سپاس مَر ایزد را که آفریدگار زمین و آسمان‌ست و آفریدگار هرچه اندر این‌دو میان‌ست؛ از معدنی و نباتی و حیوانی بیافرید، این چهارگونه خلق را یعنی آسمانی، جن، افلاک، ستارگان، جنبنده و ناجنبنده، آتش، هوا، آب و خاک بیافرید. این چیزها را نه از چیز دیگر، فتبارک الله احسن الخالقين و باز سبب گردانید این چیزها را مَر پدید آوردن اجسام معدنی و نَباتی و حیوانی را به غذا یافتن و استمداد یک از دیگر به قدرت و حکمت خویش، فتبارک الله ربّ العالمین و از جمله‌ی حیوانات آدمی را برگزید و شایسته گردانید خدمت خویش را و آراسته کرد جان ِ آدمی را به خرد ِ روشن. 📚 برگرفته از کتاب: "هداية المتعلمين" #از_کتاب‌ها

بدان که نخست باید خورَنده را به راستی خواهش خوردن باشد و در گرسنگی خورَد که گواریدن آن آسان شود و تن فربه کند و نیرو دهد و رنج و نالانی نیاورد و خورنده شادان زیَد و گفتار خوب کند و هر چه گوید از روی دانش و بینش بُوَد. چه، اگر به سیری و بی‌خواهشی خورَد، رنجور گردد و گفتارها سرسری گوید و خوردنی گوارا نبُوَد و آشامیدن نوش نگردد و تن نپرورد. بسا باشد که فربهی آرد، آن‌چنان بُوَد که گاوان خورند و ندانند که چه می‌خوردند. 📚 برگرفته از: کارنامه‌ی خورش/ به کوشش نازیلا ناظمی #از_کتاب‌ها 🎯 توضیحات: بهترین وقت غذا خوردن وقتی است که احساس گرسنگی ایجاد شده باشد. در این صورت سلول‌های بدن توان جذب دُرست را دارند. در عوض، غذا خوردن هنگام سیری باعث انباشه شدن اخلاط خام در بدن و بدی ِ هضم می‌شود، که در ادامه می‌تواند باعث چاقی شود. در این وضعیت غذا اصطلاحاً نوش ِ جان نمی‌گردد. 💡نکته: نحوه‌ی غذا خوردن ِ ما روی رفتار و گفتار ِ ما نیز موثر است. ____________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

💢 انواع اَلَم‌ها [دردها] پانزده است: 1⃣ یکی الم «#خارش» است. 2⃣ دوم المی است که گویی چیزی درشت بدان موضع می‌رسد و به تازی آن را «#خشونت» گویند. 3⃣ سیم المی است خَلَنده و به تازی «#ناخس» گویند. 4⃣ چهارم گویی آن موضع را می‌فشارند و به تازی «#ضاغط» گویند. 5⃣ پنجم گویی آن عضو را از هم می‌کشند و به تازی «#مُمَدِد» گویند. 6⃣ ششم گویی آن موضع از هم باز می‌شود و به تازی «#مُفَسِخ» گویند. 7⃣ هفتم گویی آن موضع را می‌شکنند و به تازی «#مکسر» گویند. 8⃣ هشتم گویی ضعفی اندر آن موضع می‌آید و به تازی «#مُرخی» گویند. [سست کننده] 9⃣ نهم گویی آن موضع را به ماهه می‌سنبند و به تازی «#ثاقب» خوانند.[سوراخ کننده] 🔟 دهم گویی جوال دوز در وی می‌سپوزند و به تازی «#مسلی» گویند.[سوزن سوزن شدن] 1⃣1⃣ یازدهم گویی آن عضو خفته است و به تازی «#خَدَر» گویند. 2⃣1⃣ دوازدهم المی باشد که می‌زند و به تازی «#ضربان» گویند. 3⃣1⃣ سیزدهم المی باشد با گرانی و به تازی «#ثقل» گویند. 4⃣1⃣ چهاردهم انواع ماندگی‌ها باشد و به تازی «#اِعیا» گویند. [ماندن در حرکت] 5⃣1⃣ پانزدهم المی سوزاننده باشد، و به تازی «#لذع» گویند. 📕 ذخیره خوارزمشاهی #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

