از مهربین تا شهرستان خمینمی شهر
>>>>>>
بنای اولیه مهربین(بالای کوه آتشگاه) به دست طهمورث.
بنای آتشکده به دست اردشیر.
وجود دو روستا در پایین آتشکده به نام های بتروکان و مهرگان.
تشکیل شهر مهرین یا مهربین، باقی مانده تا قرن 4
از قرن چهارم: اطلاق عنوان بلوک ماربین به حدود 58 آبادی در اطراف کوه آتشگاه و غرب اصفهان.
تا دوره صفوی: فعال بودن آتشگاه.
دوره صفوی: اطلاق عنوان قرای ثلاثه به سه آبادی خوزان، فروشان و ورنوسفادران.
اواسط دوران قاجار: اطلاق عنوان سده به سه آبادی
خوزان، فروشان و ورنوسفادران
اواخر قاجار و اوایل پهلوی: تاسیس دهستان ماربین با مرکزیت سده وابسته به اصفهان در تقسیمات کشوری.
سال 1326: تصویب تشکیل بخش ماربین با مرکزیت سده.
سال 1337: تغییر نام سده به همایونشهر.
سال ۱۳۴۵: تأسیس شهرداری درچه.
21 اردیبهشت 1359:
تصویب تبدیل بخش ماربين به شهرستان.
تغییر نام همایونشهر به خمینی شهر
از سال 1362:
الحاق حدود 31 آبادی از شهرستان نوپای خمینی شهر به اصفهان.
دهه 1370 به بعد: پیوستن تدریجی آبادی های اطراف شهر به شهر خمینی شهر.
سال 1370: تاسیس دو ناحیه شهرداری یک و دو در خمینی شهر
سال 1372: تبدیل کوشک به شهر.
12 آبان 1383: تصویب تقسیم خمینی شهر به چهار ناحیه شهرداری.
9 مرداد 1390: تصویب تبدیل روستای اصغرآباد به شهر.
سال 1399: بازگشت قلعه فروشان به خمینی شهر.
https://eitaa.com/danehnameh
راویان ماربین جلد سوم
پدید آورنده: محمدعلی شاهین
تعداد صفحات: 169 صفحه رقعی
سال انتشار: 1399
ناشر: گفتمان اندیشه معاصر.
موضوع:
این کتاب از سلسله کتابهای تاریخ شفاهی شامل 26 گفتگو از تحولات سده در مقطع زمانی تشکیل بخش سده تا تغییر نام به همایونشهر است. در نگارش این کتاب که به صورت پرسش و پاسخ است از اظهارات افرادی چون خسرو رفیعی؛ دبیر سرشناس شهر، اکبر شاهین؛ فرزند آقا رضا شاهین یکی از شهرداران دهه 1330 سده، امیرحسین امینی، دیگر شهرداران دهه 1330 سده، علی زهتاب پسر اهدا کننده زمین بیمارستان سده، خانم آغا شریفی؛ اولین زن معلم سدهی، جعفرکتابی، دایرکننده کتابفروشی در اواخر دهه 1330در سده، اسماعیل جوهری، راننده پیشکسوت خط سده، سید مجتبی لقمانی، بانی داروخانه لقمانی سده، ناهید معدل، اولین مامای تحصیل کرده شاغل در سده و همایونشهر و... استفاده شده است.
https://eitaa.com/danehnameh
خاندان مافرّوخی
مافرّوخی عنوان تعدادی از ادبا وشاعراتن با اصالت هرستانی می باشد از جمله آنها:
مافرّوخ بن بختیار
ابوالفضل سعد بن حسین مافرّوخی، ادیب و شاعر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری
مفضل مافرّوخی مؤلف کتاب «محاسن اصفهان»
ابوالفتح احمد بن علی مافروّخی ، از ادباء و فضلای قرن پنجم. از متقدّمین و از طبقه دانشمندان صرف و نحو و لغت و انشاء
کلمه «مافرّوخ» ظاهرا مرکّب است از دو کلمه ماه و فرّخ به معنی «ماه مبارک است نسبشان به آذرشاپوران بن آذرمانان که صد و هفتاد سال قبل از اسلام می زیست می رسد.
بیشتر ازhttp://daneshnam.ir /
اردیبهشت 1350
احداث شبکه(کانال) نکوآباد
سد زاینده رود در سال 1349 به بهره برداری رسید برای انتقال آب این سد با شبكه هاي جدید آبياري به اراضي آبخور رودخانه ، اولين سد انحرافي در ٤٥ كيلومتري بالادست شهر اصفهان و در جوار روستاي نكوآباد احداث شد که با دو رشته كانال اصلي به ظرفيت هاي حداكثر ١٥ و ٤٥ مترمكعب در ثانيه آبياري اراضي سواحل راست و چپ رودخانه را ممکن می کند. اراضی کشاورزی شهرستان خمینی شهر هم توسط همین شبکه آبیاری می شود. بخشی از کانال که در محدوده خمینی شهر و اصغرآباد قرار دارد را مردم کانال اصغرآباد می نامند. ازسال 1370 شرکت میراب زاینده رود کار تقسیم و فروش آب زاینده رود از جمله کانال نکوآباد را به عهده دارد.
