سال 79 ميلادي مهاجرت يهوديان به آبادی‏های ماربین دسته ‏اي از يهوديان در سال 79 ميلادي به سبب حمله تيتوس، امپراتور روم، از طريق شوش و ايلام وارد ايران شده در اطراف اصفهان و مناطق پيرامون آن از «گز» در شمال شرقي اصفهان تا آبادي‏هاي ماربین به ویژه آبادی‏های مرکزی و از منطقه «زفره» در جنوب شرقي تا «لنجان» در جنوب غربي اصفهان ساکن شدند. در پيربكران، در فاصله 30 كيلومتري جنوب غربي اصفهان، قبرستان وسيع و باستاني يهوديان اصفهان قرار دارد كه مقبره «استر خاتون» و يا به قول خود كليمي ‏ها «سارَح بَت آشِر» در آن است. منبع: شيراني اكبر، مقاله یهودیان اصفهان.

علی خان کیانی سدهی شهرت: سردارعلی خان دوره: نادر شاه عناوین: • ازسرداران نادرشاه • فرمانده سدهی تیپ جمازه سوارنادر • از سرداران حاضر درنبردکرنال با سپاه هند درتاریخ5 اسفند1117ش نادر شاه افشار در لشکر کشی به هند در منطقه کرنال با سپاه هند در این تاریخ به نبرد پرداخت. یکی از موانع شکست سپاه هند لشکر فیل های آنان بود که نادرشاه اتخاذ تمهید مناسب برای رویارویی با فیل ها را به سردار علی خان کیانی فرمانده سد هی تیپ جمازه سوار خود سپرد. در روز نخست نبرد یعنی 5 اسفند 1117 ه.ش تا ساعت 14:30هیچ یک از دو سو برای آغاز نبرد پیش دستی نکرد. در این ساعت به دستور نادر تیراندازی توپخانه ارتش ایران آغاز گردید و با شکست پهلوی راست ارتش هند روز نخست نبرد پایان یافت. در روز دوم هندی ها پیش دستی نموده و با فیل ها تک خود را آغاز نمودند که با نزدیک شدن آن ها به نیروهای خط مقدم ایرانی، یگان جمازه سوار سرتیپ علی خان کیانی ماموریت خود را آغاز کرد. نیمی از یوز باشی های وی با تیر و کمان فیل بانان را هدف قرار داده و نیمی دیگر گلوله های آتشی به سوی فیل ها پرتاب کردند. با پرتاب گلوله های آتشین از سوی ایرانیان و با کشته شدن فیل بانان، فیل ها با عصبانیت به سوی نیروهای هندی برگشتند که سبب از هم گسیختگی لشکر هند شد. آنگاه نادر فرمان حمله به دیگر سرداران داد که سبب ایجاد شکاف میان دو پهلوی ارتش هند گردید. نصراله میرزا و علی خان کیانی، مامور تک به پهلوی راست هندیها شدند. هر دو پهلوی ارتش هند فرو ریخت و نیروهای هندی عقب نشینی کردند و ارتباط آ نها با دهلی قطع و شرایط نادر را پذیرفتند. سردار علی خان از محله شمس آباد خوزان بود. منبع: رامتین،شهرام،تاریخ نظامی وهنرجنگ،تهران ،دانشگاه افسری امام علی.

سوابق نزولات آسمانی و بارندگی در شهرستان خمینی شهر 2-سوابق بارندگی‏ های در خمینی‏ شهر سال شمار برخی بارندگی‏ های خمینی‏ شهر از سال 1390 تا بهار 1398 اردیبهشت 1390 بارش تگرگ و باران بهاری و جاری شدن سیلاب در شهرک منظریه، منطقه هفتصد دستگاه و محله ارغوان در شمال شهر آذر 1390 بارندگی طی دو هفته آذر ماه و آبدار شدن چشمه ها و آبشارهای چندگانه لادر، لاوه، هورموده، خرم دره، لازوخ و دیگر چشمه های شهر، 21 اسفند 1392 بارندگی و جاری شدن آب از دره های متعدد چشمه لادر، هورموده، لاوه، خرم دره و لادوزخ و آبشارها منطقه یکشنبه, 25 فروردین 1392 بارندگی بسیار شدیدِ از صبح و آبدار شدن تمامی آبشارهای فصلی منطقه لادر و جاری شدن آب از سکوهای مقابل 28 دی 1393 بارش برف قابل توجه در خمینی شهر پس از سال‏ها 29 تیر 1394 از ساعت 6 بعداز ظهر دوشنبه, 29 تیر 1394 بارش شدید باران در خمینی شهر شروع شد. 21 خانه و دو خودرو دچار آب گرفتگی شد. برخی از زیرزمین ها دچار آبگرفتگی شده و که ارتفاع آب در آنها تا یک متر هم می رسید. اوایل فروردین 1394 بارندگی های و آبدار شدن دره ها و آبشارهای منطقه از جمله لادر جمعه, 27 فروردین 1395 بارش باران خوب باران و آبدارشدن چشمه ها و آبشارهای فصلی منطقه فروردین 1398 بارش‏ های شدید در بیشتر نقاط کشور و در حد کمتر در خمینی شهرhttp://daneshnam.ir/hqa

