#دعوت_به_بهشت 24 ؛ شیوه خاطره سازی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز شیوه‌ی خاطره سازی به ما می‌گوید: خاطرات شیرین و زیبا را با نماز و معنویت گره بزنیم و خیلی مواظب باشیم خاطره بدی تولید نکنیم! در یک مهمانی بودم، کودکی داشت با بچه‌‌های فامیل، بازی می‌کرد؛ پدرش گفت: برویم مسجد! گفت:می‌خواهم بازی بکنم. گفت: نه. نمی‌شود! به زور و با اوقات تلخی، دستش را کشید و او را برد به مسجد. گفتم: این طوری از نماز و عبادت، خاطره بدی در ذهن کودک، نقش می‌بندد. گفت: بچه باید بیاید مسجد! مادرهای عزیز! زیر چادرتان، مقنعه و مانتو بپوشید تا اگر کودک شما چادر تون را کشید، بتوانید به نمازتان ادامه بدهید، نه اوقاتِ خودتان تلخ بشود و نه اوقات بچه را تلخ کنید. بعضی مادرها می‌روند داخل یک اتاق و در را قفل می‌کنند که موقع نماز، کودکشان مُهر آنها را برندارد؛ سه تا، چهار تا، پنج تا مُهر، اطرافتان داشته باشید، کنار اُپن آشپزخانه یا طاقچه نماز بخوانید که اگر به مُهر نیاز پیدا کردید از آنجا بردارید؛ ولی ذائقه‌ی کودک را تلخ نکنید، روی دستش نزنید، نیشگون نگیرید، هُلش ندهید که در ضمیر ناخود آگاه کودک، خاطره بدی نقش میبندد! پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، وقتی به سجده می‌رفتند، امام حسن و امام حسین علیهما السلام می‌رفتند روی دوش ایشان و حسابی بازی می‌کردند و حضرت هم حسابی سجده شان را طولانی می‌کردند و دوست نداشتند خاطره خوش آنها ناقص و ناتمام بماند! اعیاد اسلامی که می‌شود مثل عید فطر، عید قربان، عید غدیر خم و ولادت معصومین، ‌حتماً ‌حتماً به فرزندمان عیدی بدهیم! مادر بزرگی موقع عیدی دادن، پول را در ظرف بلور نمی‌گذاشت؛ بین صفحات قرآن می‌گذاشت و این طوری خاطره‌ی زیبایی از قرآن در ذهن اطرافیان و کودکان، نقش می‌بست. ‌حتماً ‌حتماً جشن تکلیف آنها ـ در مدرسه یا در خانه ـ شاد و جذاب باشد؛ با سرودی که می‌خوانند و بازی‌ای که می‌کنند و محبتی که می‌کنیم، جایزه و هدیه‌ای که می‌دهیم! ‌حتماً شاد بودن به خرج کردن زیاد نیست؛ جشن تکلیف می‌شود ساده ولی با نشاط باشد! معلمان عزیز! از جشن تکلیفدانش‌آموزان عکس و فیلم بگیریم، عکس شان را داخل خانه قاب بکنیم، داخل سالن مدرسه، یک بنر بزرگ بزنیم و عکس همه‌ی دخترانی که در جشن تکلیف حاضر بودند، در آن بنر باشد. این جوری با دیدن آن عکس، آن خاطره‌ی شیرین از عبادت و نماز، در ذهنشان دوره می‌شود. و برای سنین دبستان، مسابقه بگذاریم یا موضوع انشاء بنویسیم: اولین نمازی که خواندم، اولین روزه‌ای که گرفتم، اولین زیارتی که رفتم، این‌ طور عبادت را برای آنها جذاب می‌شود! و خاطرات شیرینی که خودمان از نماز یا روزه داریم، از پیاده روی اربعین داریم یا از سفر حج داریم؛ ‌حتماً برای آنها بیان کنیم. این طوری می‌توانیم خاطرات خوشی از نماز، برای کودک و نوجوان تولید کرده باشیم!

