بسم الله الرحمن الرحيم تفاوت معناي لغوي، عرفي و اصطلاحي در بيان حضرت استاد قائني 🔰 ظاهر کلمات علماء این طور است که سه مرحله از بحث وجود دارد یکی معنای لغوی و دیگری معنای عرفی و سوم معنای شرعی و تفاوت بین عرف و لغت در کلمات بسیاری از علماء به چشم می‌خورد در حالی که معنای لغوی با معنای عرفی دو چیز نیستند و لغت چیزی غیر از همان وضع عرفی نیست، مثلا لغت عرب یعنی عرف عرب لفظ را در چه معنایی استفاده می‌کنند و این هم مساله روشنی است که مغفول بزرگان نیست لذا تقابل بین عرف و لغت که در کلمات بسیاری از علماء مذکور است یا از این جهت است که منظور از لغت همان لغت قدیم است و منظور از معنای عرفی آن معنایی است که لغت حاضر در زمان شارع است که آن معنای عرفی معیار فهم کلمات شارع است و یا منظور از لغت، کتب لغت و اصطلاح اهل لغت است در مقابل فهم عرفی از کلمه و مرحوم صاحب جواهر اشکال می‌کند که اصطلاح اهل لغت ارزشی ندارد بلکه همان فهم عرفی مهم است علاوه که اولا اصلا معلوم نیست اهل لغت خبره در تشخیص معانی حقیقی و مجازی الفاظ باشد بلکه بسیاری از آنها خبره در موارد استعمال هستند و ثانیا بر فرض که خبره هم باشند اصلا معلوم نیست درصدد ضبط معانی حقیقی بوده باشند بلکه در مقام ضبط موارد استعمال بوده‌اند. با قطع نظر از این دو توجیه تقابل بین معنای لغوی و عرفی بی‌معنا ست و لغت و عرف دو چیز نیستند بلکه لغت یعنی همان زبان عرف و عرف یعنی لغت خاص و از آن بی‌معناتر بحث از دوران امر بین معنای لغوی و عرفی است و اینکه اگر اصطلاح شرعی وجود نداشت مرجع معنای لغوی است یا عرفی. خارج فقه شهادات (ج۳-۴-۷-۱۴۰۲) @doroos @doroos

🎙پادکست جذاب و عبرت‌‌آموز آقای محمدفاضلی چگونه یک ایدۀ غلط ، یک انقلاب عظیم را به خاک سیاه می نشاند !؟ توضیح : هرچند با رویکردهای سیاسی آقای دکتر فاضلی همراه نیستیم، لیکن از اینکه #پولطلا پتانسیل تفاهم ملی دارد خرسندیم. #انجمن_پولطلای_ایران 🔗کانال موسسۀ متا

کارگاه اشنایی با مراکز تخصصی حوزه علمیه این کارگاه در حدود سال ۱۴۰۰ برگزار شده است. صرفا جهت اطلاع. @doroos