هنرمندان شهرستان خمینی شهر صفّارخوزانی ناصر صفّارخوزانی ناصر ولادت: 1350 عناوین : • کارگردان • مستندساز، فیلمنامه نویس • تصویر بردار، تدوین گر فعالیت ها :  شروع کارفیلم سازی1366 به همراه اصغر فرهادی  ساخت چندین مستندوفیلم داستانی بلند درامورسینمایی ذوب اصفهان  موسس واولین مدیرانجمن سینمای جوان خمینی شهر1379-1383  حضوردرجشنواره های داخلی وبین المللی و کسب چند جایزه آثار:  ساخت فیلم بلندآموزشی آسمان آبی رازسلامتی  کاروان 10قسمت  پس ازتاریکی3قسمت،جمهوری آذربایجان  سفربه سرزمین نور11 قسمت مکه ومدینه  قطعه ایی ازبهشت 3 قسمت عراق  خورشید برنیزه 4 قسمت عراق ،ترکیه، سوریه، لبنان  چشم اندازهای سرزمین پارس 20 قسمت  علمای آذربایجان درجمهوری آذربایجان 1394-1393  مجموعه احیاگرحوزه

اولین های شهرستان لقمانی خوزانی سید فخر دکتر سید فخرلقمانی نام پدر: حاج میرزاابوالقاسم طبیب نام مادر: مرضیه بیگم، خواهرعمادالشریعه زاد روز: 1304 درگذشت: 1371 آرامگاه : امامزاده سید محمد از اولین های تحصیلات پزشی نوین از سده پزشک مردمی دررفسنجان ، محلات ، دلیجان وسده مداوای مجانی افراد بی بضاعت ادامه ازhttp://daneshnam.ir/fkp

محلات خمینی شهر کرتمان پیشینه از آن با عنوان از آبادی های کهن دهستان ماربین در منابع ذکر شده است. نام آن در طومار شیخ بهایی در جلگه آبادی های ماربین آمده است. این آبادی در باختر اصفهان و کوه آتشگاه از دهات ماربین، همسایه آدریان، ولگان و هرستان از دیگر آبادی های ماربین بوده است. در سال 1355 جمعیت آن 1500 نفر و در سال1375 به 3987 نفر رسیده است. در سال 1395 جمعيت محل در حدود 7000 نفر بوده است. زمین های این آبادی در طی فروش املاک خالصه دولتی در اواخر دوره ناصرالدین شاه به شریعتمدار اصفهانی پسر آقا نجفی فروخته شد. در سالهای بعد وراث او آنرا به خرده مالک ها فروختند. نام خانوادگی کریمی رایج ترین نام خانوادگی این محل است. کرتمان پس از تشکیل شهرستان خمینی شهر از روستاهای بخش ماربين وسطی تقسیم بندی شد و در سال 1386 در محدوده شهر خمینی شهر و یکی از محلات ناحیه دو شهری قرار گرفت. موقعیت جغرافیایی کرتمان کرتمان در انتهای خیابان امیر کبیر و در شرق آن قرار گرفته و از آن ورودی دارد. از جنوب به بلوار الغدیر محدود می شود روستای قلعه امیریه در شرق این منطقه واقع شده است. از محلات جنوبی شهر و در حوزه شهرداری ناحیه 2 واقع است. خیابان مرکزی آن بلوار گل شب بو نام دارد که نامش را از گل شب بو که در این محل پرورش داده می شود و معروفیت دارد گرفته است. ریشه نام کرتمان در تابلوی محله آنرا قرطمان نوشته اند، مهریار در کتاب خود آورده:« برخی آنرا قرطمان با قاف ترکی و طای عربی می نویسند که غلط است و این در خور این دیه بزرگ در بلوک ماربین نیست. کرتمان به دو جزء (کرت ) و( مان ) تجزیه می شود جزء اول معادل کرته اوستایی و مان همان مان اوستایی است. کرت قسمی از جای زراعی است که بخش بخش شده و برای آبیاری آماده شده و مان به معنای خانه و اصل بوده و کرتمان روی هم می شود خانه وجایگاه زراعت». مهریار، محمد، فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان، اصفهان، فرهنگ مردم، 1382، ص 559. باید توجه کرد هرطمان نام گیاه دانه داری است که در میان گندم و جو میروید و آن را قرطمان به ضم قاف هم میگویند و این نمی تواند نام این آبادی کهن همجوار با آتشگاه باشد. نقل از کتاب نام ها و نشانه ها