#دعوت_به_بهشت 25 ؛ شیوه حضور در فضای معنوی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز امروز شیوه فضای معنوی در دعوت به نماز را بیان می‌کنیم. فضای معنوی، قلبِ سخت را نرم می‌کند و پذیرش ایمان و نماز را بالا می‌برد. تحوّل خیلی از آدم‌ها، از یک فضایِ خوب شروع شده است. تصمیم‌‌های خوب مثل نماز خوان شدن، معمولاً در یک فضای خوب اتفاق می‌افتد. پیشنهاد ما این است که دهه‌ی فجر، هفته‌ی دفاع مقدس، هفته‌ی بسیج، بچه‌ها را ببریم در فضای گلزار شهدا و از یک راوی خوش بیان دعوت بکنیم تا خاطرات شهدا مخصوصاً خاطرات نمازی شان را برای دانش‌آموزان بیان کند. اردوی حرم حضرت معصومه، حرم امام رضا، شاه چراغ، شاه عبدالعظیم حسنی علیهم السلام جزء برنامه‌‌های مدرسه ما باشد. و وقتی در آن فضاها قرار گرفتیم، از نماز و عبادت برای دانش‌آموزان خود صحبت بکنیم. دانش آموز را تشویق بکنیم به حضور در پیاده روی اربعین و وقتی برای این مسافرت معنوی مرخّصی خواستند با آنها همکاری بکنیم. شخصی می‌گفت: جوان من رفت پیاده روی اربعین و وقتی برگشت تا دو ماه نماز می‌خواند و دیگر ترک کرد. به او گفتم: این خیلی خوب است‌‌ چون نه سخنرانی گوش کرده و نه آیه و روایتی خوانده، فقط با حضور در پیاده روی اربعین دو ماه نماز خوانده است! سال بعد هم، ‌حتماً تشویق کنید تا به پیاده روی اربعین برود. مدیر مدرسه‌ای می‌گفت: مسجد تا مدرسه‌ی ما، بیست متر فاصله دارد، با امام جماعت هماهنگ کردم تا نماز ظهررا، به اندازه‌ی حوصله‌ی دانش‌آموزان بخواند. همه‌ی مدیر و کادر مدرسه و دانش‌آموزان در نماز جماعت شرکت می‌کنیم و بعد می‌رویم سر کلاس! یادمان باشد: کودکانی که به مسجد رفت و آمد می‌کنند؛ زودتر و بهتر نماز را یاد می‌گیرند و بر نماز، ثابت قدم می‌مانند! بنده امام جماعت یک مدرسه ابتدائی بودم فاصله مدرسه با مسجد حدود سیصد متر بود. مدیر مدرسه با مسجد هماهنگ کرده بود، ساعت یکِ ظهر که نماز مسجد تمام می‌شد، با دانش‌آموزان در مسجد حاضر می‌شدیم و نمازِ جماعت مخصوصِ دانش‌آموزان می‌خواندیم، مسابقه‌ای برگزار می‌کردیم و جایزه‌ای می‌داد یم. ماهی یک بار، این اتفاق می‌افتاد. خوب است که آن یک روز، روز ولادتِ امامان عزیزمان باشد. یادمان باشد: خیلی از پدر و مادرها، فرزندشان را مسجد نمی‌برند و اگر ما این کار را بکنیم؛ زمینه‌ی اُنس دانش‌آموز با مسجد را فراهم کرده‌ایم! یادمان باشد: آموزشِ وضو و نماز، در نمازخانه بهتر از کلاسِ درس است؛ چون فضایش معنوی‌‌تر است و در امامزاده‌ی شهر بهتر از نمازخانه است؛ چون آنجا فضای معنوی بالاتری دارد. یادمان باشد فضای معنوی خوب، پذیرش و آموزش نمازی دانش‌آموزان ما را بالاتر می‌برد.

#دعوت_به_بهشت 26 ؛ شیوه حضور در فضای معنوی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه حضور در فضای معنوی در دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند: قلب گاهی اوقات پذیرش دارد، گاهی اوقات ندارد. [1] حضور در فضاهای معنوی پذیرشِ قلب را بالاتر می‌برد و انگیزه‌‌های دین داری را افزایش می‌دهد. حضور در این فضاها، افکارِ ما را معنوی می‌کند و اگر این حضور مداوم باشد این افکار ؛ گفتار، رفتار، عادت و شخصیتِ معنوی تولید می‌کند. پس اگر می‌خواهیم فرزندمان را در سالن ورزشی کاراته یا فوتسال ثبت نام کنیم، کلاس خطاطی یا نقاشی ببریم، آموزشگاه زبان ببریم، قبلش تحقیق کنیم آیا آن فضا و مربی آنها معنوی هست یا نیست؟ بعضی مساجد چنین کلاس‌‌هایی را دارند، پیشنهاد ما این هست که اسمشان را در این مساجد را ثبت نام کنیم. اگر محله مان یا مدرسه فرزندمان فضای مذهبی ندارد، آنجا به معنویت بی‌تفاوت هستند، محله خود یا مدرسه فرزندمان را تغییر بدهیم! معلمی می‌گفت: خانه‌ی من خیلی خوب هست ولیمی‌خواهم بفروشم بیایم این نقطه شهر. گفتم: چرا؟ گفت: چون مسجد فعالی دارد. دوست دارم فرزند من در محیطی باشد که با مسجد رفت و آمدش بیشتر بشود، حتی اگر لازم هست شهر خود را عوض کنیم و هجرت کنیم! حضرت ابراهیم علیه السلام 1200 کیلومتر مسافت را طی کرد و گفت: خدایا! زن و فرزند شیرخوارم را آوردم اینجا، چون می‌دانم اینجا، زمینه برای نمازخوان شدن آنها بهتر فراهم است.