eitaa logo
دیده‌بان اندیشه
984 دنبال‌کننده
663 عکس
102 ویدیو
56 فایل
🔹‌در جست و جوی خرد ناب🔹 دوماهنامه‌ی رصدی - تحلیلی ناظر به محتواهای اندیشه‌ای در فضای مجازی 📭 ارتباط با سردبیر: @m110614
مشاهده در ایتا
دانلود
💠 در محضر علامه 🔰 مرحوم علامه مصباح(ره) به دلیل قدرت علمی و مبارزه با افکار و عقائد انحرافی و زبانی گویا و رسا، همواره در معرض انواع هجمه‌های رسانه‌ای و ژورنالیستی از سوی جریان‌ها و گفتمان‌های فکری اعم از چپ و راست بوده است. در اینجا برآنیم که به پنج محور مهم و اساسی از اندیشه‌های ایشان که بیشتر مورد انتقاد و چالش از سوی روشنفکران بوده است، بپردازیم. 📌سکولاریسم و اسلام، توافق یا تقابل؟! 📌اسلام، خشونت و دموکراسی 📌سیری در اندیشه ولایت فقیه 📌تبیین علم دینی 📌تعدد قرائت‌ها و پلورالیسم 🆔 @didebane_andisheh
دیده‌بان اندیشه
#پرونده_ویژه 💠 در محضر علامه 🔰 مرحوم علامه مصباح(ره) به دلیل قدرت علمی و مبارزه با افکار و عقائد ا
💠 انگیزه‌های ترویج سکولاریسم ❇️ انگيزه‌هاي خيرخواهانه برخي دينداران مي‌خواستند قداست دين را حفظ كنند و از طرفي دين را در تعارض با بعضي ارزش‌هاي پذيرفته شده در جامعه غربي مي‌ديدند؛ بنابراين براي حل مشكل گفتند: اساساً حوزه دين از حوزه علوم و فلسفه جداست. براي آشتي دادن دين از يك طرف و علم و فلسفه و عقل از طرف ديگر، چنين گفتند كه حوزه دين تنها سلسله‌اي از مسائل شخصي است كه در ارتباط انسان با خداست. همچنين آنها درباره ارزش‌ها و بايد و نبايدها گفتند: هر بايد و نبايدي كه در محدوده ارتباط انسان با خدا مطرح مي‌شود، مربوط به دين است و علم با آن تعارضي ندارد، امّا اگر بايدها و نبايدها مربوط به زندگي اجتماعي انسان باشد، دين نبايد دخالت كند. 🚨انگيزه‌هاي مغرضانه كساني كه دين را سدّ راه رسيدن به مطامع و منافع خود مي‌ديدند مثل گردانندگان حكومت‌ها، براي دستيابي هر چه بيشتر به منافع شخصي خود، نغمه جدايي دين از سياست را سرمي‌دادند. از سوي ديگر نيز، دانشمنداني كه دين را در تعارض با يافته‌هاي علمي خود مي‌پنداشتند، با آنها همنوا شدند و در نتيجه، انديشه سكولاريزم تقويت شد. 🆔 @didebane_andisheh
دیده‌بان اندیشه
#پرونده_ویژه 💠 در محضر علامه 🔰 مرحوم علامه مصباح(ره) به دلیل قدرت علمی و مبارزه با افکار و عقائد ا
💠 اسلام و سكولاريزم 📌علامه مصباح(ره) می‌فرماید: نسخه‌اي كه استكبار جهاني براي ما پيچيده است و از همان سال‌هاي نخستين بعد از پيروزي انقلاب شروع به برنامه‌ريزي و اجراي آن نموده است، مخدوش جلوه‌دادن نظام اسلامي ما و يكسان‌انگاري آن با نظام قرون وسطي كه بوسيله كليسا (خصوصاً كليساي كاتوليك) اداره مي‌شد، مي‌باشد. مطابق اين طرح اسلام بعنوان مانعي در برابر پيشرفت علم و دانش و صنعت و فنّ‌آوري معرّفي مي‌گردد، همچنان كه بعنوان ديدگاهي ناكارآمد و ناقص كه نظام مبتني بر آن توانايي حلّ مشكلات جامعه و اداره آن را ندارد شناخته مي‌شود و با برشمردن مؤلّفه‌هايي آن را دليل همساني اين دو نظام‌ يعني نظام اسلامي و نظام حكومتي مسيحيّت‌ قلمداد مي‌كنند. 