فضاهای سبز شهرستان خمینی شهر پارک ساحلی جوان پارک ساحلی خمینی‏ شهر در قسمتی از حاشیه کانال آبرسانی که از شمال شهر عبور می‏کند، از میدان نماز تا حدود جاده کمربندی در جنوب خیابان‏های انقلاب اسلامی و خرم. احداث شده است. این پارک خشک با مساحت 15 هزار متر ‏مربع بدون چمن است. تعداد درختان آن کم و به شکل نقطه‌ای کاشته شده است. در عوض با عرض مناسب و طول زیاد دارای زمین‏های ورزشی متعدد و مسیرهای پیاده روی مناسب و محوطه ورزش صبحگاهی است. فضای ورزش تفریحی مذکور در تیر 1397 به بهره برداری رسمی ‏رسید. شهرداری خمینی شهر در سال 1399 در انتهای این پارک یعنی بخش شرقی آن توسعه پارک با کاربری‏ها‏ی ویژه افراد با محدودیت‏های جسمی ‏حرکتی را در مساحت بیش از ۱۰ هزار متر مربع شروع نمود.

مدیران در پیشینه شهرستان خمینی شهر صفوی سید محمدباقر دکتر سید محمدباقر صفوی نام پدر: حاج آقا نوراله امام جمعه نوه آیت اله میرسیّدعلی امامی سدهی زادروز: وفات: 21 فروردین 1376 تحصیلات: دکترای حقوق مدنی از فرانسه سوایق:  خدمت در وزارت دادگستری 35 سال تا سال 1353  رییس دادگستری در شهرهای اهواز، مشهد، رشت و.. رییس دیوان عدالت اداری  معاون وزیردادگسری که دادستان کشور و رییس قوه قضاییه محسوب می شد.

سرداران شهید شهرستان خمینی شهر رستمی محمدتقی سردار شهید محمدتقی رستمی نام پدر: حسن علي زادروز: 2 اردیبهشت 1344 شهادت: 11 اردیبهشت 1365 عملیات: والفجر8 آرامگاه: گلزار مصطفويه خمینی شهر منبع: مرکز اسناد کنگره شهرستان خمینی شهر، تیر http://daneshnam.ir/f391397

اولین های شهرستان خمینی شهر/ پزشکان امینی امین اله به نقل ازکتاب سرگذشت پزشکی ، محمدعلی شاهین، دکتر امین ‏اله امینی تولد: ۱۲۹۸/ سده نام پدر: عبداله‏ خان دومین پسر سرتیپ سدهی تحصیلات: پزشکی عمومی درگذشت: ۱۳۹۴ در سن 96 سالگی نوه سرتیب پس از گذراندن دوران طفولیت در دیوانخانه سرتیپ، به منظور تحصیل به اصفهان فرستاده شد. دیپلم علمی را در سال ۱۳۱۸ دریافت نمود و در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد. در سال ۱۳۲۵پس از اخذ مدرک دکتری و گذراندن دوره سربازی به استخدام بهداری اصفهان درآمد. در تمام دوران استخدام، نظر به علاقه برای خدمت به مردم و محرومان، به خدمات بهداشتی مشغول بود. در آن زمان بیماری مسری سل بسیار شایع بود و برای مهار و مبارزه با آن مرکز مبارزه با سل در بهداری فعال بود. وی در پست مدیریت آن مرکز، سالها در جهت مبارزه با سل، تلاش زیادی نمود. با مهار این بیماری نیز به عنوان پزشک بهداری صرفا به درمان بیماران در مراکز عمومی و دولتی پرداخت و هیچگاه در بخش خصوصی به کار مشغول نشد. وی همراه تعدادی دیگر از نوادگان سرتیپ سدهی سهم الارث خود را از دیوانخانه سرتیپ به شهرداری سده اهدا نمود.http://daneshnam.ir/f3q

