران او باشید، خوار میشود (خ 69). شما مثل تیرهای کُند و شکسته میمانید(خ29). اگر میشد که شما را با یاران معاویه عوض کنم، ده تا میدادم و یکی میگرفتم (خ97). در یکی از آخرین سخنرانیها گفت: هم من از شما خسته شدهام و هم شما از من، من از شما به ستوه آمدهام و شما از من (خ25)! و ...
✅آن سال بعد از نیمهی ماه مبارک رمضان، اوایل هفته دیگر طاقت نیاورد. به جعدهی مخزومی گفت سنگ بزرگی را برای ایستادن و خطبه خواندن وسط میدان بگذارد، امام ع لباس رزم پوشید؛ پیراهنی خشن از پشم با کفش و بند شمشیری از لیف خرما (خ182). مردم را فراخواندند. روی سنگ ایستاد و بعد از حمد خداوند، گفت مردم شما را چه شده، دیگر تازیانهها، توبیخها و هشدارهای من اثری در شما ندارد. آیا منتظر رهبر دیگری هستید (خ182) من هم دوست ندارم با شما باشم و تنها امیدم این است که در این راه پربهجت شهادت نصیبم شود(ن35). به یاد یاران باوفایش که در جنگ صفین شهید شدند، افتاد. گفت به خدا آنها ضرر نکردند، اگرچه دیگر امروز نیستند که خوراکشان غم و غصه و خونابهی دل باشد. ناگاه فریاد کشید: کجایی عمار، کجایی مالک بن تیهان؟ کجایی ذوشهادتین؟ به اینجا که رسید دست بر ریش مبارک گرفت و برای مدت طولانی در وسط سخنرانی بلند گریست. بعد که کمی آرام گرفت، با بلندترین فریادش گفت: پیش به سوی جهاد، جهاد، من همین امروز لشکر آماده میکنم، هر که میخواهد به سوی خدا حرکت کند، بسم الله. از سنگ پایین آمد. آرایش جنگی گرفت. برای فرزندش حسین ع و قیس بن سعد و ابوایوب انصاری ده هزار نفر تعیین کرد و گفت: آماده باشید که تا آخر هفته به سوی صفین حرکت میکنیم (خ۱۸۲).
✅نیمه ی هفته، در سحرگاه نوزدهم رمضان، در حالی که امام نشسته بود، خواب چشمانش را ربود. رسول خدا ص را دید و پیش او از سستیها و لجبازیهای امت گله کرد. پیامبر ص فرمود: نفرینشان کن و امام گفت: خدایا مرا از اینها بگیر و همنشینان بهتری نصیب من کن(خ70). همان شب وقتی به مسجد رفت، ابن ملجم ملعون به امام ضربت زد. هنوز جمعه نیامده بود که لشکریان، همه برگشتند مانند گوسفندانی که شبان از دست داده و گرگ ها به آنها حمله کردهاند (خ 182). در بستر بیماری چند بار به هوش آمد: یک بار گفت: چه خوشحالم که گمشدهام، شهادت را یافتم، مثل تشنهای که در شب تار، به آب برسد( ن 23).
✅ لحن امام عوض شده بود. زبان توبیخش به پند و اندرز تغییر یافته بود. گفت من تا دیروز امام شما بودم، حال مایهی اندرز شمایم. ببینید که بعد از آن همه تلاش و تحرک و گفتار در کنجی ساکن و ساکت نشستهام و منتظرم فردا از پیش شما بروم و البته اجل به سراغ همه خواهد آمد. خدا من و شما را بیامرزد. شما بعدا خواهید فهمید که علت اصرار من چه بود. وقتی جای خالی مرا دیدید، مرا خواهید شناخت( خ149). حال تقوی پیشه کنید. به واجبات عمل کنید، مواظب یتیمان و همسایگان باشید. یکدیگر را تنها نگذارید و به هم نیکی کنید (ن 47)، قتل مرا بهانهی تحلیلهای خود نکنید تا خون مسلمانان را بریزید (خ45). قاتل من یک نفر است. با او هم به انصاف رفتار کنید(ن 47).
ترجمه عربی و انگلیسی این متن☝️که توسط خود نویسنده (جناب آقای دکتر معارفی) تهیه و در اختیار کانال با نهج البلاغه قرار گرفته، منتشر میشود👇👇👇👇
امام علی عربی.pdf
120.1K
*به روایت نهجالبلاغه؛ آخرین هفتهی حیات پیشوای مظلوم امام علی ع*
به زبان عربی .pdf
به قلم دکتر محسن معارفی رایزن فرهنگی جمهوی اسلامی در تانزانیا
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
Imam Ali.pdf
267.5K
*به روایت نهجالبلاغه؛ آخرین هفتهی حیات پیشوای مظلوم امام علی ع*
به زبان انگلیسی .pdf
به قلم دکتر محسن معارفی رایزن فرهنگی جمهوی اسلامی در تانزانیا
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
.
