.
❓کارگاه هنری به چه معناست؟
👈 مجموعهی به هم پیوستهای از فعالیتهای تمرینی هدفمند با محوریت فعالیت فراگیران که زیر نظر یک استاد ماهر و برای ایجاد تدریجی یک مهارت هنری خاص در آنها انجام میشود.
💢 توجه به ۵ قید پیوستگی فعالیت، هدفمند بودن فعالیتها، تمرینی بودن آنها، محوریت فراگیران و نظارت یک استاد ماهر در این تعریف بسیار مهم است.
📌انواع کارگاه های هنری:
1⃣ هنرهای ترسیمی: نقاشی،کاریکاتور، خطاطی، تذهیب، کاغذتا، اوریگامی و...
2⃣ هنرهای نمایشی : نمایش زنده، نمایش عروسکی، پانتومیم، قصه گویی و...
3⃣ هنرهای آوایی: مداحی، سرود، تواشیح و...
4⃣ هنرهای دستی: کاشی و سفال، معرق کاری، منبت کاری، قالی بافی و...
5⃣ هنرهای خانگی: بافتنی، خیاطی، گلدوزی، قلاب بافی و...
📚 برگرفته از فصل دوم کتاب "هنر نه برای هنر" اثر مرتضی رجایی و همکاران
🎨 #کارگاه_هنری 1⃣
🧩 #قالب_های_تربیتی
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
👈اگر بخواهیم فرزندان و مربیان ما از همان کودکی و نوجوانی به فکر کردن عادت کنند و قوهی تفکر در آنها شکوفا شود، باید در برنامههای تربیتیمان، سهمی برای قالب کارگاه هنری باز کنیم.
💢 سوال مهم آن است که کارگاه هنری چگونه به تقویت تفکر کمک می کند؟
1⃣ تیز کردن نگاه: در کارگاههای هنری، فراگیران برای کسب مهارت در تولید یک اثر هنری، نخست باید نگاه خود را تیز کنند و موضوع را از زوایای مختلف ببینند. این خوب دیدن منجر به کنجکاوی درست و مقدمهای برای تفکر و نتیجهگیری است.
2⃣ تقویت تخیل: تخیل یکی از مراتب تفکر است که در هنر پرورش پیدا می کند. در کارگاه هنری، متربی به خیال خود بال پرواز می دهد و می کوشد تا خلاقانه به مسئله و راه حل ها بنگرد.
3⃣ ایجاد تمرکز: پراکندگی ذهن و سر به هوایی، از موانع عمومی تفکر در نسل امروزی است؛ اما برای کار هنری باید ساعت ها روی یک موضوع متمرکز ماند. اگر این تمرکز در متربیان شکل بگیرد، یکی از مهم ترین موانع تفکر از بین می رود.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحه ۱۰۰ و ۱۰۱
🎨#کارگاه_هنری 2⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
💠 یکی از ظرفیتهای تربیتی کارگاههای هنری، کمک به آزادی متربی از موانع رشد و تربیت است.
💢 اما کارگاه هنری چه موانعی از رشد متربی را تضعیف میکند؟
1⃣ غرور: متربی برای بهتر شدن آثار هنریش مجبور است که شاگردی کند، به این ترتیب با مرور زمان میتوان غرور را در او ریشهکن کرد.
2⃣ تنبلی: کسی که تنبل است در راه هنر مورد علاقهاش با تشویق مربی اهل تلاش می شود و از روحیه تنبلی دور میگردد.
3⃣ خودخواهی: فرد خودخواه و خودمحور در کارهای هنری و جمعی مجبور به همکاری با دیگران میشود و متوجه میشود توجه به حرف دیگران میتواند برای او نتایج خوبی به دنبال داشته باشد.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحه ۱۰۱ و ۱۰۲
🎨#کارگاه_هنری 3⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔹 کارگاه هنری این ظرفیت را دارد تا ارزشها و مفاهیم دشوار را به مخاطب منتقل کرده و سبب تثبیت آنها شود.
🔸 به این شکل که تلاش متربی برای درک دقیق ارزشها و ضد ارزشهایی که میخواهد دربارهی آنها یک محصول هنری تولید کند،
و مطالعات و مشاورههایش در اینباره،
اگر با نظارت و هدایت مربی همراه شود،
به تدریج زمینهساز نهادینه شدن این ارزشها در او خواهد شد.
🔹 میتوان فعالیتهای تمرینی کارگاه را طوری طراحی و هدایت کرد که متربیان بدون آنکه خودشان متوجه شوند، یک آموزش غیرمستقیم را در زمینهی محتوایی پشتسر بگذارند و به تدریج به ارزشها علاقهمند و از ضد ارزشها متنفر شوند.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحه ۱۰۲ و ۱۰۳.
🎨#کارگاه_هنری 4⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور؛
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
💠 همان طور که در این پیام بیان شد، کارگاه هنری انواع مختلفی دارد. برای انتخاب یک یا چند مورد از این موارد جهت اجرا، چه نکاتی را باید مورد توجه قرار داد؟
1⃣ علاقهمندیها، روحیات و ویژگیهای مخاطبان خود را بررسی کنید. مناسب است چند کارگاه برگزار کنید تا بتوانید سلیقههای مختلف را جذب کنید.