ادارات و نهادهای شهرستان خمینی شهر 1-فرمانداری شهرستان خمینی شهر پیشینه تاسیس فرمانداری شهرستان خمینی شهر در جلسه 5921 تاریخ 21 اردیبهشت 1359 شورای انقلاب جمهوری اسلامي بنا به پيشنهاد وزارت كشور و به استناد تبصره 2 ماده قانون تقسيمات كشوري مصوب آبان ماه 1316 به تصويب رسید. در همین جلسه مقرر شد نام همايون‏شهر به خمينی‏شهر تغيير يابد. پیش از این منطقه با عنوان بخش ماربين شهرستان اصفهان اداره می شد .مصوبه مذکور در تاریخ سوم خرداد 1359 ابلاغ گردید. اولین فرماندار شهرستان مصطفی نیلی پور متولد ۱۳۲۶ اصفهان بود. او دبیرآموزش و پرورش و از مبارزان انقلاب بود که در همایونشهر هم فعالیت داشت. بعداز پیروزی انقلاب اسلامی مدتی فرماندار کازرون بود و سپس به مدت یک سال به عنوان اولین فرماندار شهرستان فعالیت داشت. منابع: وزارت کشور - شماره 2284 - تاریخ ابلاغ 1359.3.4. راویان ماربین جلد 6 http://daneshnam.ir/fap

هنرمندان ماربین ورنوسفادرانی کلبعلی کلبعلی ورنوسفادرانی استاد کلبعلی نام پدر: رجب وفات: 1047ش آرامگاه: آرامگا ه تاریخی ورنوسفادران دوران: صفوی عناوین: • سنگ تراش چیره دست • شاعر • کاتب سجلات فرزندان: o محمد شریف استاد سنگ تراش o حیدرعلی خطاط وکاتب منبع: سید مصلح‌الدین(1387)، اعلام اصفهان، ج 2، اصفهان،سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان،ص 855 .

آبادی های ماربین درباغ مهیار، درباغشاه به نقل ازنامها ونشانه ها/ محمدعلی شاهین، درباغ مهیار در باغ مهیار ده کوچکی است از دهستان ماربین بخش سده شهرستان اصفهان، واقع در 4هزارگزی جنوب خاوری سده و 5 هزارگزی راه شوسه نجف آباد به اصفهان. آب آن از زاینده رود و راه آن فرعی است. (فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10). این منطقه در تقسیمات کشوری بعد از انقلاب به شهر اصفهان ملحق شد و در حوزه شهرداری ناحیه 9 قرار دارد. در جاده اصفهان به شهرضا منطقه ای به نام مهیار وجود دارد. نامی از نام های مردان بوده و کاتب فارسی دیلمی شاعر مشهور، متوفی در 428 ه.ق، معاصر سید رضی مهیار ابن مرزویه، نام داشته است. ریشه نام مهیار مهیار از دو قسمت (مه +یار) ترکیب یافته است (مه) تخفیف یافته نام ماه است و (یار) به معنی دوست و معشوق است پس مهیار معنی دوست و معشوق ماه را می دهد. 12-درباغشاه پیشینه و موقعیت جغرافیایی در کتاب فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10 باغشاه را چنین معرفی کرده است: «دهی است از دهستان ماربین بخش سده شهرستان اصفهان، واقع در 9هزارگزی( حدود 9کیلومتر) جنوب خاوری سده و یک هزارگزی(حدود یک کیلومتر) راه شوسه اصفهان به تهران، با 339 تن سکنه. آب آن از زاینده رود و راه آن ماشین رو است ». این منطقه اکنون در حاشیه اتوبان امام خمینی اصفهان و از محلات شهرداری ناحیه 2 اصفهان است دیگر محلات این ناحیه عبارتند از: بختياردشت، دهنو، رسالت، بابوكان، مشكين، ولدان، برزان، آفاران و جاوان که بیشتر آنها از آبادی های شمالی و شمال شرقی ماربین بوده اند و تا اواسط دهه 1360 از حوزه فرمانداری خمینی شهر محسوب می شده اند. ریشه نام ریشه نام آن از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست و منظور منطقه ای است که در مجاور باغ شاه می باشد. http://daneshnam.ir/fad

