✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه : ۶ مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) بخش 1️⃣: چرا #شکر به خدا نسبت داده شده است اما حمد فقط برای خداست؟ 🔺خدا شاکر است.(فان الله شاکر علیم-بقره ۱۵۸) چون خدا حق شناس است و شاکر اعمال. والله شکور حلیم(تغابن-۱۷) هر کس برای آخرت کار کند با حسن فعلی و فاعلی(و هو مؤمن) سعیش مشکور است و کارش هدر نمیرود. و من اراد الآخرة و سعی لها سعیها و هو مؤمنٌ فاولئک کان سعیهم مشکورا (اسراء-۱۹) معنای شکر خدا در اینجاها، صفت فعلی است و با فعلش شکر می کند یعنی همینکه بنده اش را بهشت میبرد فعلش را شکر کرده است، نه اینکه صفت ذات باشد و زباناً بگوید: ای انسان تو را شکر میکنم! بخش 2️⃣: چگونه حمد تنها مخصوص خداست اما در عین حال، شکر برای سعی بشر هم وجود دارد و کار بشر، مشکور است؟ 🔺حمد حتی برای شاکر بودن خدا هم هست و بهشتیان، در بهشت خدا را بخاطر شاکر بودنش هم حمد می کنند و می گویند( و قالوا الحمدلله هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله لقد جائت رسل ربنا بالحق{اعراف-۴۳}) یعنی ما نبودیم آن کسی که بتوانیم هدایت شویم و از ما ساخته نبود جز آنکه خدا ما را هدایت کرد، چون انسان فقیر را با انواع نعمت ها و هدایت ها به استغنا و بی نیازی رسانده و او را بهشتی کرده است، #عقل کافی نیست و هدایت نیاز بوده است. پس (الحمدلله رب العالمین) 🔺اگر قضیه تحلیل شود در اصل خدا خود را شکر می کند چون خدا بر ایمان مومن شکر می کند، این ایمان ناشی از دو هدایت است، #هدایت_تشریعی که مستقیما از خداست و #هدایت_تکوینی که وسایلش از پیامبران و کتاب و عقل همگی نعمتی از خداست پس جز نعمت و کمال الهی چیزی برای انسان نمی ماند که خدا شاکر آن باشد. @basij_oqm

✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه ۳۶ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم) ♦️موضوع: نکاتی بر آیات سوره حمد 🔰سوره فاتحة الکتاب، عصاره معارف قرآن کریم است لذا این سوره را #اُمُّ_الکتاب نامیدند. 🔺معارف قرآن ۳ بخش است: ۱. #توحید: به عنوان شناخت مبدأ جهان ۲. #معاد: به عنوان شناخت مقصد جهان ۳. #نبوت: به عنوان شناخت رابطه مبدأ و مقصد سوره حمد این سه را بخوبی در خود دارد پس ام الکتاب است. «الحمدلله رب العالمین» ناظر به مبدأ است چون به توحید ربوبی پروردگار میپردازد. «مالک یوم الدین» راجع به معاد است و مسأله رابطه بین مبدأ و معاد نیز با «ایاک نعبد و ایاک نستعین» و آیات بعدش بیان شده است که ناظر به وحی، رسالت، دین و راه بین مبدا و معاد است. 🔺شیخ بهایی گوید حمد به ۴ جهت میتواند صورت گیرد که همگی در سوره حمد موجود است شامل: ۱. اگر حمد از روی #خوف است آیه «مالک یوم الدین» را دارد. ۲. اگر در حمد، سخن از #رجا و امیدواری به خداست آیه «الرحمن الرحیم» آنرا دربردارد. ۳. اگر بحث از #شکر نعمت دهنده است، «الحمدلله رب العالمین» را دارد. ۴. و اگر سخن از #حمد_ذاتِ محمود خداست، «الحمدلله» را بیان داشته است. 🔺برخی گویند سوره حمد شامل ۸ بخش است که به ۸ درِ بهشت برمیگردد و اگر انسان در نماز، حمد را با آدابش خواند از هر کدام از ۸ در وارد بهشت میشود که شامل: ۱. درِ معرفت: با گفتن «وجّهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» قبل از سوره حمد ۲. درِ ذکر: با گفتن بسم الله ۳.درِ شکر: الحمدلله ۴. در رجا و امیدواری: الحمدلله ۵. درِ خوف: مالک یوم الدین ۶. درِ اخلاص و عبادت: ایاک نعبد و ایاک نستعین ۷. درِ دعا: اهدنا الصراط المستقیم ۸. درِ اقتدا به انبیا: صراط الذین انعمت علیهم 🔰پیامبر اکرم گوید این سوره بین عبد و مولی تقسیم شده است: از ابتدای سوره تا «اهدنا الصراط المستقیم» که سخن از حمد و ثنا و خضوع است برای خداست و لذا #عبد، مولی را یاد میکند. اما از اهدنا تا پایان سوره که در مورد دعا، طلب و خواستن است برای عبد است و #خدا است که بنده را یاد میکند. 💠خدا گفته «اُذکرونی اَذکُرکم» به یاد من باشید تا به یاد شما باشم پس اگر نماز گزار با خدا مناجات میکند، به یاد اوست و هر کسی که یاد خدا باشد خدا به یاد اوست. 🔺گاهی انسان به فکر نعمتهای خداست؛ این حال #بندگان_متوسط خداست. گاهی تنها و تنها به یاد خداست؛ این حالت #بندگان_موحد اوست چون اگر به نعمتهای او هم چشم داشت پس خود را نیز به یاد دارد در حالیکه این با #توحید و توجه به تنها موجود هستی نمیسازد پس باید تنها خدا را دید. 🔺زمانی خدا به یاد انسان خواهد بود که انسان در حال #ذکر سوره باشد نه اینکه لفظاً سوره را بخواند و ساهی و بدون توجه باشد. لذا قرآن گوید: وای بر نمازگزارانی که در نماز بی توجهند «ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون» @basij_oqm