eitaa logo
پژوهش‌های تاریخ اسلام
3.1هزار دنبال‌کننده
222 عکس
29 ویدیو
9 فایل
مرکز پژوهش های تاریخ اسلام لینک دعوت به کانال: @chsiqs قم، خیابان دورشهر، روبروی کوچه ۲۱ تلگرام: https://t.me/chsiqs جهت ارتباط با ادمین: @Chsi_qs لینک آپارات: www.aparat.com/chsiqs
مشاهده در ایتا
دانلود
‏ 3 تدوين السيرة النبويّة و تأريخ الإسلام: و لم يدوّن‏ في تأريخ الإسلام أو في سيرته صلّى اللّه عليه و آله شي‏ء، حتّى مضت أيام الخلفاء، لم يدوّن في هذه المدّة شي‏ء سوى القرآن الكريم و تقويم إعرابه بمبادئ و قواعد النّحو على يد أبي الأسود الدؤلي بإملاء أمير المؤمنين علي ابن أبي طالب عليه السّلام، و قد كان رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله يحفّز المسلمين على كتابة القرآن حرصا على حفظه و صيانته، كما إنّ تفشي العجمة على ألسنة أبناء العرب على أثر اختلاطهم بغيرهم عند اتساع الرّقعة الإسلامية دفعت أبا الأسود الدؤلي إلى عرض ذلك على علي عليه السّلام فكان ذلك حافزا على تدوين النحو. و بهذا الاختلاط أيضا تفشّت فيهم أخبار الماضين من ملوك الفرس و بني إسرائيل، فلمّا كانت أيام معاوية أحبّ أن يدوّن في التأريخ القديم كتاب فاستقدم عبيد بن شرية من صنعاء اليمن فكتب له كتاب أخبار الماضين من ملوك اليمن من العرب البائدة و غيرهم و منهم الفرس و الحبشة. و قد كان المسلمون يحبّون أن يخلّدوا آثار ما يتعلق بسيرة الرسول صلّى اللّه عليه و آله، و قد كان هذا يحقّق ما في نفوسهم من تعلّق به- عليه الصلاة و السلام-، و لكنّهم- ببالغ الأسف- منعوا عن تدوين أحاديثه مخافة أن يختلط الحديث بالقرآن الكريم- كما زعموا-، بل منعوا حتّى عن التحديث بحديثه، حاشا أمير المؤمنين عليا عليه السّلام، فإنّه لم يشارك في هذا المنع و لم يؤيّده، بل كما أملى النحو على كاتبه أبي الأسود الدؤلي كتب هو أيضا بعض الكتب في الفقه و الحديث، و أمر كاتبه الراتب عبيد اللّه بن أبي رافع أن يكتب المهمّ من أقضيته، و أحكامه في فنون الفقه من الوضوء و الصلاة و سائر الأبواب ( انظر رجال النجاشي: 4- 7، ط. النشر الإسلامي.) و بهذا الموقف من أمير المؤمنين عليه السّلام، و بفعل حاجة المسلمين إلى أحاديث نبيّهم ظهر فيهم غير واحد من حملة الأحاديث العلماء الفقهاء، و لكن حيث استمر هذا المنع رسميّا من قبل الخلفاء بعد علي و ابنه الحسن عليهما السّلام إلى أيام عمر بن عبد العزيز، قام رجال كلّهم محدّثون. لم‏ يدوّنوا في الحديث و الفقه شيئا، و لكنّهم عوّضوا عن كتابة أحاديثه بكتابة شي‏ء من سيرته صلّى اللّه عليه و آله. ،ج‏1،ص:15-16 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
پژوهش‌های تاریخ اسلام
#روش_مطالعه_تاریخ #روش_تحقيق_تاريخ_اسلام‏ 3 تدوين السيرة النبويّة و تأريخ الإسلام: و لم يدوّن‏ في