📝شعر خواندن در ماه رمضان ( برگرفته از درس خارج فقه صوم، استاد شهیدی حفظه الله ) 🔻از امام صادق علیه السلام روایت شده است: شایسته نیست شب‌ها (در تمام ایام سال) و روز و شب ماه رمضان شعر خوانده شود. اسماعیل (فرزند امام صادق) به ایشان عرض کرد: پدر! برخی شعرها در مدح اهل بیت است. امام فرمود: هرچند در مدح ما باشد. (کافی، ج۴، ص۸۸) عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: لَا يُنْشَدُ الشِّعْرُ بِلَيْلٍ وَ لَا يُنْشَدُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ بِلَيْلٍ وَ لَا نَهَارٍ فَقَالَ لَهُ إِسْمَاعِيلُ يَا أَبَتَاهْ فَإِنَّهُ فِينَا قَالَ وَ إِنْ كَانَ فِينَا. 🔹در نقل دیگری به روایت حماد بن عثمان آمده است: از امام صادق علیه السلام شنیدم که شعر خواندن برای روزه‌دار، شخص حاجی، در محدوده حرم (در مکه)، روز جمعه و تمامی شب‌ها کراهت دارد. حماد می‌گوید به امام عرض کردم: حتی اگر شعر حقی باشد؟ امام فرمود: هرچند شعر حقی باشد. (تهذیب الاحکام، ج۴، ص۱۹۵) وَ عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ يُكْرَهُ رِوَايَةُ الشِّعْرِ لِلصَّائِمِ وَ لِلْمُحْرِمِ وَ فِي الْحَرَمِ وَ فِي يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَ أَنْ يُرْوَى بِاللَّيْلِ قَالَ قُلْتُ وَ إِنْ كَانَ شِعْرَ حَقٍّ قَالَ وَ إِنْ كَانَ شِعْرَ حَقٍّ. 🔸فیض کاشانی حقیقت شعر را تخییل و خیال‌پردازی دانسته است و احتمال داده است که اگر موعظه و حکمتی در قالب شعر باشد، اما در آن خیال‌پردازی نباشد، از حقیقت شعر یا حداقل از این حکمی که درباره شعر وجود دارد، خارج است؛ الإنشاد قراءة الشعر و الشعر غلب على المنظوم من القول و أصله الكلام التخييلي الذي هو إحدى الصناعات الخمس نظما كان أو نثرا و لعل المنظوم المشتمل على الحكمة و الموعظة أو المناجاة مع اللَّه سبحانه مما لم يكن فيه تخييل شعري مستثنى عن هذا الحكم أو غير داخل فيه لما ورد أن ما لا بأس به من الشعر فلا بأس به و إن كان فينا أي في مدحنا أهل البيت فقال و إن كان فينا و ذلك لأن كونه في مدحهم ع لا يخرجه عن التخييل الشعري‏. (الوافی، ج۱۱، ص۲۲۰) 🔻استاد محمدتقی شهیدی در دروس خارج صوم با اشاره به دو روایت مذکور گفته‌اند:‌ به فقها نسبت داده شده که از مضمون این روایات اعراض کرده‌اند، اما این نسبت ثابت نیست. البته طبرسی در کتاب الآداب الدینیة روایت مرسلی نقل کرده است: خلف بن حماد گفته است که به امام رضا علیه السلام عرض کردم: اصحاب ما از پدران شما روایت کرده‌اند که شعر در شب جمعه و روز آن و در کل ماه رمضان مکروه است. من قصد داشتم که در رثای ابالحسن علیه السلام شعری بخوانم، ولی الان ماه رمضان است. امام رضا علیه السلام فرمود: در رثای ابالحسن در شب جمعه، در ماه رمضان، در شب و سایر ایام شعر بخوان، خداوند به تو پاداش خواهد داد. (الآداب الدينية للخزانة المعينية (ترجمه عابدى)، ص۱۵۰) 🔺استاد شهیدی در جمع‌بندی این مسئله معتقدند: این روایت به لحاظ سندی تمام نیست و قاعده این است که به کراهت خواندن شعر حتی اگر شعر حقی باشد یا مراثی اهل بیت علیهم السلام باشد، ملتزم شویم. اینکه منظور از شعر تخیل است، مشکل را حل نمی‌کند، چون اولا بسیاری از اشعار در مراثی ائمه و مدح ایشان مشتمل بر نوعی تخیل است، و ثانیا شعر در عرف به معنای کلام منظوم است. (یعنی لازم نیست حتما مشتمل بر تخیل باشد تا به آن شعر گفته شود.) اما ما معتقد هستیم که در زمان ما عنوان ثانوی‌ای شکل گرفته و اگر ما ملتزم به کراهت خواندن هرگونه شعری شویم، در معرض تضعیف شعائر اهل بیت علیهم السلام قرار می‌گیریم، چرا که این شعائر متقوم به خواندن شعر شده‌اند. (درس صوم، سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳، جلسه ۵۵

.

