آیا امام حسین طفل شیرخوارش را مقابل لشکر دشمن برد و طلب آب کرد؟ دکتر مصطفی صادقی کاشانی (نویسندۀ کتاب تصحیح و منبع‌شناسی کتال الملهوف سید بن طاووس) در خیلی از نسخه‌های کتاب لهوف سید بن طاووس این نقل مشهور (که ابومخنف و مقاتل معتبر هم آورده‌اند) را آورده است که امام حسین کنار خیمه آمد و فرزندش عبدالله رضیع (مشهور به علی اصغر) را در بغل گرفت، تیری از سوی دشمن روانه شد و کودک در بغل پدر شهید شد و حتی در بعضی از تعابیر آمده «ذبح» شد. اما در چند نسخه می‌بینیم این افزوده آمده که حضرت زینب فرزند را به امام حسین داد و به ایشان گفت این طفل سه روز است آب نخورده و برای او آب طلب کن. امام حسین نیز طفل را سر دست گرفت و از دشمن آب طلب کرد. از قدیم این نقل (که امام طفل را جلوی لشکر دشمن برد و آب خواست) را تحریف می‌دانستند. فضای کربلا و خط قرمز امام حسین که از دشمن طلب نکند باعث می‌شود ناین نقل پذیرفتنی نباشد. با این حال در بعضی از نسخه‌های لهوف آمده است. این مطلب مهمی است که آیا امام در حال خداحافظی با فرزندش بود که طفل شهید شد یا اینکه امام طفل را جلوی لشکر دشمن برد. به نظر می‌رسد نسخه‌نگاران این مطلب را اضافه کرده‌اند که امام فرزند را مقابل لشکر دشمن گرفت و طلب آب کرد. بعید است که این افزوده نسخه یا ویرایش دیگری از خود سید بن طاووس باشد و ما سراغ نداریم که سید ابن طاووس ویرایش دیگری ارائه داده باشد. دوستان خود را از طریق لینک زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید:⬇️⬇️ @chsiqs

شهادت شیرخوارۀ امام حسین به نقل از کتاب وقعة الطف (بازسازی مقتل الحسین ابومخنف، کهن‌ترین روایت از واقعۀ کربلا): امام حسین نشسته بود که پسرش عبدالله را که شیرخوار یا کمی بزرگ‌تر بود برایش آوردند. امام او را در دامان خود نشاند که ناگهان یکی از بنی‌اسد - حرملة بن کاهل یا هانی بن ثُبیت حَضرَمی _ تیری به او زد و حنجرش را درید. امام حسین خون گلوی او را گرفت و وقتی کف دستش پر شد بر زمین پاشید، سپس فرمود: «پروردگارا! اگر یاری از آسمان را از ما دریغ کردی، آن را برای کاری بهتر قرار ده و از این ستمکاران انتقام ما را بگیر!» طبری از عمار دُهنی از امام باقر روایت کرده است که فرمود: تیری آمد و به پسر امام حسین که در دامانش بود اصابت کرد. امام خون‌ها را از روی پسر پاک می‌کردند و می‌گفتند: «خدایا! بین ما و مردمی که ما را دعوت کردند تا یاری کنند ولی ما را کشتند داوری کن»