اساتید و کارشناسان شهرستان خمینی شهر صادقی فروشانی محمدرضا محمدرضا صادقی فروشانی رشته تحصیلی: مدیریت بازرگانی پژوهشكر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی سوابق علمی: دريافت جايزه پايان نامه برتردرمراسم كتاب سال ازرياست مجلس شوراي اسلامي در سال 1378 استفاده ازفناوري بارکد(خط نماد)براي اولين باردرنشرکتب وسيستم فروش درسال 1374 تالیف اولین مقاله علمی پژوهشی کشوردرزمینه نقش بارکد در بهبود توزیع کالا استفاده ازفناوري بارکد(خط نماد)براي اولين باردرچاپ کارت شناسائي ملي عضوودبیراجرایی کارگروه دیدگاه عضونشریه تحولات جهانی صنعت، معدن و تجارت مشاورمرکزملی رقابت تالیفات: بررسی مزیت ها، موانع و پنانسیل بالقوه صادرات کاشی های سرامیکی ایران به بازارهای هدف حوزه خلیج فارس بررسی و ارزیابی استفاده از خط نماد( شماره گذاری کالا )در بهبود کارایی شبکه های توزیع کالا مزایای شبکه :بازار تضمین شده الکترونیکی زیربنای اقتصاد قرن بیست و یکم و ظرفیت بالقوه تجارت پیوسته شناسایی عوامل موثر در مزیت رقابتی صادرات خدمات فنی -مهندسی کشور شناسایی عوامل موثر در مزیت رقابتی صادرات خدمات فنی -مهندسی کشور آلبوم۱۳۵۶ تالیفات اشتراکی: بازار پیاز بازارجهانی چای بازارجهانی شکر بازارجهانی گندم بازارسیب زمینی

• 4 بهمن 1316 افتتاح اولین مدرسه دخترانه در سده اولین مدرسه به سبک جدید در سال 1302 در سده بنا نهاده شد ولی تا سال 1316 مدرسه دخترانه ای در سده تاسیس نشده بود . دختران شهر قبل از ازدواج که معمولا در سن کم اتفاق می افتاد نزد زنان استاد کار در گوشه و کنار شهر بعضی هنرها را همراه مطالبی که به صورت شفاهی به آنها آموزش داده می شد فرا می گرفتند که اصطلاحا به آن «کار» می گفتند. تاسیس مدرسه دخترانه البته با مخالفت هایی روبرو شد و با فراز و نشیب هایی روبرو بود که از جمله آنها استقبال نکردن عامه مردم از مدرسه دخترانه بود. مدارس دخترانه در محلات مختلف در سال های متفاوتی تاسیس شد. از جمله افراد فعال در تاسیس مدارس دخترانه حاج سیدعلی آقا میرعنایت عضو انجمن بلدیه شهر بود. دبستان دخترانه در اندآن و رهنان در سال 1337و در کوشک در سال 1338 تاسیس گردید. در محله گاردر مدرسه دخترانه ای در خانه فردی به نام ابراهیم سرتیپی تشکیل شد که مدیر و معلم آن خانم آغا شریفی بود. سال ها بعد این مدرسه پروین نام گرفت. منابع: نامه 1404- مرکز اسناد ملی ایران مصاحبه با خانم آغا شریفی سالنامه فرهنگ سال 1339 مطالب مرتبط • مدارس اولیه سده و همایون شهر، تصاویر • پیشینه مدارس نوین در اصفهان و ماربین • اعلام افتتاح دفتر نهضت سوادآموزی همایون شهر • راه اندازی مرکز مبارزه با بی سوادی در سده • تخصیص زمین برای ساخت اولین دبیرستان سده • افتتاح آموزشگاه امینی • اولین معلم زن در پیبشینه خمینی شهر • مخالفت ها و موافقت ها با مدارس جدید • • https://eitaa.com/daneshnam_khomenishahr • http://daneshnam.ir/3k

