إنّه بسم الله الرّحمن الرّحیم
(1) "غَافِلٌ وَ لَيْسَ بِمَغْفُولٍ عَنْه" 🔻اشیاء از آنچه در آینه می بینید به شما نزدیک تر اند.🔺
(20) 🔻یک جرعه علم ناب قرآنی🔺
"تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ وَ مَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ"
✍️ دنیای امروز ما گرفتار بحران بی خیالی است؛ بی خیالی انسان ها از حقایق و قوانینی که توسط خداوند در هستی حاکم شده اند. این بحران عمیق، آن وقت عمیق تر می شود که خود را در قالب عناوینی فریبنده چون آزادی جا می زند.
👈 آنچه امروزه آزادی نامیده می شود، نوعی بریدگی و گسست حداکثری از حقایق و چارچوب ها و قوانینی است که بر عالم حاکم اند. این ماییم که خود را باید با آن قوانین هماهنگ کنیم. و گرنه همانطور که قبلا هم در اولین نوشته این کانال عرض کرده ام، این حقایق منتظر کسی نمی مانند و کار خود را با ما می کنند.
🧠 هر کسی هنوز از اندک شعور و ادراک و تمییزی برخوردار باشد، به وضوح می داند که هر چیزی و هر کاری حد و حدودی دارد؛ غذا خوردن که هم مایه لذت و هم توانایی و استمرار حیات انسان است، حدود و چارچوبی دارد که نه می توان در کمیت و نه در کیفیت از آن چارچوب ها خارج شده و بدون آسیب ماند. این را همه تجربه کرده ایم.
عالم، عالم این حدود و چارچوب هایی است که با تار و پود آن تنیده و عجین است. حدودی که حدود الله هستند؛ منتسب به خدایند، خدای بزرگ علیم حکیم قدیر آنها را بر انسان و عالم حاکم کرده. لذا بسیار دقیق و حساس اند، کوچکترین عدم توازن در تعامل با آن ها آسیب زاست، پیکر و روان فرد، خانواده و جامعه را بیمار می کند.
📖 دین، بستر ارائه و معرفی حدود الله و راه تعامل با آن هاست. همه دستورات ریز و درشت دین، مصادیق همین حدود و چارچوبهاست.
هدایت شده از علی هاشمی
👈 همه دستورات ریز و درشت دین در همین بستر حدود و قوانین معنا می شوند، دین تجلی علم خداوند است که آمده ما را با حقایق تنظیم کند. این حدود، گارد ریل های عالم واقعیت و حقیقت هستند. بیرون آنها جاده خاکی است یا گاهی پرتگاه است، تاریکی است، بیماری است، اضطراب و پوچی است. باید در حدود الهی زندگی کرد و انسان تا در حدود الهی است، در حدود انسانی زیست می کند.
👈 هر نوع تجاوز و تعدی از این حدود بازتابی به خود انسان دارد، او را خراب می کند و به او آسیب می زند. این ها قوانین حاکم بر هستی هستند که دین آن را در غالب قوانین و حدود الهی به ما معرفی کرده است؛ زهی سعادت و شرافت، بسی سرور و اغتباط برای داشتن چنین گنج بزرگی. ما چه بدانیم و چه ندانیم، چه بخواهیم و چه نخواهیم و چه قبول و باور داشته و چه نداشته باشیم، این قوانین و حدود در عالم جاری هستند و هر تعدی و بی اعتنایی به آنها همانا و ظلم به خویشتن همانا.
🤔 واقعا اگر کسی از این زاویه به دین نگاه کند و آن را باور کند، عقل او اجازه تعدی از حدود و قوانین الهی را به او می دهد؟ چنین شخصی با بی خیالی از کنار دین عبور می کند؟ حجاب را ترک می کند؟ تن به آلودگی و گناه می دهد؟ تمام دامنه و بسامد دین اسلام برای نگاه داشتن انسان در حدود انسانیت و حریم سلامت است. " الاسلام اسم سلامة و جماع کرامة " (اسلام نام و نشان و رمز همه سلامتی ها و مجموعه همه کرامت هاست.)