[2] یادمان باشد فضای خوب، مشوّق عبادت است و فضای بد، مشوق معصیت. اگر فرزند خود را در محیط نامناسب ببریم، اولین اثرش این است که معصیتِ خدا مثلِ خوردن شراب، نخواندن نماز، موسیقی حرام‌‌... برایش عادی می‌شود و دیگر دستورات خدا در نظرش شکوه نخواهد داشت. یک نوجوان 14 ساله را دیدم که دو بار خود کشی ناموفق داشت در حالی که قبلاً اهل نماز و قرآن بود! پیگیری کردم، متوجه شدم پدرش ایشان را برده، در یک عروسی که زن و مرد نامحرم با هم بودند. چشمش چشم و ابرویی را دیده بود و عاشق او شده بود، از شدت عشق خواب و خوراکش کم و بد اخلاق و خیلی لاغر شده بود و ریشه این بی‌تفاوتیش نسبت به نماز این بود که در یک محیط نامناسب قرار گرفته بود. پدری می‌گفت همه بدبختی من از زمانی شروع شد که فرزندم را در یک آموزشکده زبان ثبت نام کردم. بعد از چند ترم نسبت به نماز و دین زاویه پیدا کرد و بعد علاقه شدید پیدا کرد به زندگی در کشورهای غربی و بعد از اینکه مستقل شد به آنجا رفت و تمام زحماتِ من در دین دار شدن او بر باد رفت و علت این بود که معلمان آن آموزشگاه مُدام دینداری را تحقیر می‌کردند و زندگی در غرب را در چشم فرزندم بَزک می‌کردند. یادمان باشد، شیطان در یک محیط نامناسب می‌تواند تمام رشته‌‌های ما را پنبه کند؛ تمام تلاشِ ما در نمازخوان کردن فرزندمان را نابود کند! [1] (نهج البلاغه، حکمت 318) [2] رَبَّنا إِنِّی أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیتی‏ بِوادٍ غَیرِ ذی زَرْعٍ عِنْدَ بَیتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنا لِیقیمُوا الصَّلاة. (سوره إبراهیم : آیه 37)

#دعوت_به_بهشت 27 ؛ شیوه فضا سازی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز در شیوه قبل بیان شد که دانش‌آموزان را در فضای معنوی ببریم تا آنها به نماز علاقه مند شوند. مثلاً بعضی دانش‌آموزان بی‌نماز به اردویِ راهیان نور یا حضور در فضای اعتکاف علاقه مند هستند. آنها را به این رفتار ها تشویق و مقدماتِ حضورشان در آن فضا را فراهم کنیم. امروز درباره شیوه فضاسازی صحبت می‌کنیم یعنی چگونه فضای خانه و مدرسه را معنوی و مذهبی کنیم؟ فضا سازی انواع مختلفی دارد : یک. فضا ساز صوتی ‌حتماً در مدرسه و خانه، اذانِ حلقومی بگوییم یعنی معلم و دانش‌آموز خوش صدا مؤذن بشود؛ اگر شرایط اذان حلقومی فراهم نبود، اذان از رادیو پخش بشود. مادر به فرزندش بگوید: مادر! موقع اذان، صدای تلویزیون را زیاد کن[1]، چون دوست دارم شیطان فرار کند چون با بلند شدن صدای اذان، شیطان فرار می‌کند[2] و با فرار کردن شیطان، فضا برای عبادت خدا فراهم می‌شود! پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، قرآن را لب خوانی نمی‌کردند بلکه با صوت بلند می‌خواندند و در تاریخ آمده که دشمنان حضرت هنگامِ شب پشتِ خانه حضرت مخفی می‌شدند برای شنیدن تلاوت زیبای قرآن حضرت! [3] پس ما پدر و مادرها در خانه، قرآن را لب خوانی نکنیم بلکه با صوت بلند بخوانیم به طوری که فرزندان ما که اطراف ما هستند، صدای ما را بشنوند. بعضی دانش آموزها می‌گویند: ما صدای نماز پدر را می‌شنویم، ولی صدای نماز مادر خود را نه! به مادرها پیشنهاد می‌کنیم: اگر نامحرم حضور نیست، نماز صبح و مغرب و عشاء را بلند بخوانند. و در نماز ظهر و عصر ـ غیر از حمد و سوره ـ را بلند بخوانند تا هم فضای خانه، فضای معنوی و عبادت شده باشد و هم اگر فرزندِ من نمازش را اشتباه می‌خواند، به صورت غیرمستقیم قرائتِ صحیح نماز را به او آموزش داده باشم. زنگ موبایل و آهنگ پیشواز آن اگر مداحی یا قرآن یا صدای شهدا و معنویت باشد، فضا سازی صوتی اتفاق افتاده است. یادمان باشد: همان‌طور که موسیقی تند و حرام، فضا سازی می‌کند برای معصیت خدا! صدای اذان و قرآن و مداحی، فضا سازی می‌کند برای عبادت خدا. [1] اگر خود پدر یا مادر اذان حلقومی بگویند اثر تربیتیش از اذان تلویزیون بیشتر خواهد بود. [2] روایت سلیمان جعفری از امام رضا علیه السلام «أَذِّنْ‏ فِی‏ بَیتِكَ‏، فَإِنَّهُ‏ یطْرُدُ الشَّیطَان‏. (الكافی، ج‏6، ص134) [3] (سیره ابن هشام، ج 1، ص: 344)

#دعوت_به_بهشت 28 ؛ شیوه فضا سازی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه فضاسازی در دعوت کودک و نوجوان به نماز گفتگو می‌کردیم. ب. فضا سازی با نامگذاری ما در خانه اتاق پذیرایی و اتاق خواب داریم؛ خُب، اتاقِ نماز هم داشته باشیم؛ اتاقی که همیشه نمازمان را آنجا می‌خوانیم. وقتی فرزند ما می‌پرسد: پدر، موبایلت را کجا گذاشتی؟ به او بگوییم در اتاقِ نماز! مدرسه‌ای رفتم، نام کلاس هایش را این طوری گذاشته بود: سومِ ستایش، سومِ سپاس، سومِ نیایش‌‌... اگر در مدرسه دو تا کلاس دوم داریم، اسمش را بگذاریم: دومِ قیام، دومِ قنوت، که دو جزء نماز هست. دوست داشتم، من مدیر یک مدرسه‌ای بودم و نام ذکرهای نماز را روی کلاس‌ها می‌گذاشتم: چهارم سُبحانَ الله، چهارم اَلحَمدُلله، چهارم لا اِلهَ اِلا الله. هم این ذکرها یاد آور نماز بود؛ هم با گفتنش پاداش و ثوابی نصیب من و دانش‌آموزان می‌شد! ج. فضا سازی با تصویر خانه‌ای که پر از مجسمه‌ی کوروش، مجسمه‌ی لیلی و مجنون باشد. عکس زنان بازیگر به در و دیوارش باشد، این یک فضا سازی تولید می‌کند. خانه‌ای که قابِ آیت الکرسی، عکس حرم امام رضا، عکسِ شهدا به در و دیوارش باشد، یک فضا سازی تولید می‌کند! به دیوار مدرسه ـ چه قسمت حیاط و چه قسمت خیابان ـ عکس‌‌هایی را نقاشی کنیم که یاد آورد عبادت خدا باشد؛ عکسی از کعبه یا حاج قاسم سلیمانی در حال نماز بکشیم. داخل نمازخانه، محراب پیش ساخته بخریم یا حداقل بنری که از محراب هست، نصب کنیم. به سقف کلاس‌ها عکس بسیار زیبایی از کعبه نصب کنیم که جهت قبله را آنجا نشان داده باشد و به دانش‌آموزان بگوییم: بچه‌ها، این را نصب کردیم تا یادمان باشد در خانه مان همیشه رو به قبله بنشینیم؛ چون پیامبر رو به قبله می‌نشست! [1] و اگر خواستیم در کلاس، دعای امام زمان را همه با هم بخوانیم یا ـ برای مادر زهرا خانم که بیمار هست ـ دعا کنیم از بچه‌ها بخواهیم تا همه رو به قبله بشویم و دعا کنیم. فضا سازی با نامگذاری و با تصویر را جدی‌‌تر بگیریم! [1] (وسایل الشیعه ج 12، ص: 109)

#دعوت_به_بهشت 29 ؛ شیوه فضا سازی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه فضاسازی در دعوت به نماز خدمت شما عرض کردیم که هر اندازه فضا معنوی‌‌تر باشد، علاقه‌ی دانش‌آموزان به رفتارهای معنوی مثل نماز، بیشتر و بیشتر می‌شود. حالامی‌خواهم چهار راهکار عملیاتی، خدمت شما عرض کنم: یک. وارد مدرسه‌ای شدم و دیدم دانش‌آموزان متوسطه اول، تسبیح به دست داخلِ حیاط می‌چرخند. وارد دفتر مدرسه شدم؛ مدیر گفت: یک بنری زدیم به دیوار سالن که صلوات‌‌های ختم شده، صلوات‌‌های ختم نشده دارد ـ بسیار بنر زیبایی بود ـ صد و چهل تا تسبیح از حقوق خودم خریدم تا خیر امواتم باشد. در صبحگاه، فضیلتِ صلوات را با بچه‌ها دوره می‌کنیم و بچه‌ها تشویق می‌شوند به فرستادن صلوات؛ صلوات‌‌هایی را که می‌فرستند، در ردیف صلوات‌‌های ختم شده می‌گذارند. دو. وارد مدرسه‌ی دیگری شدم، مدیر آن یک فضای بسیار زیبایی با پارچه‌‌های رنگارنگ، با چفیه و سربند درست کرده بود، سیصد تا برگه‌ی پِرس شده قرآن قرار داده بود برای ختم قرآن داشتند. هر روز این قرآن‌ها حاضر بود. در صبحگاه، فضیلت قرائت قرآن را بیان می‌کرد و برخی روزها ـ مثل روز ولادت امامان یا شهادتِ فلان شهید ـ می‌گفت مراسم ختم قرآن داریم ؛ هر دانش‌آموزی دوست دارد یک برگه یا دو برگه بر‌دارد و تلاوت کند. [1] سه. وارد مدرسه‌ای شدم که مدیرش، یکی از بهترین مدیران استان شده بود. در سالن مدرسه در فضایی حدود بیست متر عکس شهدا را چیدند، چفیه و سربند گذاشتند و گونی‌‌هایی که مخصوص دفاع مقدس هست قرار دادند. فضای بسیار زیبایی درست کرده بود و می‌گفت: من بچه‌ها را با شهید‌ها پیوند می‌دهم؛ مُدام از شهدا، برایشان تعریف می‌کنم و به خودشان هم گفتم، هر کسی خواست عکسی را بیاید بگذارد و تزئین اینها با خودش باشد. هر گاه در اداره‌ی دفتر و مدرسه مشکلی برایم پیش بیاید، می‌روم روی سجاده‌ای که آنجا آماده است، دو رکعت نماز می‌خوانم. بچه‌ها نماز خواندن من را هم دیدند و به آنها هم می‌گویم: هر کسی مشکلی دارد، بیاید اینجا دو رکعت نماز بخواند و شهدا را واسطه قرار بدهد تا حاجتش را خدا بدهد و بنده دیدم دانش‌آموزان استقبال خوبی از این طرح کرده بودند! چهار. در مدرسه‌ی دیگر جلوی در ورودی به سالن مدرسه، رحل زیبای قرآنی را بزرگ قرار داده بودند، قرآن را رویش قرار داد بودند و با چفیه و گل‌‌های مصنوعی تزئین کرده بودند. و مدیر می‌گفت: به دانش‌آموزان می‌گویم: هر روز که داریم رد می‌شویم، از زیر قرآن رد می‌شویم وبعد وارد کلاس‌ می‌شویم تا از خداوند کمک بخواهیم. با ورود از زیر قرآن، یک توسلی هم به اهل بیت داشته باشیم و قرآن را شفیعِ خودمان قرار بدهیم! شیوه‌ی فضا سازی می‌گوید: رحلِ قرآن، مفاتیح و سجاده‌ی نماز، در کمد خانه نباشد؛ روی اوپن یا روی طاقچه باشد، یعنی فضای خانه‌ی ما فضای معنوی خوبی باشد. [1] البته پیشنهاد می کنیم که سوره های سجده دار را جدا کنیم و به آنها هم اعلام کنیم که این سوره ها سجده دارد، دختر خانم هایی که عذر شرعی دارند یا پسرهایی که غسل واجب بر گردنشان هست، این سوره ها را نخوانند.