ریشه نام شبکه (کانال) نکوآباد
منبع:
کتاب نام ها و نشانه ها، نگارش محمدعلی شاهین
21 اردیبهشت 1359
تغییر نام همایونشهر به خمینیشهر و تشکیل شهرستان
شورای انقلاب جمهوری اسلامي در جلسه 5921 در تاریخ 21 اردیبهشت 1359 بنا به پيشنهاد وزارت كشور و به استناد تبصره 2 ماده قانون تقسيمات كشوري مصوب آبان ماه 1316 دو مصوبه در خصوص همایونشهرتصويب نمود:
1- نام همايونشهر مركز بخش ماربين شهرستان اصفهان به خمينیشهر تغيير يابد.
2- بخش ماربين از شهرستان اصفهان منتزع و تبديل به شهرستان به مركزيت خمينیشهر گردد.
منبع:
کتاب نام ها و نشانه ها محمدعلی شاهین
ككنان
پیشینه و موقعیت جغرافیایی
یکی از آبادی های ماربین نزديك به كوه آتشگاه است که به فاصله کم و در باختر منارجنبان قرار دارد. به لهجه محلی ككنون میخوانند. باغ برج هم نامیده می شود که نام ديگری از ككنان نيست، بلكه قسمتي از آن است و در شمال آبادی قرار دارد و جادة آسفالت اصفهان نجف آباد از ميان آن ميگذرد.
در گذشته برای اين ديه جمعيتی برابر ۵۰ خانوار ذكر كردهاند. اين ديه در شمال رودخانه و جايي بسيار با صفا و دارای بیشه و درختستانها بوده است. اهالي آن به شغل تهيه نهال و درخت و زراعت اشتغال داشته و این منطقه پس از الحاق به شهر اصفهان اکنون در حوزه شهرداری ناحیه 9 قرار دارد.
ریشه نام ككنان
گلنان و ككنون هم برای آن به کار می برند. استاد مهریار در مورد ریشه نام این منطقه استدلال های می آورد که خلاصه آن چنین است: نام ديه مطلقاً ارتباطي با «كك» (كيك) حشرة ندارد. جزء دوم آن «نان» باز مربوط به نان كه عنصر اصلي سفره ايراني است نمیباشد. اگر اين نام را تجزيه كنيم به سه جزء «كك+ن+ان » میرسيم جزء اول ان «كك» تخفيف يافته«كهك» است و خود «كهك» در تقطيع میشود «كه+ك». «كهك»يعني «كه» و«ماريز كوچك». به هر حال «كهك» يا «كه كوچك» (قنات كوچك) به صورت «كك» درآمده است. اما جزء دوم آن «ن»، بی شك وقايه است كه بين واژه اصلي و پسوند «ان» آمده است و«ان» همان پسوند نسبت و كثرت است، ككنان يعنی جايی كه قنات كوچك ميشود.
نقل از کتاب نام ها و نشانه ها محمدعلی شاهین
https://eitaa.com/danehnameh
احداث خیابان کهندژ چه سالی شروع شد؟
احداث این مسیر از دهه 1340 آغاز شد.
خیابان کهندژ در ابتدا از مقابل اتوبوسرانی فعلی (بلوار توحید) شروع و تا اصفهان ادامه یافت. در واقع بخشی از بلوار توحید و آیت الله طالقانی و بقیه مسیر تا خیابان خرم خیابان کهندژ نامیده می شد. میدان شهدا که در واقع در محله اندآن قرار داشت به دلیل وجود چاه موتوری در این نقطه "چاه و چهارراه" نامیده می شد. قسمتی از این خیابان که ورودی شهر حساب می شد سنگفرش شده و در آن سطل زباله گذاشته شده بود. البته ابتدا این خیابان کم عرض بود که در سال های بعد از انقلاب تعریض و به صورت بلوار در آمد. این مسیر شهر را به اصفهان متصل و از مقابل تعدادی از آبادی های شرقی ماربین می گذشت. در هنگام احداث مسیر مذکور مقاومت های از جمله با عنوان از بین رفتن زمین های کشاورزی در مقابل آن صورت گرفت پس از شهادت آیت الله اشرفی به بلوار شهید آیت الله اشرفی تغییر نام داد. قبل از احداث این خیابان رفت وآمد با اصفهان از طریق امیرکبیر و خیابان آتشگاه صورت می گرفت.
علاقه مندان به اطلاع از پیشینه جاده های برون شهری منطقه می توانند با مراجعه به دانشنامه خمینی شهر بخش تاریخچه ها مطالب مورد نظر خود را بخوانند