📌ایشان تأکید دارد که اگر كسي براي خداوند ربوبيّت تشريعي قائل نباشد، نخستين مرتبه اسلام را فاقد است؛ زيرا نصاب توحيد كه براي مسلمان بودن ضرورت دارد، اعتقاد به توحيد در خالقيّت و ربوبيّت تكويني و تشريعي است. ابليس با اين كه خداوند را خالق و ربّ تكويني مي‌دانست و به معاد هم اعتقاد داشت، از ديدگاه قرآن كافر است به دليل انكار ربوبيّت تشريعي الهي و سرپيچي از فرمان حق تعالي. در نظر مسلمانان هم ربوبيت تكويني و هم ربویيت تشريعي منحصراً از آنِ خداست. بنابر ربوبيت تشريعي الهي همه شؤون تدبير و اداره جامعه بايد به خدا انتساب يابد. 🆔 @didebane_andisheh
💠نقش مردم در حکومت اسلامی ✅ علامه مصباح معتقد بودند اصل تشریع حكومت و حاكمیت فقیه از طرف خداوند و امام زمان(علیه السلام) است و همچنین تعیین شخص آن هم باید به نوعى به امام معصوم و اجازه آن حضرت، انتساب پیدا كند امّا تحقّق و استقرار حاكمیت و حكومتش بستگى به قبول و پذیرش مردم دارد. 🆔 @didebane_andisheh
💠 اسلامی‌سازی علوم انسانی 1️⃣ گام نخست: نقد علوم علوم انسانی رایج 📌 تبیین و نقد علوم رایج، تشخیص سره از ناسره درمیان نظریات مطرح، و اثبات نظریاتی استوار بر اساس مبانی صحیح است. نقدها همه در یک سطح نیستند، بلکه برخی روبنایی و برخی زیربنایی‌اند. برای تولید علم دینی و اثبات نظریات صحیح، از هیچ‌یک از دو نوع نقد مذکور بی‌نیاز نیستیم. ساده‌ترین و روبنایی‌ترین شکل برخورد با علوم موجود آن است که نتایج تحقیقات آنها با همان متد تجربی خودشان، و براساس اصول موضوعه‌ای که در آنها پذیرش عام یافته‌اند، مورد بررسی نقادانه قرار گیرند. 2️⃣ گام دوم: تبیین و اثبات مبانی علوم گام بعدی در تولید علم دینی یا اسلامی‌سازی علوم آن است که اصول موضوعة آنها را بر اساسی استوار بنا کنیم. اصول موضوعه مشترک میان همه علوم را می‌توان به چند دسته کلی تقسیم نمود: مبانی معرفت‌شناختی، مبانی هستی‌شناختی، مبانی انسان‌شناختی، و مبانی دین‌شناختی. البته این تقسیم حصر عقلی نیست و می‌توان به تناسب موضوعات و اهداف مختلف، مبانی دیگری نیز به این فهرست افزود. بنابراین، اولین گام برای تولید علم دینی، و اسلامی‌کردن علوم، این است که مبانی علوم را با دلایل متقن اثبات کنیم. ادعای ما این است که می‌توانیم با دلایل عقلی یقینی، منظومه‌ای از علوم و معارف را ارائه بدهیم که منطقی‌ترین بحث‌ها در آن مطرح شده و به اثبات رسیده باشند، و با مبانی فکر اسلامی هم‌خوانی داشته باشند. از این‌رو می‌توان آن را علم اسلامی یا علم دینی نامید. 🆔 @didebane_andisheh
❇️ لوازم و تبعات پلورالیسم 📌 از نظر آیت‌الله مصباح شاید بتوان گفت مهم‌ترین شبهه برای دین‌زدایی و دورکردن مردم از هدایت الهی و تعالیم انبیا علیهم‌السلام همین شبهه تعدد قرائات باشد که بر اساس آن حتی اگر دو قرائت ضد یکدیگر باشند باز هم هر دو قابل پذیرش است. آنها معتقدند که قواعد ادبی و واژه‌شناسی و اصول محاوره عقلایی هیچ یک در فهم متون دینی معتبر نیست و آنچه ملاک است ذهنیت مخاطب است؛ لذا هیچ ابایی ندارند که برای یک آیه یا روایت، معنایی را بر خلاف قواعد ادبیات عربی و فهم عرفی بیان کنند. 