کافی است کمی به تجربه های خویش و به وضعیت کنونی جامعه نگاه کنیم. از بین رفتن سلامت اخلاقی و حیات گوارای جمعی انسانی و ایمانی، تزلزل بنیان خانواده ها و هزاران آسیب دیگر همه ناشی از تعدی از حدود الهی است. هر فرد، خانواده یا جامعه ای زودتر به این باور رسیده و به آن بازگردد، می تواند خود را از مهلکه ظلم های خویش برهاند و الا هلاک خودخواسته تنها مقصد و نتیجه طبیعی حرکتی است که در حیطه حدود الهی نباشد.
❗️آنچه در این نوشتار بیان شد در عین سادگی، یک دنیا علم قرآنی بود. علم حقیقی این است و جز این نیست. امید که این نوشتار مایه تحریک اندیشه ها باشد.
(21)🔻حقیقت نیّت؛ دانه عمل🔺
" قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلى شاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدى سَبِيلًا ".
✍️ امروز که روز رحلت بنیان گذار انقلاب اسلامی، عبد صالح خدا و عارف توحیدی، حضرت امام رضوان الله علیه است، کمی در ابعاد شخصیت عظیم ایشان اندیشه کردم و آنچه امروز ذهنم را به خود مشغول ساخت و هنگام مطالعه حدیث بیستم شرح چهل حدیث ایشان در ذهن آمد، توجه به زیرساخت هایی بود که اعمال و فعالیت های ایشان رویش آن دانه ها بود.
👈 عملی که از انسان سر می زند را می تواند رویش و بروز دانه ای نامید که انسان در خویشتن کاشته است. این یک استعاره شناختی در نظر به عمل و تبیین نسبت آن با زیرساخت های آن است. با این بیان روشن می شود که عمل انسان در واقع همان زیرساختی است که فراهم آورده و همان دانه ای است که در خویش کاشته و عمل رویش آن است.
♦️ می توان گفت تمام عمل همان دانه و زیرساخت است. این دانه و زیر ساخت همان نیّت است؛ نیّت صرفاً خطوری در دل نیست که مثلا این کار را برای خدا انجام می دهم بلکه بذر و مایه و بنیاد عمل است.
🥑 این دانه و زیرساخت عنصری مرکّب از اندیشه و معرفت و همچنین انگیزه و همّت است. هر کسی هنگام قیام به عملی، بر اساس یک شناخت پایه ای عمل می کند و در قلب او نیز حال و هوا و انگیزه های خاصی منعقد می شود.
♦️ مثلا در بین نمازخوان های مختلف، وضعیت معرفتی یک نفر هنگام این عمل صرفا این است که تکلیفی را که از سنخ مناسک است باید با این صورت خاص به جا بیاورم و در قلب او نیز اجمالاً، اعتقادی به وجود خالقی که حق عبادت بر ما دارد وجود دارد. دانه و زیرساخت عمل این شخص همین مقدار است و لذا نماز او هم رنگ و بوی همین دانه را دارد و عمق و تاثیر آن نیز متناسب با همان زیرساخت است. از طرفی کسی نماز می خواند ولی زیرساخت معرفتی اش شناختی صائب و عمیق از آفریدگار و حقیقت نماز و انگیزه و عشقی شدید نسبت به وصال حق در دل است و نماز را عرصه عرض خویشتن در مقام ملاقات، بر محبوب ازلی می داند. خب این نماز روشن است که نماز دیگری خواهد شد و اثرات و امتداد آن نیز، چیز دیگری خواهد بود.