ترجمه : تدوين سيره نبوى و تاريخ اسلام‏ در مورد تاريخ اسلام و اكرم صلّى اللّه عليه و آله تا پايان ايام چيزى نگاشته نشد. در اين مدت چيزى به غير از قرآن كريم و روش اعراب‏گذارى آن بر طبق مبادى علم نحو به دست و به املاى امير المؤمنين على ابن ابى طالب، تدوين نشد و اين بدان دليل بود كه رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله مسلمانان را به كتابت قرآن كريم تشويق مى‏كرد اما اختلاط اعراب با اقوام ديگر و رواج لغت‏هاى غير عربى در ميان آنها باعث شد كه ابو الاسود دئلى خدمت على عليه السّلام برسد و به راهنمايى او براى حفظ زبان عرب، علم نحو را تدوين كند. در نتيجه گسترش قلمرو اسلامى و اختلاط با اقوام ديگر داستان‏هايى از پادشاهان فارس و رواج يافت، و آمده است كه معاويه علاقه‏مند شد تا كتابى در تاريخ قديم نگاشته شود براى همين عبيد بن شريّه كه پيرمردى صد و بيست‏ساله بود از صنعاى يمن به خدمت او در آمد و كتابى در مورد اخبار گذشتگان و پادشاهان عرب و فارس و حبشه و غيره نوشت و اين اولين متن مدوّن بعد از قرآن كريم مى‏باشد. با وجودى كه مسلمانان بسيار علاقه‏مند بودند آثار مربوط به رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله را براى هميشه نگه دارند و اين حكايت از تعلق خاطرى مى‏كرد كه به آن حضرت صلّى اللّه عليه و آله داشتند؛ ولى با كمال تأسف خلفاى سه‏گانه از تدوين سيره آن حضرت صلّى اللّه عليه و آله و احاديث جلوگيرى مى‏كردند و علّت آن هم به گمان خودشان اين بود كه احاديث با قرآن كريم مخلوط مى‏شود. در اين ميان تنها امير المؤمنين عليه السّلام زير بار اين ممانعت نرفت و آن را تأييد ننمود؛ بلكه علم نحو را به كاتب خودش ابو الاسود دئلى املا كرد، و نيز كتاب‏هايى را در فقه و حديث نوشت و به كاتب هميشگى خودش، عبيد الله بن ابى رافع دستور داد كه قضاوت مهمّ و احكام صادره از او را درباره وضو و نماز و ساير ابواب بنويسد. «نك: رجال نجاشى، ص 4- 7.) با اين اقدام درست امير المؤمنين عليه السّلام و با اظهار علاقه مسلمانان به احاديث پيامبرشان، افرادى در ميان مسلمانان ظاهر شدند كه حامل احاديث بودند و از علما و فقها به شمار مى‏رفتند اما از آنجا كه ممنوعيت نوشتن احاديث به صورت رسمى از سوى خلفاى بعد از حضرت على و فرزندش عليها السّلام تا زمان عمر بن عبد العزيز ادامه يافت در اين مدت حاملان فقه فقط محدّث و بازگو كننده روايات بودند و چيزى را در فقه يا حديث تدوين نكردند امّا به نوشتن نكاتى از سيره پيامبر صلّى اللّه عليه و آله اقدام نمودند. ممنوعيت نقل و كتابت حديث نزديك به صد سال طول كشيد و اين يكى از بزرگترين خسارت‏ها براى است كه هرگز جبران نخواهد شد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
علیهم السلام علیهم السلام بررسی تاریخ ولادت (س) ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ در محضر آیت الله یوسفی غروی ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
این کتاب از 6 فصل تشکیل شده است. فصل اول در مقدمات به ضرورت بحث‌های قرآنی می‌پردازد و در فصل دوم ویژگیها و اطلاعات عمومی‌درباره قرآن (مانند نامها و صفات قرآن، تعد سور، تعداد آیات، سوره‌های مکی و مدنی و شأن قرآن) بیان می‌شود. فصل سوم به وحی و چگونگی و حقیقت وحی در نگاه مفسران می‌پردازد و در فصل چهارم نحوه کتابت و جمع آوری قرآن بیان می‌شود. تاریخچه علوم قرانی در فصل پنجم می‌آید و در پایان نیز ویژگی های دیگری از قرآن (مانند اعجاز قرآن، عدم تحریف آن، نحوه قرائت و تدبر در قرآن، محکم و متشابه در قرآن، ناسخ و منسوخ در قرآن، ظاهر و باطن در قرآن و...) بیان می‌شود. کتاب «علوم قرآنی» را دفتر نشر معارف و موسسه فرهنگی قول السدید در 232 صفحه با شمارگان 1000 نسخه و به قیمت 9 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار داده اند. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها دختران (ص) از حضرت خدیجه (س) اولین فرزند دختر پیامبر، زینب، دومین فرزند دختر، ام کلثوم و سومین فرزند دختر، و چهارمين به نام فاطمه(س) بوده اند. كساني كه مي گويند اين سه فرزند، دختران آن حضرت نبودند يا دختران از شوهران سابقش بودند، برخلاف اخبار معتبری است كه از ائمه اطهار رسيده است. عبداللّه بن جعفر حِميري از اصحاب امام دهم و یازدهم و متوفي 270 هجري در كتاب كه اين كتاب همچنان در دست ماست و همچنين محمد بن حسن بن فروخ كه او نيز از اصحاب امامين و متوفي 290 هجري است در كتاب كه اين كتاب هم در دست ماست؛ مرحوم در كتاب خصال و همچنين در دو خبر معتبر از امام باقر(ع) و (ع)، اين دختران را دختران پيامبر(ص) از حضرت خديجه عنوان كردند. بنابراين كساني كه تشكيك در اين دارند كه آنها دختران پيامبر(ص) باشند و اظهار مي كنند برخلاف اين روايات است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها (س) علاوه بر اينكه وظيفه مهرباني نسبت به شوهر و فرزندان را به حد اعلا رساندند، نسبت به ديگر مسلمانان و همسايگان نيز مهرباني بسياري داشتند كه باز هم از اين جهت روايتي از آن حضرت هست كه در نماز شب در حق همسايگان دعا مي كردند در حدي كه (ع) از آن حضرت پرسيد كه چگونه شما به همسايگان دعا مي كنيد 👈 و حضرت فرمودند: «اي فرزندم ! اوّل ما بايد به فكر نجات همسايه باشيم و سپس براي خود تلاش و دعا كني»؛ يكي از آداب دعا كردن در اسلام اين است كه در دعا كردن در درجه اول به فكر خود نباشيم بلكه در فكر ديگر مسلمانان و مؤمنان باشيم و در رديف آنها، خودمان هم مشمول دعاي خود قرار دهيم. در جنبه الگوگيري همين مقدار كلي براي ما بس است ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
عجّل اللّه فرجه 3 🖍زيارت ناحيه از جانب امام زمان(عج)، به عنوان يك سند از اهل بيت(ع) است. سند اين زيارت را چگونه ارزيابي مي‏كنيد؟ ✍🏼 خوب است بگوييم 3 نوع زيارت ناحيه وجود دارد. 3 قطعه‌ي متداخل است كه با هم متناسب نيست. اجمالاً يكي از نقاط ضعف زيارت ناحيه اين است كه خلاف مسلمات تاريخ و خلاف مسلمات اخبار معتبر مقتل است. ضعف ديگر آن كه خود به آن توجه داشته، اين است كه قطعه‌ي زيارتي كه به اسم ابوالحسن ضراب اصفهاني به نقل از ناحيه‌ي مقدسه آمده است، در مقدمه‌ي خبر آمده كه سال «خرج الينا من الناحية المقدسه»، سال 252 هجري است. لذا مرحوم مجلسي خبر را تمام مي‌كند و بعد به عنوان بيان مولف مي‌گويد «ناحيه‌ي مقدسه در سال 252 است، اما اين سال قبل از ولادت امام زمان(عج) است و هنوز ايشان متولد نشده بود. امام زمان(عج) در سال 255 متولد شده است، چگونه 3 سال قبل از امام زمان(عج)، چنين زيارتي به دست ما رسيده است؟ مگر اينكه كسي بگويد زيارت ناحيه‌ي مقدسه، ناحيه‌ي امام زمان(عج) نيست، بلكه مثلاً ناحيه‌ي امام حسن عسکري(ع) است و منظور از «خرج الينا من ناحية المقدسه»، امام حسن عسکري(ع) است.» در صورتي كه اين توجيه خوبي نيست و احدي مدعي نشده است. اصلاً ناحيه‌ي مقدسه كنايه از ناحيه‌ي غيبت امام زمان(عج) و تقيه‌ شديد است. در اخبار (ع) احتياجي به اين نبود. خبر ديگري از امام حسن عسگري(ع) نداريم كه در آن از زيارت ناحيه‌ي مقدسه‌ تعبير كرده باشد. به همين دليل خود مرحوم مجلسي به عنوان غواص بحار اخبار ائمه‌ي اطهار(ع) ترجيح داده كه زيارت ناحيه مقدسه نظم مرحوم باشد. خود ايشان در ايام حزن و عزاداري، زماني كه مي‌خواسته به ياد (ع) باشد، اين زيارت را براي خود تنظيم كرده است. اين مطلب هم در حد يك توجيه است. بالاخره قدر متيقن براي من اين است كه براي ناحيه بوده، اما نه ناحيه‌ي مقدسه‌ي امام زمان(عج). ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
بسم الله الرحمن الرحیم انا لله و انا الیه راجعون حوزه های علمیه سراسر کشور به پاسداشت مقام شهادت و احترام سردار سرافراز اسلام (طاب ثراه)، همراهان آن شهید والامقام و سردار اسلام (قدس سره) و به منطور اعلام همبستگی با جبهه مقاومت شنبه چهاردهم دیماه است. ✍🏼به همین مناسبت فردا حضرت آیت الله یوسفی غروی در مدرسه فیضیه تعطیل می باشد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها براساس گزارشات دقيق بايد گفت كه حمله به خانه حضرت زهرا(س) بلافاصله پس از رحلت پيامبر صورت نگرفته و اين حمله همان روز هفتادم انجام شده و در فاطميه اول حضرت محسن به شهادت رسيدند و در نيز شهادت حضرت واقع شده است. به همين منظور آنچه امروز در ايام به عنوان ايام مطرح شده هم از نظر علما و هم از نظر تاريخي نيز نمي‎توان آن را درست دانست. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ نقل شده است وقتي به زيارت عتبات رفتند و وارد نجف شدند، شيخ طريحي را به عنوان يكي از علماي عرب شيعي و اديب و به مرحوم مجلسي معرفي كردند. مرحوم مجلسي در جلسه از گله كرده بود كه «با وجود شما، ما بايد براي بيانات لغوي كتاب بحار، ناچار كتاب‌هاي اهل سنت را ببينيم؟!» اين سبب مي‌شود كه در همان سال، مرحوم شيخ فخرالدين طريحي به حج مشرف شود و در حج كتاب‌هاي لغت را به دست ‌آورد و بعد كتاب « في لغات ثقلين الخطيره» يعني قرآن و عترت را بنويسد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها 🖍فاطميه اول چرا برپا مي شود و از نظر تاريخي چه وقايعي در اين زمان رخ داده است؟ ✍🏼از نيمه جمادي‌الاول كه در واقع زمان آخرين مراجعه و فراخوان (ع) براي بيعت بوده است كه منجر به ورود قهرآميز به منزل حضرت شد. به اين معنا كه طبعا درب خانه شكسته شده يا اگر قفل و كليدي بر در بوده به شكل غيرطبيعي باز شده نه اينكه كسي درب خانه را به روي مهاجمان باز كرده باشد، سپس افراد وارد خانه شده و حضرت را براي بيعت به مسجد بردند و جرياناتي كه در محافل و مجالس نقل مي‌شود در اين اثنا واقع شده است. يك بيعت اجباري از امير المومنين (ع)گرفته شد يعني حضرت علي (ع) را با دست بسته و به حالت دوان دوان به نزد خليفه اول بردند در حالي كه خليفه در مسجد پيامبر و بر منبر (ص) نشسته بود. اميرالمؤمنين (ع) را پاي منبر آورده و چون حضرت از ابا داشتند، دستان حضرت را با همان حالت دست بسته، بر دست ابوبكر كشيدند و قال و قيل راه انداختند كه بايع علي بايع علي ... علي (ع) بيعت كرد! در حالي كه مردم مي‌ديدند كه حضرت از روي اختيار بيعتي انجام نداده است. فاطميه اول (نيمه ) در واقع ابتداي بيماري و بستري شدن حضرت زهرا (س) است كه تا ۳ يعني تقريبا ۲ هفته ادامه پيدا كرد و مسئله سقط جنين حضرت مرضيه (س) در اوايل اين دوران اتفاق افتاد. 