📌 از این بالاتر آنان برای کل اسلام صرف‌نظر از آیات و روایات و ادلة عقلی، قرائت جدیدی مطرح می‌کنند و برداشت مسلمانان را از صدر اسلام تا کنون «قرائت سنتی» می‌نامند. و بلکه فراتر از این گفته‌اند مسأله این است که در حال حاضر واقعاً اثبات قطعی حقانیت یا بطلان یک دین غیرممکن شده است و هیچ راهی نیست که بگوییم اسلام حق است یا باطل! از این رو بین اسلام یا دیگر ادیان و مذهب فرقی نیست. 📌 ایشان می‌فرمایند: «اگر ما قايل به قرائت‌‌هاي متعدد از دين باشيم، نتيجه آن خواهد شد كه بودن و نبودن دين تفاوتي نخواهد داشت. ديني كه معاني متضادي را برتابد و قابل تفسيرهاي گوناگون باشد و هركسي بتواند خواسته خود را بر آن تحميل كند، بود و نبودش مساوی است.» 🆔 @didebane_andisheh
💠 رمضان داغ اندیشه‌ای ♻️ هرساله در ایام رمضان، فضای مجازی یکی از شلوغ‌ترین دوره‌های کاری خود در زمینه‌های مختلف اندیشه‌ای را تجربه می‌کند. جریان روشنفکری حوزوی یکی از پرکارترین و فعال‌ترین جریانات فکری در این بازه خاص است؛ به طور خلاصه می‌توان 10 محور کلی را در بین سخنرانی‌های روشنفکران حوزوی در رمضان‌های سابق جستجو کرد: 1️⃣ تقدم اخلاق بر دین 2️⃣ نقد فقه سنتی و حوزه علمیه کنونی 3️⃣ سکولاریسم 4️⃣ معنویت‌گرایی درونی 5️⃣ تقدم عدالت بر ولایت 6️⃣حمایت از زنان 7️⃣ پلورالیسم دینی 8️⃣ اومانیست و انسان‌محوری 9️⃣ نقد جمهوری اسلامی 🔟 برجسته‌سازی دموکراسی غربی 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 ادعای فرار از وابستگی 📌 به جرات می‌توان اذعان کرد که برتری‌بخشیدن اخلاق نسبت به دین، مهمترین محور مطرح‌شده در سخنرانی‌های رمضانی جریان روشنفکری است که در قالب مولفه‌هایی همچون جامعه‌سازبودن اخلاق، تقدم وجودی اخلاق بر ایمان، عقل‌محوربودن اخلاق و تقدم اعمال اخلاقی بر مناسک دینی خودنمایی می‌کند. به نظر آقای سید حمید حسینی در جوامع دینی عامل بی‌اخلاقی، وابسته‌کردن اخلاق به دین است. ایشان اشکال وابسته‌کردن اخلاق به دین را افتادن به دور باطلی می‌داند که پای عقلانیت را خارج می‌سازد. دین برای رشددادن اخلاق آمده و عقل و فطرت انسان، خوب و بد را تشخیص می‌دهد، اما اگر به رهنمودهای انبیا(ع) پاببند باشیم، این تشخیص رشد می‌کند. 📌 این تعبیر که «اخلاق نه وابسته به دین است و نه بی‌نیاز از دین» یک پارادوکس است و ایشان به حکم به «نادرستی بی‌نیازی اخلاق از دین»، از اخلاق سکولار فرار می‌کند، اما با حکم به «عدم وابستگی اخلاق به دین» به سمت همان چیزی حرکت می‌کنند که از آن فرار می‌کردند و آنچه می‌توان گفت این است که علی‌رغم اینکه عقل بشر با صرف نظر از دین، قادر به تشخیص برخی از احکام کلی اخلاقی است، اما این مقدار از احکام اخلاقی برای رسیدن به سعادت با اینکه لازم است، کافی نیست و عقل در خیلی از احکام و مسائل اخلاقی و در جزئیات و شرایط آن احکام کلی، به دلیل عدم اشراف آن به آثار فردی و اجتماعی، دنیوی و اخروی رفتارهای اخلاقی، به دین نیاز دارد و بدون دین قادر به تشخیص آنها نخواهد بود. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 تاریخی‌نگری امامت 📌 روشنفکران حوزوی همواره منتقد وضع موجود حوزه بوده و سعی دارند تا مدل سنتی اجتهاد فقهی در حوزه را زیر سوال ببرند. آقای حمیدرضا شریعتمداری عدم توجه مجتهدین به اقتضائات زمان و مکان در استخراج احکام شرعی را مورد نقد قرار داده و نگاه تاریخی و عصری به فقه را در زمانه حاضر تبلیغ می‌کند. ایشان حتی مسأله امامت را به عنوان یک مسألة تاریخی قلمداد کرده و یک مسأله کلامی-اعتقادی را در حد یک مسأله تاریخی تنزل می‌دهند. 📌 امام در تفکر شیعی کسی است که فرد پیرو اولاً فهم درست از دین را از او می‌گیرد، ثانیاً در امور سیاسی و حاکمیتی، او را سزاوارتر از دیگران و دارای حق حکومت می‌داند و هر حکومتی غیر از حکومت آنان (و کسانی که از جانب آنان اذن دارند) را حکومت طاغوتی می‌داند، و ثالثاً آنها را دارای ولایت سلوکی و معنوی می‌داند. امامت به این معنا به هیچ وجه یک مسألة تاریخی نیست، و جز از راه نصب الهی نمی‌توان شخص امام را تشخیص داد. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 رسالت حکمرانی 📌در مورد ارتباط دین و مسائل اجتماعی و سیاسی در زندگی بشر، همواره اقوال مختلفی بیان شده است. آقای مهدی مهریزی معتقد است که آنچه قرآن درباره هدف پیامبران بیان کرده، بسترسازی برای اجرای قسط است و نه آنکه اجرای قسط را عهده‌دار شوند. فاعل قیام مردم‌اند و نه پیامبران! بنابراین اهداف ارسال رسل نیز به مسئله حاکمیت اشاره‌ای ندارد. 📌 در مورد رابطه نبوت و حکومت باید گفت اولا قبل از هرچیز باید رابطه دین و سیاست و ویژگی‌های این ارتباط روشن گردد. ثانیا همانطور که آقای مهریزی اشاره کردند، فاعل قیام علیه ظلم مردم هستند ولی مردم هیچگاه بدون رهبری یک فرستاده الهی نمی‌توانند قیام کرده و انگیزه‌ای برای مبارزه با ظلم پیدا نخواهند کرد. ثالثا بسیاری از وظایف 24 گانه انبیا یا فقط در قالب تسلط برحکومت امکان‌پذیر است و یا در قالب حکومت به شکل کامل‌تری اجرایی می‌شود مثل اجرای حدود. رابعا پذیرش یا رد حکومت توسط پیامبران همواره به امر الهی بوده و خواست شخصی آنان هیچ تاثیری در این امر نخواهد داشت. خامسا آقای مهریزی از پیامبرانی که صاحب حکومت نبودند، حرف می‌زند ولی هیچ اشاره‌ای به پیامبران صاحب حکومت نمی‌کند. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 خلوت معنوی 📌معنویت‌گرایی پروژه‌ای است که به نام آقای ملکیان مشهور شده و در بین روشنفکران حوزوی نیز طرفداران متعددی دارد. برای مثال آقای ناصر نقویان سعی دارد تا با یکی‌دانستن دعا و نیایش، در واقع نام عبادت را از هرگونه عمل اجتماعی برداشته و مخاطبین را دعوت به ایمان‌گرایی درونی کند. 📌 این در حالی است که انحصار دعا در پیوند شخصی بین خداوند متعال و بنده‌اش سخن تامی نیست و نباید از کارکردهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آن غفلت نمود. از این رو باید اشتراکات و تمایزات دعا و نیایش به یک اندازه مورد توجه قرار گیرد. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 پیشتازی عدالت 📌 در مورد عدالت و رابطه آن با ولایت یا عصمت، بحث‌های چالشی زیادی وجود دارد. آقای سید جواد ورعی و آقای کاظم قاضی‌زاده با برجسته‌سازی عدالت به مثابه شاخصه جامعه دیندار، عدالت را مقدم بر دین و ولایت دینی تصویر کرده و معتقدند که وجود حاکم عادل بر وجود حاکمی که نسبت به ما ولایت دارد، دارای اولویت است. 