🔸 درس الغدیر علامه امینی (ره) 🔹استاد: سید محمد طباطبائی یزدی ▫️یکشنبه‌ها و سه‌شنبه‌ها، ساعت 7:30 شب ▫️بنیاد محقق طباطبائی، تالار میرزا عبدالله افندی نشان: قم، میدان رسالت، ابتدای خیابان سمیه، جنب پیشخان دولت، پلاک ۱۵. 🔸 https://t.me/mtyazdi 🔸 https://t.me/mtiforg 🔹 https://eitaa.com/mtiforg

▪️بچه‌ای که به زور از خدا بگیری بهتر از این نمی‌شود! داستان تولد آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری 🔹مرحوم آیت‌الله حاج شیخ مرتضی حائری، فرزند آن بزرگوار، می‌نویسد: 🔹 پدرم می‌فرمود برای پدرم از مادرم فرزندی به وجود نمی‌آمد و او برای فرزنددار شدن با زن‌هایی ازدواج می‌کرد. روزی به منزل همسر موقت خود می‌رود تا نماز فریضۀ خود را انجام دهد. آن زن برای اینکه خانه را برای شوهر خود خلوت کند دختر یتیمی را که از شوهر متوفای خود داشته از خانه بیرون می‌فرستد. هوا هم سرد بوده و آن دختر می‌لرزیده و می‌گفته: مادر من! در این هوای سرد به کجا بروم و مادر او را به عناوینی راضی می‌کرده که بیرون برود. 🔹این منظره مرحوم محمدجعفر جد ما را بسیار ناراحت می‌کند و پس از ادای فریضه از خانۀ آن زن بیرون می‌آید و مدت او را می‌بخشد و مهر او را می‌پردازد و با خداوند به این مضمون مناجات می‌کند که خدایا من دیگر برای پیدا کردن فرزند ازدواج نمی‌کنم که احیاناً طفل یتیم به خاطر من آزرده گردد. تو اگر بخواهی قدرت داری که از همان همسر دائم من که تا کنون فرزند نیاورده به من فرزند بدهی و اگر نخواهی خود دانی. خدایا امر موکل به تو است، می‌خواهی از همان همسر اول فرزند بده، می‌خواهی نده. 🔹پس از این جریان مادر مرحوم والد به آن مرحوم، باردار می‌شود و خدای متعال همین یک فرزند را به ایشان عطا می‌کند و از این جهت ما نه عمو داشتیم نه عمه. 🔹آیت‌الله العظمی اراکی در این باره لطیفه‌ای نقل می‌فرمودند که خود حاج آقای شیخ عبدالکریم می‌فرمود وقتی من بچه بودم به مقتضای بچگی بعضی حرکات از من سر می‌زد و مادرم می‌گفت: بچه‌ای که به زور از خدا بگیری بهتر از این نمی‌شود! (📗یادنامه حضرت آیت الله العظمی اراکی، ص49) 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️درسگفتار منطق پژوهش در تاریخ اسلام جلسۀ اول 🎙دکتر محمدصادق حسین‌زاده 🔹 مقایسۀ دو شیوۀ اشتغال به تاریخ 🔹پیشینۀ منطق پژوهش در علم تاریخ 🔹 پژوهشِ با روش هم نتیجۀ قابل اعتمادتری دارد و هم روند پژوهش را سرعت می‌بخشد (بیان دو خاطره از بحث ایزوتسو با علامه طباطبایی و بحث ویلیام چیتیک با مرحوم آشتیانی در این باره) 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️درسگفتار منطق پژوهش در تاریخ اسلام جلسۀ دوم 🎙دکتر محمدصادق حسین‌زاده 🔹 فایده‎های تاریخ‌پژوهی 🔹دیدگاه آقای مطهری درباره فایده تاریخ‌پژوهی 🔹شروع پژوهش با پرسش پژوهشی (مثال پژوهش علامه عسکری) 🔹انواع پرسش تاریخی 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️نشست علمی فلسطین؛ پیشینۀ تاریخی و تمدنی 🎙دکتر محسن الویری: نگاهی به پیشینۀ غزه و نقش کنونی تمدنی آن 🎙دکتر حسین ایزدی: تحولات تاریخی منجر به تشکیل رژیم اشغالگر 🎙دکتر حامد قرائتی: بررسی جایگاه و نقش مسجدالاقصی در تراث شیعه و عامه 🎙دکتر سید حسین فلاح‌زاده: مناسبات اعراب با اسرائیل پس از تشکیل رژیم اشغالگر 🎙دکتر زهرا روح‌اللهی امیری: نام‌بری از فلسطین؛ گذری بر منابع تاریخی متقدم ⏰ چهارشنبه ده آبان ساعت 9-12 دانشکدۀ باقرالعلوم (ع) تالار امام حسین (ع) لینک شرکت در جلسه: http://dte.bz/res1 @chsiqs

▪️کدام پادشاهان در قم دفن شده‌اند؟ 🔹به مناسبت احادیثی که درباره فضیلت خاک قم روایت شده، از قرن‌ها قبل، حمل اموات به این شهر و دفن در خاک آن معمول بوده است. در میان شهرهای ایران، قم از این حیث ممتاز است و گویا در هیچ شهری به اندازۀ قم اجساد علما و پادشاهان و رجال دفن نشده است و هیچ شهری مانند قم دارای قبرستان‌های متعدد و بزرگ نبوده است. 🔹از پادشاهان می‌توان موارد زیر را برشمرد: 1. رستم خان پادشاه گرجستان: او پس از گراییدن به دین مبین اسلام، چون وفات یافت، جسدش را در باغ باشکوهی در قم دفن کردند. از این باغ که هنگام آمدن شاردن به قم (در زمان شاه صفی) از گردشگاه‌های عادی اهل قم به شمار می‌رفته امروزه هیچ اثر و نشانی نیست. 2. شاه عباس دوم: بقعۀ او در سمت جنوب غربی حرم حضرت معصومه (س) و وصل به آن است. 3. شاه صفی: قبر او در رواق جنوبی حرم واقع است و چون در راهروی حرم بوده صندوق روی قبر را برداشته‌اند و این صندوق اکنون در موزۀ آستانۀ قم است. 4. شاه سلیمان. 5. شاه سلطان حسین: بقعۀ شاه سلیمان و شاه سلطان حسین امروز در وسط بنای جدید مسجد بالاسر دیده می‌شود. 🔹از شاهزادگان صفویه قریب هفتاد نفر که به دست افغان‌ها کشته شدند، در سردابۀ بزرگی که مقبرۀ خانوادگی صفویه بوده و در زیر صحن موزه (صحن زنانۀ سابق) قرار داشته به خاک سپرده شده‌اند. ظاهراً این سردابه هنوز هم وجود دارد. از جمله کسانی که در سردابۀ مزبور هستند «عباس میرزا» پسر و ولیعهد طهماسب دوم است که افغان‌ها او را هم به قتل رساندند. 🔹از پادشاهان قاجار می‌توان موارد زیر را برشمرد: 1. فتحعلی شاه: بقعۀ او که در زمان حیات خود تهیه کرده بود در شمال غربی صحن کهنه، پشت به مدرسۀ فیضیه است. سنگ روی قبر این پادشاه که تصویر او بر آن کنده شده بسیار زیبا و جالب است. در سنگ دیگری که به دیوار بقعه نصب شده شرح حال وی با عبارت‌پردازی‌های معمول در آن زمان نوشته شده است. 2. محمدشاه: بقعۀ او نیز در صحنه کهنه در سمت جنوب غربی و در حد فاصل میان صحن و مسجد اعظم واقع شده است. در صندوق‌خانۀ بقعۀ محمدشاه قبر مهد علیا زوجۀ او و مادر ناصر الدین شاه قرار داد. 🔹ناصرالدین شاه نیز بنا بر نوشتۀ دکتر فوریه، طبیب مخصوص وی، در کار تهیۀ قبری برای خود در قم بوده است. اما بعد از قتلش گویا وضع طوری بود یا که نمی‌توانستند او را به قم حمل کنند یا به فکر این کار نیفتادند (📗تاریخ مذهبی قم، ص 183-185) @chsiqs

