دست ظلم شاه
قیام پانزده خرداد در آینه اشعار تاریخی
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/10
شعر محمدعلی مردانی(مؤسس انجمن نغمهسرایان مذهبی در سال 1351ه.ش.) در توصیف قیام پانزده خرداد:
آن روز صبح مردم نستوه نامدار از گوشه و کنار
پیر و جوان و مرد و زن از خرد و از كبار
با عزت و وقار
از هر طرف چو موج خروشان که در بحار
در کوی و رهگذر خوشحال و شاد و خرم و قلب امیدوار
با گام استوار حق جوی و حق طلب همه با شعله گناه
با سوز اشک و آه تا قطع گردد از سرشان دست ظلم شاه
هستند دادخواه
منبع: بازتاب قیام 15خرداد در آثار پیشگامان شعر انقلاب، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش35، بهار1392
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
تندباد حادثه
قیام پانزده خرداد در آینه اشعار تاریخی
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/11
شعر محمدعلی مردانی در وصف قیام پانزده خرداد:
بازم نه ديده خفت و نه اندیشه آرمید
نی زان امير قافله شب، خبر رسید
آن بامداد پرددی شب، که از افق
سر بر زد و به پرده شب گشت ناپدید
وآن آفتاب دانش و انصاف و مردمی
در شهر بند فتنه اهریمنی چه دید؟
بانگ سمند صاعقهافشان او چه شد؟
كاتش به دیو لاخ ستمگستری کشید؟
بس حلقههای آه به محراب صبحدم
زد آرزو به بوی تو ای قبله اميد
آن شاهباز نادره پرواز یک نفس
آراست بال و بر سر ایوانم آرمید
نیلوفر سپيده ز تالاب صبحدم
سر بر فراشت از افق عمر و بر دمید
چون یک بهار زمزمه و جلوه در خیال
گسترده بال و از سر ایوان من پرید
این بود، و هر چه بود، اگر صبح اگر که وهم
یا از جوانی به دروغی یکی نوید
خوابی شد و به سایه شب آشيان گرفت
یادی شد و به کنج فراموشی آرمید
یادی چگونه بید، که یک سر ز یاد رفت
خوابی چگونه خواب، که دیگر ز سر پرید
زین پس جدا از او من و بختی که یک نفس
بیدار مینیامد و چشمی که نغنوید
هيچ ار نبود بخت و جوانی چه شد کز او
باری، نه هیچ نام کسی برد و نی شنید
در انتظار چهر تو شب پای تا به سر شد سپید
چون تندباد حادثه انگیخت فتنهای
هر ذرهای مرا به دیاری پراکنید
منبع: بازتاب قیام 15خرداد در آثار پیشگامان شعر انقلاب، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش35، بهار1392
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
پردگی بامداد
قیام پانزده خرداد در آینه اشعار تاریخی
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/12
مرحوم #مهرداد_اوستا از دیگر چهرههای شناخته شده ادبیات انقلاب است که از ابتدای نهضت ۱۵ خرداد با سرودن اشعار حماسی و انقلابی تا انتها در کنار انقلاب ماند. اوستا که برخی او را «پدر شعر انقلاب» می دانند افزون بر اشعار بسیاری که در حمایت از آرمانهای انقلاب ساخته, قصيدهای بلند و خوش قافيه با عنوان «پردگی بامداد» سرود» است.