📌 در مورد این نوع دیدگاه، باید نسبت به سطحی‌بودن نگاه به عدالت هشدار داد. عدالت کمالی وجودی است که مراتب مختلفی دارد لذا انسان‌های عادل همه در یک سطح نیستند.عدالتی که از یک فرد عادی متوقع است با عدالتی که از حاکم توقع می‌رود، در یک درجه نیست. عدالت فردی در نصاب حاکم مستلزم رعایت ضوابط حاکمیتی است لذا عدالت فردی حاکم بستر و زمینه‌ساز عدالت‌ورزی او در ساحت اجتماع است. در نگاه فلسفه سیاسی شیعه و نظریه ولایت فقیه، شرط عدالت تضمین‌کننده عدالت اجتماعی است؛ البته این به معنای نفی نظارت بیرونی نیست بلکه به معنای امتیاز ویژه حکومت مبتنی بر فقاهت و عدالت است. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 مشروعیت حضور نِسوان 📌 در مساله زنان نیز، جریان روشنفکری سعی دارد تا با استناد به روایات و آیات مختلف، جواز حضور زنان در جامعه و حکومت را به اثبات رسانده و شبهات پیرامون آن را پاسخ دهد. آقای محمدسروش محلاتی در بحث از مشروعیت فقهی حضور زنان در مناصب سیاسی و اجتماعی، برداشت غالب فقها را زیر سوال می‌برد. ایشان با تفسیر دوباره آیاتی همچون «وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ»، «الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ» و «أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ»، به دنبال آن است تا اثبات کند که هیچ منع فقهی برای حضور زنان در عرصه¬های مختلف سیاسی و اجتماعی وجود ندارد. 📌 در مورد این مساله باید اذعان کرد که عمده در بحث ممنوعیت منصب ولایت عام برای زنان و مناصب فرعی مانند روایات است که در این بحث مورد بررسی قرار نگرفته‌اند و برداشت فقهاء در بررسی این روایات متفاوت است. آن چه میزان است، بحث از برداشت‌های فقاهتی است که باید با رویکرد تخصصی پیگیر آن باشیم نه این که به خاطر حکم یک فقیه به عدم صلاحیت زنان برای مناصب اجتماعی، ایشان را افراد سنتی و مخالف حقوق زنان بدانیم. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 دین انسانیت 📌 در مورد ارتباط ادیان و نحوه ارزش‌گذاری آنها نیز بحث‌های زیادی در بین اندیشمندان مطرح است. برای مثال آقای حمیدرضا شریعتمداری مولفه تساهل و مدارا با مخالفین دینی را مطرح کرده و سعی می‌کند تا از تساوی حقوق مسلمان و غیرمسلمان در پذیرش یکدیگر سخن بگوید.به نظر ایشان تقوا، یک امر فرا مکتبی و فرامذهبی است و ارزش آن وابسته به مکتب و مذهب خاصی نیست و بیان می‌کنند که «یک یهودی با تقوا از یک مسلمان بی‌تقوا برتر است. به نظر ایشان این سخن که «دین من انسانیت است» حرف قرآن است. 📌 درست است که تقوای فطری، امری فراتر از مکتب‌ها و مذهب‌هاست؛ اما همین قرآن، تقوای فطری را مقتضی ایمان به قرآن و دین حق می‌داند، به گونه‌ای که اگر کسی به حقانیت قرآن و دین اسلام پی ببرد اما در مقابل آن لجاجت بورزد، در حقیقت از عنصر «تقوا» برخوردار نیست. قرآن مذهب انسانیت است، اما کدام انسان؟ انسان در مقابل خدا یا انسان پیرو دین خدا؟ انسان خلیفة الله یا انسان فرورفته در درة حیوانیت؟! خیلی‌ها از انسانیت و آزادی حرف می‌زنند و از اجمال آنها بهره می‌برند و هیچ وقت این آزادی و انسانیت را معنا نمی‌کنند. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 خودبنیادی انسانی 📌 در مورد جایگاه انسان و علی‌الخصوص عقل انسان در جهان هستی، اختلاف نظرهای متفاوتی بین نظریات اصیل حوزوی و روشنفکری وجود دارد که برخی از آنها مانند اعتقاد به مبنای اومانیست، مبنایی است. برخی همچون آقایان امیرحسین شکیبافر، سید عباس حسینی قائم‌مقامی و ناصر نقویان تلاش می‌کنند تا با برتری‌بخشیدن به انسان در مقابل دین، نسخه‌ای عمومی از دین تحت عنوان دین انسانیت ارائه دهند که حد و مرزها و حب و بغض‌های موجود در بین ادیان را نداشته باشد. برخی دیگر نیز آقایان سید حمید حسینی و سعید جوادی آملی در سخنرانی‌های رمضانی خود تا حد زیادی بر اهمیت عقل انسان در کشف تمام حقایق موجود در طبیعت تاکید کرده و انسان را به نوعی بی‌نیاز از هر ابزار دیگری معرفی می‌کنند. 📌 این دیدگاه به دنبال آن است تا چشم‌اندازي را ترسـیم سـازد کـه در آن، پـس از تبیـین دردها و آلام انسانی، انسان‌ها هرچه کمتر درد کشیده و رنج ببرند و نهایتاً با بهره‌گـرفتن از هر آنچه که در عرصه دین و علم و فلسفه و هنر هست، سعی می‌کنـد عـلاوه بـر دو مقصد پیش‌گفته، انسان‌ها را به گرایش هر چه بیشتر به سوي نیکی و نیکوکاري رهنمون گردد. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 پرتگاه خطرناک سیاست 📌 نقد حکومت دینی با محوریت جمهوری اسلامی نیز دیگر مساله‌ای است که در سخنرانی‌های رمضانی مورد توجه قرار گرفته است. طبق نظر آقای سید ضیاء مرتضوی مدل سیاست‌ورزی خلفا و به طور کلی سلسله اموی، سیاست‌ورزی بر اساس نتیجه‌گرایی بوده که هیچگاه اخلاق را در درون خود نهفته نمی‌بیند؛ این در حالی است که سیره امیرالمومنین(ع) عمل به اخلاق و عدم توجه به نتیجه امور است. ایشان در نهایت از این امر اینگونه نتیجه می‌گیرد که پس اصلا در واقع اخلاق با سیاست جمع نشده و سیاست به تنهایی می‌تواند تمام موازین اخلاقی را زیر پا بگذارد. 📌 در مورد این دیدگاه باید اذعان کرد که نظر ایشان ملقمه‌ای از 3 نظر سکولاریسم(عدم دخالت دین در سیاست)، کثیف‌بودن فضای سیاست و برتری اخلاق بر دین است. ایشان هیچگاه از این مساله سخن نمی‌گویند که اگر دین امیرالمومنین(ع) او را به سمت شرکت در سیاست امر کرد و اخلاق او دستور دیگری داد، در تزاحم بین این دو چه اتفاقی می‌افتد. نگاه دوگانه‌ای که ایشان و امثال ایشان به دین و اخلاق یا دین و سیاست دارند، به طور کلی دچار اشکال مبنایی است چرا که در تعریف دیگر می‌توان سیاست را پاک‌تر از آنچه مطرح می‌شود، روایت کرد و برای دین و اخلاق و انسانی که متعهد نسبت به آنهاست، وظیفه‌ای نسبت به عرصه سیاسی جامعه در نظر گرفت. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
💠 دموکراسی و تفرعُن 📌 یکی از بحث‌های مهمی که آقای سروش محلاتی در سخنرانی‌های رمضانی خود روی آن تاکید می‌کنند، تجلیل از مدل دموکراسی غربی و تطبیق آن با نظریات شهید مطهری است. ایشان همچنین نسبت به عدم اجرای این مدل در جامعه کنونی ما نقدهایی را وارد می‌کنند. ایشان معتقد است آن چه تفرعن و خود‌بینی را از بشر گرفته، اندیشه دموکراسی غربی است. 📌 گویا ایشان دچار مغالطه اشتراک لفظی شده و دو لفظ کاملاً متقابل را به یک معنا گرفته و بر هم تطبیق نموده‌اند. ارزش‌نهادن و اهمیت قائل‌شدن دین اسلام برای سخن اندیشمندان و سخنان مخالفان هیچ ربطی به احترامی که دموکراسی غربی به آنها در ظاهر می‌گذارد، ندارد و اساساً این دو دارای دو مبنای مختلف و محدوده‌های مختلف‌اند. 📚 دیده‌بان اندیشه شماره ۲۶ 🆔 @didebane_andisheh
