گزیده معراج السعاده (15): باید در شناخت #فضائل و #رذائل خیلی دقت کرد تا در برخورد با رذائلی که در نگاه اولیه فضیلت می نمایند به #اشتباه نیفتیم. معیار اصلی برای تشخیص صفات و افعال نیک از بد، #عقل_و_شرع می باشد. یعنی افعال باید طبق تأیید عقل و در جهت #نزدیکی_به_خدا انجام شود. انجام یا ترک اعمال از روی عادت، ترس؛ یا برای رسیدن به دنیا (نان، نام؛ مقام، شهوت)، لذت بالاتر، حفظ آبرو و یا ترس از سلطان فضیلت محسوب نمی شود. #حکیم کسی است که با اطمینان نفس و علم الیقین به حقایق موجوات علم دارد نه از روی تقلید . همچنان که #عفیف کسی است که برای رسیدن به کمال واقعی قوه شهوت را تحت فرمان عقل در می آورد؛ نه کسی که به خاطر حفظ آبرو یا جانش از شهوتی صرف نظر می کند. #شجاع کسی است که قوه غضب را در جهت رسیدن به قرب الهی تحت فرمان مطلق عقل قرار می دهد؛ نه آنکه به جهت عادت و طبیعت از صحنه های خطر نترسد و یا برای کسب مطامع دنیوی به استقبال خطرات رود. #سخاوت نیز بخش به مستحق بدون قصد و غرض دنیوی است؛ اما بخشش مال به #غیر_مستحق اسراف است و به مستحق برای کسب نام و نان بیشتر #لذت_جویی است. گزیده معراج السعاده صفحه 31-30.