#دعوت_به_بهشت 30 ؛ شیوه نماد سازی بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز درباره شیوه دعوت به نماز گفتگو می‌کردیم. شیوه‌ای که امروز بررسی می‌کنیم، شیوه نماد سازی و گسترش نماد ها هست. در قرآن به آن می‌گویند: «شَعائِرَ الله» «وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوب‏»[1] هر كس نماد‌‌های خدا را گرامى بدارد، پس این از تقواى دل‏هاست. «نماد ها» یعنی نشانه‌‌هایی که انسان را یاد خدا و عبادت او می‌اندازد. ما باید از آن نماد‌ها استفاده کنیم و آنها را در جامعه گسترش بدهیم. «صَلیب» نماد مسیحیتِ تحریف شده است که به دروغ می‌گویند حضرت عیسی علیه السلام به «صَلیب» کشیده شده است. مراجع، استفاده از «صَلیب» را حرام می‌دانند [2] چون می‌فرمایند که خدا در روز قیامت تنبیه می‌کند، کسانی که نماد‌‌های طاغوت و نماد‌‌های ادیان تحریف شده را استفاده کرده باشند، چون گسترش یک نماد سبب گسترش تفکرات آن نماد می‌شود؛ مثلِ ستاره‌ی نحس داوود که مروّج تفکر صهیونیست‌ها است. « تَسبیح» نماد ذکر خداست که اولین بار حضرت زهرا علیه السلام این نماد را ساخت[3]. امام کاظم علیه السلام به ما سفارش کرده که همیشه تسبیح همراه خود داشته باشیم. [4] انگشترِ عقیق، زمرد، زبرجد، فیروزه و یاقوت نماد‌‌های مذهبی مسلمانان است؛ خوب است به دست داشته باشیم. «چفیه» نماد دفاع مقدس است. حاج قاسم سلیمانی خیلی توجه داشتن که نماد‌‌های اسلامی گسترش پیدا کند، به همین خاطر «انگشتر» و «تسبیح» هدیه می‌دادند. «سجاده»، «صلوات شمار» و «تسبیح» نماد‌‌های عبادت هستند. خوب است که معلمی که مشهد می‌رود، اگر می‌خواهد برای دانش آموزانش هدیه و سوغاتی بیاورد، مثلاً «صلوات شمار» بیاورد. اگرخواستیم به دانش‌آموزان خود جایزه‌ای بدهیم، سجاده‌ی مرغوب و با کیفیت هدیه بدهیم. «پرچم‌» و «کتیبه‌»، نمادِ عزاداری امام حسین است. در ایام محرم جلوی خانه مان نصب کنیم، در سالن مدرسه و نمازخانه مدرسه ‌حتماً این کتیبه‌ها را نصب کنیم. «شال سبز» نماد فرزندان رسول الله ـ یعنی سادات است. ‌حتماً ‌حتماً پدر، مادر و معلم‌‌های سید، این شال را بیندازند. همیشه‌ی سال هم بیندازند؛ نه فقط ایام عید! و اگر دیگران به ایشان گفتند: شما می‌خواهید ریا بکنید، به آنها بگویند: که ما الان در جنگ نماد‌ها قرار داریم و من این «شال سبز» را انداختم تا یادِ پیامبر زنده بماند. [5] شیوه‌ی نماد سازی به ما می‌گوید: گسترش نماد‌‌های معنوی و مذهبی، رفتارهای معنوی و مذهبی، مثل نماز را گسترش می‌دهد. [1] سوره حج : آیه 32. [2] خرید و فروش صلیب حرام است و بر مؤمنین لازم است از امورى كه موجب ترویج فرهنگ بیگانگان مى‏شود، اجتناب نمایند. (محسن محمودى، مسائل جدید، ج 4، ص: 171) [3] امام صادق علیه السلام: تسبیح فاطمه، دختر پیامبر خدا، عبارت بود از یك نخ پشمى تاخته شده كه به تعداد تكبیرات، در آن، گِره خورده بود و با دست خود، آن را مى‏چرخانْد و تكبیر و تسبیح مى‏گفت. تا آن كه حمزة بن عبد المطلّب، كشته شد و فاطمه علیها السلام از خاك مزار او برداشت و تسبیح‏هایى ساخت و مردم، آنها را مورد استفاده قرار دادند، امّا پس از كشته شدن حسین كه درودهاى خدا بر او باد و دمادم بر قاتلانش عذاب باد، تربت او جایگزین شد و مردم از خاك مزار او تسبیح ساختند، زیرا تربت حسین علیه السلام را فضیلت و امتیاز است. (وسائل الشیعة، ج‏6، ص: 455) [4] (وسائل الشیعة، ج 6، 456) [5] به آنها بگوییم : «شال سبز انداختم تا یادم نرود فرزند پیامبر هستم، پس مواظب باشیم رفتاری نکنم تا ایشان از من دلخور شود».