2⃣ امکانات و توان مجموعه خود را در نظر بگیرید. چقدر میتوانید برای تهیه امکانات خرج کنید؟ همچنین بررسی کنید اساتید کدام رشته هنری در دسترس شما هستند؟
3⃣ امکانات خانوادهها را هم در نظر بگیرید؛ در برخی مناطق خانوادهها میتوانند برای خرید امکانات و وسایل مورد نیاز کارگاه، هزینه کنند و در برخی مناطق نمیتوانند.
💢 ادامه متن در پیام بعدی.
🎨#کارگاه_هنری 5⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
4⃣ توجه داشته باشید برخی کارگاههای هنری قابلیتهای تربیتی بالاتری دارند. آنها را در اولویت قرار دهید. مثلا در قالبهایی مثل نمایش، مخاطب حس درونی خود را بهتر بروز میدهد و در کارهای گروهی، صحنههایی رخ میدهد که مربی، بهرههای تربیتی بیشتری میبرد.
5⃣ انتخاب کارگاههای پربازده که طیف وسیعتری از ویژگیها را در مخاطب ایجاد میکنند، در اولویت قرار دارند.
6⃣ همچنین تناسب کارگاه هنری با محتوای قالبهای دیگری که در مجموعه اجرا میکنید کارگشاست. مثلا بهتر است رشتهای را انتخاب کنید که کار شما را در حلقه تکمیل کند و متربیان بتوانند محتوای حلقه را در این آثار نشان دهند.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۲۸ الی ۱۳۴.
🎨#کارگاه_هنری 6⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
«در جست و جوی یک استاد شايسته باشید.»
بسیاری از اهداف تربیتی «کارگاه هنری» منوط به همراهی استاد و داشتن ویژگیهایی است که به بخشی از آنها میپردازیم:
1⃣ جذابیت متعادل (جذابیت استاد کمک میکند تا مخاطب با این کارگاه ارتباط بگیرد؛ اما اگر جذابیت او بیش از حد باشد، ممکن است جایگاه مربی را به خطر بیندازد.)
2⃣ همراهی با سیاستهای مجموعه
3⃣ سابقهی قابل قبول در رشتهی هنری مدنظر
4⃣ داشتن فرصت کافی برای تعامل با متربیان و مربیان
5⃣ مهارت مدیریت کارگاه
6⃣ نداشتن ویژگیهای اخلاقی ناپسند
7⃣ آشنایی با مباحث تربیتی و دغدغهمندی نسبت به آنها
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۳۴ الی ۱۳۷.
🎨#کارگاه_هنری 7⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
«آثار متربیان را به نمایش بگذارید.»
💠 افزایش اعتماد به نفس و خودباوری متربیان تا حد زیادی منوط به تولید محصول و ارائه آن به دیگران است. هر مقدار که تعداد بینندگان آثار بیشتر بوده و جایگاه اجتماعی بالاتری داشته باشند، افزایش اعتماد به نفس بیشتر خواهد شد.
✅ بنابراین:
1⃣ مسابقه و رویداد برگزار کنید.
2⃣ نمایشگاهی برای دیدهشدن آثار ترتیب دهید و از والدین، مسئولین و عموم مردم برای بازدید از آن دعوت کنید.
3⃣ با ایجاد کانال در شبکه های اجتماعی، آثار متربیان مجموعهتان را در فضای مجازی منتشر کنید یا حتی آثار هنری را در همین کانال یا به صورت حقیقی به فروش برسانید.
4⃣ آثار متربیان را به جشنوارههای مرتبط استانی و ملی ارسال کنید.
5⃣ از آموختههای متربیان در برنامههای بعدی استفاده کنید. مثلا اگر کارگاه سرود و نمایش برگزار کردهاید، در اردوها و مناسبتها، از آنها بخواهید یک نمایش اجرا کنند. یا به آنها سفارش کار بدهید تا آثاری برای نصب بر دیوارهای مجموعه و فضازی تولید کنند.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۵۰ الی ۱۵۳.
🎨#کارگاه_هنری 8⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
اساتید هنر معمولا به اهداف تربیتی چندان توجه ندارند و برای برگزاری درست کارگاه هنری، به راهنمایی و نظارت مربی نیازمندند.
✅ بنابراین اگر مربی هستید:
1⃣ زمانی را برای گفتگو با استاد کارگاه هنری پیرامون مسائل تربیتی در نظر بگیرید.
2⃣ بر نحوهی ارتباط استاد با مخاطبان نظارت داشته باشید. باید دقت کنید که روابط استاد و شاگردی محدود به همان فضای کارگاه بماند و خارج از نظارت، ارتباطهای آسیبزا برقرار نشود.
3⃣ با توجیه استاد، کارگاه را از نظر محتوایی جهتدهی تربیتی کنید.