اپیشینه ثبت احوال در اصفهان و شهرستان خمینی شهر تاريخچه ثبت احوال استان اصفهان پس از تصويب قانون اساسی در سال 1285 و متمم آن وجود اداره و سازمانهایی همچون ثبت احوال مخصوصاً در مواقع رأی گيری احساس شد روز پنج شنبه 20 شهريور 1297 خورشيدی برابر با 5 ذي الحجه 1336 قمری به رياست حسن وثوق الدوله رئيس الوزرا تشکيل جلسه داد و بنا به پيشنهاد رئيس دولت، نظام نامه احصائيه و سجل احوال مملکتی را در 41 ماده تصويب نمود. در ماده يک مصوبه آمده پس از نشر و اعلام قانونی اين حکم و با رعايت ماده 39 همين قانون تمام اتباع ايرانی بايد دارای سجل احوال رسمی باشند مشکالات متعدد نظير استقبال نکردن مردم، به تصويب نرسيدن قانون در مجلس و ساير موانع کار را متوقف کرد. در مجلس پنجم شورای ملی اولين قانون رسمی راجع به سجل احوال کشور در ارديبهشت ماه 1304 خورشيدی و سال‏های بعد آن به تصویب مجلس شورای ‏ملی رسيد. به دنبال آن در شهرهای بزرگ از جمله در شهر اصفهان اداره احصائيه و سجل احوال داير شد. بر اساس آن قوانین انتخاب شهرت (نام خانوادگی) برای کلیه اتباع ایران اجباری گردید. پس از آن احصاییه در هر آبادی یک مامور انتخاب کرد تا پیگیر سجل‏دار شدن مردم شود. آنها با همکاری کدخدایان، بزرگ هر خانواده را برای انتخاب نام‏ خانوادگی فرا می‏خواندند. انتخاب شهرت‏ها بر پایه نام پدر یا پدر بزرگ، شخص نامی در خاندان، شغل و یا یک صفت برجسته در خاندان بود. ثبت احوال يا سجل احوال شهرستان اصفهان در سال 1304 خورشيدی در عمارت رکيب خانه واقع در خيابان صوراسرافيل ( استانداری فعلی ) تأسيس شد. اداره احصائيه و سجل احوال، آمار و ثبت احوال و بعدها اداره کل ثبت احوال استان اصفهان از بدو تأسيس در سال 1304 لغايت اسفند ماه 1353 در اين عمارت دائر بود. کاشی سردرب آن تا اواخر دهه 1360 سالم و نام اداره آمار و ثبت احوال برآن نقش بسته بود. اولين سند سجلی در تاريخ 23/11/1304 در حوزه 2 تنظيم شد. تشکيلات و سازماندهی ثبت احوال در شهر اصفهان از بدو تأسيس علاوه بر دايره امور دفتری دايره ضبط ( بايگانی اسناد – تمرکز اسناد سجلی فعلی ) از 5 حوزه شهری و تعدادی حوزه روستائی تشکيل شد. حوزه 19 و 20 و 21 مربوط به دهستان ماربين بود. اكنون اداره ثبت احوال شهرستان خميني شهر بخشی از این حوزه ها را شامل می شود. http://daneshnam.ir/q9q • ریشه شهرت ها و نام های خانوادگی در پیشینه خمینی شهر • تاریخچه انتخاب شهرت و تهیه سجل در سده • • https://eitaa.com/daneshnam_khomenishahr

محلات خمینی شهر شکل گیری محلات جدید در شهر خمینی شهر تا پیروزی انقلاب اسلامی مرز بین محلات خوزان و اندان و فروشان و ورنوسفادرن مشخص و بین آنها باغات و زمین های کشاورزی هرمحل قرار داشت. در شمال شهر یعنی محله ورنوسفادران کوشکباج و گارسله محله های انتهای بوده و از میدان آزادی( ایستگاه کلثوم) به بالا نزد مردم بیابان حساب می شد. قبرستان ورنوسفادران، مکان باغ ملی، چند کارگاه سنگ و سنگتراشی و باغ های مثل باغ عابد و اناری و پیمانی و در دور دست ها بنای امامزاده و بنای چشمه منظر در دامنه بناهای خارج از آبادی بودند. در دهه 1340 علاوه بر اینها ورزشگاه بزرگ شهر و زایشگاه ساعی و کشتارگاه شهرداری و پادگانی در حال ساخت برای سپاه بهداشت در آن شکل گرفت. در همین ایام افرادی تعدادی خانه در غرب پارک پیروزی فعلی ساختند که به کشتارگاه معروف شد. پس از پیروزی انقلاب ابتدا هفتصد دستگاه و سپس پادگان قدس و شهید موذنی شهرک منظریه و گسترش دانشگاه صنعتی و احداث دانشگاه آزاد و چند ین محله در این بیابان به آن آبادی بخشید و محلات جدید شهر خمینی شهر شامل هفتصد دستگاه، قائمیه، شهرک منظریه با چندین محله، باقرالعلوم، کوی صبا، قدس، مهستان، ارغوان،و مجموعه مسکونی های حاشیه بلوار دانشجو، و جاده کمربندی، و مسکن مهر پدید آمدند پیشینه و ریشه نام اسامی محلات جدید/هفتصد دستگاه/ باقرالعلوم/ صبا/مهستان/کوی قدس را از http://daneshnam.ir/fwx بخوانید. https://eitaa.com/danehnameh