📖در آیه شریفه خداوند می فرماید که هر انسانی بر اساس شاکله و ساختار خویش عمل می کند و خداوند می داند که ساختار چه کسی نزدیک تر به آن حقیقتی است که باید باشد. همه اعمال هم از همین قالب خارج شده و متناسب و هم رنگ با آن خواهند بود.
📖در حدیث شریف، امام صادق علیه السلام می فرمایند شاکله همان نیّت است؛ نیّت یعنی هسته و دانه مرکزی عمل و آن چه در ضمیر انسان به عنوان بذر کاشته می شود و عمل از آن می روید و آن بذر اندیشه ای و انگیزه ای است که ریخت و ساختار وجود انسان را سامان می دهد.
👈 عمل برای رسیدن به غایتی است و هدفی و صید دستآوردی؛ در رسیدن به این غایت بیش از آن که پوسته و ظاهر عمل تاثیر داشته باشد، آن زیرساخت و بذر که همان نیّت است تاثیر دارد و کار می کند. لذاست که در همان حدیث شریف فرموده اند نیّت، افضل از عمل است. شاید مراد این باشد که آنچه نهایتا فضیلت و میزان تاثیر و رشد و قرب آوری عمل را معیّن می کند همان نیّت است. این زیرساخت معرفتی و وضعیت قلبی پایه ای که کارخانه تولید عمل است، اصل کار است. بلکه فرموده اند، همه عمل همین نیّت است. یعنی مثلا وقتی نماز می خوانی، اوّلا بدان مهمتر از و تاثیرگذار تر از پوسته ظاهری عمل که آن هم لزوماً باید به بهترین کیفیت ادا شود، بنیان و دانه و بذر آن عمل است؛ معرفتی است که در اندیشه تو نسبت به خداوند و حقایق می گذرد و حالی است که از محبّت و خشوع و...در قلب تو حاکم است. این هاست که نمره نماز تو را مشخّص می کند و این هاست که ظاهر نماز تو نیز تابع آن هاست. آن زیرساختها را بپا و جدّی بگیر و بیش از تمرکز بر کثرت عمل و مثلا زیاد نماز خواندن، به فکر بهبود زیرساخت های عقلی و قلبی عملت باش.
🔑 با این نگرش به نیّت و نسبت آن با عمل، فهم بسیاری از آیات و روایات و تحلیل بسیاری امور روشن می شود؛ تازه می فهمیم این که فرموده اند ساعتی تفکر بهتر از هفتاد سال عبادت بدون تفکر است یعنی چه. روشن می شود که چرا یک ضربت امیرالمؤمنین علیه السلام از همه اعمال جنّ و انس تا قیامت برتر است. چرا وقتی خاندان وحی تصدّق می کنند سوره هل اتی در شأن آن ها نازل می شود. می فهمیم که رمز ماندگاری و میزان تاثیر اعمال انسان ها ریشه در چه دارد. روشن می شود که امام امّت، از چه معرفت و خلوصی و چه عشق و هراسی نسبت به حق در درون بهره داشته که بروز آن تکان دادن دنیا را نتیجه داد. می توان فهمید که این انقلاب ریشه در چه شاکله ای داشته و ساختار عقلی و قلبی فاعل آن چسان بوده است؟ تا روح و نسیم معرفت و محبّت خداوند در عمق جانی نوزیده باشد، نمی تواند روح الله شود و در دیگران اندیشه و انگیزه بدمد.
❗️ پس ما هم بیاییم و باور کنیم که تغییر و رشد و تاثیر و بزرگ شدن، بیش از آن که تابع ظاهر عمل و کثرت و رنگ و لعاب پوسته آن باشد، تابع بذر و دانه و زیرساخت عقلی و قلبی عمل است. این معرفت و محبّت و حال هوای زائیده از آن در عمق باطن جان است که نمره ما و عمل ما را مشخص می کند و اثر از آن حاصل می شود؛ آری، نیّت افضل از عمل است بلکه عمل همان نیّت است.