#دعوت_به_بهشت 31 ؛ شیوه آموزشی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز موضوع صحبت ما شیوه‌های دعوت به نماز بود. این جلسه شیوه آموزشی را بیان می‌کنیم. پسرِ دبیرستانی به بنده گفت تازه با نماز شدم. علت بی‌نمازی من این بود که نماز را بلد نبودم و می‌ترسیدم وقتی نماز بخوانم دیگران به من بخندند و مسخرم کنند. از وقتی نماز را یاد گرفتم اهل نماز شدم. به دوستانم می‌گویم شما هم بیایید نماز بخوانید، آنها هم می‌گویند بلد نیستیم بخوانیم ‌‌! انسان از انجام دادن کاری را که خوب یاد نگرفته باشد طفره می‌رود. دانش‌آموزی که واجبات نمازش را نمی‌داند و نمی‌تواند حمد و سوره‌اش را درست بخواند مثل دانش‌آموزی است که ریاضی را بلد نیست مثل خانومی است که خوب نمی‌تواند قالی ببافد. آن‌ها از نوشتن ریاضی و از بافتن قالی و از خواندن نماز طفره می‌روند و از انجام این کارها بیزار هستند. امام صادق علیه السلام می‌فرمایند: روز قیامت که می‌شود خدا به بی‌نماز می‌گوید نماز را بلد بودی؟ اگر بگوید بله می‌گوید، چرا نخواندی؟ و اگر بگوید نه، می‌گوید چرا یاد نگرفتی؟ [1] خداوند روز قیامت از پسر و دختر من می‌پرسد چرا یاد نگرفتی و از منِ معلم، منِ پدر و مادر می‌پرسد چرا یاد ندادی؟ درباره‌ی آموزش نماز به کودکان و نوجوانان، چند تا نکته را باید رعایت کنید؛ یک. آموزش باید هماهنگ باشد این طور نباشد که معلم یک جور آموزش بدهد، پدر و مادر جور دیگر.... این طور فرزند ما گیج می‌شود. کلیپ‌‌های آموزش احکام استاد فلاح زاده با عنوان «نور احکام» را از فضای مجازی دریافت کنید، برای پدرها و مادرها در فضای مجازی ارسال کنید و بگویید ملاکِ آموزش ما این است‌‌. کلیپ آموزش عملی وضو و آموزش زیبا خوانی نماز توسط استاد طباطبائی در فضای مجازی وجود دارد. این کلیپ‌ها را در فضای محازی برای دانش‌آموزان ارسال کنیم تا ملاک آموزش در خانه و مدرسه همسان باشد. کات دیگری هم هست که در جلسات دیگر دوره می‌کنیم. [1] امام صادق علیه السلام فرمود: همانا خداوند متعال در روز قیامت به بنده فرماید: بنده من! آیا مى‏دانستى؟ اگر پاسخ دهد: آرى، خداوند به او فرماید: آیا به آنچه مى‏دانستى عمل كردى؟ و اگر پاسخ دهد: نمى‏دانستم. بدو فرماید: چرا نیاموختى تا بدانى و عمل كنى. پس، او مجاب و محكوم شود. (میزان الحكمة، ج‏ 2 ، ص510)

#دعوت_به_بهشت 32 ؛ شیوه آموزشی 2 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز قرار شد چند نکته درباره شیوه آموزشی در دعوت به نماز دوره کنیم. دو. مشاهده کردن بهترین نوع آموزش است، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای آموزش نماز به امت خود فرمودند: مانند حرکات من که می‌بینید انجام دهید و مانند جملات من که می‌شنوید انجام دهید. [1] طبق این شیوه باید دانش‌آموزان را کنار شیرآب ببریم، وضو بگیریم و تک تک دانش‌آموزان وضو بگیرند تا اشکالات وضوی شان برطرف بشود. طبق این شیوه باید برای امامِ جماعت مدرسه میکروفن یقه‌ای تهیه کنیم تا دانش‌آموزان هنگام نماز، بارها و بارها قرائت صحیح نماز را بشنوند. طبق این شیوه، آموزش مستقیم نماز به کودکان زیر سن هفت سال ممنوع است‌‌. باید به آن‌ها فرصتِ مشاهده داد و در حضورشان نماز بخوانیم و آنها را به مسجد ببریم تا نماز خواندن دیگران را ببینند و صدای نماز را بشنوند. سه. آموزش ما باید صحیح و دقیق باشد، چون به فرموده‌ی امیرالمؤمنین علیه السلام آموزش در سن کودکی مثل حکاکی روی سنگ است [2] هم ماندگاری بالاتری دارد و هم تغییر آنچه که حک شده خیلی سخت است و آموزش در بزرگسالی مثل حکاکی روی آب می‌ماند. بنده کسانی را می‌شناسم که می‌گویند «بِسمِ اللهِ رحمنِ رحیم» بدون گفتن تشدید حرف « ر» در رحمن و رحیم و همین طور اشتباه هم آموزش می‌دهند. چهار. آموزش ما روان باشد، به طوری که دانش‌آموز گیج نشود‌‌. جایی امتحان وضو می‌گرفتیم دیدیم که بعضی از دانش‌آموزان وضو را اشتباه می‌گیرند. اول به جای دست راست، دست چپ را می‌شویند. وقتی پیگیری کردیم متوجه شدیم معلم این طور آموزش داده که : «با دست چپ آب را بر روی دست راست می‌رویزیم و بعد با دست راست آب را روی دست چپ می‌رویزیم» بچه‌ها گیج شده بودند که کدام دست را اول باید بشویند. به آنها گفتیم بچه‌ها با کدام دست، با دوست خود دست می‌دهید؟ همان دست را بالا بیاورید، آن دست را بالا آوردند. گفتم : آفرین! اول همان دستی را که با آن دست می‌دهید می‌شویید، خودشان متوجه می‌شوند دست بعدی که باید شسته شود کدام دست است. [1] صَلّوا كَما رَأَیتُمونی اصَلّی. (محمدی ری شهری، تحكیم خانواده از نگاه قرآن و حدیث، ص256) [2] الْعِلْمُ فِی الصِّغَرِ كَالنَّقْشِ فِی الْحَجَرِ. (كنز الفوائد، ج‏1، ص: 319)