.
بیانی در وصیت ۲۵ نهج.mp3
10.39M
بسم الله
#پویش_نامه_25
گفتاری از استاد بزرگوار حجت الاسلام و المسلمین آقای صرامی زید عزه
1️⃣ اعتبار سندی نامه 25 نهج البلاغة
2️⃣ کاربرد نامه 25 در استنباط احکام فقهی زکات
3️⃣ همگرایی مردم و حکومت در مالیات
4️⃣ اشکهای امام صادق علیه السلام برای عدالت بی بدیل امیرالمؤمنین علیه السلام پس از خواندن نامه 25
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
🌹بسم الله العظیم و بحمده🌹
#پویش_نامه_25
👈چند نکته را به اختصار در رابطه با نامه نورانی ۲۵ نهجالبلاغه عرض میکنم انشاءالله که مفید باشد :
1⃣حضرت امیر المومنین علی علیه السلام در چه فضایی این نامه را برای کارگزار خود انشا کردندکه حضرت علیه السلام خیلی توصیه میکنند مثلا در اینجا ثُمَّ تَقُولَ عِبَادَ اَللَّهِ أَرْسَلَنِي إِلَيْكُمْ وَلِيُّ اَللَّهِ وَ خَلِيفَتُهُ لِآخُذَ مِنْكُمْ حَقَّ اَللَّهِ فِي أَمْوَالِكُمْ فَهَلْ لِلَّهِ فِي أَمْوَالِكُمْ مِنْ حَقٍّ فَتُؤَدُّوهُ إِلَى وَلِيِّهِ
بنظر حُکام غاصب مردم را به احکام الهی دعوت نمیکردند و یا مردم را در خواب فرو برده بودند که حضرت به اینصورت به مامور خود تأکید میکند
2⃣نکته بعدی که کلی است بحث متاع دنیا است که طبیعت انسان از نظر بعد روانی آن است که به اموال دنیا وابستگی و دنیا طلب است که در آیات و روایات به این مطلب هم اشاره شده است این خود میتواند دلیل دیگری باشد بر اینکه حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام به مامور جمه آوری زکات سفارش میکند مانند این فراز نورانی:
فَإِنْ كَانَ لَهُ مَاشِيَةٌ أَوْ إِبِلٌ فَلاَ تَدْخُلْهَا إِلاَّ بِإِذْنِهِ فَإِنَّ أَكْثَرَهَا لَهُ
3⃣نکته دیگر که شاه ولایت علیه السلام بهآن اشاره میکنند که از غیر ایشان صادر نمیشود اخلاق با حیوانات است: وَ لاَ تُنَفِّرَنَّ بَهِيمَةً
4⃣نکته دیگر که مورد توجه است اجرا کردن احکام الهی که باید با آرامش و به دور از خشونت باشد جمع آوری زکات از احکام الهی است وَ لاَ تَأْخُذَنَّ مِنْهُ أَكْثَرَ مِنْ حَقِّ اَللَّهِ فِي مَالِهِ یا در این فراز وَ لاَ تَسُوءَنَّ صَاحِبَهَا فِيهَا
ولی برای اجرای آن نباید با خشونت رفتار کرد چرا که نتیجه خوبی نخواهد داشت ...
درعین حال باید احکام الهی را به خوبی اجرا کنی لاَ تَأْخُذَنَّ عَوْداً وَ لاَ هَرِمَةً وَ لاَ مَكْسُورَةً وَ لاَ مَهْلُوسَةً وَ لاَ ذَاتَ عَوَارٍ
5⃣نکته دیگر که مسئولان و کارگزاران باید به آن توجه کنند بحث امانت دار بودن خصوصا در مباحث مالی که افرادی را در این حوزه وارد کنند که امانت دار باشند که خود بحث دامنه داری است لاَ تَأْمَنَنَّ عَلَيْهَا إِلاَّ مَنْ تَثِقُ بِدِينِهِ رَافِقاً بِمَالِ اَلْمُسْلِمِينَ حَتَّى يُوَصِّلَهُ إِلَى وَلِيِّهِمْ فَيَقْسِمَهُ بَيْنَهُمْ
🔹و نکات بسیاری دیگری که میتوان از کلام نفس رسول الله علیهم السلام استخراج کرد روحی و ارواح العالمین له الفدا.
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
✍به قلم حجت الاسلام والمسلمین خزلی زید عزه.