(22)🔻استعاره ای شناختی پیرامون دنیا🔺
"وَ لَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَكَ مِنَ الْأُولى"
✍️ هر انسانی مدت مشخصی را که همان اجل تعیین شده الهی است، به عنوان فرصت زیستن در این دنیا داراست. این که انسان از این فرصت چگونه و در چه راستایی استفاده کند، تابع امور فراوانی است که یکی از مهمترین آن ها، دید کلّی انسان به دنیا و تفسیر او از این ظرف زندگی خاص است.
👈 کسی که دنیا را فرصتی برای لذّت بردن حداکثری جسمی و بهره مندی هرچه فزون تر مادی می داند با کسی که دنیا را فرصتی برای تعالی روحی می داند، زیست مساوی ندارد و احوال و تحولات و شادی و غم و آینده یکسانی نیز ندارند. لذا بسیار مهم و شایسته است که انسان به دید صحیحی نسبت به دنیا برسد که اوّلا این جا کجاست و ثانیا او در این جا چه کاره است؟
☑️ استعاره های شناختی که تمثیل های کلی برای معرّفی یک پدیده هستند، از ابزارهای مهم تعامل شناختی با پدیده هاست.
👈 در کلمات شعرا و حکما و علما و متفکرین، استعاره های شناختی متعددی مطرح در مورد دنیا تصویر شده است : یکی دنیا را قفسی می داند که باید آن را شکست و از آن گریخت، دیگری دنیا را چاهی می داند که باید از آن بیرون آمد، آن دیگری دنیا را بوستان التذاذ مادی دیده و آن دگر، بحری عمیق که باید برای عبور از آن کشتی ساخت.
👈 کسی هم دنیا را مانند رحم مادر می داند، همانطور که رحم جای ماندن نیست و بازه ای برای ساخته شدن و درآوردن اعضاء و جوارح لازم برای زندگی در این دنیاست دنیا را هم فرصتی برای آخرتی شدن و ساختن اختیاری خویش برای زیست ابدی در سرای روحانی جاودان می بیند.
‼️ هر کدام از این تصاویر می تواند تعاملی خاص برای انسان با خویشتن و دنیای خویش رقم بزند و بالطبع، احوال و نتایج خاص خویش را نیز در زندگی انسان به جای بگذارد.
📖 در این نوشتار می خواهم به یکی از این تصاویر راقی که در نهج البلاغه شریف از ناحیه امام العارفین ع ارائه شده بپردازم. حضرت در خطبه 28 ام نهج شریف می فرمایند : إنّ الیوم المضمار و غداً السباق. چه تصویر زیبا و دلنشینی و چه افق سراسر شور و انگیزه ای برای زندگی!!
👈 در نظر ایشان حیات انسانی یک مسابقه بزرگ سوارکاری است که دنیا تنها مقدّمه این مسابقه بزرگ است و تازه مسابقه بعد از مرگ آغاز می شود. عجب تصویری. نه تنها دنیا پایان و مقصد نیست بلکه آغاز هم نیست؛ یک مقدّمه است البته مقدّمه ای واجب و بسی مهم. دنیا فرصت تمرین و کسب آمادگی و چالاکی و توان لازم برای ورود به مسابقه ای بزرگ در سرایی دیگر است.
🐎 مضمار در لغت بازه زمانی محدودی است که اسب را قبل از ورود به مسابقه یا ورود به عرصه کارزار، در یک برنامه تربیتی غذایی و تحرّکی خاصی که در کتب لغت بیان شده قرار می دهند تا به یک وضعیت بدنی و قوّت عضلانی و چالاکی خاصی برای تازیدن در رقابت یا جنگ برسد.
