⭕️ تولد روش در سپیدهدم رنسانس
عبور از «هدف جهان» به «مکانیزم جهان»
پایههای #علوم_طبیعی و فیزیکی معاصر، در دوران نوزایی (#رنسانس) ریخته شده است. این علوم برآنند تا با سازماندهی منظم تجربههای انسانی، قانونمندیهایی را در جریان پدیدههای طبیعت مدلل سازند. این قانونمندیها باید ارادهی انسان را به «برانگیختن» یا «جلوگیری از» پارهای از تاثیرات توانا سازد؛ یا بهعبارتدیگر، دامنهی چیرگی بر طبیعت را به اوج گستردگی برساند.
کوشش فکریِ آدمیان #قرون_وسطی، در اساس، «شناخت معنا و غایت جهان و زندگی» را نشانه گرفته بود و به ناگزیر تقریبا بهتمامی، صَرف وحی و آثار مراجع روحانی میشد. لیکن مردم زمانهی نوزایی، دیگر از پرسش در باب هدف آنجهانی -که قرون وسطاییان میخواستند از سنت برکشند- روی برتافتند و بنای پرسش در باب علل رویدادهای این جهانی را نهادند؛ علتهایی که میبایست به یاری مشاهدهی حسی به اثبات برسند.
ر.ک: #هورکهایمر (1398). سپیدهدمان فلسفهی تاریخ بورژوایی، ص. 13.
....
#ساخت_تاریخی_روش
https://www.instagram.com/mh.taheri1980
https://virgool.io/@mhtaheri
.
⭕️ روش ریاضی: زیرساخت جهان اثباتگرا
کشف قانون «همگونی در جریان طبیعی»
در نظر علم دورهی نوزایی، «امکان قوانین طبیعی» و از همین رهگذر، «چیرگی بر طبیعت» به پیشانگارهی «سیر قانونمند طبیعت» وابستگی منطقی دارد. بهعبارتدیگر، ایدهی چیرهشدن حداکثری بر تحولات طبیعی در دوره #رنسانس زمانی امکان یافت که دانشمندان به سیر قانونمند تحولات طبیعت پی بردند و مفهومِ نوعیِ «همگونی در جریان طبیعی» را کشف کردند و صورتبندی این قوانین را در دستور کار خود قرار دادند. باور به همگونی در جریان طبیعی، آنگونه که #هورکهایمر در کتاب سپیدهدمان فلسفهی تاریخ بورژوایی بر آن تصریح میکند، از مهمترین ویژگیهای علم جدید است.
این ویژگی بدینمعناست که رویدادهایی که در طبیعت مشاهده میکنیم و خواص و مختصاتی که از یک پدیدهی طبیعی تجربه میکنیم، در آینده نیز بیهیچ کموکاست و تغییری تکرارپذیر هستند. مثلا، فرمول سقوط آزاد همواره یکسان است؛ قوانین ترکیب عناصر شیمیایی همیشه ثابت هستند؛ قواعد حرکت اجرام سماوی تغییرناپذیرند و ... . این ایده و کشف این رابطه، سنگ بنای فیزیک و شیمی جدید شد و زمینهای را فراهم ساخت که #روش_ریاضی در سایر علوم، از جمله در مردمشناسی و پزشکی نیز وارد شود و جغرافیای علم اثباتی و #پارادایم_پوزیتویسم را بگستراند.
....
#ساخت_تاریخی_روش
https://www.instagram.com/mh.taheri1980
https://virgool.io/@mhtaheri
.