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣آیا خوارج از دولت امیرالمؤمنین ع، مطالبه اقتصادی نداشتند؟ (قسمت اول) (قسمت دوم را اینجا بخوانید)
⏹منتقدان جریان عدالتطلبی، عدالتطلبان را از احتمال خوارجشدگی بیم میدهند. عدالتطلبان در دفاع از خود ادعا میکنند که خوارج، خشکمغزانی بیعقل بودند که انتقادشان از حکومت امیرالمؤمنین علیه السلام، صرفا جنبهی مذهبی داشت و اثری از عدالتطلبی اقتصادی در مطالباتشان وجود نداشت. بنابراین چنین خطری در طالع عدالتطلبان امروزی وجود ندارد!
🔸مراجعه به تاریخ صدر اسلام، رگههایی از عدالتطلبی اقتصادی را نیز در مطالبات و انتقادات خوارج، نشان میدهد. پیش از شروع جنگ نهروان، خوارج انتقادات خود را از دولت امیرالمؤمنین علیه السلام مطرح کردند. وقتی امیرالمؤمنین پاسخ انتقادات آنها را دادند، هشتهزار نفر از سپاه دوازدههزار نفری آنها، پاسخهای ایشان را کافی دانسته و از خارجیگری توبه کردند! (زیبایی شناسی تأثیری کلام امیرالمؤمنین علیه السلام)
🔻نخستین انتقاد خوارج در این گفتگو، این بود که چرا پس از پیروزی در جنگ بصره، به ما که آن روزها سربازان تو بودیم، اجازه ندادی زنان و فرزندان سپاه مغلوب را به کنیزی بگیریم؟ (الفتوح لابن اعثم ج4، ص: 269)
▪️ با توجه به ارزش اقتصادی کنیزان، معلوم است که صدر انتقادات خوارج از دولت علوی علیه السلام، مطالبه اقتصادی بوده است.
#با_معارف_نهج البلاغه277
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣آیا خوارج مطالبه اقتصادی نداشتند؟ (قسمت دوم) (قسمت اول را اینجا بخوانید)
ریشه خوارج به مطالبات اقتصادی برمیگردد.
خوارج یک گروه/جریان سیاسی است که پیش از عصر حکمرانی امیرالمؤمنین علیه السلام نیز در دو برهه دیگر خودنمایی کرده است: یکی در زمان رسول الله صلی الله علیه و آله و دیگری در عصر عثمان. در زمان رسولالله در هنگام تقسیم غنائم جنگ حنین، ذوالخویصرة به محضر رسول الله اعتراض کرد که چرا در تقسیم غنائم عدالت و مساوات را رعایت نمیکند؟! پیامبر همان روز به مسلمانانی که میخواستند او را ادب کنند، فرمود: کاری به او نداشته باشید او یک جریان به راه خواهد انداخت و کسان زیادی از او پیروی خواهند کرد. ... اینها مانند خارج شدن تیر از کمان، از دین خارج خواهند شد! و بر بهترین فرقه این امت خروج خواهند کرد. پیامبر وعده کرده بود که او به دست بهترین فرد امتم کشته خواهد شد.
🔻این شخص در زمان اعتراض مسلمانان به بیعدالتیهای مالی و سیاسی عثمان نیز همراه با یارانش به محاصره بیت عثمان پیوست! او یک مطالبهگر اقتصادی و از متهمان قتل عثمان بود (طبری، ج 4 ص 349 و 471).
🔸همین شخص، در جنگ #صفین در سپاه علی علیهالسلام بود ولی وقتی قرآن بر سر نیزه رفت، فریب خورد و طرفدار #حکمیت شد سپس با انگیزه عدالتخواهانه بر علی علیهالسلام شورید که چرا از حکمیت (که خود آن را گناهی بزرگ و موجب کفر علی میدانست!) توبه نمیکند؟
وی سرانجام سر از فرماندهی جناح راست سپاه خوارج در نهروان درآورد و چنانکه رسولالله فرموده بود به دست بهترینِ این امت، به هلاکت رسید.
✔️یکی از راویانی که روایت اعتراض او به عدالت پیامبر را نقل کرده، میگوید: بعد از جنگ نهروان، کشتههای نهروان را زیر و رو کردیم و جنازه او را یافتیم و دیدیم پیشگویی پیامبر درباره شورش او علیه بهترین فرقه امت، محقق شده و او در این شورش کشته شده است! سنن النسائي، ج5، ص: 160
#با_معارف_نهج البلاغه278
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣ویژگیهای جامعه تراز در زمان تهدید دشمن
1) در زمان تهدید دشمن، «ذلت در دنیا» را بر سعادت در آخرت ترجیح ندهد (أُفٍّ لَكُمْ لَقَدْ سَئِمْتُ عِتَابَكُمْ أَ رَضِيتُمْ بِالْحَياةِ اَلدُّنْيا مِنَ اَلْآخِرَةِ عِوَضاً وَ بِالذُّلِّ مِنَ اَلْعِزِّ خَلَفاً إِذَا دَعَوْتُكُمْ إِلَى جِهَادِ عَدُوِّكُمْ دَارَتْ أَعْيُنُكُمْ ...)