چالشهای مقطع سطح عالی پایه ۷ تا ۱۰ گفتگوی مختصر. اردیبهشت۱۴۰۳ مظفری @doroos

💠سخن امام خمینی «ره» درباره‌ی #زیارت_عاشورا 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": 🔶 آیت‌الله مؤمن «ره» نقل می‌فرمود یک روز امام خمینی در درس فرمودند که این زیارت عاشورا با آن فضیلت بزرگی که دارد و آن ثواب‌های محیرالعقولی که برای آن ذکر شده، مربوط به این متن طویل با صد لعن و صد سلام نیست، بلکه مربوط به اصل زیارت عاشورا است. چون بعد از این که حضرت این را فرمودند، راوی از حضرت باقر«ع» خواست که متنی را برای من بفرمایید، که حضرت این زیارت را فرمودند. 🔷بنابراین، این باعث افضلیت می‌شود. اما اصل آن ثواب، به همان عبارت مختصری است که آدم رو به قبر شریف بایستد و بهتر است بالای بلندی هم برود، اما اگر این هم نشد، در فضای خانه‌اش رو به قبر شریف کند و این اظهار ارادت را داشته باشد. بنابراین، چقدر برای انسان شایسته است که روزی چند بار مشرف به این شرف بشود که به حضرت سیدالشهداء «ع» توجه کند. این توجه، انسان‌ساز است. چون ما نمازهای واجب را جمع می‌کنیم و در سه وعده می‌خوانیم، خوب است که بعد از هر نماز، به حضرت سلام بدهیم. این ارتباط وسیع با حضرت را همیشه و به‌طور مستمر داشته باشیم. 🟢ارتباط شخصی ما و همچنین جامعه‌ی ما با حضرت سید الشهداء «ع» محفوظ بماند. وقتی که ما خودمان این جوری بودیم، قهراً باعث می‌شود این ارادت‌ و ارتباط‌ ما به جامعه هم رنگ بدهد. بعد حضرت فرمودند: «یا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّكَ أَنْ تَسْكُنَ الْغُرَفَ الْمَبْنِیةَ فِی الْجَنَّةِ مَعَ النَّبِی فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَینِ»؛ ای پسر شبیب! اگر دوست داری همراه با پیامبر اكرم و خاندان او (صلوات‌اللّه‌علیهم) در طبقات بالای بهشتی سكنی گزینی، قاتلان امام حسین «ع» را لعنت كن. این مسأله‌ی برائت از قاتلان آن بزرگوار هم امر آسانی است؛ هر دفعه که سلام می‌دهیم، بعد از آن بگوییم؛ «فَالْعَنْ قَتَلَةَ الْحُسَینِ»؛ بعد فرمودند: «یا ابْنَ شَبِیبٍ إِنْ سَرَّكَ أَنْ تَكُونَ لَكَ مِنَ الثَّوَابِ مِثْلَ مَا لِمَنِ اسْتُشْهِدَ مَعَ الْحُسَینِ(ع) فَقُلْ مَتَی مَا ذَكَرْتَهُ یا لَیتَنِی كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً»؛ ای پسر شبیب! اگر دوست داری ثواب كسانی را داشته باشی كه در ركاب امام حسین «ع» به شهادت رسیدند، هرگاه او را به یاد آوردی، بگو: «ای كاش در كنار آن‌ها بودم و به رستگاری بزرگ نایل می‌گردیدم!» این تقاضا و تمنا که ای کاش با آن‌ها بودم، درس و آموزه‌ای دارد؛ یعنی ما باید آماده‌ی تزکیه‌ی نفس برای اسلام باشیم. «یا لَیتَنِی كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِیماً». زیارت حضرت، لعن به قاتلان حضرت، گفتن«یا لَیتَنِی كُنْتُ مَعَهُمْ» چقدرطول می‌کشد؟ در حالی که در مقابل آن، خداوند ثواب عظیمی قرار داده است. ما باید این فرهنگ را حفظ کنیم و به مردم هم آموزش دهیم. ▫️منبع: کتاب پندهای سعادت جلد دو ص 40-39 #پندهای_سعادت #بیانات #ماه_محرم #زیارت_عاشورا 🔗 @pand_saadat

💠 #نشست_علمی (بررسی تحلیلی تخصیصی اکثر) چهارشنبه 13 تیر 1403 🎙ارائه کننده: حجت الاسلام والمسلمین سیدحسین منافی 🎙دبیر علمی: حجت الاسلام والمسلمین روح الله بهرام ارجاوند 💠💠💠💠💠 #حجت_الاسلام_والمسلمین_سیدحسین_منافی #حجت_الاسلام_والمسلمین_روح_الله_بهرام_ارجاوند #اصول_فقه #انجمن_اصول_فقه_حوزه_1403 #نشست_علمی #تخصیص_اکثر ✅ کانال انجمن اصول فقه حوزه 📚 https://eitaa.com/anjomaneosol @doroos