✅ چه کسانی بیشترین تحمل بر جوع یا گرسنگی را دارند؟ 1⃣ کهول 2⃣ شبان: خصوصا جوانانی که بدن متکاثف و متراکم و متلززی دارند، و آنهایی که عروق گشادی دارند و در جای سرد زندگی می‌کنند. 3⃣ در جای دیگری [فن ثالث تعلیم ثانی فی التدبیر المشترک للبالغین] شیخ الرئیس رضوان الله علیه می‌فرماید: کسانی که بدن‌های رطوبی دارند، و غیر از این رطوبات، رطوبات دیگری که جید و موافق و قابل هستند نیز در جوهر اعضاء آنها وجود دارد [در واقع ممتلی از رطوبات ثانیه هستند]، بر جوع صبر دارند. ✅ از آن طرف چه کسانی تحمل بر گرسنگی را ندارند؟ شیخ می‌فرماید: کسانی که حرارت غریزی آنها قوی و خیلی زیاد است، و کسانی که حرارت غریزی آنها ضعیف و خیلی کم است، صبر بر ترک غذا را ندارند. 📙 القانون فی الطب #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

بسم الله الرحمن الرحيم الحمدللّه ربّ العالمین آنگاه که انسان چشم و دل از خارج فرو بسته و نظری به اَندرون خویش داشته باشد خود را حقیقت ِ بوالعجبی مشاهده کند که افعال و آثار بسیار شگفت‌آوری از آن صادر است. به راستی این چه حقیقتی که در میان انواع اربعه‌ی موجودات حائز بیشترین و کاملترین کمالات و انواع ثلاثه‌ی مادون* را برای رسیدن به اهداف خویش به استخدام در آورده است؟! اگر حقیقت این سؤال که اعضاء و جوارح آدمی چگونه بدین استواری و آراستگی، در غایت حکمت و متانت، در مُنتهای ارتباط و پیوستگی قرار گرفته‌اند برای فرد ظهور کند، چنان حیرت و دِهشتی عارض بر فرد می‌شود که زبان از وصف آن و قلم از نگاشتن آن ناتوان است. گویا اساس خلقت آدم و عالم بر آن است که انسان در چنین لحظه‌ای فرو رفته و دیده‌ای عقلی به ظاهر و باطن خویش اندازد. 📚 تشریح و تطهیر قوای نفس نوشته: داود صمدی آملی * ثلاثه‌ی مادون = قوای سه‌گانه؛ حیوانی، نفسانی، طبیعی. #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