2) غفلتزده نباشد و در زمانی که دشمنش بیدار است خوابش نبرد (لَبِئْسَ لَعَمْرُ اَللَّهِ سَعْرُ نَارِ اَلْحَرْبِ أَنْتُمْ تُكَادُونَ وَ لاَ تَكِيدُونَ وَ تُنْتَقَصُ أَطْرَافُكُمْ فَلاَ تَمْتَعِضُونَ لاَ يُنَامُ عَنْكُمْ وَ أَنْتُمْ فِي غَفْلَةٍ سَاهُونَ)
3) متخاذل نباشد، یعنی اجزای جامعه پشت هم را خالی نکنند، همه اجزای جامعه در همه سطوح به یکدیگر یاری برسانند (غُلِبَ وَ اَللَّهِ اَلْمُتَخَاذِلُونَ)
4) حاضر نباشند به هر قیمتی زیر بار دشمن بروند (وَ اَللَّهِ إِنَّ اِمْرَأً يُمَكِّنُ عَدُوَّهُ مِنْ نَفْسِهِ يَعْرُقُ لَحْمَهُ وَ يَهْشِمُ عَظْمَهُ وَ يَفْرِي جِلْدَهُ لَعَظِيمٌ عَجْزُهُ ضَعِيفٌ مَا ضُمَّتْ عَلَيْهِ جَوَانِحُ صَدْرِهِ)
5) امتعاض و خشمپروری؛ در درون خودشان خشم مقدس و بجا را بپرورانند (تُنْتَقَصُ أَطْرَافُكُمْ فَلاَ تَمْتَعِضُون)
#با_معارف_نهج البلاغه279
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🔵روزی که امیرالمؤمنین علیه السلام برای همسنگرش حمزة دلتنگ شد.
ابن ابیالحدید نقل کرده است که پس از سقیفه وقتی که حضرت را با آزار و اکراه برای بیعت حاضر کردند، حضرت در حالیکه به قبر پیامبر اشاره میکرد این آیه را تلاوت کرد: « يا ابْنَ أُمَّ إِنَّ الْقَوْمَ اسْتَضْعَفُونِي وَ كادُوا يَقْتُلُونَنِي» و بعد فرمود: وا جعفراه و لا جعفر لي اليوم وا حمزتاه و لا حمزة لي اليوم.
📚شرح نهج البلاغة (ابن أبي الحديد)، ج 11، ص 111
#مناسبتی 55 شهادت حضرت حمزه
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣ترفندهای رسانه های نفاق
در خطبه 185 درباره منافقان فرموده است:
«لهم... الی کل قلبٍ شفیعٌ: منافقان برای نفوذ در هر قلبی یک چیز را وسیله قرار میدهند»!
رسانههای نفاق برای منحرف کردن هر قلبی، یک «وسیلهی مؤثر بر همان قلب» را به کار میگیرند.
🔸معاویه در آوردگاه صفین وقتی برق شمشیر علویان را بر روی خیمهاش دید، برای نفوذ در قلب هر یک از سپاهیان علی علیه السلام از یک ترفند خاص استفاده کرد؛
1️⃣برای نفوذ در قلب قرّاء کوفه، قرآنها را بر سر نیزه کرد،
2️⃣برای نفوذ در قلب عربهای قومیتگرای کوفه، این سخن را ترویج کرد که این جنگ باعث میشود مردانمان همگی کشته شوند و زنانمان به ازدواج ایرانیها (موالی، برده ها) دربیایند (توضیح: از زمان خلیفه دوم ازدواج زنان عرب با مردان ایرانی ممنوع شده بود و این قومگرایی جاهلی رنگ و بوی دینی هم به خودش گرفته بود)
3️⃣برای نفوذ در قلب کسانی که اهل اخلاق بودند، عبدالله پسر عمروعاص را، که به زهد شهره بود، به وسط میدان فرستاد تا از اخلاق و صلح و همزیستی سخن بگوید!
⏹حالا دو سوال:
الف) بر بال خیالت بنشین، خودت را به جای یاران علی ع بگذار و بیندیش که اگر در معرکه صفین بودی، معاویه برای قرار دادن تو در برابر علی ع، از چه عاملی بهره میگرفت؟
ب) امروز در کجای منازعه حق و باطل ایستادهای؟ رسانههای نفاق، تو را با کدام عامل در برابر جبهه حق قرار میدهند؟
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج البلاغه 280
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣اشکهای امام صادق ع برای عدالت بیبدیل امیرالمؤمنین علیه السلام
برید بن معاویة میگوید از امام صادق علیه السلام شنیدم که میفرمود: «علی علیه السلام مأمور مالیات را به اطراف کوفه فرستاد و به او فرمود: ....