این قصيده پنجاه و شش بیتی در اعتراض به #تبعید_امام بعد از حادثه ۱۵ خرداد نگاهی پرشکوه و لبریز از امید و انتظار دارد و به روشنی بازتابدهنده تمام واقعیتهای نهفته در قیام ۱۵ خرداد است که با کلماتی رسا و مستحکم و وزین در ادبیات شعرهای انقلابی قبل از وقوع انقلاب، میدرخشد. بندهایی چند از این قصيده زیبا را مرور می کنیم:
آن مرغ را چه بیم قفس، کش نماندهاند
آوایی و مجال كه زی گلبنی پرید
بر من خدای داند و پیغمبرش اگر
بیداد رفت و فتنه به مردم چهها رسید
سرمست هیچ باده نیاید کسی چو من
زین باده خدایی اگر جرعه ای کشید
با من به خون تپید اگر بیگنه کسی
ناگه به تیغ کینه به خون اندرون تپید
خونابهاش ز دیده من ریخت گر به قهر
خاری به پایِ برهَنهپایی فرو خلید
واپستر آمدم چو رسنتاب، هرچه بیش
تابید خاطر من و اندیشهام تنید
بالای آن درخت بنازم که آسمان
تا یکسرش به قهر بنشکست ناخمید
زان آتشی که سوخت مرا هیچکس نسوخت
وان محنتی که دیده من دید، کس ندید
بر سر ستاره خواهی اگر بایدت نخست
دستی که بر سر ستاره تواند همیرسید
روزی که ای امید دل مهر و مردمی
سر بر کشی ز دامن شبگیر همچو شید،
باری بپرس منتظران را کز اشتیاق
دور از تو وانتظار چه جانها به لب رسید
خورشید اگر نبود به چشمت نهان چرا
چون دیدگان گشودی ناگه سحر دمید
بخت مرا نکشت یکی گل که خود نشد
خار ندامتی که نه در پای جان خلید
چون غنچه پرده پرده دلم، خون شد از غمت
کش دیده قطره قطره به دامن فرو چکید
آزادگی چو خواست گزیند نژادهای
و آزادگی و کرامت حالی تو را گزید
ای چرخ داد، مردم آزاده را بگوی
انصاف را طلوع کدامین بود نوید
خورشید تو که از بر خاور گشود پر
یا مهر من که از افق باختر دمید؟
منبع: بازتاب قیام 15خرداد در آثار پیشگامان شعر انقلاب، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش35، بهار1392
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
قسم به جان خمینی
قیام پانزده خرداد در آینه اشعار تاریخی
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/13
یکی از شعرهای معروفی که در نخستین روزهای پس از قیام پانزده خرداد بر لبهای مبارزان جاری بود، شعر معروف «قسم به جان خمینی زعیم شرعمدار» است که توسط محمدعلی صاعدی سروده شده است. #محمدعلی_صاعدی با استفاده از آیات و روایات و با به کار بردن نمادهایی مانند «شهید» که پیش از این کمتر در شعر فارسی به چشم میخورد، به روایت تازهای از واقعه پانزده خرداد پرداخت:
قسم به جان خمینی، زعیم شرعمدار
به رهروان حقیقت، به حرمت احرار
به خون پاک شهیدان راه آزادی
به حق هر که کند با ستمگران، پیکار
به مادری که، جگرگوشهاش به خون غلتید
به کودکی که فکندش، مسلسل اشرار
که شاه خائن بیدادگر، اگر از کین،
هزار مرتبه کشتار را کند تکرار
ز دودمان وی و جمله جیرهخوارانش
به انتقام شهیدان برآوریم دمار
منبع: بازتاب قیام 15خرداد در آثار پیشگامان شعر انقلاب، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش35، بهار1392
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
سایبان شعله
قیام پانزده خرداد در آینه اشعار تاریخی
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/14
بهار آمد و از خرّمی نشانی نيست
گلی شكفته به دامان بوستانی نيست
سرشک ابر غباری نَشُست از رخ باغی
كه از طراوت و لبخند گل نشانی نيست
مگر زخلوت گل پر نمیكشد نكهت
كه گرم شور و نوا مرغ نغمهخوانی نيست
چه غنچهها كه شد از جور باغبان پرپر
خوش آن چمن كه گرفتار باغبانی نيست
سكوت مرگ چنان خيمه زد به دامن دشت
كه در خروش، در اين دشت كاروانی نيست
به گوش غنچه نسيم سحر نهانی گفت
درين چمن گل شاداب و شادمانی نيست
درين محيط چنان بسته لب ز بيم، صدف
كه غير ديده روشن گهر فشانی نيست
مكن اطاعت فرمان اهرمن ورنه
ترابه سر بجز از شعله سايبانی نيست
چنان گرفته دلم قدسی از وطن كه مرا
به غير گوشه ويرانه آشيانی نيست
منبع: بازتاب قیام 15خرداد در آثار پیشگامان شعر انقلاب، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، ش35، بهار1392
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
سند کمتر دیده شده از ارادت مرحوم شهریار به مقام معظم رهبری
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/15
نوشته مرحوم شهریار خطاب به مقام معظم رهبری:
این کتابچه ناچیز بهعنوان برگ سبز بهوسیله حاج محسن دواچی (بانی خیر) بهمحضر حجتالاسلام و المسلمین حاجی سیدعلی آقا خامنهای ریاستجمهوری اسلامی ایران و امام جمعه تهران و #سردار_رشید_سپاه_ملی_ایران، با #کمال_افتخار در هشتاد سالگی تقدیم میشود.
