🔴 بنگاههای دولتی؛ کارآمد یا ناکارآمد؟! ....
خطوط هواپیمایی #سنگاپور یکی از معتبرترین خطوط هواپیمایی جهان است که اغلب بعنوان محبوبترین خط هواپیمایی جهان رای میآورد؛ این هواپیمایی برخلاف بسیاری از هواپیمایی های دیگر، در طول تاریخ ۳۵ ساله اش هیچگاه متحمل #زیان نشده است...
این هواپیمایی یک #بنگاه_دولتی است که %۵۷ سهامش در کنترلِ شرکت هولدینگِ "تماسک" است که تنها سهامدارش وزارت دارایی سنگاپور است؛ فعالیت این هولدینگ صرفاً به صنایع مربوط به "خدمات رفاهی همگانی" نظیر مخابرات، نیرو و ترابری، محدود نمیشود و در عرصههایی مانند نیمه رساناها، کشتی سازی، مهندسی، کشتیرانی و بانکداری که در اغلب کشورها در اختیار #بخش_خصوصی هستند نیز به فعالیت میپردازد...
از نظر سهمِ بخش بنگاههای دولتی در #تولید_ملی، سهم اینگونه بنگاهها در سنگاپور ۲ برابر کشور کره است و از نظر سهم در کل سرمایهگذاری ملی، سهم این بنگاهها در سنگاپور نزدیک به ۳ برابر کره است و در کشور کره نیز سهم این بنگاهها در #درآمد_ملی ۲ برابر آرژانتین و ۵ برابر فیلیپین است؛ جالب است که ناکامی های اقتصادی هم در آرژانتین و هم در فیلیپین را عموماً ناشی از بزرگیِ بیش از حد دولتهایشان میدانند، درحالیکه کره و سنگاپور را بعنوان الگوهای موفقیتِ توسعهی اقتصادی منبعث از بخش خصوصی میستایند...
در سراسر جهان، قطعاً بنگاههای دولتی زیادی وجود دارند که عملکردِ رضایت بخشی ندارند و هدف از ارائه نمونههای بنگاههای موفق دولتی، انحراف افکار عمومی از بنگاههای دولتی ناموفق نیست؛ ارائه نمونههای موفق بنگاههای دولتی برای اینست که نشان دهد نه عملکرد ضعیف بنگاههای دولتی "گریزناپذیر" است و نه بهبود عملکردشان الزاماً نیازمند خصوصی سازی!!
📚 نیکوکاران نابکار
✍ پروفسور هاجون چَنگ
@mahdi_ghasemzadeh
🔴 خصوصی سازیِ بنگاههای دولتی، راه حل یا مشکل؟!!
اولین چالش دولت، تعیین #بنگاه_دولتی مناسب برای فروش است؛ دولت میخواهد غالباً بنگاههایی با بدترین کارنمود را بفروشد بنابراین برای ایجاد علاقه در #بخش_خصوصی، دولت اغلب ناچار است در آن بنگاه سرمایهگذاری سنگینی انجام دهد و یا به #تجدید_ساختار آن بنگاه دست بزند اما اگر با این کار، کارنمود آن بنگاه بهبود یابد، دیگر چه نیازی است که دولت آن را خصوصی سازی کند؟!
مهمتر از اینکه بنگاههای دولتی باید به قیمت مناسب و در زمان مناسب فروخته شوند، اغلب این بنگاهها با #فساد و زدوبند به کسانی فروخته میشوند که از شایستگیِ ادارهی خوبِ آنها بیبهرهاند؛ در خیلی از کشورهای درحال توسعه، حتی همین فرآیند خصوصی سازی هم با فساد همراه بوده است، و بخش بزرگی از عوایدِ بالقوهی فروش، بجای #خزانه_دولت، به جیب چند فردِ خودی راه پیدا میکند. گاه ممکن است با ظاهری قانونی نیز انجام شود، مثلاً موقعی که خودی های دولتی در جایگاه #مشاور وارد میشوند و در جریان کار، کارمزدهای گزاف به جیب میزنند...
حال، جای طنز است که مرتباً استدلال میشود که بنگاههای دولتی آلوده به فسادند. واقعیتِ غمبار اینست که دولتی که نتواند فساد را در بنگاههای دولتیاش، کنترل یا ریشه کن کند چگونه میتواند موقع خصوصی سازی، به ناگاه به تواناییِ #پیشگیری از فساد دست یابد؟!
حقیقتِ امر اینست که در مسئولانِ فاسد این انگیزه وجود دارد که خصوصی سازی را به هر قیمتی که شده پیش ببرند، زیرا با این #معامله دیگر مجبور نخواهند بود که رشوهها را با جانشینانشان در نظام دولتی تقسیم کنند و خواهند توانست تمام درآمدهای آتی از محل #رشوهخواری را یکجا هنگام فروشِ بنگاه به جیب خود بریزند....
در صورت ضعف دولت در امر ضابطهگذاری، خصوصی سازی ممکن است انحصارهای دولتیِ ناکارآمد ولی ( به لحاظ سیاسی ) مهار شده را از جا بردارد و بجای آنها انحصارهای خصوصیِ ناکارآمد و مهار نشده را بنشاند!!
📚 #نیکوکاران_نابکار
✍ پروفسور هاجون چَنگ
@mahdi_ghasemzadeh