👈 دنیای ما نیز همین است؛ یک مقدّمه برای ورود به عرصه یک رقابت و مسابقه بزرگ است. مسابقه ای که جایزه آن سعادت ابدی و کمال ربّانی است. باید با مفهوم ابدیت رفیق شد و به آن زیاد اندیشید تا از اندیشه گذشته و کم کم روی انگیزه ها تاثیر بگذارد و انسان باور کند باید با در نظر گرفتن افقی بی نهایت در این دنیا فعالیت کند. بعد از اتمام این فرصت محدود و مضمار دنیا، وارد یک میدان رقابت بزرگ می شویم؛ میدانی که باید در آن به سمت به دست آوردن گنج های سعادت ابدی بتازیم و سبقت بگیریم که مبادا منصب سعادت و کمالی نازل به ما برسد. در آن میدان بزرگمردان عرصه انسانیت و انسان های بزرگ تر از دنیا هم حضور دارند، باید پا به پای آن ها بتازیم. پس بکوشیم. این که چه گیر ما بیاید بسته به این است که اولا روح و مرکب ما در آن سرا، با چه سرعتی بتازد و ثانیا تا کجا بتواند به پیش رود.
🧠❤️ چه زندگی شورانگیزی است حیات انسانی که باور کرده دنیا مضمار یک مسابقه ابدی است، آمادگاهی برای تاخت و تاز سرمدی است. چنین شخصی تمام هم ّ و غمّ و خُرد و کلان زندگی خویش را در راستای پیروزی و سبقت در آن مسابقه تنظیم می کند. چون ابدیت و شرایط آن مسابقه بی نهایت را نمی شناسد، رو به سوی خالق و مالک ابدیت و برنامه او می آورد و با وله و اشتیاق و نیازی آتشین، با دین و ولایت حق، همآغوشی می کند. می داند که هر فعل و فکری در این عالم که او را برای آن سبقت بی پایان آماده کرده و بسازد، آن فعل موفقیت و پیروزی است و الّا شکست و جاماندگی است ولو بیشترین بهره مادی را برای او به همراه داشته باشد.
🔑 تصویر تا حدّی روشن شد؛ فهم بیشتر از آن و استفاده از آن و اندیشه صائب پیرامون آن تا به بار نشستن و ثمر دادنش، کار خود مخاطب است.
(23) 🔻استفهام تمهیدی🔺
"وَ ما تِلْكَ بِيَمينِكَ يا مُوسى؟ قالَ هِيَ عَصايَ أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها وَ أَهُشُّ بِها عَلى غَنَمي وَ لِيَ فيها مَآرِبُ أُخْرى"
📖 بعد از این که حضرت موسی علیه السلام، در کوه طور برای نخستین بار مخاطب وحی الهی قرار گرفت،خداوند سوالی از ایشان پرسیدکه هم چرایی سوال و هم این که چرا ایشان چنین جوابی داد محل تأمّل مفسرین واقع شده است.
1️⃣ برخی از مفسرین چنین پاسخ داده اند که چون مقام تخاطب الهی مقامی سهمگین و هولناک است، این سوال و جواب به غرض استیناس و آرامش آن نبی الهی بوده و خداوند می خواسته برای ایجاد انس و آرامش در قلب او سر صحبت را چنین باز کند. برداشتی عرفی است چه که ما نیز گاهی در عرف خود چنین می کنیم.
2️⃣ برخی گفته اند چون مقام تخاطب محبّ و محبوب است و در این مقام اصالت با ارتباط و تکلّم است، هر آن سخنی که بین این دو رد و بدل شود و به طول انجام داد محبوب و نیکو است. مهم نیست پرسش از چه باشد و جواب نیز به چه رقم بیان شود، مهم همین گفتگو و طول آن در رابطه محب و محبوب است و لذا موسای کلیم نیز برای طول دادن صحبت با محبوب شروع به توصیف کاربردهای عصای خود کرد.
✍️ به نظر می رسد این وجوه نمی تواند مراد خداوند از نقل این پرسش و پاسخ را در قرآن روشن کند. غرض انتقال نکته ای دیگر به موسی و به مخاطب قرآنی است که این سوال و جواب بستر آن است.