در اینجا امام صادق علیه السلام مفاد همان نامهای را که سید رضی ره به عنوان نامه 25 نهج البلاغة آورده، (با اندکی تفاوت در برخی الفاظ)، بیان میکند.
برید بن معاویه میگوید: امام صادق علیه السلام وقتی از خواندن نامه امیرالمؤمنین علیه السلام فارغ شدند، گریستند و فرمودند: «ای برید، نه! به خدا قسم هیچ حکمی از احکام الاهی باقی نمانده مگر آنکه [بعد از وفات رسول الله] حرمتش هتک شده است! در این عالم نه به کتاب خدا عمل شد و نه به سنت نبیّش! از زمان شهادت امیرالمؤمنین که صلوات و سلام الاهی بر او باد تا به امروز، هیچ حدّی اقامه نشده است! و هیچ مصداقی از عدالت اجرا نشده است!» سپس فرمود: «به خدا سوگند روزگار به پایان نمیرسد مگر آنکه خداوند مردگان را زنده میکند و زندهها را میمیراند و سرانجام حق را به اهلش برمیگرداند تا دین خودش را آنگونه که میپسندد، برپا کند...»😢
«...قَالَ ثُمَّ بَكَى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع ثُمَّ قَالَ يَا بُرَيْدُ لَا وَ اللَّهِ مَا بَقِيَتْ لِلَّهِ حُرْمَةٌ إِلَّا انْتُهِكَتْ وَ لَا عُمِلَ بِكِتَابِ اللَّهِ وَ لَا سُنَّةِ نَبِيِّهِ فِي هَذَا الْعَالَمِ وَ لَا أُقِيمَ فِي هَذَا الْخَلْقِ حَدٌّ مُنْذُ قَبَضَ اللَّهُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ صَلَوَاتُ اللَّهِ وَ سَلَامُهُ عَلَيْهِ وَ لَا عُمِلَ بِشَيْءٍ مِنَ الْحَقِّ إِلَى يَوْمِ النَّاسِ هَذَا ثُمَّ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَا تَذْهَبُ الْأَيَّامُ وَ اللَّيَالِي حَتَّى يُحْيِيَ اللَّهُ الْمَوْتَى وَ يُمِيتَ الْأَحْيَاءَ وَ يَرُدَّ اللَّهُ الْحَقَّ إِلَى أَهْلِهِ وَ يُقِيمَ دِينَهُ الَّذِي ارْتَضَاهُ لِنَفْسِهِ وَ نَبِيِّهِ فَأَبْشِرُوا ثُمَّ أَبْشِرُوا ثُمَّ أَبْشِرُوا فَوَ اللَّهِ مَا الْحَقُّ إِلَّا فِي أَيْدِيكُمْ.
الكافي (ط - الإسلامية)، ج3، ص: 536 تا 538
#با_شیفتگان_نهج البلاغه 73
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣دشواری ترجمه کلمه «لم یحُک» در نهج البلاغه
«حاكَ الثوبَ يحُوكه حَوْكاً و حِياكاً و حِياكة» را به معنای "ضمیمه کرد، شعر سرود، بافت و ..." معنا کردهاند(فراهیدی، العین، ج 3، ص: 257، ابن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج 2، ص: 121، زمخشری، اساس البلاغه، ج 1، ص: 148، ابن منظور، لسان العرب، ج 10، ص: 418).
در پاسخی که امیرالمؤمنین علیه السلام به یکی از نامههای معاویه دادهاند، آمده است:
«وَ قَدْ أَتَانِي كِتَابٌ مِنْكَ ذُو أَفَانِينَ مِنَ الْقَوْلِ ضَعُفَتْ قُوَاهَا عَنِ السِّلْمِ وَ أَسَاطِيرَ لَمْ يَحُكْهَا مِنْكَ عِلْمٌ وَ لَا حِلْمٌ: از طرف تو نامهاى به من رسيد با سخنانى بىتناسب، كه از آشتى و صلح نشانهاى ندارد، و كلمات افسانه گونهاى كه دانش و بردبارى آن را بر نبافته است» (نامه 65؛ ترجمه انصاریان)
مترجمان در جمله «أَسَاطِيرَ لَمْ يَحُكْهَا مِنْكَ عِلْمٌ وَ لَا حِلْمٌ» غالبا به سه مشکل برخورد کردهاند: مشکل نخست به کلمهی «اساطیر» مربوط است ، مشکل دوم به کلمه «حلم» مربوط است اما مشکل سوم در کلمهی «لم یحُکها» است.