امام حسین و عاشورا از دید اهل سنت (2) بخش دوم: قاضی عبدالجبار معتزلی او در کتاب المغنی می‌نویسد: اما امامت امام حسین به اعتقاد ما ثابت شده است به دلیل اینکه او به درستی بر این کار صلاحیت داشت. ثابت شده است که او مسلم بن عقیل را به کوفه فرستاد و او نیز از بیشتر آنها برای حسین بیعت گرفت. خشنودی مردان برتری که در آن زمان بودند - مانند محمد بن علی و غیره - به امامت او به طریق صحیح روایت شده است. و اگر روایت شده که آنها او را از قیام بازمی‌داشتند به خاطر این بود که برای او دلسوزی می‌کردند و به او می‌گفتند که در خانۀ خود بماند و از کشته شدن مصون باشد تا بتواند به امامت و حکومت برسد. اینکه آنها او را از قیام بازمی‌داشتند دلالتی بر این ندارد که به امامت او راضی نبودند. او همچنین در کتاب شرح اصول الخمسة می‌گوید: ما امت مسلمان اینک با قیام حسین بن علی به امت‌های دیگر مباهات می‌کنیم و می‌گوییم از فرزندان رسول خدا تنها یک فرزند باقی مانده بود که وی نیز امر به معروف و نهی از منکر را ترک نکرد تا آنجا که در این راه کشته شد (به نقل از کتاب عاشوراپژوهی با رویکردی به تحریف‌شناسی تاریخ امام حسین، ص 239). #عبد_الجبار #اهل_سنت #عاشورا #صحتی_سردرودی دوستان خود را از طریق لینک زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعون کنید:⬇️⬇️ @chsiqs

عزاداری در ایران در طول تاریخ (7) بخش هفتم: اهتمام ویژۀ شاهان قاجار به عزاداری به طور کلی شاهان قاجار دلبستگی و توجهی ویژه به رعایت آداب و برگزاری مناسک و شعائر دینی از خود نشان می‌دادند. در عهد آقامحمدخان، میرزای قمی حکم معروفی را دال بر بلامانع بودن اجرای تعزیه از لحاظ شرعی صادر کرد که پشتوانه‌ای محکم برای برگزاری مراسم تعزیه و شبیه‌خوانی محسوب می‌شد. فتحعلی شاه خود دستی در شعر و شاعری داشت و مرثیه‌هایی در سوگ واقعۀ عاشورا سرود. در دوران فتحعلی شاه بر شکوه عزاداری و تعزیه افزوده شد، اولین تکیه‌های ثابت برپا شد و کارگردانی تعزیه تحت ریاست شاه و بعضی شاهزادگان تکامل یافت. رابطۀ حسنۀ فتحعلی شاه با علما تأثیر مستقیمی بر هدایت مجالس و آیین‌های مذهبی می‌گذاشت. از جمله در این دوره علمای قم دقت نظر زیادی بر صحت اقوال در روضه‌خوانی‌ها داشتند و در این راستا به وقت مقتضی شدت عمل هم به خرج می‌دادند. باید اذعان کرد که در بین شاهان قاجار ناصرالدین شاه در پرداختن به شعائر مذهبی و شیعه‌گری گوی سبقت را از همه ربوده بود. مثلاً می‌توان به علاقۀ وی به شمایل‌های مذهبی، خصوصاً تمثال امیرالمؤمنین، تقید به نماز، سرودن اشعاری در مدح امامان شیعه، اهتمام وی به تعمیر و تزیین بارگاه امام حسین، اقدام به مطلا کردن گنبد حرم عسکریین در سامرا، ایوان حرم امام رضا و گنبد مرقد حضرت عبدالعظیم حسنی و سفر به عتبات عالیات در سال 1288 ق اشاره کرد. ناصرالدین شاه جقۀ پادشاهی‌اش – سنجاق الماس بزرگی که شاهان قاجار به نشان اقتدار ملوکانه بر کلاه می‌زدند – راه هم پشکش «شاه نجف» کرد تا بر فراز مقبرۀ امام آویخته شود. ویژگی شاخص دورۀ ناصری رونق بی‌سابقۀ مجالس عزاداری و خصوصاً آیین تعزیه است. مهم‌ترین اقدام حکومت در این باره ساخت «تکۀ دولت» به دستور ناصرالدین شاه است؛ تکیه‌ای معظم و بی‌نظیر که ایدۀ ساخت آن را شاه قاجار پس از سفرش به فرنگ مطرح کرد. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ در دهۀ اول محرم هر روز گزیده‌ای از «عزاداری در ایران در قرون مختلف» را منتشر می‌کنیم. در این مجموعه از دوران آل‌بویه آغاز می‌کنیم و نگاهی خواهیم داشت به عزاداری در دوره‌های مختلف تاریخی. منبع ما در انتشار محتواهای مربوط به «عزاداری در تاریخ ایران» فصل اول کتاب رسانۀ شیعه نوشتۀ محسن حسام مظاهری است. گفتنی است با توجه به ارجاعات بسیار این کتاب به منابع مختلف و به‌خصوص شیوۀ ارجاع‌دهی درون‌متنی، برای رعایت اختصار ارجاعات به منابع مختلف را حذف خواهیم کرد، و خوانندگان برای مطالعۀ بیشتر باید به اصل کتاب رجوع کنند. #عزاداری #عاشورا #قاجار #ناصر_الدین #تعزیه دوستان خود را از طریق لینک زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید:⬇️⬇️ @chsiqs

