بهترين متنها اگر صحيح آموزش داده نشوند قدرت تغيير در افكار و رفتار را نخواهند داشت. امّا يك متن عادي با يك تدريس روشمند ميتواند سطحي از تعادل و مطلوبيّت را ايجاد كند. كتاب ” راهنماي تدريس ” بر اساس چنين نيازي طراحي گرديدهاست.
ساختار كتاب از سه لايه تشكيل شده است :
۱. نگرشها (ايجاد نگرشهاي لازمنسبت به علم آموزي و تدريس )
۲. راهبردها (ارائه خط مشي و قالبكلّي براي يك تدريس موفق )
۳. راهكارها (ارائه برنامههاي عملي براي اجراء يك تدريس موفق )
عصاره لاية اول :
چكيده كتاب در اين محور، ضرورت آموزش بر اساس نظرية ” دعوت سه بُعدي ” است. سرمنشاء اين نظريه، آية شريفه” اُدْعُ اِلي سَبيِلِ ربِِّك بِالحِكْمَهِْْ والمَوعِظَهِْْ الحَسَنَهِْْ وجَادِلـْهُم بِالَّتِي هِيَ اَحْسَن” (آیه۱۲۵ سوره نور) است. براساس اين نظريه، علم آموزي عبارت است از: ايجاد زمينه براي اتحاد درون و برون انسان (شبکه هستی) . چگونگي اين زمينه سازي در محور دوم كتاب تشريح شده است.
عصاره لاية دوم :
به استناد آية شريفة فوق، زمينه سازي براي ارتقاء ادراكي انسان و اتصال به حقايق وجودي، سه راهبرد دارد :
۱. تبيين مطلب درس با استفاده ازمعادلات و قوانين هستي، به طوري كه حداقل منطقي بودن مطلب درس براي علم آموز ملموس شود.(حكمت)
۲. تشريح مطلب درس با ارائه نتايج مثبت عمل به آن و ضررهاي ناديده گرفتن آن، به طوري كه تأثير مطلب در روند زندگي براي علم آموز مشهود شود. (موعظه حسنه)
۳. عرضه مطالب مشابه و رقيب و مقايسه آنها با يكديگر براي كشف نقاط ضعف و قوت، به طوري كه برتري مطلب درس بر موارد مشابه براي علم آموز معلوم گردد. (جدال احسن)
علمي موجب تغيير مثبت در رفتار ميشود كه:
منطقي بودن آن لمس شود، مفيد بودن آن مشهود باشد و ضرر عمل نكردن به آن تبيين شود، برتري توصيهها و برنامههاي آن بر ديگر موارد معلوم شود.
وجه تسميه نظرية “دعوت” به “دعوت سه بُعدي “، وجود راهبردهاي سهگانه فوق است. امّا چگونه ميتوان در عمل به اين آموزش سه بُعدي دست يافت؟ چگونه ميتوان علم آموز را از سه جهت به سوي علم و ادراك فراخواند و محتويات دروني او را با اين محركهاي سهگانه به سوي تعالي و رشد حركت داد تا با حقيقت متحد شود و واقعيات را در وجود خود لمس كند؟ محور سوم كتاب پاسخگوي اين سؤال است.
عصاره لاية سوم : (ابزارهای پنچگانه برای عملیاتی کردن «دعوت سهبُعدی»)
چكيده اين قسمت از كتاب عبارت است از: چگونگي آموزش بر اساس روش حل مسأله و تفكّر نقّادانه. سرچشمه اين راهكار اجرائي براي پياده سازي آموزش فعال، روايات زير هستند :
اين روش در قالب “كارگاه هاي علمي و آموزشي” پياده سازي ميشود. هدف يك كارگاه آموزشي فراهم سازي زمينه براي مهارت در موارد زير است:
•تشخيص نيازهاي واقعي و تفكيك آنها از نيازهاي كاذب
•نقشه ريزي براي رفع نياز و حل مسأله
•همفكري و همياري براي رسيدن به پاسخ
•طراحي و مدل سازي براي استفاده عملي از پاسخ
•كشف نقاط بحران و انحراف
•توليد فكر و نه جمع افكار
قسمت سوم كتاب چگونگي اجراي كارگاههاي آموزشي و علمي را بررسي ميكند. (دریافت فایل کتاب)
علم براي زندگي است وزندگي حركت به سوي كمال و ابديت است. علم ارتقاء روح به سوي كمال است و البته در اين هستي يك كمال و ابديت بيشتر نيست، وحده لا اله الا هو.
نتایج آثار و لوازم پذیرش بحث:
۱. با استفاده از روش حل مسأله و تفكّرنقّادانه ميتوان زمينه ارتقاء فهم و ادراك علمآموزان را به سطح ادراك مجردات و فهمهاي شهودي فراهم ساخت.
۲. نمودار جریان روش تدریس فعال (فلوچارت روش تدریس)
برچسب #تحصيل #تدریس تفکر محور #تدریس تفکرساز و مهارتافزا #تدریس کارگاهی #تربیت #تفكّر #روش شناسی #فهم #كشف ارتباط #یادگیری
دانشنامه, روش شناسی