#دعوت_به_بهشت 33 ؛ شیوه آموزشی 3 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز در جلسه قبل درباره شیوه آموزشی در دعوت به نماز پنج نکته را دوره کردیم. پنج. شروعِ آموزش مستقیم نماز سن هفت سال است و سن طلایی آموزش هفت تا ده سال است چون دانش‌آموز در این سن از تکرار خسته نمی‌شود و به آموزش هم علاقه‌ی ویژه‌ای دارد. به همین خاطر می‌شود بارها و بارها صحیح خوانی نماز را با هم دوره کنیم بدون اینکه دل زده و خسته بشود. این اشتباه است که بخواهیم یک هفته مانده به جشن تکلیف دختران و یا یک سال مانده به سن تکلیف پسران، آموزش را فشرده و سریع شروع کنیم. شروع آموزش نماز به پسران چهارده ساله مثل این است که بذر گندمی را دیر بپاشیم یا به ثمر نمی‌نشیند و یا کیفیت آن پایین می‌آید. شش. طوری آموزش ندهیم که اضطراب و استرس شان زیاد شود. معلمی می‌گفت : وقتی دانش‌آموز بودم، معلم مان تأکید می‌کرد که « اگر به اندازه‌ی سر سوزنی بدنِ تان خشک باشد وضو و غسل تان باطل است.» و من مدام گوشم را زیر دوش می‌گرفتم تا آب داخل منفذ گوش برود و سر سوزنی خشک نماند! گوشم عفونت کرد و چندین ماه درد زیادی کشیدم و درمان کردم تا خوب شد. الآن که خودم معلم شدم به دانش آموزانم می‌گویم که اگر دست به سر و صورت و بدنتون بکشید آب به همه جا می‌رسد. به دانش‌آموز نگوییم اگر مخارج حروف را دقیق بیان نکنید و هر حرفی را به حرفی دیگر تبدیل کنید و حرکات فتحه و ضمه و کسره را جابه جا بگویید، تمام نمازهایت باطل می‌شود و همه آنها را باید قضا کنید. اضطراب شان که زیاد بشود به وسواس دچار می‌شوند و در وضو بارها صورت و دست‌ها را می‌شوید و یا در نماز مُدام می‌گوید : (وَلَضْ * وَلَضْ * وَلَضْ * وَلَضّالین) و این طور از نماز دلزده می‌شوند. هفت. در گام اول سراغ مستحبات و مکروهات نمی‌رویم‌‌. فقط واجبات را آموزش می‌دهیم. در واجبات هم تا اصل نماز را یاد نگرفتند، سراغ آموزش شیوه‌ی سجده‌ی سهو، نماز احتیاط، شکیات نماز نمی‌رویم و شیوه‌ی پیوستن به نماز جماعت را آموزش نمی‌دهیم‌‌.

#دعوت_به_بهشت 34 ؛ شیوه آموزشی 4 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز در دو جلسه قبل درباره شیوه آموزشی در دعوت به نماز هفت نکته را دوره کردیم. هشت. فضای آموزشی ما، فضای با نشاط و شادابی باشد، هرگز آموزش نماز همراه با تنبیه، تشر، توبیخ و حتی اخم نباشد. دانش‌آموزی نسبت به نماز سر سنگین شده بود. پیگیری شد مشخص شد وقتی معلم در نماز خانه به دانش‌آموزان آموزش نماز می‌داد ه، ایشان شلوغ کرده با خط کش چوبی پشت گردن او زده و دانش‌آموز نسبت به نماز نفرت پیدا کرده‌‌ .... بنابراین حتی اگر ده بار دانش‌آموز ما کلمه‌ای از نماز را غلط خواند یا حرکتِ رکوع و سجده را اشتباه انجام داد با محبت و خنده و شوخی تذکر باید داد. نُه. خوب است آموزش همراه با بازی باشد. خانم معلم پایه‌ی ابتدایی بیان می‌کرد که برای آموزش روزه و نماز به دانش آموزانم می‌گویم فردا عروسک تان را با خودتان بیاورید. و بعد می‌گویم صورت عروسک را از جای یکه مو روییده تا چانه‌اش بشوئید. همه می‌رویم کنار آب و این طور وضو را یاد عروسک می‌دهیم و غیر مستقیم دانش‌آموزِ من وضو را یاد می‌گیرد. به دانش‌آموز می‌گویم عروسک را در حال رکوع قرار بده و به جای عروسکت بگو : «سُبحانَ الله سُبحانَ الله سُبحانَ الله» ده. خوب است آموزش همراه با شعر باشد [1] مثلاً شعر آموزش وضو ؛ با نام خدا می‌گیرم وضو نیت می‌کنم از برای او.... یا شعر آموزش تیمم ؛ گاهی تو کوه و دشتی نه چشمه است نه رودی.... بارها