👈ادامه دارد 👇🏻 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها از جمله مسائلي كه بعد از درگذشت مطرح شده اين مسئله است كه: (ع)، چهل شب حضرت فاطمه كبري(س) را سوار بر درازگوشي مي‌كردند و بر درِ خانه­هاي مهاجر و انصار مي‌بردند. البته از نظر طول زمان در اين مسئله اخير، قدري مبالغه شده و به نظر مي‌رسد چند شب بيشتر نبوده است. 👈ادامه دارد 👇🏻 ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
بسم الله الرحمن الرحیم وبسم الله القاصم الجبارین پس از عرض سلام خدمت همراهان گرامی و تسلیت بابت فقدان شهید سعید بزرگ پاسدار جبهه مقاومت اسلامی سردار سرافراز حاج قاسم سلیمانی اسکنه الله فسیح جناته والهمنا الصبر والسلوان بدین وسلیه بابت وقوع اشتباه از سوی یکی از ادمین های کانال در بازنشر سهوی یک پست از کانالی دیگر از شما بزرگواران عذر خواهی میشود. اداره کانال
علیهم السلام سلام الله علیها يكي از شيوه‌هاي امام صادق(ع) در جلب نظر مردم به سوي اهل‌بيت(ع) عصمت و طهارت،‌ تشويق به نامگذاري به نام پيامبر و ائمه اطهار بود. مثلاً فردي در ميان شاگرداني كه در مجلس درس امام صادق عليه‌السلام حاضر مي‌شد، ناگهان با پرسش امام عليه‌السلام مواجه شد كه نامش را چه گذاشتي؟ او فهميد كه حضرت متوجه شده كه خداوند فرزندي به او عطا كرده است. آن مرد گفت نام او را حُميرا گذاشتم. حضرت فرمود غَيّر إسمُها؛ يعني نامش را تغيير بده. او رفت و مجدد برگشت. حضرت پرسيدند نامش را چه گذاشتي؟ گفت نامش را فاطمه نهادم. عليه‌السلام اشكش بر گونه‌شان جاري شد و سه بار به احترام نام جدشان (س) خم شدند. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
علیهم السلام سلام الله علیها سنّ حضرت سيده نساء العالمين (س) در زمان شهادت درباره تاريخ ولادت آن حضرت، نقل دو سال پس از بعثت پيامبر (ص) منقول از (ره) ترجيح دارد كه بر اين اساس، آن حضرت در سن 13 تا 14 سالگي ازدواج كردند و در سن 22 تا 23 سالگي به شهادت رسيدند. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
عجّل اللّه فرجه 4 حديث معروفي از رسول الله(ص) رسيده است كه فرمود: "لو لم يبق من الدنيا الا يوم لطوّل اللهُ ذلك اليوم حتي يلي رجل من أهل بيتي، يُواطئ اسْمُهُ‏ اسْمِي‏"؛ يا "لو لم يبق من الدنيا الا يوم واحد لطوّل الله عزوجل ذلك اليوم حتي يبعث فيه رجلا من ولدي اسْمُهُ‏ اسْمِي‏"؛ يعني: "اگر تنها از دنيا يك روز باقي ماند البته خدا آن روز را آنقدر طولاني فرمايد تا مردي از اهل بيت من كه اسم او برابر اسم من است حكومت كند". 🖍همچنين احاديث زيادي وارد شده است كه پيامبر(ص) فرمود: "المَهْدِيُّ مِنْ وُلْدِي اسْمُهُ‏ اسْمِي‏ وَ كُنْيَتُهُ كُنْيَتي..." يعني "مهدي از اولاد من است. نامش نام من و كنيه‏ اش كنيه من است..." ؛ اما جاعلان، جمله "اسمُ ابيه اسمُ ابي" يعني "نام پدرش، نام پدر من است" را بر آن اضافه كردند تا با «محمد بن عبدالله محض» منطبق شود! ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
سلام علیکم درس تاریخ استاد از یکشنبه 10/22 ادامه می یابد.