🔰 تفاوت اجماع معقد دار و بدون معقد مسائلی که مورد اجماع و عدم الخلاف است دو گونه است: گاهی مجمعین روی یک متن خاصی اتفاق ندارند؛ مثلاً همه علماء می گویند: لباس و مکان نمازگزار غصبی نباشد؛ ولی هر کسی این مفاد را یک جور بیان کرده است. این اجماعات را اجماع بی معقد می گویند. اما گاهی مجمعین همگی یک متن خاصی را به کار می برند. این قسم اجماعات را اجماع معقد دار می گویند. ثمره این بحث این است که در اجماعاتی که معقد ندارد، به قدر متیقن اخذ می شود؛ ولی اجماعاتی که معقد دارد به اطلاق معقد آن تمسک می شود. اینکه می گویند: اجماع دلیل لبّی است و قدر متیقن باید گرفت، مربوط به اجماعات بی معقد است. استاد علیدوست/ فقه مکاسب محرمه / ۲۱ آذر ۱۳۸۵ @doroos

حذف متعلق مفید اجمال کلام است بر خلاف مشهور که حذف متعلق را مفید عموم میداند. #استاد_شهیدی ۱۴۰۳/۱۱/۱۳ خارج صلات #فقه #نکته @doroos https://eitaa.com/doroos

در قران از معجزه با کلمه معجزه تعبیر نشده بلکه از معجزه با الفاظی مثل برهان و سلطان سخن به میان امده است. #تفسیر #نکته @doroos https://eitaa.com/doroos