روایت سید صالح شهرستانی از سفر ناصرالدین شاه به کربلا

مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: 🛑نشست‌های عاشوراپژوهی دهۀ دوم محرم🛑 از دوشنبه 9 مرداد تا جمعه 13 مرداد هر روز ساعت 18 شرکت به صورت حضوری و مجازی 1. دوشنبه 9 مرداد: ارائه‌دهنده: استاد محسن رنجبر موضوع: نقض عوامل سیاسی‌اجتماعی در شکل‌گیری قرائت‌های مختلف از عاشورا 2. سه‌شنبه 10 مرداد: ارائه‌دهنده: استاد محمد اسفندیاری موضوع: ماجرای کتاب شهید جاوید 3. چهارشنبه 11 مرداد: ارائه‌دهنده: استاد مصطفی صادقی کاشانی موضوع: بررسی نظریۀ شهادت‌طلبی امام حسین در کتاب لهوف 4. پنجشنبه 12 مرداد: ارائه‌دهنده: استاد محمدرضا هدایت‌پناه موضوع: حلقه‌های مفقودۀ ماجرای مسلم بن عقیل 5. جمعه 13 مرداد: ارائه‌دهنده: استاد رسول قلیچ موضوع: دلایل به تأخیر افتادن حرکت امام حسین از مکه به کوفه پس از رسیدن نامۀ مسلم مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچه 15، پلاک چهار لینک شرکت به صورت مجازی از طریق آپارات: https://aparat.com/CHSIQS/live دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید:⬇️⬇️ @chsiqs

شهادت حضرت عباس چگونه بوده است؟ استاد یوسفی غروی در اخبار معتبر ابومخنف آمده است که در شب هفتم وقتی آب را بر خیام بسته بودند، امام به حضرت عباس اظهار تمایل کرد که اگر می توانند آب بیاورند و ایشان با سی نفر به طرف فرات رفت. نافع بن هلال از همراهان حضرت عباس، رفاقت داشت با عمرو بن حجاج زبیدی که اینک مسئول پانصد تیرانداز کنار رودخانه بود، هلال طرفِ صحبتِ عمرو بن حجاج شد و حضرت عباس و همراهانش توانستند سی مشک آب بردارند اما هنگام بازگشت میان دو طرف زد و خورد شد ولی حضرت عباس و همراهانشان، همگی توانستند با آب به خیمه ها برگردند. اما درباره شهادت حضرت عباس، در خبر معتبر که در «الارشاد» شیخ مفید آمده چنین است که وقتی دیگر کسی نماند در روز عاشورا حضرت عباس با امام حسين به طرف رود فرات رفتند. عده‌ای از لشکر دشمن به آن دو حمله کردند و میان دو برادر فاصله انداختند. عباس در همین حین، یعنی قبل از رسیدن به آب، شهید شد. خبر صحیح و معتبر در همین حد است. همان طور که می بینید هیچ گونه جزئیاتی در مورد چگونگی شهادت عباس نقل نشده است. هیچ خبر معتبری از چگونگی شهادت حضرت عباس نداریم. چگونگی شهادت عباس که امروز در مجالس روضه خوانی گفته می شود برای اولین بار در نیمه دوم قرن ششم شخصی به نام علی بن شهرآشوب مازندرانی (متوفی 588 هـ) در کتابش به نام «مناقب آل ابی طالب» بدون سند و مدرک و به صورت «حُکي» یعنی حکایت می‌شود آورده است. یعنی تا شش قرن بعد از کربلا چنین اخباری نقل نشده است. البته می‌توان گفت چون با آن خبر معتبر در تناقض نیست پس دليل قطعي بر بطلانش نيست پس حرمت نقل ندارد. #عباس #عاشورا #یوسفی_غروی @chsiqs