👈 قرار است با اراده ملکوتی خداوند، عصای خشکیده و بی جان موسی که صرفا در حد تکیه بر آن دادن و تکاندن برگ درختان برای حیوانات و فوائدی از این دست به کار می آید، تبدیل به موجودی عجیب و زنده و بلعنده تبدیل شود که معجزه نبوّت او باشد و سحر ساحران را یکباره باطل کند و جادوگران مقابل این اعجاز خاضع شوند.
‼️ این سوال یک کلاس درس توحیدی است؛ خداوند می خواهد این مطلب را بفهماند که آنچه در نظر شما چوبی خشکیده و کم فائده بیش نیست می تواند با اراده ملکوتی او، به موجود دیگری تبدیل شود. شما بی جان و مرده اش می پندارید ولی خدایی که ملکوت هر چیزی به دست اوست می تواند او را تبدیل به موجودی دیگر کند.
👈 درس این کلاس این است که صرفاً در حجاب خلق و ظاهر و ماده عالم را حساب نکنید؛ در پس این خلق، امر و ملکوتی است و خدای ذوالملکوتی. می تواند از دل عصایی خشکیده، اژدها و از دل آتشی سوزان، گلستانی بسازد. لذا ابتدا از موسی می پرسد که در نظر تو این عصا چیست و به چه دردی می خورد تا پس از اعمال قدرت الهی به او بگوید آن چه تو عصایی بیشش نمی پنداشتی در محاسبات نظام قدرت ملکوتی ما می تواند چیز دیگری باشد.
👈 تمام عالم همین است و ما هم با عقل چوبین خود صرفا ظاهر مادی و چوب های خشک و امور عادی و طبیعی را می بینیم و در محاسبات ما، امر و ملکوت الهی چندان نقشی ایفاء نمی کند. نتیجه این نگرش هم این است که دائم در دل همین نظام ظاهری مادی اسیریم و هشت دنیای ما در گروی تنگنای محاسبات کوتاه و تنگمان است. مثل انبیا آزاد و بزرگ نیستیم.
👈 خداوند این جا ملکوت خود را به موسی نمایاند؛ لذا وقتی به دریا رسید، دیگر اسیر محاسبات مادی نشد و گفت : إنّ معی ربّی سیهدین. یعنی همان خدایی که عصای خشکیده را اژدها کرد همان خدا مالک امر و ملکوت این دریاست و آن را خواهد شکافت. چنین شخصی دیگر اسیر تنگنای محاسبات مادی و دم دستی نیست و در وادی توحید و ایمان به خداوند ذوالعرش، به حریّت ملکوتی رسیده است. ما هم اگر به نفس ولایی امام عصر عج، موفق شویم باری این چنین ملکوت را لمس کنیم، دیگر هیچ گاه در تنگنای دنیا احساس بن بست نخواهیم کرد و نظام محاسباتمان عوض شده و ملکوتی خواهد شد.
🤲 خدایا به حق موحدین آستانت و به حق امیر و استاد و مولای موحدینت علی علیه السلام، ما تشنگان رویت خدایی ات را در اسارت دنیای تنگ رها مکن.
(24) 🔻توفیق 🔺
▪️وَمَا تَوْفِيقِي إِلَّا بِاللَّهِ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ وَإِلَيْهِ أُنِيبُ.▪️
📖 در نظام اندیشه توحید محور قرآن، برخی واژگان نقشی کلیدی دارند و اساسا شاید بتوان گفت ترسیم چارچوب حیات و عمل توحیدی در قرآن کریم، به روی دوش واژگانی چند است. یکی از آن واژگان و مفاهیم کلیدی، توفیق است.
✍️ توفیق از نظر ادبی، مصدر باب تفعیل از ماده "و ف ق" است. این ماده به معنای سازگاری، تناسب و هماهنگی است و توفیق نیز به معنای ایجاد وفق و سازگاری و تناسب میان دو یا چند امر است.