#جلاب قسمت چهارم 🔸 تعریف جُلّاب در کتاب محیط اعظم نوشته حکیم اعظم‌ خان: جلاب، به ضم جیم و فتح لام مشدد و الف و سکون بای موحده از جمله اشربه است که جهت #تقویت_قلب و #رفع_خفقان و #توحش و #مالیخولیا و امثال اینها ترتیب می‌دهند، و با عرق‌های مناسبه می‌آشامند. و بعضی گویند که جلاب معرب گلاب فارسی است مستعصر باشد و یا مستقطر و معنی آن گل و آب است و آن به عربی ورد ماء باشد. و در عرف اطبا از مطلق آن مراد #شربت_گلاب است، و آن گاه به عسل مطبوخ در گلاب می‌سازند، حتی که به قوام آید، و گاه از شکر به دستور مرتب می‌نمایند. و گاه از مطلق آن مراد مَی‌فُختَج[پخته شده] بود و گاه اطلاق آن بر طبیخ بعض ادویه که به شکر و یا به عسل شیرین ساخته باشند می‌کنند. بالجمله آن معتدل در گرمی و سردی است. گویند مایل به سردی و تری، و گویند مایل به گرمی، و شک نیست در ترطيب آن و آن #حافظ_صحت و #مرطب_بدن، و #نافع_خمار و #حرقت_سینه و #جگر و #معده و #ریه و #التهاب_قلب است. لاسیما[خصوصاً] اگر خام بسازند، و در برف سرد کرده بنوشند، پس طبیعت آن شبیه به آب هندوانه گردد در نفوذ و تبرید و ترطيب اعضا و کسر حدت تب و حرقت مثانه کند. و گاه از #شکر_سرخ می‌سازند به اندک گلاب و آن تسکین درد معده بارد نماید اگر گرم بیاشامند، و باید که صاحب اسهال و ذَرَب[اسهال، شکم روی] و زَحیر[پیچش روده] و سَحَج[خراشیدن و باز شدن پوست] و زَلَق و بواسیر از جلاب اجتناب نماید به سبب جلای آن الا آنکه بر آن شربت سیب بنوشند. 🎯 بهترین آن نضیج مرتب به گلاب ترکی است و صفت آن: بر چند طریق است بگیرند #نبات_سفید و یا #شکر_سفید مقدار یک من و با سه من گلاب بر آتش ملایم بجوشانند و کف آن را صاف نمایند تا به نصف رسد پس یک درم #زعفران به گلاب سوده داخل نمایند و در ظرفی نگاهدارند و عند الحاجت با آب سرد و یا با یکی از عرق‌های مناسبه حل کرده تخم #بالنگو و یا تخم #فرنجمشک و یا تخم ریحان و امثال اینها بر آن پاشیده بنوشند، و اگر حرارت در مزاج غالب باشد #اسپغول [نام دیگر اسفرزه] بر آن بپاشند، و اگر برودت غالب بود عنبر و مشک از هر یک دو دانگ در آخر طبخ داخل نمایند. و گویند جلاب طبی عبارت از همین است. و بعضی وزن گلاب دو چند نبات می‌گیرند و بدون زعفران به قوام می‌آرند و بعضی به طریق شربت ورد مکرر می‌سازند اگر اراده اسهال می‌باشد و بعضی نبات پنج من و آب شیرین صاف پنج رطل گرفته می‌پزند، و کف آن را دور ساخته بر آن دو رطل گلاب مقطر و یا آب افشرده گل سرخ انداخته به قوام می‌آرند و باید که ظرف از آن پر نباشد و سر ظرف آن را نیز بسیار نپوشند. و نزد شیخ الرئیس وزن شکر یک من و آب افشرده گل سرخ دو اوقیه[معادل هفت مثقال] و آب شیرین چهار اوقیه است. #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

أشبه فواکه (میوه) به اغذیه حقیقیه #انجیر_پخته است و #انگور_پخته و از اینها بنابر کثرت تغذیه حصول ضرر کمتر متوقع است، و كذا #خرمای_تر که به تازی «#رطب» گویند - در شهری که مروّج است اکل او قریب به #غذای_حقیقی است. و سوای این سه چیز هیچ کدام به این مقام نیست، و اکثری از فواکه‌اند که مُعفن دم و رديء الاستحاله‌اند و از این جمله است «#مشمش» (یعنی زردآلو) و«#خوخ» (یعنی شفتالو). 📚: مفرح القلوب #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

‌ ‌💠 چرا به درمانگر #طبیب می‌گویند؟ امام صادق علیه‌السلام فرمودند: قبلاً به درمانگر #معالج می‌گفتند. حضرت‌ موسی‌ علیه‌السلام به درگاه خداوند عرضه داشتند:"پروردگارا، درد از کیست؟" خداوند فرمودند: "از من." موسی علیه‌السلام عرضه داشتند: "دوا از کیست؟" خدا فرمودند: "از من." موسی علیه‌السلام عرض کردند: "پس مردم چرا به معالج مراجعه می‌کنند؟" ندا آمد: "با مراجعه به درمانگر به آرامش می‌رسند." سپس امام علیه‌السلام فرمود: بعد از آن درمانگر را «طبیب» نامیدند، زیرا طبیب یعنی؛ موجب طِیب و آرامش خاطر.» 📚علل الشرایع، جلد ۲، باب ۳۰ #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