اصلاحیه متن فوق درباره چگونگی شهادت حضرت عباس از زبان استاد یوسفی غروی حاوی مشکلی بود که پس از تذکر دوستان و پرسش مجدد از استاد مشخص شد اشتباهی در متن رخ داده است. در متن فوق آمده بود که درباره جزئیات چگونگی شهادت حضرت عباس از جمله قطع دستان ایشان خبر معتبری نداریم و اولین بار ابن شهرآشوب نقل کرده است. استاد یوسفی غروی در پاسخ به پرسش مجدد ما فرمودند که همیشه قطع دستان را استثنا می‌کردند و قطع دستان در منابع کهن‌تر نظیر خصال و امالی شیخ صدوق آمده است اصل قطع دستان حضرت عباس پذیرفتنی است. از مخاطبان کانال به دلیل این اشتباه پیش آمده در نقل (این مطلب را دوستی از سخنرانی استاد یوسفی غروی در سال 1387 تهیه کرده و متن سال‌های پیش نوشته شده است و خطا در همین نقل بوده است) پوزش می‌طلبیم.

امام حسین و عاشورا از دید اهل سنت (3) ابن ابی‌الحدید ابن ابی‌الحدید در شرح نهج البلاغه به مناسبت‌های مختلفی از قیام سید الشهدا یاد می‌کند که با مقایسه با دیگر قرائت‌های مطرح در میان اهل سنت معلوم می‌شود قرائت ابن ابی‌الحدید از عاشورا قرائتی پرشور و حماسی است که همواره با تعظیم و تکریم حضرت سید الشهدا همراه است. مثلاً می‌نویسند: «سید و سرور کسانی که تن به ذلت نداد و کسی که غیرت و حمیت را و نیز کشته شدن در زیر سایۀ شمشیرها را به مردم آموخت و چنین مرگ باعزتی را بر پستی و ذلت ترجیح داد ابوعبدالله حسین بن علی بن ابی طالب بود. به او و یارانش امان داده شد اما او از این ذلت سر باز زد» (به نقل از کتاب عاشوراپژوهی با رویکردی به تحریف‌شناسی تاریخ امام حسین، ص 243). #ابن_ابی_الحدید #عاشورا @chsiqs

بازنشر #پادکست روایت حوادث شب عاشورا ❖ عاشورا خوانی ۱: در این شماره از پادکست به روایت های حوادث شب عاشورا در خیمه گاه اباعبدالله خواهیم رفت. میهمان این قسمت آیت الله یوسفی غروی است. تولید شده در : نشریه چند رسانه ای رباط #محرم #مقتل #عاشورا #امام_حسین @chsiqs

بازنشر #پادکست روایت حوادث روز عاشورا ❖ عاشورا خوانی ۲: در این روز عاشورا به سراغ روایت حوادث روز عاشورا از زبان آیت الله یوسفی غروی خواهیم رفت. تولید شده در : نشریه چند رسانه ای رباط #محرم #مقتل #عاشورا #امام_حسین @chsiqs