سال قبل از اسلام نوسازی عمارت باروی جی فیروز فرزند یزد‏جرد ساسانی در یک صد و هفتاد سال قبل از اسلام به آذر‏شاپور دستورداد که باروی جی را که نیمه تمام و مخروبه بود، تجدید عمارت کند. حمزه اصفهانی( مورخ قرن سوم قمری) می‏نویسد: « فیروز پسر یزدگرد سازنده رام فیروز، باروی شهرجی را تکمیل کرد. دروازه‏ها به دست آذر‏شاپور پسر آذرمانان بست، سجل آن شهر را که حفته خوانند به وی داد.». آذرشاپور، از اهالی قریه هرستان ماربین و هم‌ عصر فیروز بوده است. وی جد ماه فروخی دانشمند و نویسنده قرن پنجم است. مافروخی می‏نویسد « آذرشاپور همچنین دیهی در جوار باروی شهر جی به نام آذرشاپوران بنا کرد و در آن آتشکده‏ای ساخت.». منابع: همان ص 53 و 54 مافروخی اصفهانی، مفضل بن سعد، محاسن اصفهان، ترجمه حسین بن‏ محمد آوی، اصفهان، مرکز اصفهان شناسی، 1385،صص 39 و 40.

آبادی های ماربین دهنو پیشینه و موقعیت جغرافیایی یکی از آبادیهای ماربین بوده که در اسنادی که نام های قریه های ماربین را ذکر کرده اند آمده است تا دهه 1360 از روستاهای شهرستان خمینی شهر بوده و اکنون اين منطقه در۱۲ كيلومتري شمال غربي اصفهان بين راه اصفهان تهران قرار و در ضلع غربی میدان استقلال یا همان میدان انوشیروان و روبروی امامزاده سید محمد (ص) خمینی شهر و حاشیه جنوبی بلوارآزادگان قرار دارد. حمام قديمي دهنو با قدمتي چهارصد ساله و مسجدي قديمي با بافتي كهن و شبستان هاي زيبا از آثار تاریخی آن است. ریشه نام دهنو استاد مهریار در این باره می نویسد: بسياری از اوقات ايرانيان قديم و بانيان دهات خوش داشته اند نام ده را برروی آبادی خود بگذارند. معنای ده در روزگار گذشته با معنايی كه ما امروزه به يك قريه كوچك اطلاق مي كنيم، فرق داشت، ده در کار برد قدیمی معنی وسیعی داشته است و در اسامی صدها منطقه در ایران به کار برده شده است. دهنو به معنی ده جدید است که دراستان اصفهان بر روی سه روستا وجود دارد. ازلحاظ واژه شناسي نيز علت وجه تسميه اش اين است كه بانی آن می خواهد با اين تسميه بگويد من ديهی از نو ايجاد كرده ام و به همين علت اين نام گذاری در اطراف ايران فراوان است. مهریار، محمد، فرهنگ جامع نامها و آبادیهای کهن اصفهان، اصفهان، فرهنگ مردم 1382، ص 400. https://eitaa.com/danehnameh

سال 1350 ورود هندبال به همایون‏شهر رشته هندبال در دهه 1350 توسط امیر آقاجان دبیر ورزش مدارس شهر پایه گذاری شد. وی از اولین دبیر‏های ورزش در سطح کشور بود که هندبال را اندکی پس از ورود به کشور، همراه هفت نفر دیگر نزد فردی فرانسوی تعلیم دید. وی در سال 1349 به عنوان دبیر ورزش در همایون‏شهر استخدام شد و سپس در سال 1362 با حفظ سمت به ریاست اداره تربیت بدنی خمینی شهر منصوب گردید و 18 سال در این سمت ماند. آقاجان چهارده سال مربی نوجوانان و جوانان هندبال سپاهان بود و اولین معلم و مربی بود که هندبال را به منطقه آورد. در سال 69 تیم جوانان خمینی شهر توانست در مسابقات جوانان شهرستان¬های کشور که در ورزشگاه آزادی و با شرکت 74 تیم برگزار شد به مقام قهرمانی ایران برسد. اطلاعات بیشتر از پیشینه ورزش از سده تا خمینی شهر ازhttp://daneshnam.ir/669