💢اسباب عفونت سه نوع است: 1⃣ یکی خوردنی‌ها است و این خوردنی‌ها بعضی آن است: 👈که جوهر آن زَبون[ناچیز، جنس ناخوب] است آنچه از آن متولد می‌شود بدان سبب تعفن می‌طلبد، چون ماهی تازه و امثال آن. 👈 بعضی آن است که جوهر آن به غایت لطیف است آنچه از آن متولد می‌شود بدان سبب، زود قبول تعفن می‌کند، چون شیر و اشباه آن. 👈و بعضی آن است که به جهت غلبه رطوبت قوام خون را رقیق می‌سازد و مهیا می‌گرداند جهت غلیان و قبول فساد، چون میوه‌های شیرین آبناک. 👈 بعضی آن است که بدگوار است و آنچه از آن متولد می‌شود رطوبت‌های خام است و حرارت غریزی از طبخ آن عاجز می‌آید و حرارتی غریب بدان راه می‌یابد و آن را تباه می‌کند چون خیار و اشباه آن. 👈و بعضی آن است که به سبب قصور طبخ و ترکیب مختلف بد گواریده می‌شود و یا به سبب بی‌ترتیب خوردن و حرکات هضم نیکو نمی‌یابد، پس آنچه از آن متولد می‌گردد تعفن می‌طلبد. 2⃣ دوم سُدّه است که مواد را در مجاری حَقن کند[نگاه داشتن]، و راه دم زدن ماده و روح نماند و بدان سبب آن ماده متعفن شود. 3⃣ سوم امور خارجیه است مثل هواهای وبایی و متغیر از اخلاط یا بخارات بد و عفن که از راه مسامات و تنفس به اخلاط و ارواح رسند و متعفن سازند مواد را. ✍ و حدوث عفونت چنان بود که حرارتی غریبِ قلیل اندر رطوبتی کثیر و خام آویزد و آن را نتواند پختن و نتواند تحلیل کردن، و بدان سبب جوهر آن را فاسد سازد، و بپوشاند. و لازم نیست که آنچه تعفن می‌پذیرد البته نیز بالطبع رطب باشد بلکه #رطوبت_جسمیت کافی است و تحقیق این معنی از کتب حکمت طبیعی باید کردن. 📚 خلاصة التجارب #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

از بزرگترین فواید سکنجبین که به ندرت در سایر نوشیدنی‌ها وجود دارد، #تقطیع_اخلاط و #تلطیف_مزاج و #باز_کردن_رگ‌ها بدون ایجاد گرمی است. و این امری بسیار سودمند و مفید در حرفه پزشکی است، زیرا که مهمترین فصل از فصول #حفظ_الصحه، جلوگیری از بسته شدن رگ‌ها در بدن است، و حتی طبیبان داروها و غذاهای باز کننده رگ‌ها را به نام داروها و غذاهای «سلامت زا» می‌شناسند. و این بدان معنی است که این‌ها حافظ سلامتی هستند، و این امر بین آنها مشهور است. و همگی بر این امر اتفاق نظر دارند که #سکنجبین در انسان‌های سالم باعث این کار می‌شود، و این کار را بدون ایجاد گرمی انجام می‌دهد. 👈و از این روست که می‌توان #سکنجبین را به صورت دائمی به کار برد. 📚 رساله‌ای در فواید سکنجبین، محمدبن زکریای رازی #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish

🔽 رعایت هفت اصل در اصلاح معده : 1⃣ اول استعمال دوائی است که معده را هنگامی که مسترخی می گردد، #دباغی کند. مثل #آمله. 2⃣ دوم آنکه اگر #ملاست و نرمی او زائل شود، و خمل آن پاک شود[متظور پرز‌های معده است]. #سرکه او را پاک می‌کند، و #میخک نرمی معده را درمان می‌کند. 3⃣ سوم آن چیزی که اشتهای معده را تحریک کند. مثل #خردل، #لیمو و #آبکامه [نان خورشی، نوعی از گوارشن] 4⃣ چهارم آنکه #ریاح را تحلیل برد. و رطوبت باله از معده زائل سازد. مثل #زنجبیل 5⃣ پنجم آنکه دوائی که باعث رفع انسداد معده شود. مثل #صبر_زرد 6⃣ ششم آنکه دوائی قوای معده را تقویت کند. مثل #زعفران 7⃣ هفتم آنکه حرارت غریزی معده را نگاه دارد. مثل #مصطکی یا چند عدد #میخک را پودر کنند، و در گلاب بریزند، و مدتی در آفتاب بگذارند و شب استعمال کنند. 📚 اکسیر اعظم / حکیم محمد اعظم خان #از_کتاب‌ها ________________ 🍃 لینک کانال پرسش و پاسخ دارویی👇🏻 🆔️https://eitaa.com/darokhanehakimkhirandish