معدودی از مترجمان، این کلمه را با کلمهی «لم یحکِها» اشتباه کردهاند! در حالیکه اولی مضارعِ اجوفِ مضموم العین از ریشهی «حاک یحوک» و دوّمی مضارعِ ناقصِ مکسور العین از ریشهی «حکی یحکی» است. مترجمانِ دیگر دو گروه هستند: برخی توانستهاند این کلمه را به معادلهایی مانند «بافتن» برگردانند و برخی دیگر به ترجمه آزاد روی نهاده و کلمه «لم یحُکها» را در ترجمهشان معادلیابی نکردهاند! و در نتیجه ترجمههایی از این دست، به دست دادهاند: ترجمههایی مانند «هيچ نشانى از دانش و بردبارى در آن به چشم نمىخورد.» (دشتی، ص: 607) یا «اثرى از علم و حلم تو ديده نمىشود».(ارفع، ص: 1153) هرچند نمیتوان این ترجمههای آزاد را نادرست دانست.
#با_مترجمان_نهج البلاغه 82
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣تأثیر نهج البلاغه بر روحیهی انسان
اینکه مطالعه نهج البلاغه و تأمل در ظرائف آن، چه فایدهای برای انسان دارد، پرسش مهمی است. دو سخن زیر از دو شخصیت کاملاً متفاوت و غیرقابل مقایسه، که هر کدام تأملاتی در نهج البلاغه داشتهاند، به دست رسیده است. جالب این است که هر دو، به فایدهی تقریباً مشترکی اشاره کردهاند:
1️⃣فایده تأمل در نهج البلاغه از منظر آیتالله خامنهای دام ظله:
پشتوانه روحی، معنوی و فکری، عامل اصلی حل همه مشکلات است و تأمل و تدبر در نهج البلاغهی مولای متقیان، چنین پشتوانه ای را فراهم می سازد. (آیت الله خامنهای، 23/4/1394)
2️⃣فایده تأمل در نهج البلاغه از منظر زکی مبارک:
من جدّاً بر این باورم که دقت در کتاب نهج البلاغه، برای انسان مردانگی و شهامت و عظمت نفس به ارمغان میآورد چون این کتاب جوششی از یک روح همیشه پیروز است که با عزم شیران به مصاف مشکلات میرفت. (و إني لأعتقد أن النظر في كتاب نهج البلاغة يورث الرجولة و الشهامة و عظمة النفس، لأنه فيض من روح قهّار واجه المصاعب بعزائم الاسود). (عبقرية الشريف الرضي ، زكي مبارك، محمد ، ج: 1 ، ص : 224)
↪️پ ن:
دکتر زکی مبارک، از شخصیتهای معاصر اهل سنت، استاد تاریخ ادبیات عربی، اندیشمند، روزنامهنگار و مبارز بزرگ مصری است. وی دانشآموختهی الازهر بود که از دانشگاه سوربن فرانسه نیز دکترای ادبیات عربی گرفته بود.
#با_شیفتگان_نهج البلاغه ۷۴
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
لینک کانال↙️
https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣آوردهی مصیبتها برای انقلاب اسلامی؛ از منظر امیرالمؤمنین علیه السلام
امیرالمؤمنین علیه السلام در وصف آغازین سالهای انقلاب جهانی رسول الله صلی الله علیه و آله، با اشاره به مصیبتهای تلخی که در آن سالها برای مسلمانان روی میداد، فرمودهاند:
«فَلَقَدْ كُنَّا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّىٰ اللّٰهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ، وَ إِنَّ الْقَتْلَ لَيَدُورُ عَلَى الْآباءِ وَ الْأَبْنَاءِ وَ الْإِخْوَانِ وَ الْقَرَابَاتِ، فَمَا نَزْدَادُ عَلَى كُلِّ مُصِيبَةٍ وَ شِدَّةٍ إِلاَّ إِيمَاناً، وَ مُضِيّاً عَلَى الْحَقِّ، وَ تَسْلِيماً لِلْأَمْرِ، وَ صَبْراً عَلَى مَضَضِ الْجِرَاحِ: ما همراه با رسولالله صلی الله و علیه و آله بودیم و [خطر] کشته شدن بر روی [سر] پدران، فرزندان، برادران و بستگان میچرخید اما با هر مصیبت و مشکلی چیزی جز ایمان وصفناپذیر، استوار شدن در مسیر حق، تسلیم شدن در برابر امر الاهی و صبری عظیم در برابر سوزش زخمها عائدمان نمیشد».