▪️هفدهم ربیع الثانی، روز وفات معزالدولۀ دیلمی 🔹در این روز، سنۀ 356 معزالدوله احمد بن بویه وفات کرد. او قریب بیست و دو سال سلطنت کرد و عموی عضدالدولۀ دیلمی است. و معزالدوله را اقطع می‌گفتند به جهت آنکه اکراد در ناحیۀ کرمان بر او ریختند و زخم‌ها بر او زدند، دست چپش با بعض انگشتان دست راستش قطع شد. 🔹و معزالدوله امیرالامراء بغداد بود و بسیار ترویج مذهب شیعه نموده و او همان است که امر کرد تا بر دیوارهای مساجد بغداد و سایر عمارات آنجا لعن معاویه و ظالمین آل محمد (ص) را نوشتند. سیف الدولۀ حمدانی امیر حلب نیز اقتدا به او کرد و امر نمود که در حلب نیز همان کار را به جا آورند (📗وقایع الایام، ص 351). 🔹اقامۀ عزای امام حسین (ع) به مدت یک دهه، رسمی کردن عزای امام حسین (ع) و تعطیل کردن روز عاشورا از اقدامات این حاکم دیلمی بود. در این باره بخوانید: آل‌بویه و تعطیلی روز عاشورا برای نخستین بار. 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

صوت سومین جلسه از سلسله‌نشست‌های معرفی کتاب مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام ▪️معرفی کتاب «تاریخ‌یار: درآمدی بر پژوهش در تاریخ اسلام» 🎙با سخنرانی استاد: 🔷 محمدعلی مهدوی‌راد 🔶محمد اسفندیاری 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️صوت نشست علمی فلسطین؛ پیشینۀ تاریخی و تمدنی (برگزارشده در دانشگاه باقرالعلوم (ع)) 🎙دکتر محسن الویری (از دقیقۀ 1 تا ۲۴:۳۹) نگاهی به پیشینۀ غزه و نقش کنونی تمدنی آن 🎙دکتر زهرا روح‌اللهی امیری (۲۴:۳۹ تا ۴۸:۰۶) نام‌بری از فلسطین؛ گذری بر منابع تاریخی متقدم 🎙دکتر حسین ایزدی (۴۸:۰۶ تا ۸۳:۴۵) تحولات تاریخی منجر به تشکیل رژیم اشغالگر 🎙دکتر سید حسین فلاح‌زاده ( ۸۳:۴۵ تا ۱۰۹:۳۶) مناسبات اعراب با اسرائیل پس از تشکیل رژیم اشغالگر 🎙دکتر حامد قرائتی ( ۱۰۹:۳۶ تا ۱۳۳) بررسی جایگاه و نقش مسجدالاقصی در تراث شیعه و عامه 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️مصحف مشهد رضوی: کامل‌ترین دستنویس قرآنی به خط حجازی از سدۀ نخست هجری 🔹مصحف مشهد رضوی / مصحف المشهد الرضوي / یا Codex Mashhad عنوانی است برای مجموع دو نسخۀ قرآنی با خط حجازی کهن به شماره‌های 18 و 4116 در کتابخانۀ آستان قدس رضوی (مشهد). این اثر با 252 برگ، کامل‌ترین مجموعه اوراق از یک قرآن کامل از سدۀ نخست هجری در سراسر جهان به شمار می‌آید که بیش از 95% متن قرآن را در بر دارد. با توجه به ویژگی‌های متنی این مصحف، ویژگی‌های رسم، غرائب املائی، اختلاف قرائات، چینش یا ترتیب بندی سوره‌ها، و نهایتاً بر پایۀ آزمایش‌های متعدد کربن 14، روشن شده است که بخش اصلی این نسخه در سدۀ نخست هجری کتابت شده است. 🔹مجموع ویژگی‌های این مصحف، در کمتر نسخه‌ای از قرآن‌های کهن به خط حجازی یافت می‌شود. از این رو، «مصحف مشهد رضوی» یکی از مهم‌ترین اسناد عینی در شناخت ما از تحولات تاریخ متن قرآن کریم در سدۀ نخست هجری است. 🔹متن کامل «مصحف مشهد رضوی» با اجازه و همکاری کتابخانۀ آستان قدس رضوی وبا تحقیق و توضیحات و مقدمۀ مرتضی کریمی‌نیا، از سوی «مؤسسة آل البیت علیهم السلام لإحیاء التراث» در سال 1401-1402 (2022-2023 میلادی) به صورت فاکسیمیله به دو زبان عربی و انگلیسی منتشر شده است (برگرفته از کانال تلگرامی مرتضی کریمی‌نیا). @chsiqs