و بارها برای کودکان بخوانید وقتی یاد گرفتند در جشن تکلیف همه‌ی دختر خانوم‌ها با هم با صدای بلند بخوانند، فیلم برداری بشود از آنها و برای خودشان در فضای مجازی ارسال کنیم‌‌. یازده. خوب است آموزش همراه با معما و چیستان باشد. در اینترنت جستجو کنید «معماهای احکام نماز»، بیش از صد معما می‌آید. اول با طرحِ معما دانش‌آموزان را تشنه کنید و بعد آن با پاسخ به معما آموزش را انجام دهید. دوازده. یک آموزش مهم و کلیدی در احکام نماز وجود دارد به نام «آموزشِ چرایی و چگونگی تقلید» به دانش‌آموزان بگوییم، همان‌طور که برای ساختن خانه به بنا مراجعه می‌کنیم، برای سلامتی مان به پزشک مراجعه می‌کنیم، برای احکامِ نماز هم باید به مراجع تقلید مراجعه کنیم. عکسِ مراجع تقلید را بیاوریم و به دانش‌آموزان نشان دهیم و معرفی کنیم، روی تابلوی اعلانات مدرسه نصب کنیم همیشه بماند. به دانش‌آموزان بگوییم که با مشورت پدر و مادر و جستجو ببین کدام یک از مراجع علم بالاتری دارند. آن شخص را به عنوان مرجع تقلید خودت انتخاب کن. پیشنهاد می‌کنم شمای معلم برای دانش‌آموز مرجع تقلید انتخاب نکنید تا این برچسب به پیشانی شما نخورد که شما می‌خواهید مقلّدینِ فلان مرجع تقلید بیشتر شود. یادمان باشد دانش‌آموزی که نماز را خوب یاد بگیرد، انگیزه‌اش برای خواندن نماز بالاتر می‌رود مثل دانش‌آموزی که ریاضی را خوب یاد گرفته و انگیزه‌اش برای حل کردن مسائل ریاضی بالاتر می‌رود. [1] در اینترنت این عبارت را جستجو کنیم، «احکام به زبان شعر برای کودکان» مجموعه کاملی از اشعار زیبا در احتیار شما قرار می گیرد.

#دعوت_به_بهشت 35 ؛ شیوه آگاه سازی 1 بِسمِ اللّه الرَّحمنِ الرَّحیم سلام به شما والدین و معلمان عزیز موضوع صحبت ما مهارت های دعوت به نماز بود. این جلسه شیوه آگاه سازی را دوره می‌کنیم. یکی از علل بی‌نمازی یا سست نمازی ندانستن آثار و فواید نماز و عواقب ترک نماز است‌‌. آقا امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند : انسان‌ها دشمنی می‌کنند با هر چیزِ خوبی مثل نماز، اگر از آن چیز آگاهی نداشته باشند.[1] امام رضا علیه السلام دعا کردند که خدا رحمت کند هر کسی حرف‌‌های ما را خوب یاد بگیرد و به مردم یاد بدهد و فرمودند به درستی که مردم اگر از خوبی‌‌های سخنان ما آگاه بشوند ‌حتماً از ما پیروی می‌کنند.[2] یکی از سخنانِ امامان هم دستور به اقامه‌ی نماز بوده است. یک سؤال ؛ نمره اطلاعات نمازی ما چند است؟ چقدر از نماز آگاهی داریم تا بخواهیم به دانش‌آموز خود آگاهی دهیم. بیش از ۲۷۰۰ جلد کتاب در موضوع آثار، آداب، اسرار، احکام و شبهات نماز نوشته شده است. چند جلد از این کتابها را در خانه داریم و چند جلد از آن هارا تا به حال مطالعه کردیم؟ می‌خواهم چند کتاب برای شما معرفی کنم؛ یک. کتاب « شناخت نامه‌ نماز» آیت الله ری شهری دو جلد است و بسیار عالی است، نسخه‌ی اندروید آن هم موجود است. در اینترنت این عبادت را جستجو کنید : «گزیده‌ی شناخت نامه‌ی نماز قائمیة» کتاب را دانلود و مطالعه کنید. دو. کتاب بسیار زیبایی دارد استاد پناهیان با نام «چگونه یک نماز خوب بخوانیم؟» محتوای این کتاب مناسب دانش‌آموزان متوسطه‌ی دوم است. می‌توانیم گلچین مطالب این کتاب را پس از مطالعه را به دانش آموزان منتقل کنیم. سه. کتاب‌‌های بسیار زیبایی دارد استاد قرائتی در موضوع نماز به نام «پیوند‌‌های نماز»، «پرتوی از اسرار نماز» و «تفسیر نماز». این سه کتاب نسخه اندروید دارد اگر در نام آن را در اینترنت جستجو کنیم و بعد از آن بنویسیم «کتابخانه قائمیه» وارد صفحه‌ای می‌شوید که آن کتاب را می‌توانید دانلود و مطالعه کنید‌‌. یادمان باشد باید آگاه شویم تا آگاه کنیم، از کوزه همان برون تراود که در اوست‌‌. [1] النَّاسُ أَعْدَاءُ مَا جَهِلُوا. (نهج البلاغه، حکمت 172) [2] رَحِمَ اللَّهُ عَبْداً أَحْیا أَمْرَنَا قُلْتُ كَیفَ یحْیی أَمْرَكُمْ قَالَ یتَعَلَّمُ عُلُومَنَا وَ یعَلِّمُهَا النَّاسَ فَإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ‏ كَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا. (وسائل الشیعة، ج‏27، 92)