مدیران شهرستان خمینی شهر ایران نژاد علی علی ایران نژاد شهرت: حاج علی مقنی وفات : 1327 دوره: قاجاروپهلوی اول ولادت: حدود 1275 آرامگاه: قم عناوین: کنشگرعمرانی و سیاسی فعالیت ها:  احداث خیابان ورنوسفادران  مشارکت دراحداث کارخانه برق سده  رییس حزب کشاورزشعبه سده

ادارات و نهادهای شهرستان خمینی شهر بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در سال 1358 پس از تشکیل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به دستور امام خمینی (قدس سره) این بنیاد در همایون‏شهر به ریاست حاج آقا رضا صهری (1380-1312) در خیابان امام شمالی دایر شد. ساخت خانه ‏های ارزان قیمت هفتصد دستگاه، تعدادی خانه در شرق بلوار شهید بهشتی، تقسیم قطعه زمین بزرگی در منطقه کشتارگاه و خیابان سلمان فارسی و واگذاری آنها به نیازمندان از اقدامات بدو تشکیل این نهاد در منطقه بود. منبع: راویان ماربین جلد 6

شهدای دوران مبارزات انقلاب اسلامی شهرستان خمینی شهر http://daneshnam.ir/9yy سیدمحمود ابطحی اولین شهید خمینی‌شهر در جریان انقلاب ولادت : اردیبهشت ۱۳۳۹ شهادت: 28 آبان 1357 مصادف با عید سعید غدیرخم محل شهادت: اصفهان مسجد مصلا آرامگاه: درب سيد فروشان مصطفی رجایی تولد: 15 شهریور 1335 شغل: کارگر شهادت: 28 آبان 1357 مصادف با روز عید غدیر 1398، در تظاهرات از مسجد ولی عصر خوزان به طرف مسجد جامع و مسجد ملا محسن و درب محکمه. ......... عباسعلی نوری شهادت: 15 آذر 1357 ( ششم محرم 1366) ......... غلامرضا کوهی ورنوسفادرانی تولد: 19 آذر 1334 نام والدین: قدمعلی و خانم‌بیگم شغل: موزائیک ساز شهادت: همایونشهر، خیابان شریعتی، 25 آذر 1357 بر اثر اصابت گلوله تاریخ شهادت: 15 آذر 1357 ( ششم محرم 1366) .......... محمدعلی جلالی تولد: 21 بهمن 1337 نام والدین: رمضان و صديقه شغل: کارگر شهادت: همایونشهر، شانزدهم آذر 1357 بر اثر اصابت گلوله مدفن: گلزار شهدای باجی ............ ناصر یحیایی فروشانی تاریخ تولد: 5 خرداد 1338 نام والدین: عبدالله، و نصرت تاریخ شهادت: 20 آذر 1357 محل شهادت: همایونشهر، در تظاهرات عظیم یازدهم محرم، در آن روز خونین مزدوران رژیم پهلوی مردم شهر را به رگبار گلوله بستند که تعدادی مجروح و عده‏ا‏ی از جمله شهید ناصر یحیایی با اصابت گلوله مستقیم به شهادت رسید. مدفن: آرامستان درب سید. ........... محمد کاظم عرب ‌ورنوسفادرانی تولد: 2 اسفند 1337 نام والدین: تاریخ شهادت: 22 آذر1357(دوازدهم محرم 1399) محل شهادت: همایونشهر، روز دوازدهم ماه محرم مصادف با سوم امام حسین (ع)، در حمله ماموران به محله ورنوسفادران و چهارشنبه بازار .............. علی فرهادی تولد: یکم آذر 1333 نام والدین: حسن و صغرا شغل: تعمیرکار خودرو شهادت: همایونشهر، خیابان شریعتی، 22 آذر 1357 بر اثر اصابت گلوله مدفن: تکیه درب کوشک ............ محمد صادق حقانیت ورنوسفادرانی تولد سوم خرداد1330 نام والدین: علی و جواهر شغل: کفاش تاریخ شهادت: 25 آذر 1357 .......... ابوالقاسم عمومی خوزانی تولد: یکم فروردین 1333 نام والدین: رحیم و زبیده شغل: بنا شهادت: همایونشهر، خیابان شریعتی، 25 آذر 1357 بر اثر اصابت گلوله مدفن: گلزار شهدای باجی https://eitaa.com/daneshnam_khomenishahr