4⃣ میتوانید از استاد به عنوان واسطهی تربیتی استفاده کنید و از او دربارهی برخی متربیان، برخورد یا اقدام خاصی بخواهید.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحه ۱۵۹.
🎨#کارگاه_هنری 9⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔹در طول برگزاری کارگاه هنری باید مدام فرد را ارزیابی کنید. شما باید با چشمانی تیز، حالات مخاطبان را تحت نظر داشته و برای مواجههی سازنده با آنها برنامهریزی کنید. البته توجه داشته باشید تا حد امکان این نظارت نامحسوس باشد.
🔸مثلا روحیاتی مثل ترس، هیجان، دقت، صبر، فردگرایی یا جمعگرایی را در کارگاههای هنری میتوان سنجید.
🔹این شناختها در نحوه تشویقهای ما نیز مؤثر است. کسی که فکر میکند از تلاش بینیاز شده است، در صورتی که تشویق شود، به خود مغرور میشود؛ اما وقتی شخصی به توانایی خود اطمینان ندارد و زود ناامید میشود، باید حتی تلاشهای کوچکش را تشویق و حمایت کنیم.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحه ۱۵۶ و ۱۵۷.
🎨#کارگاه_هنری 0⃣1⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
💠 در متن قبلی گفتیم که مربی باید در طول برگزاری کارگاه هنری، ارزیابی مستمری از حالات و روحیات متربیان داشته باشد و عکس العمل های متناسب با این روحیات داشته باشد.
✅ علاوه بر برخوردهای شخص مربی با این مسائل و مشکلات، او میتواند از واسطهها نیز کمک بگیرد. مثلاً میتواند از استاد هنر بخواهد برای یک متربی کم دقت، تکلیف ویژه و سختتری در نظر بگیرد. یا از استاد بخواهد در فعالیت های گروهی، افراد گوشه گیر را در یک گروه فعال تر قرار دهد تا مجبور شوند با بقیه تعامل کنند.
💢 والدین بچه ها نیز باید در جریان مسائل و چالش های فرزندانشان قرار بگیرد. برخی از خانواده ها که نمی دانند هدف از این برخوردها چیست، با رفتار غلط خود، تاثیر کار شما را خنثی می کنند یا سبب می شوند اقدامات مربی و استاد، نتیجه عکس بدهد.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۵۷ الی ۱۶۰.
🎨#کارگاه_هنری 1⃣1⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
💠 یکی از آسیبهای کارگاه هنری، انحراف در روند تربیتی کودک و نوجوان است؛ به این معنا که اگر یک رشتهی هنری بیش از حد برای متربی جذاب شده و فعالیت او در این رشته، به صورت متمرکز و تخصصی شود؛ دایرهی انتخابهای او برای مسیر آیندهاش محدود به همان رشته هنری میشود.
💢بسیار پیش میآید که متربی به جای اینکه با انتخابی از روی فکر و براساس استعدادهایش مسیر زندگی خود را تعیین کند، تحت تاثیر جو حاکم بر محیط، یک رشته هنری خاص را ادامه میدهد؛ درحالیکه توانایی بیشتری دارد و میتواند قلههای بالاتری را فتح کند.
✅ البته تخصص در رشتههای مختلف هنری و تربیت نیروهایی برجسته در همهی زمینهها، جزو نیازهای جبهه فرهنگی و هنری انقلاب است. اما متربی باید در راهی قدم بگذارد که بیشترین اثرگذاری را داشته و بهتر بتواند از استعدادهایش بهرهبرداری کند.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۶۲ الی ۱۶۴.
🎨#کارگاه_هنری 2⃣1⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat
.
🔻کارگاه هنری، ظرفیت تقویت خودباوری را داراست؛ ولی اگر حضور فرد در یک کارگاه هنری منجر به شکست شود، نهتنها اعتماد به نفسش تقویت نمیشود، بلکه خودباوری او نیز تضعیف میشود. چنین متربیانی ممکن است این نتیجه غلط را بگیرند که هیچ استعدادی ندارند و در هیچ کاری موفق نخواهند شد.
✅ برای جلوگیری از چنین آسیبی، لازم است مربی اقداماتی صورت دهد:
1⃣ کارگاهی مناسب با استعدادهای متربیان به آنها معرفی کند.
2⃣ تلاشهای کوچک متربی را برجسته کند.
3⃣ ضعف آثار متربی را در آغاز کار بپوشاند.
4⃣ در صورت لزوم، درباره علل ضعف در فعالیت و چگونگی برطرف کردن آن، با متربی گفتوگو کند.
5⃣ از او بخواهد تلاش کند و نتیجه تلاشش را به او نشان دهد.
6⃣ به او احترام بگذارد و او را باارزش بداند تا این نگاه هم به او منتقل شود که شخصیتش محترم و ارزشمند است.
📚 برگرفته از کتاب «هنر نه برای هنر»، مرتضی رجایی و همکاران، صفحات ۱۶۵.
🎨#کارگاه_هنری 3⃣1⃣
🧩#قالب_های_تربیتی
🔰 باور
خانه کنشگرانِ تربیت اسلامی.
🆔 @Bavar_tarbiat