توفیق گاهی در همین معنای لغوی در قرآن کریم به کار رفته است که از آن جمله سازگاری و سازش بین زن و شوهر در آیه 35 سوره نساء.
👈 توفیق را می توان به دو شاخه توفیق عام و توفیق خاص تقسیم کرد :
1️⃣ توفیق عام عبارت است ایجاد تناسب و توافق و سازگاری میان اسباب مختلف در راستای تحقق هر امری در خارج توسط خداوند. این معنای عام از توفیق، شامل همه افعال و پدیده های خارجی می شود و هیچ امر و نتیجه ای بی نیاز از این معنای از توفیق نیست.
🔹 به عنوان مثال اگر قرار است در فلان ساعت و فلان روز در فلان مکان، باران ببارد، باید میان هزاران و شاید ملیون ها سبب و موثر مادی و غیرمادی توسط خداوند وفق و هماهنگی و سازش برقرار شود که نهایتاً با فراهم آمدن بستر تحقق علّت تامه امری، خود آن امر هم محقق شود. از این روست که توفیق تنها فعل خداوند است چون تنها کسی که مالک و خالق و مدیر و مدبّر همه اسباب است می تواند بین آن ها در راستای تحقق امری خاص، توافق و تناسب ایجاد کند.
👈 انسان باید همه افعال خود و آن چه قصد تحقق بخشی به آن را دارد، مدام در سایه حکومت توفیق الهی مشاهده کند. مثلا وقتی می خواهیم از منزل برای خرید نان خارج شویم، غافلیم از این که تا توفیق خداوندی بین همه اسباب و زمین و زمان هماهنگی و سازش ایجاد نکند، ما به نان نخواهیم رسید.
🔹 عملا خود را در این گونه امور از توفیق الهی بی نیاز می بینیم و دچار غفلتیم. باور کنیم که از برداشتن یک لیوان آب تا نوشیدن گوارای آن هزاران سبب توسط خداوند ردیف و هماهنگ شده اند و بدون این توفیق و مدیریت عرصه اسباب توسط خداوند، آبی از گلوی ما پایین نخواهد رفت.
🔸 همه ریز و درشت امور مربوط به ما و همه جهان تحت سلطه ید توفیق الهی است. سعی کنیم کمی با این دید در زندگی خویش همراه باشیم و لسان حال ما در عمل و در مقام قلب و اندیشه، و ما توفیقی الّا بالله باشد.
2️⃣ توفیق خاص عبارت است از ایجاد تناسب و سازش و هماهنگی بین اسباب مختلف به گونه ای که منجر به صدور فعلی صالح و متناسب با سعادت انسانی از انسان شود. این معنا از توفیق است که بیشتر در اذهان وجود دارد و در مورد امور مثبت و اعمال صالح به کار برده و از خداوند توفیق نماز و دعا و زیارت و ....می طلبیم.
🔰 حرکت به سمت سعادت و هر آن چه که متناسب با ساحت قدسی و ولایی انسان است در این دنیای شلوغ، تنها از کسی برمی آید که احاطه بر جمیع اسباب و موثرات در عالم داشته باشد. صحنه را جوری بچیند و جوری انسان را و عالم را بلکه عوالم را تدبیر کند که عمل صالحی از انسان سربزند.
▪️حتما تجربه کرده اید؛ گاهی آنچه که باید برای تحقق یک امر مطلوب و نیک فراهم آید، حاصل نمی شود. مثلا می خواهی چند ساعتی عبادت کنی، مطالعه کنی و یا تلاوت قرآن کنی، می خواهی امسال به حج یا زیارت امام حسین علیه السلام مشرّف شوی، در جلسه وعظ و ذکری شرکت کنی. ولی آنچه لازم هم فراهم نمی شود بلکه گاهی اسباب مانعه پیش می آید و خلاصه همه چیز برای تحقق آن امر مطلوب، جفت و جور نمی شود.