تبریز- 63.2.4
سیدمحمدحسین شهریار
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
سندی کمتر دیده شده از تقدیم منظومه کمنظیر «حیدر بابایه سلام» به مقام معظم رهبری
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/16
استاد شهريار به تاريخ 17 مرداد 1366(در هشتاد سالگی) یک نسخه از منظومه کمنظیر حيدربابا را تقديم حضرت آيت الله خامنه اى نمود. استاد در ديباچه اين كتاب كه دستخط آن در عکس ضميمه آمده است، چنين مینویسد و مىسرايد:
بسمه تعالی
...بر آستان ولای آیتالله خامنهای ریاست جمهوری اسلامی محبوب و امام جمعه بزرگوار تهران تقدیم و توفیق روزافزون ایشان و امام امت و رزمندگان اسلام را شب و روز بهدعا مسئلت مینمایم.
تبریز- 16امرداد1366
سیدمحمدحسین شهریار
رشگم آمد که تو حیدربابا
بوسی آن دست که خود دست خداست
راستان دست چپ از وی بوسند
که خدا بوسد از او دست راست
در امامت به نماز جمعه
صدهزارش به خدا دست دعاست
من بیان هنرم یک دل و بس
او عیان هنر از سر تا پاست
او شب و روز برای اسلام
پای پویان و زبان گویاست
او چه بازوی قوی و محکم
با امامی که ره و رهبر ماست
شهریارا! سری افراز به عرش
کاو نگاهیش به حیدرباباست
تبریز-دوم ذیالحجة 1407 هجری قمری مطابق با هفدهم امرداد1366 شمسی
سیدمحمدحسین شهریار در هشتاد و دو سالگی
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
شادترین روز زندگانی استاد شهریار
سالروز بزرگداشت شهریار و روز شعر و ادب فارسی/17
بیوک نیکاندیش، از چهرههای نزدیک به استاد شهریار و نویسنده «در خلوت شهریار» :
روزى كه انقلاب پيروزشد...استاد چنان به شور و شوق و شعف درآمدند كه اگربگويم درهمه مدت دوستىام، ايشان راچنان خوشحال نديده بودم خطانرفتهام...
زمانى كه جمهورى اسلامى پايههايش را استوار كرد ازطرف صدا و سيما براى مصاحبه باشهريار آمدند. درست يادم هست كه اولين كلام
ايشان اين بود:
زودتر ازاين مىآمديد، من خيلى وقت است كه انتظار شما را میکشم.
منبع: مقاله «استاد شهریار و انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه تخصصی پانزده خرداد، شماره 27، بهار1390
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
شهریار در صف بزرگترین شاعران تاریخ ایران
سالروز بزرگداشت استاد شهریار و روز شعر و ادب فارسی/18
مقام معظم رهبری:
شهریار یکی از بزرگترین شاعران همه دورانهای تاریخ ایران است. و آن به لحاظ «حیدر بابایه سلام» است. «حیدر بابایه سلام» یک شعر استثنایی است. همه خصوصیات شعری مثبت شهریار در این شعر هست. یعنی روانی، صفا، ذوق و دیگر خصایصی که مربوط به شعر است، همه در «حیدر بابایه سلام» جمع شده است. لکن علاوه بر اینها، ویژگی دیگری هم در «حیدر بابایه سلام» هست و آن این است که در این شعر که تصویری از سابقه ذهنی خود شاعر است، مطالب بسیار حکمتآمیز وجود دارد. با این حساب، میتوان شهریار را یک #حکیم به حساب آورد. (1371.9.11)
🔊به رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی بپیوندید:👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db