☑️ یکسال گذشت... ♻️ با رفتن او به تصور جریان لیبرال، یکی از مهمترین ناقدان سیاست‌های حکومت دینی پرکشیده و به تصور جریان چپ، یک عدالت‌خواه اقتصادی زمین را ترک نموده است؛ در این بین اما جریان انقلابی بیش از بقیه خود را خسران‌زده می‌بیند چرا که یکی از مُصلحان دلسوز خود را در مسیر بازآفرینی و احیای ارزش‌های دینی و تمدنی از دست داده است. 🌹 در آستانه اولین سالگرد ارتحال استاد عماد افروغ(ره)، دیده‌بان اندیشه به بازخوانی مهمترین اندیشه‌های این جامعه‌شناس فقید خواهد پرداخت. 🆔 @Didebane_Andisheh
💥 تصویر جلد پنجاهمین شماره از نشریه دیده‌بان اندیشه 💠 از خَلوَت تا جَلوَت؛ همراه با مسافر سوادکوه 🖇 همراه با آثاری از 🔺مهدی گلشنی 🔻حمید پارسانیا 🔺محسن الویری 🔻علیرضا شجاعی‌زند 🔺تقی آزادارمکی 🔻محمدجواد روح ➕مصاحبه اختصاصی با همسر مرحوم عماد افروغ ➕گزارش کنفرانس «داوری در ترازوی داوری» ⚠️ فروش نسخه‌های چاپی و الکترونیکی این شماره با تخفیف ویژه و ارسال رایگان از طریق آیدی @m110614 در ایتا و تلگرام امکان‌پذیر است. 🆔 @didebane_andisheh
❇️ از خَلوَت تا جَلوَت؛ همراه با مسافر سوادکوه ✴️ برخی از مهمترین عناوین دیده‌بان ۵۰ 🖇 کوچ از علم به عشق؛ میراث عماد؛ 📌سردبیر 🖇 در رثای روشنفکر تراز انقلاب اسلامی؛ 📌محسن الویری 🖇 مبناگرایی در عین ساختارشکنی؛ 📌سید عباس صالحی 🖇 در تکاپوی عدالت‌طلبی فرهنگی؛ 📌احمد اولیایی 🖇 فرار از ماکیاولیسم مذهبی؛ 📌محسن ابراهیمی 🖇 عماد علوم اجتماعی انقلاب اسلامی؛ 📌علی اصغر اسلامی‌تنها 🖇 آشتی پست‌مدرنیسم با الهیات؛ 📌حسیب احسانی 🖇 موتور محرکه طراحی مُد؛ 📌ناهید موسوی 🆔 @Didebane_Andisheh
💠 منشور پرفروغ 📌 برخی از اساتید همچون حمید پارسانیا و مهدی گلشنی، تعارض مبنایی اندیشه عماد افروغ با رویکردهای فلسفی و علمی مدرن را برجسته ساختند و برخی دیگر همچون نعمت‌الله فاضلی و محمدتقی آزادارمکی، به بازخوانی دغدغه‌های فرهنگی ایشان پرداختند. از سوی دیگر برخی همچون شریف لک‌زایی و علیرضا شجاعی‌زند نیز دیدگاه‌های سیاسی این استاد وارسته رو مورد بررسی قرار داده‌اند. 📌 حلقه وصل تمام این اظهارنظرهای متعدد، توجه اندیشمندان به مقوله عقلانیت انتقادی به عنوان ظرف اندیشه مرحوم عماد افروغ است که او را در حوزه‌های مختلفی همچون فرهنگ، نهاد علم، حکمرانی سیاسی و اخلاق و دین، وارد مبارزه نظری و عملی جدی با مخالفین تمدن ایرانی_اسلامی می‌کند. ⚠️ برای دریافت ویژه‌نامه بررسی اندیشه «مرحوم عماد افروغ» می‌توانید درخواست خود را به آیدی @m110614 در ایتا و تلگرام ارسال نمائید. 🆔 @Didebane_Andisheh