📖 درس توحیدی قرآن این است که همواره در هر دو ساحت توفیق، آن را امری وابسته و منوط به ید قدرت و بنان اراده خداوند بدانید و ببینید. اگر این گونه شد دو نتیجه طبیعی به همراه داردکه در آیه شریفه به آن اشاره شده است :
1️⃣ اولا انسان حال توکّل و تکیه بر خداوند پیدا می کند چون می داند نه خود و نه همه عالم نمی توانند این توافق و هماهنگی را بین اسباب ایجاد کنند و اساسا معنای حقیقی و عمیق توکل از اینجا متولدّ می شود. انسان کار می کند، همه چیز را به زعم خویش فراهم می کند اما می داند که فعالیت او جزء العلة است و باید ابر و باد و مه و خورشید و فلک به دست خداوند هماهنگ شوند که چیزی که می خواهد محقق شود و لذا دل به خدا و چشم به ید توفیق او بلند می دارد.
2️⃣ ثانیاً حال انابه پیدا می کند؛ انابه یعنی وضعیتی درونی که همواره فلش و جهت قلب و اندیشه انسان رو به سوی خدا دارد وبازگردنده و آرام گیرنده به سوی او و در دامن اوست. در عین فعالیت و تلاش و مجاهدت، نوک پیکان وجودش را به سوی خداوند و اراده و توفیق او نشانه رفته، تا او چه سازد و چه عرصه ای رقم زند.
این جاست که لسان حال او همنوا با آن پیامبر بزرگ الهی می شود و پرده ای از زندگی توحیدی را تجربه می کند. وفقّنا الله بحق محمّد و آله الطاهرین صلوات الله علیهم اجمعین.
(25) 🔻ای بی خبر بکوش که صاحب خبر شوی🔺(غدیریه 1)
"عَمَ يَتَساءَلُونَ عَنِ النَّبَإِ الْعَظِيمِ الَّذِي هُمْ فِيهِ مُخْتَلِفُون"
❗️ در عالم چه خبر است؟؟ از منظر خدا اگر بخواهیم به این سوال پاسخ دهیم چه باید بگوییم؟؟ چه کسی در این عالم با خبر است و چه کسی بی خبر؟؟ معیار چیست؟؟
👈 آن چه روشن است این است که بدون اتصال به سرچشمه حقیقت، همه چیز بی خبری و همه بی خبر اند. خبر آن است که ریشه در حقیقت داشته باشد و در منظر خداوند خبر باشد.
☀️ انبیاء کسانی اند که در اتصال به حقیقت عالم، برای ما بی خبران در این عالم بی خبری، خبر آورده اند. آن چه آنها آورده اند خبر است و حقیقت. بدون آنها و خارج از بستر خبری که آن ها آورده اند، بوعلی سینا و ارسطوها هم بی خبرانی حیران اند.
برای خروج از بی خبری و جهل و حیرت و هیچی و پوچی باید سراغ انبیا برویم؛ هر خبری در عالم هست این جاست. خارج از وادی نبوّت زمین بایر و دار بی خبری است.
👈 نبی اعظم ما حضرت ختمی مرتبت علیه و آله السلام، ختم و جامع همه اخبار را به عالم ما آورد. او که نسبت به عالم غیب الهی بخلی ندارد و هر آنچه پشت پرده غیب بود و می شد آورد را برای ما آورد. نبأ عظیم را آورد.
📖 نبأ عظیم چیست؟
در ابتدای سوره مبارکه نبأ خداوند خبر می دهد از حقیقتی به نام نبأ عظیم که چند ویژگی دارد : همه از آن از یکدیگر می پرسند و محل بحث و توجه همگان است. حقیقتی است مورد اختلاف و اختلاف پذیر و قابل تعاملات رنگارنگ و این که به زودی حقیقت آن برای همه معلوم می شود.