﷽
💠 #مقامات و #الحانِ تلاوتِ قرآن کریم
🔹 علمای فنّ قرائت به مرور زمان، متوجّه شدند که آیاتِ قرآن با توجّه به دوری و نزدیکی معنایشان، دارای وزن و آهنگ خاصّی هستند، حتّی در موسیقی ایرانی هم آهنگسازان مسلّط و آشنا با توجّه به شعر ملودی را در دستگاه خاصّ می‌سازند. بنابراین آنچه تا حدودی به برتری تلاوت قاریان عرب‌زبان منجرشده، استفاده ی قاریان عرب‌زبان و آشنا به موسیقی، از مقام‌هایی است که با معانیِ آیات هم‌خوانی و ارتباط داشته باشد. در قرائت قرآن کریم، هر دسته از الحان به خواندن آیاتِ خاصّی اختصاص دارد.
1⃣ مقام #بیات:
وسیع‌ترین مقام در قرائت #قرآن است و گوشه‌های بسیاری دارد که قبل و بعد و حتّی بین مقام‌های دیگر هم قابل اجراست. معمولاً قرائت با این مقام آغاز میشود و زمینه ی اجرای مقامات دیگر است. وقار، عظمت، بزرگی، تسلّط و سنگینی را القا می‌کند و آرامشِ همراه غم می‌آورد. این مقام برای اجرای دعاهای قرآنی،حکایات و اندرزها به کار میرود...
2⃣ مقام #رست:
اثر آن، برانگیختن حسّ عزّت و بزرگی، جسارت و حرکت به سمتِ کشف حقیقت است و در آیاتی که داری تأکید و تحکّم و امر است استفاده میشود. هرچند قابلیت تعمیم به انوع حالات مفهومی را دارد.
3⃣ مقام #حجاز:
اثر آن، شور و شعف همراه با احساسات عالی و حزین و دعوت به یکپارچگی و اتّحاد و آرزو برای سعادتِ بشر است. از این مقام، در آیاتی که مربوط به بشارت و انذار، نعمت‌های خداوند، تذکّر و یادآوری، امر و توصیه، خلقت جهان هستی و موجودات هستند، استفاده میشود...
4⃣ مقام #صبا:
مجموعه‌ای از نغمات حزین است که گذشته ی از دست‌داده را به تصویر می‌کِشد و ما را به خویشتنِ خویش دعوت می‌کند. در آیاتی با موضوع عبرت از حوادث گذشتگان، مقایسه عاقبت نیک مؤمنان و سرانجام بد گناهکاران، دعا و توبه و پشیمانی و ذکرِ نعمت‌ها و آیات الهی به کار میرود...
5⃣ مقام #نهاوند:
ماهیّتی لطیف و مُنعطف از نظر لحنی دارد. نه خیلی خشن است و نه خیلی خفیف و بیشتر در بیانِ داستان‌های قرآنی به کار میرود.
6⃣ مقام #سه_گاه:
برانگیزاننده حسّ محبت و عشق و سوز دل است و در آیاتی با مفاهیم عشق، وعده الهی، بشارت، مغفرت، صفات مؤمنان، پیروزی و اجابت دعا به کار میرود.
7⃣ مقام #عجم و #چهارگاه:
اثر این مقام‌ها، ایجاد شور و شوق جوانی است و در آیاتی با مضامین خدا، بهشت، توبه، معجزات پیامبران، دعا و درخواست و حرکت و مبارزه به کارمی‌رود.
@Borujerd_nk
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 اجرای هفت مقام از مقامات اصلی قــرآنی توسط قـاری مصری، استاد مـحمــود طــوخـی
🔸به‌صورت عملی و بدون توضیح اضافه
🗂ترتیب اجـراء:
1⃣ #بـیـات
2⃣ #نـهـاونـد
3⃣ #صـبــا
4⃣ #عـجـم
5⃣ #کُــرد
6⃣ #حـجـاز
7⃣ #رسـت
❌متأسفانه مقام سه‌گاه اجرا نشده است.
