◾️علت عدم حضور محمد حنفیه در کربلا
☑️ پاسخ :
عدم حضور محمد بن حنفیه در صحنه ی کربلا را می توان از دو دیدگاه مختلف بررسی کرد: اول این که آیا او مکلف به رفتن شده و بعد تخلف از فرمان امام (ع) کرده است؟ و دوم آنکه آیا لازمه ی پیروی محض از امام (ع) و در اختیار ایشان بودن، همراهی امام (ع) در این سفر بوده است، همانند عملی که بسیاری از بنی هاشم انجام داده اند، یا نه؟
عموم کسانی که درصدد توجیه عدم حضور محمد حنفیه برآمده اند از جهت نخست به مسئله نگریسته اند . از این زاویه امام (ع) محمد بن حنفیه را مکلف نکرده بود و حتی در اثر بی رغبتی او در همراهی، به او پیشنهاد داده بود که اگر می خواهد، می تواند در مدینه بماند و اخبار و گزارش های لازم را به امام (ع) برساند (ابن اعثم، ج 5، ص 23). از این زاویه چون امام به حسب ظاهر برای جنگ از مدینه یا مکه خارج نمی شد، متابعت و همراهی محمد و افراد حاضر در مکه یا مدینه واجب نبود، تا به خاطر عدم همراهی مؤاخذه شوند; و آنانی که در کربلا یا مناطق نزدیک آن بودند و امام آنان را دعوت نمود و می توانستند به سیدالشهداء (ع) کمک کنند ولی سرباز زدند، مورد مؤاخذه هستند .
پس، براساس این دیدگاه، بعضی از بزرگان بنی هاشم، مثل محمد بن حنفیه، ابن عباس، عبدالله بن جعفر، عمر بن علی (عمر الاطراف) و عبیدالله بن علی که در سفر کربلا امام را همراهی نکردند، ولی در جبهه ی یزید بن معاویه هم قرار نگرفتند، معصیت نکرده اند .
اما اگر از جهت دوم به مسئله نگریسته شود، قضاوت متفاوت خواهد بود . ارزش افرادی که امام را از مدینه یا مکه همراهی کردند و تا پایان هم در کنار آن حضرت ایستادند در این نهفته است که آنان بدون مکلف شدن و براساس شناخت و اطاعت و عشق به امام ایشان را همراهی کردند . برادران محمد بن حنفیه، مثل عباس (ع)، عبدالله، جعفر، عثمان، محمد، اصغر (ابوالفرج الاصفهانی، ص 86- 98 و شیخ مفید، ج 2، ص 109- 116) (ابی بکر) که امام را در سفر به کربلا همراهی کردند و با وی به شهادت رسیدند، از طرف امام (ع) مکلف نشده بودند . تفاوت آنان با محمد بن حنفیه یا ابن عباس یا جعفر بن عبدالله در این بود که صرفا از زاویه ی ملاحظات خاص، یا فقط براساس تجزیه و تحلیل و آینده نگری و اتکا به تجربه ی خود به این مسئله نمی نگریستند; آنان کسانی بودند که نظر امام (ع) را بر تجربه و آینده نگری خود مقدم می داشتند .
بنی هاشم و اصحاب همراه امام (ع) معتقد بودند که امام حسین (ع)، به خاطر خاندان و موقعیتش، حق هدایت و رهبری مردم را دارد و آنان در این راه عاشقانه مطیع و مشتاق بودند تا براساس وظیفه جان خود را فدا کنند . آنان کسانی بودند که همانند امام (ع) می دانستند که نیروی نظامی نمی تواند عمل و وجدان اسلامی را در آن موقعیت حفظ کند و جامعه نیاز به تکانی سخت و جنبش قلوب و احساسات دارد و این کار تنها از طریق قربانی کردن و تحمل مصائب و رنج های فراوان به دست می آید .
محمد بن حنفیه و ابن عباس و عبدالله بن جعفر، چون از زاویه ی افرادی جهان دیده به قیام امام حسین (ع) و حرکت به طرف کوفه می نگریستند، تلاش گسترده ای برای جلوگیری از حرکت امام (ع) به کوفه به عمل آوردند و حتی امام (ع) را قسم دادند که به سوی کوفه و کربلا حرکت نکند و در مقام نصیحت، عرضه داشتند که اگر تو را بکشند نور خدا در زمین خاموش می گردد و از امام می خواستند که مهلت دهد تا از یزید برای ایشان و خاندانش امان بگیرند (دشتی، ص 664). این گروه گرچه به حقانیت راه امام حسین (ع) معتقد بودند، ولی در مسئله ی روش برخورد با یزید، با امام اختلاف داشتند . برخلاف این دسته، اصحاب و برادران و بنی هاشم حاضر در صحنه ی کربلا، همانند امام معتقد بودند که در این راه باید حرکت کنند، خواه به سود آنان تمام شود و یا به ظاهر به ضرر آنان باشد .
آن عده از بنی هاشم که در عاشورا حاضر بودند، چون با دیدی حسینی به قیام امام (ع) می نگریستند، زنان و کودکان را هم با خود آوردند; در حالی که محمد بن حنفیه، با نظری متفاوت، نه خود همراه امام آمد و نه به هیچ یک از فرزندانش اجازه ی همراهی عموی بزرگوارشان را داد (ابن سعد، ص 61). از زاویه ی دوم، محمد بن حنفیه به فتح واقعی دست نیافته است (بحارالانوار، ج 42، ص 81)، و شاید از این دید این احتمال را بتوان داد که عدم همراهی او با امام حسین (ع) در سفر به کربلا، نوعی تخلف محسوب شود .
خلاصه شده (منبع : سایت خبرگزاری حوزه ، نویسنده :محمدعلی چلونگر ،فصلنامه حوزه و دانشگاه، شماره ۳۳ )
لینک مقاله👈
http://noo.rs/2KyXb
#کربلا
#محمد_حنفیه
@bevaghtesardar120