بر اساس این فرمایش امیرالمؤمنین علیه السلام، آوردهی شهادت شهیدان برای همسنگرانشان عبارت است از:
1️⃣ایمانی وصفناپذیر
2️⃣ثابتقدم شدن در مسیر حق
3️⃣تسلیم امر الاهی شدن
4️⃣صبر در مسیر مقاومت
آوردهی دیگر اینکه؛
آنان که خون همسنگران شهیدشان بر دامنشان نشسته، ماندگارتر و پایدارتر خواهند بود و رویش بیشتری خواهند داشت (بقِیَّةُ السَّیْفِ أَبْقَی عَدَداً وَ أَكْثَرُ وَلَداً) حکمت ۸۴. (توضیح حکمت 84 را در اینجا بخوانید)
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج البلاغه 281
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣"تضاد القایی" در نهج البلاغه
صنعت تضاد یا طباق یکی از آرایههای ادبی است که موجب زیبایی و معناداری کلام میشود. چنانکه خداوند متعال فرموده است: « وأنه هو أمات وأحيا».
بلاغیان در بیان وجوه و اقسام طباق، نکات ارزشمندی را ذکر کردهاند اما تأمل در کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام نوع خاصی از طباق را نمایان میکند که در بلاغت موجود از آن سخنی به میان نیامده است.
▪️ این نوع از تضاد، بین دو کلمهای رخ مینماید که بر اساس معنای متعارفشان تضادی با هم ندارند اما بر اساس درک خاصی که گوینده، از معنای آن دو کلمه دارد، این دو کلمه معنای متضادی پیدا میکنند. یعنی دو کلمه در باور متکلم معنای خاصی دارند که باید آنها را شناخت.
به نظر میرسد که این نوع از طباق را باید طباق ادعایی یا طباق القایی نامید؛ یعنی گوینده میخواهد ادعا کند و به مخاطبانش القاء کند (بفهماند) که این دو کلمه با هم تضاد دارند.
در کلمات امیرالمؤمنین، انسان در برابر هدایتهایی که خداوند برایش فرستاده، دو نوع واکنش نشان میدهد: یا هدایتجویی میکند یا کور میشود، راه سومی هم وجود ندارد؛ یعنی بین هدایتجویی و کور شدن تضاد وجود دارد. این تضاد از آیات قرآن نیز قابل برداشت است.
این جملههای نهج البلاغه را نگاه بکنید:
1️⃣درباره عصر جاهلیت فرموده است: « ... فَالْهُدَى خَامِلٌ وَ اَلْعَمَى شَامِل»
2️⃣درباره کسانی که از عدل علوی گریخته و به معاویه پیوستند، فرموده است:
«فَكَفَى لَهُمْ غَيّاً وَ لَكَ مِنْهُمْ شَافِياً فِرَارُهُمْ مِنَ اَلْهُدَى وَ اَلْحَقِّ وَ إِيضَاعُهُمْ إِلَى اَلْعَمَى وَ اَلْجَهْلِ»
3️⃣درباره عالمنمایان فرموده است: «لاَ يَعْرِفُ بَابَ اَلْهُدَى فَيَتَّبِعَهُ وَ لاَ بَابَ اَلْعَمَى فَيَصُدَّ عَنْهُ »
4️⃣درباره نقش اهل بیت در هدایت انسان فرموده است:
«بِنَا يُسْتَعْطَى اَلْهُدَى وَ يُسْتَجْلَى اَلْعَمَى» (خطبه 144)
و نیز فرموده است: «و اَلْمُوَضَّحَةُ بِهِ أَشْرَاطُ اَلْهُدَى وَ اَلْمَجْلُوُّ بِهِ غِرْبِيبُ اَلْعَمَى» (خطبه 177)
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#بازیباییهای_نهج، شماره71
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
.
🗞ما مفتخریم که کتاب نهجالبلاغه که بعد از قرآن، بزرگترین دستور زندگی مادی و معنوی و بالاترین کتاب رهاییبخش بشر است و دستورات معنوی و حکومتی آن بالاترین راه نجات است، از امام معصوم ماست.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣آیا معاویه در طرح «خونخواهی عثمان» صادق بود؟
«وَ قَدْ أَكْثَرْتَ فِي قَتَلَةِ عُثْمَانَ فَادْخُلْ فِيمَا دَخَلَ فِيهِ اَلنَّاسُ ثُمَّ حَاكِمِ اَلْقَوْمَ إِلَيَّ أَحْمِلْكَ وَ إِيَّاهُمْ عَلَى كِتَابِ اَللَّهِ تَعَالَى وَ أَمَّا تِلْكَ اَلَّتِي تُرِيدُ فَإِنَّهَا خُدْعَةُ اَلصَّبِيِّ عَنِ اَللَّبَنِ فِي أَوَّلِ اَلْفِصَالِ» نامه 64
[ای معاویه] درباره قاتلان عثمان زیاد سخن گفتهای [ولی به جای سخن زیادی، ابتدا] در همین بیعت و طاعتی که مردم داخل آن شدهاند، داخل شو سپس متهمان را به نزد من بیاور تا تو و آنان را به کتاب الاهی بسپارم اما آنچه تو در پیش گرفتهای نیرنگی است که برای از شیر گرفتن کودکان به کار گرفته میشود.
