eitaa logo
پژوهش‌های تاریخ اسلام
2.8هزار دنبال‌کننده
218 عکس
29 ویدیو
9 فایل
مرکز پژوهش های تاریخ اسلام لینک دعوت به کانال: @chsiqs قم، خیابان دورشهر، کوچۀ 15، پلاک 4 تلگرام: https://t.me/chsiqs جهت ارتباط با ادمین: @Chsi_qs لینک آپارات: www.aparat.com/chsiqs
مشاهده در ایتا
دانلود
24 ذی‌الحجه روز مباهله جریان مباهله قبل از واقعۀ غدیر بوده است یا بعد از آن؟ استاد یوسفی غروی: آیات مباهله در سوره آل‌عمران است و این سوره بر حسب ترتیب نزول، سوره سوم بعد از هجرت به مدینه است. کسی مدعی نیست که مباهله آن وقت انجام شده باشد. همه متفق‌اند که مباهله بعد از فتح مکه انجام شده است. باز همه متفق‌اند که مباهله در 24 ذی‌الحجه بوده است؛ اما اختلاف در سال آن است که آیا سال نهم بوده یا سال دهم. مشهور بر آن است که در 24 ذی‌الحجه سال دهم بوده است. اما کسانی که سال دهم را تعیین کرده‌اند به لوازم خبر جزیه ستادن امام علی از نصارای نجران و سپس پیوستنش به پیامبر برای حجه الوداع توجه نکرده‌اند. حدود یک سال بعد از فتح مکه (که در رمضان سال هشتم بود)، گروه‌های متعددی از قبایل مختلف و متعدد به پیامبر اقبال کردند و به مدینه رفتند و اسلام عشائر خود را بر حضرت عرضه و بیعت کردند و لذا آن سال، یعنی سال نهم را «سنه الوفود» نامیدند. یکی از این گروه‌ها، نصارای نجران بودند که به مدینه رفتند و جریان مباهله پیش آمد. جریان مباهله به قراردادی میان آنان و پیامبر ختم شد که مبنی بر آن، نصارای نجران دوبار در سال جزیه پرداخت کنند. پس از مدتی امام علی به دستور پیامبر به یمن رفت تا اولین قسط شش ماهه جزیه نصارای نجران را دریافت کند و سپس برای ماه ذی الحجه از یمن به حج پیامبر اکرم، برای حجه الوداع بپیوندد. خبر اخذ جزیه و سپس پیوستن به حجه الوداع، وقوع مباهله در سال نهم را متعین می‌کند.پس مباهله قطعا قبل از حجه الوداع و جریان غدیر واقع شده است. لذا طبعا سوال می‌شود که چطور آیه مربوط به حادثه‌ای در سال‌های آخر عمر پیامبر در سوره آل عمران، آمده حال آنکه این سوره در سال سوم هجرت نازل شده؟ پاسخ اینکه نزول آیه مباهله مربوط به سال سوم در ضمن سوره آل عمران نیست؛ بلکه آیه مباهله سال نهم نازل شد، اما ضمن سوره‌ای نبود. لذا هنگام جمع آوری قرآن، صحابه بنا به تشخیص خود، آن را در سوره آل عمران قرار دادند؛ شاید به این مناسبت که این سوره بیشترین آیات مربوط به اهل کتاب را دارد. البته اصل، در ترتیب آیات قرآن این است که پیامبر جای آیات را مشخص کرده است؛ مگر اینکه در موردی دلیل خاصی در دست داشته باشیم تا بر اساس آن بگوییم که جای این آیه یا آیات را صحابه تعیین کرده‌اند، بدون اینکه دستوری از پیامبر داشته باشند. در مورد مباهله چنین است؛ یعنی همین که آیه که متضمن دعوت به مباهله در سال نهم هجرت نازل شده ولی آیات سوره آل عمران به تدریج در سال سوم هجرت نازل شده، قرینه‌ای است قوی بر اینکه این آیه بخصوص در اینجا نبوده است؛ بلکه چنانچه گفتیم چون ضمن سوره مشخصی نازل نشده بود و جای آیه نیز توسط پیامبر تعیین نشده بود، صحابه در تألیف قرآن، آن را ضمن آل عمران جای دادند. https://eitaa.com/joinchat/3977314320C4b988b21e1
آیا مسجد الاجابة همان مسجد مباهله است؟ نقل به مضمون از مقالۀ «مسجد الاجابة یا مسجد مباهله» نوشتۀ محمدصادق نجمی، مجله میقات حج: یکی از مساجد تاریخی در مدینه مسجد الاجابة است که در سال‌های اخیر به اشتباه مسجد مباهله معرفی شده است و حجاج به تصور اینکه مباهلۀ پیامبر با مسیحیان نجران در این محل واقع شده است به آن توجه ویژه می‌کنند. مسجد الاجابة از آن دست مساجدی است که در حال حیات رسول الله و به وسیلۀ مسلمانان ساخته شد و رسول خدا داخل آن نماز خواند. وجه تسمیه آن به «الاجابة» این است که پیامبر پس از اقامۀ نماز در آنجا سه مطلب از خدا خواست که خداوند دو مورد از آن‌ها را اجابت نمود. نام دیگر مسجد الاجابة مسجد «بنی معاویه» است زیرا این مسجد به وسیلۀ قبیلۀ بنی معاویه ایجاد شده و در روستایی که این قبیله حضور داشتند واقع شده بود. درباره دعایی که اجابت نشد نقل شده که پیامبر از خدا خواست اختلاف و فتنه را از میان امت او بردارد و خدا اجابت نکرد. مدینه‌شناسان در خصوص مساجد قدیمی مدینه و مکان‌هایی که پیامبر در آن‌ها نماز خوانده بسیار حساس بوده‌اند. با این حال نه به طور صریح و نه ضمنی نامی از مسجد مباهله نبرده‌اند. با توجه به اینکه مباهله یکی از بزرگ‌ترین وقایع در زمان حیات پیامبر بوده، ذکر نشدن نام مسجدی به نام مباهله از سوی مدینه‌شناسان خود نشانگر نبودن این مسجد است. در گفتار ائمه و منابع شیعی نیز نامی از مسجد مباهله نیست و این نیز دلیل خوبی بر نبود این مسجد است. چرا در محل مباهله مسجد بنا نشده است؟ بعضی از مساجد، در زمان رسول خدا به دستور آن حضرت و بعضی دیگر به وسیله مسلمانان بنا شده است و بخش مهمّی از این مساجد هم به وسیله عمربن عبدالعزیز در نقاطی که نماز خواندن رسول خدا در آن ها ثابت و مسلّم بوده، ساخته شده است. گرچه طبق مضمون روایات، پیامبر اسلام قبل از حرکت به میعادگاه مباهله، با حضور اهل بیتش به نماز و دعا پرداخت ولی در محل مراسم مباهله هیچ دعا و نمازی به جای نیاورده است. به هر حال، در این محل نمازی اقامه نشده است تا به وسیله عمربن عبدالعزیز و یا هر فرد دیگر، به عنوان جایگاه نماز رسول خدا و مانند همه مساجد تاریخی مدینه، به مسجد تبدیل شود و ممکن است به جهت اهمیت این مراسم، محل برگزاری آن نیز در اوایل اسلام در میان مردم مدینه معروف و مشخص بوده که با مرور زمان و نبودن هیچ علامت و نشانی، به فراموشی سپرده شده است. https://eitaa.com/joinchat/3977314320C4b988b21e1