@Borujerd_nk
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#آموزشی
مقام #رست
1 - معنای لغوی : رست یا راست به معنی حقیقت و درستی به کار می رود. رست کلمه‌ای تازی است. به معنای مستقیم این مقام در مغرب به اسم «استهلال » شناخته میشود.
2 - گستردگی و پیشینه : این مقام در تمامی بلاد مسلمین کاربرد داشته و دارد عده‌ای معتقدند که این مقام از دیرباز ماهیت و حقیقت خود را حفظ کرده و تا به امروز پابرجا مانده است. در قرون وسطا این مقام به عنوان اولین و اصلی‌ترین مقامات موسیقی بوده و امروزه اعراب آن را در جایگاه دوم بعد از بیات قرار داده‌اند و لقب «اب النغمات یا پدر نغمات» و در پاره‌ای از موارد نام «ملک‌النغمات» را به خود گرفته است. عده‌ای از اساتید لحن، قدمت این مقام را به زمان حضرت آدم (ع) می‌دانند و می‌گویند. رست ناله‌ای انسانی است که دست از همه چیز برای بهشت شسته است این مقام پس از بیات از جمله وسیع‌ترین و گسترده‌ترین مقامات است آن چنان که بسیاری از قراء زیربنای قرائت خود را به صورت مبسوط خوانی بر آن استوار نموده‌اند. این مقام کلید ورود به سایر مقامات و الحان است. نغمه‌ی رست در موسیقی ایرانی نیز به عنوان یکی از دستگاه‌های هفتگانه و اصلی مطرح است.
3 - کیفیت آهنگ : این مقام از جمله مقام‌های زیبا اصلی و با صلابت عرب است و براساس یکی از امثال عربی «اذا طال لیلک فالرست» یعنی در شب به این مقام سفارش شده است. همچنین حالت وقار متانت و بیانگری در آن مشاهده می‌گردد و بسیار مناسب قرائات مجلسی است و باز هم مشهور است «اذا جن لیلک فالرست» چون شب فرا رسید با مقام رست قرائت کن. این نغمه از نظر لحنی حالتی ضربی داشته و تحکم و تاکید و القاء امر را متصور می‌گرداند. به این خاطر غالب آیاتی که دارای تاکید، تحکم، امر، تضرع، درخواست، ادعیه، توبه، انابه» است در آن تلاوت می‌گردد. این مقام حالتی شبیه به اشاره به نزدیک و ضمیر این دارد.
4- موضوع آیات : این مقام در آیات «توحید، اسماء و صفات الهی، نشانه‌های الهی، نبوت عامه، عقاید، احکام و عبادات، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
5 - تاثیرات : از جمله تاثیرات این مقام برانگیخته شدن حس مردانگی و جسارت و حرکت به سوی کشف حقیقت در شنونده است. و زیرشاخه‌های آن نیز تاثیراتی نظیر آغاز بهار یا حقیقت روایت سرگذشت انسان‌های حقیقت‌جو و ایجاد تصویری زیبا از حقیقت و درستی در ذهن شنونده ایجاد می‌کند.
6 - جایگاه اجرا : این مقام پس از مقام #بیات، #نهاوند، #عجم (#چهارگاه) و #سگاه ارائه می‌گردد ولی با توانمندی که دارد در هر موقعیتی از قرائت قابل اجرا می‌باشد.
7 - گوشه‌ها و نغمه‌های فرعی : برخی از نغمات فرعی در این مقام عبارتند از «سوزناک، نوروز، دلنشین، اصفهان، ماهور، سازگار، سوز، دارا، نیشابورک و پگاه» را می‌توان نام برد.
8 - قاریان برتر : از اساتیدی که در این مقام شهرت بیشتری دارند می‌توان راغب مصطفی #غلوش، #مصطفی_اسماعیل، #محمد_رفعت، #حصان، #شعشاعی، #صیاد و متولی #عبدالعال را نام برد.
@Borujerd_nk