📖معاویه پس از صلح امام مجتبی علیه السلام، که قدرت مطلق جهان اسلام را به دست گرفت، در سفری به مدینه به خانه عثمان رفت. دختر عثمان وقتی معاویه را دید صیحه زد و برای پدرش گریست. این گریه در حضور معاویه، بدین منظور بود که قصاص قاتلان پدرش را به معاویه یادآوری کند.
معاویه که منظور او را فهمیده بود، بدو گفت: حالا دیگر مردم به اطاعت ما درآمدهاند و حکومتمان را پذیرفتهاند ما هم باید امنیت آنها را تأمین کنیم. ما ناچاریم [درباره کسانی که عثمان را کشتند] صبوری کنیم در حالی که سینه ما پر از خشم آنها است و آنها نیز ناچارند در برابر ما رام باشند در حالیکه سینههایشان پر از کینهی ما است. اگر ما پیمانمان را بشکنیم [و آنان را مجازات کنیم] آنان نیز پیمانشان را خواهند شکست [و بر ما شورش خواهند کرد]. بعد معلوم نیست که به نفع حکومت ما باشد یا به ضرر حکومت ما.» (العقد الفرید)
دکتر محمود عقاد با استناد به این واقعه و وقایع دیگر، به این نتیجه رسیده است که معاویه در خونخواهی عثمان، صادق نبود بلکه ادعای خونخواهی را صرفا برای فشار بر حکومت علی علیه السلام مطرح میکرد. برای همین بود که بعد از رسیدن به قدرت، خودش هرگز قاتلان عثمان را تحت پیگرد قرار نداد.
📚کتاب معاویه فی المیزان، محمود عقاد، ص 78
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج البلاغه 282
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
⏺وَ قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ): الْمُؤْمِنُ لَا يَحِيفُ عَلَى مَنْ يُبْغِضُ، وَ لَا يَأْثَمُ فِيمَنْ يُحِبُّ.
امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: مؤمن بر کسی که از او متنفر است ظلم نمیکند و به خاطر کسی که او را دوست دارد، گناه نمیکند.
📚(امالی شیخ طوسی ره ص: 580)
🔽دست کم تا یک هفته بعد از انتخابات پیش رو، روزی یک مرتبه جانمان را با این حدیث امیرالمؤمنین علیه السلام صیقل بدهیم. شاید ما را در چارچوب انصاف و عدالت نگه دارد.
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a
بسم الله
🟣معاویه از طلقاء بود
«الَّذِينَ أُخْرِجُواْ مِن دِيَرِهِم بِغَيرْحَقّ إِلَّا أَن يَقُولُواْ رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لهَّدِّمَتْ صَوَامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَوَاتٌ وَ مَسَاجِدُ يُذْكَرُ فِيهَا اسْمُ اللَّهِ كَثِيرًا وَ لَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِىٌّ عَزِيزٌ(40) الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّكاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْكَر (حج: 41)»
آیه فوق، کسانی را که از سرزمین خودشان اخراج شده باشند (الَّذِينَ أُخْرِجُواْ مِن دِيَرِهِم بِغَيرْحَقّ) ، و خداوند به آنها قدرت سیاسی داده باشد (مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْض) وصف میکند. برخی فقیهان اهل تسنن با استناد به آیه فوق مشروعیت خلافت خلفای راشدین را اثبات میکنند. جصاص، فقیه و مفسر بزرگ حنفی در بررسی این آیه نوشته است: این آیه درباره مهاجران صدر اسلام است که از سرزمین خود به زور اخراج شدند. بنابراین شامل حکومت معاویه نمیشود چرا که معاویه از طلقاء بود نه از مهاجران.
پ ن:
جصاص دو نکته را در اینجا متذکر شده است: یکی این که معاویه از مهاجران نیست دیگری اینکه معاویه از طلقاء است.
نکته دوم نکته ارزشمندی است که چون باچارچوب نظری فقه و کلام حنفی نیز هماهنگ است، میتواند به احناف امروز کمک کند تا در دام معاویهگراییِ سلفیها نیفتند.
«هذه صفة المهاجرين لأنهم الذين أخرجوا من ديارهم بغير حق ... و لا يدخل معاوية في هؤلاء لأن اللّه إنما وصف بذلك، المهاجرين الذين أخرجوا من ديارهم و ليس معاوية من المهاجرين بل هو من الطلقاء»
┄┄┅••=✧؛❁؛✧=••┅┄┄
#با_معارف_نهج البلاغه 283
https://eitaa.com/banahjolbalaghe
🆔https://eitaa.com/joinchat/494927872Ca763d6564a