💠 عقلانیت انتقادی 📌علیرغم اهمیت محورهای نه‌گانه پیشین، به جرات می‌توان پرتکرارترین و مرکزی‌ترین محور کاری مرحوم عماد افروغ را که اکثر اندیشمندان به آن اذعان دارند، دارابودن «عقلانیت انتقادی» دانست که در مقام عمل نیز، این استاد دانشگاه را به سمت مقابله با بخش‌های مختلف فرهنگی و سیاسی می‌کشاند. 📌بر اساس رصد پیام‌های مربوط به این محور می‌توان برخی از مهمترین مسائل آن را به شرح ذیل، مرتب ساخت: ✔️ نقد درون‌گفتمانی؛ ✔️شجاعت و عدم مصلحت‌اندیشی؛ ✔️ رویکرد فرهنگی و اخلاقی؛ ✔️ توجه به نقش مردم در انتقاد؛ ✔️ تمرکز اصلی روی مبانی انقلاب اسلامی؛ ✔️ ارائه مدل ایجابی بعد از نقد. ⚠️ برای دریافت ویژه‌نامه بررسی اندیشه «مرحوم عماد افروغ» می‌توانید درخواست خود را به آیدی @m110614 در ایتا و تلگرام ارسال نمائید. 🆔 @Didebane_Andisheh
💠 از خلوت تا جلوت 📌شاید بتوان عماد افروغ را یکی از مهمترین مصادیق متولی آشتی عقل و عشق در سالیان اخیر دانست که به اعتراف همسرش، زمانی که پای چوبین علوم بشری را مشاهده کرد، به دنبال قطعه تکمیل پازل معرفتی خود یعنی سلوک رفت. 📌 اندیشمندی که گرچه روزنگاشت زندگی‌اش پس از ابتلایی سخت، در سحرگاه شب قدر به سطر آخر رسید، اما دغدغه حقیقت‌جویی‌اش هیچگاه فراموش نخواهد شد. 📌 استادی که پس از عمری غور در عقلانیت و علوم آکادمیک و حوزوی، راه نجات را در پیوستی از جنس عشق دیده و فرصت مطالعاتی سلوک‌محور خود را در واپسین سالهای زندگی، در خلوت گذراند. ⚠️ برای دریافت ویژه‌نامه بررسی اندیشه «مرحوم عماد افروغ» می‌توانید درخواست خود را به آیدی @m110614 در ایتا و تلگرام ارسال نمائید. 🆔 @Didebane_Andisheh
💠 تحجر و تجدد در احیاگری دینی ♻️ جریان احیاگری معاصر در میان مسلمانان، قریب یک قرن و نیم است که قوت گرفته و این به سبب مواجهه مسلمانان با دنیای جدید و تحولات برآمده از غرب به سوی شرق بوده است. در این میان می‌توان شهید مطهری را به عنوان برجسته‌ترین احیاگر قرن اخیر معرفی کرد. ♻️گروه‌های مختلف روشنفکری نیز با بهره‌گیری از تعالیم فلسفه مدرن غربی تلاش کردند تا پروژه اصلاح دینی را همچون مسیحیت، در اسلام نیز کلید زده و مبانی و اصول دینی که با مقتضیات زمان همخوانی ندارند را زیر سوال ببرند. به منظور بررسی تفاوت‌های این دو مدل لازم است تا چند محور مورد بحث قرار گیرد: 📌 واژه‌شناسی اصلاح و احیاء؛ 📌 مقدمات احیاگری شهید مطهری؛ 📌 مدل احیاگری شهید مطهری؛ 📌 تفاوت مدل شهید با روشنفکران. 📖دیده‌بان اندیشه شماره ۳۸ 🆔 @didebane_andisheh
💠 اصلاحات مسیحی و اسلامی ♻️ داعیه اصلاح‌طلبی از ضروریات زندگی هر مسلمان بوده و قرآن و روایات مدام بر آن تاکید می‌کنند؛ اما اطلاق پروژه اصلاحات امروزه بر جریانات روشنفکری انصراف دارد و نمی‌توان آن را هم طراز فعالیت انبیاء و ائمه قرار داد؛ از همین رو علما و روحانیون بزرگ شیعه به مبارزه با این جریان پرداختند. به جرات می‌توان علت مخالفت علما با پروژه اصلاح دینی روشنفکری را تفاوت‌های بنیادین دین اسلام و مسیحیت در موارد زیر دانست: 📌 محوریت عقل 📌 جامعیت و جاودانگی 📌 توجه به قوانین ثابت و متغیر 📌 ابتنای احکام بر مصالح و مفاسد واقعی 📌 وجود قواعد حاکمه 📌 عدم تحریف 📌 ماهیت انقلابی‌داشتن 📌 توحیدمحوری و عدم نسبی‌گرایی 📖دیده‌بان اندیشه شماره ۳۸ 🆔 @didebane_andisheh