▪️درسگفتار منطق پژوهش در تاریخ اسلام جلسۀ سوم 🎙دکتر محمدصادق حسین‌زاده 🔹 آشنایی با اسناد تاریخی 🔹اسناد مکتوب و غیرمکتوب 🔹بایسته‌های پژوهشی 🔹شجاعت پژوهشی، حدس پژوهشی 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs

▪️ما با سنی‌ها دست به دست هم داده‌ایم و ثقلین را از بین برده‌ایم در باب اهتمام آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری به قرآن 🔹سيره پيروان اهل بيت, هماره بر تكريم قرآن استوار بوده است. امامان ما در هنگام تلاوت قرآن، با آرامش و سكوت بدان گوش مى دادند. در سده اخير بر اثر نفوذ عادت‌ها و رسوب اخبارى‌گرى، آداب تلاوت قرآن در مجالس ما پاس داشته نمى‌شود و در دوره حاج شيخ، كه اكنون نيز بدبختانه اين رويه زشت ادامه دارد، در مجالس ختم قرآن و يا مجالس ترحيم، از سكوت و آرامش و تدبّر خبرى نبوده و نيست. قارىْ قرآن مى خواند و افراد بى توجه به تلاوت قارى، خود قرآن مى‌خوانند و يا با يكديگر به گفت وگو مى‌پردازند. 🔹 حاج شيخ از اين رويه سخت در خشم بود و از اين كه ادب تلاوت قرآن در چنين مجلس‌هايى پاس داشته نمى‌شود، خود را و حوزه علميه را مسئول مى دانست. از اين روى، هميشه در اين فكر بود كه براى اين گرفتارى بزرگ چاره‌اى بينديشد و برنامه‌اى بريزد كه در محفل قرآن، از آنچه سكوت را به هم مى‌زند و مانع تدبر و تفكر در قرآن مى‌گردد جلوگيرى شود و مردم به آن حدّ از كمال و رشد برسند كه جايگاه قرآن را بالا ببرند و در چنين مجلس‌هايى ادب تلاوت قرآن را وظيفه شرعى و در سرلوحه كار خود قرار دهند و كوچک‌ترين بى‌احترامى به قرآن را برنتابند. 🔹 بله، اين دغدغه حاج شيخ بود و آرزو داشت قرآن جايگاه واقعى خود را در خلوت و جلوت بيابد. آقا سيد احمد زنجانى, اين نگرانى و دغدغه حاج شيخ را چنين گزارش مى‌دهد: 🔹 مرحوم آقاى حاج شيخ عبدالكريم حائرى زياد اصرار داشت كه احترام ظاهرى قرآن كاملاً محفوظ شود. همان‌طور كه اهل سنت هنگام قراءت قرآن براى رعايت احترام آن، چايى و قليان در مجالس نمى‌دهند. مى فرمود: در مجالس شيعه نيز, چون عادت بر خلاف جارى بود, ترک آن در نهايت دشوارى بود. اين بود كه فرمايش آن مرحوم عملى نمى‌شد. آنگاه مى‌فرمود: پيغمبر دو چيز سنگين در ميان ما گذاشت: كتاب الله و عترة طاهره; ولى ما با سنى‌ها دست به دست هم داده، هر دو آنها را از بين برديم ما كتاب الله را از بين برديم و آنها نيز عترت طاهره را. 📗نشریۀ حوزه، س 1383، ش 126 🔅دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید (بازنشر مطالب کانال فقط با ذکر نشانی کانال مرکز و ذکر منبع جایز است): ⬇️⬇️ @chsiqs