علیهم السلام سلام الله علیها 🖍آيا طبق منابع و شواهد تاريخي زمان شهادت حضرت زهرا(س) است؟ ✍🏼بله!نقلي كه شهادت حضرت را ۴۰ روز پس از رحلت نبي مكرم اسلام (ص) مي‌داند چندان قابل اعتنا نيست. فاطميه اول كه ۷۵ روز پس از رحلت (ص) است زمان اين بانوي بزرگوار نيست بلكه آغاز بيماري و بستري شدن حضرت و در واقع زمان هجوم به خانه ايشان براي بيرون بردن به منظور بيعت است كه به سقط جنين صديقه طاهره (س) و بيماري او منتهي شد. شهادت حضرت در اصل روز سوم جمادي‌الثاني يعني حدود ۳ ماه پس از رحلت پدر بزرگوارشان بوده است كه به فاطميه دوم در كشور ما معروف و مشهور است. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi
آیین نکوداشت علامه سید جعفر مرتضی عاملی رحمه الله با حضور حضرت آیت الله یوسفی غروی حفظه الله ساعت 10 الی 12 چهارشنبه 1398/10/25 سالن همایش شیخ طوسی رحمه الله پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
باسمه تعالی باتوجه به برگزاری نکوداشت مرحوم علامه سید جعفر مرتضی عاملی رحمه الله درس حضرت استاد فردا چهارشنبه 1398/10/25 تعطیل میباشد.
آیت الله یوسفی غروی در بزرگداشت مرحوم علامه سید جعفر مرتضی: پس از دوره تاریخ اسلام مرحوم علامه مجلسی در سه قرن پیش، جای کتاب "جامع" پیرامون تاریخ شیعه در حوزه شیعی خالی بود و مرحوم سید جعفر مرتضی با کتاب تاریخ اسلام خود این خلأ را پر کرد. https://fa.shafaqna.com/news/872884/ @Yusufi_Gharawi
آیت الله یوسفی غروی در بزرگداشت مرحوم علامه : در دوران بعثی ها، سید جعفر مرتضی مدت کمی به نجف مشرف شده بودند و بعثی ها نسبت به طلاب عرب زبان بویژه طلاب لبنانی فشار وارد می کردند و توقع همکاری را داشتند و لذا ایشان از حوزه نجف به قم مشرف شدند. در همان ایام شش روزه ای که بعثی ها به آقایان مهلت داده بودند که با آنها همکاری کنند یا از عراق بروند، دیدم که طلاب برای استخاره نزد مرحوم سید عبد الاعلی سبزواری می رفتند، استخاره ایشان هم قرآنی بود و من خیلی این جمله را از ایشان شنیدم؛ بویژه بعد از گذشت شش روز مهلت که وسیله خروج از نجف به راحتی مهیا نبود و عده زیادی بدون اختیار جا ماندند، که می گفت: «چون اکثر استخاره ها خوب آمده بنظرم رسیده است کسانی در این دو حوزه بوده و هستند که نمی خواهند جدا شوند و به حوزه دیگری بروند اما خداوند خواسته است که میان این دو حوزه تلاقی افکاری انجام گیرد». بنابر این کلمه ایشان آثار و برکاتی بر حوزه ها مترتب شد و عده ای از حوزویان نجف به قم مشرف شدند و منشا آثار و برکات فراوانی شدند بنابراین خوب است ای در مورد تاریخ و آثار و برکات حوزه ها بنویسد. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ @Yusufi_Gharawi