ادعیه معتبر در سجده نماز استاد سید محمد جواد شبیری آیت الله والد _مد ظله_ به حقیر امر فرمودند که دعاهای مأثوره را که مناسب است در سجده نماز خوانده‌ شود از کتب حدیثی استخراج کنم. این یادداشت کوتاه در امتثال امر معظم له نگارش یافت. اول ربیع الاول المولود ۱۴۳۵ پاره ای از دعاهای مأثور درسجود یکی از رسمهای شایع در میان مومنان دعا کردن در سجده آخر نماز، بویژه در نماز جماعت است. در این سجده، دعاهای چندی مرسوم است، از جمله: «یا ولی العافیة نسألک العافیة، عافیة الدنیا و الآخرة» «یا لطیف ارحم عبدک الضعیف» «یا من له الدنیا و الآخرة ارحم من لیس له الدنیا و الآخرة» #هیچ_یک از این دعاها مأثور نیست[۱]، نه در خصوص سجده و نه در جای دیگر. لذا پیشنهاد می‌شود به جای این دعاها در سجده، دعاهای وارد شده در احادیث، بویژه احادیث معتبر خوانده‌ شود. ما در اینجا #دو_دعا را که در خصوص سجده نماز واجب و در سجده به طور کلی وارد شده نقل می‌کنیم. دعای اول: با سند صحیح از زید شحام _ثقة_ عن ابی جعفر علیه‌السلام قال: ادع فی طلب الرزق فی المکتوبة و انت ساجد: «یا خیر المسؤولین و یا خیر المعطین ارزقنی و ارزق عیالی من فضلک فانک ذوالفضل العظیم» گفتنی است که در چاپ دارالکتب الاسلامیه از کافی ج۲ ص۵۵۱ ح۴، این دعا با افزودن کلمه «الواسع» بعد از «من فضلک» نقل شده است. ولی در پنج نسخه خطی معتبر کافی[۲] و مصادر حدیثی و فقهی بسیار، این واژه ذکر نشده است[۳]. و نیز این دعا در مصباح المتهجد بدون این کلمه نقل شده است[۴]. به نظر می‌رسد که انس ذهنی برخی از ناسخان کافی با تعبیر «فضلک الواسع»[۵] سبب افزوده شدن سهوی این واژه شده است. بویژه با عنایت به این که در حدیث آغاز این باب کافی، که اندکی قبل از حدیث مورد بحث قرار گرفته دو بار این تعبیر تکرار شده است: «اللهم ارزقنی من فضلک الواسع الحلال الطیب … الا سعة من فضلک الواسع[۶]». دعای دوم: «اللهم انی اسألک الراحة عند الموت و العفو عند الحساب» این دعا را که به نقل راوندی در دعوات، امام کاظم علیه السلام آن را در سجده خود بسیار می خوانده اند[۷]. مرحوم کلینی درباب السجود و التسبیح و الدعاء فیه فی الفرائض والنوافل و مایقال بین السجدتین با سند صحیح از ابو جریر رواسی نقل کرده است. قال: سمعت ابا الحسن موس علیه السلام و هو یقول: … یرددها[۸]. در این باب کافی دعاهای چندی آورده شده که در سجده خوانده می شود. ———————— [۱] البته تعبیر «یا ولیّ العافیة» در منابعی همچون تهذیب ج۳، ص۷۲، ح۲۳۲ و ص۹۵، ح۲۵۷ وارد شده و نیز دعا برای عافیت دنیا و آخرة نیز در کتب حدیثی فراوان ذکر شده است. از جمله: صحیفه سجادیه، دعاء۲۳، مصباح المتهجد ص۶۳، اقبال ص۵۵۱. ولی تعبیر فوق در جایی یافت نشد. [۲] ر.ک. کافی، چاپ دارالحدیث، ج۴، ص۴۸۶، حاشیه ۱. [۳] وسائل ج۶، ص۳۷۲، ح۸۲۱۲ و ج۷، ص۱۲۱، ح۸۹۰۲ و وافی ج۹ ص ۱۶۰۸، ح۸۸۲۹ و حدائق ج۸، ص۲۹۹ و کشف الغطاء ج۳، ص ۲۰۷ (و مقایسه کنید با ص ۵۰۶)، مستند الشیعه ج۵، ص۲۹۳ و العروة الوثقی(المحشی) ج۲، ص۲۴۷ و منهاج الصالحین للسید الحکیم ج۲، ص۵۷۴ و منهاج الصالحین للسید الخوئی ج۱، ص۱۷۶ و وسیلة النجاة ج۱، ص۱۶۰ و تحریر الوسیلة ج۱، ص۱۷۶ و توضیح المسائل محشی ج۱، ص۵۹۱. [۴] مصباح المتهجد ص۱۹۹: یستحب ان یقول فی سجود الفرض لطلب الرزق: یا خیر المسؤولین … (به نقل از آن در مصباح کفعمی، ص۱۷۰) [۵] این تعبیر در دعاهای بسیاری دیده می‌شود. از جمله: صحیفه سجادیه، دعاء ۲۵، کافی ج۳، ص۴۷۴، ح۱. فقیه ج۲، ص۵۲۶ و ج۳، ص۴۱۶. مزار شیخ مفید، ص۱۳۱ و تهذیب ج۳، ص۳۱۲، ح۹۶۷ و ج۵، ص۲۷۷، ح۹۴۶ و ج۶، ص۶۹ و مصباح المتهجد ج۱، ص۹۰ و ۱۴۸ و ۱۵۰ و ۱۸۱ و ۲۰۷ و ۲۵۹ و ج۲، ص۵۹۵ و ۶۰۱ و ۷۰۶ و ۷۲۹ و … [۶] کافی ج۲، ص۵۵۰، ح۱. [۷] دعوات راوندی، ص۱۷۹، ونیز ر.ک. مصباح المتهجد، ج۲، ص۸۵۱ و مزار کبیر ص۴۱۳ و اقبال ج۱، ص۴۴. [۸] کافی ج۳، ص۳۲۳، ح۱۰ و نیز تهذیب ج۲، ص۳۰۰، ح۱۲۰۹. گفتنی است که در متن روایت کافی از خواندن دعا در سجده ذکری به میان نیامده است، ولی از عنوان باب کافی برمی‌آید که دعا را مربوط به حالت سجده دانسته‌اند. شاید در اصل مصدر حدیث قرینه‌ای بر این امر بوده و یا مرحوم کلینی به نقل دیگر حدیث مشابه نقل راوندی برخورده است که تصریح به سجده در آن شده باشد. نیز ر.ک. منتهی المطلب ج۵، ص۱۵۰. در بحار ج۸۶، ص۲۱۶، ح۳۱ آمده است: جامع بزنطی، نقلا من خط بعض الأفاضل عن جمیل عن الحسن بن زیاد، قال سمعت اباعبدالله علیه‌السلام یقول وهو ساجد: «اللهم انی اسألک الراحة عند الموت و الراحة عند الحساب»، قال اسماعیل فی حدیثه: و الامن عند الحساب. در مـرآة العقول ۱۵: ۱۳۱ این حدیث را از خط شیخنا البهائی نقل کرده‌است که ظاهرا ایشان، مراد از بعض الافاضل است. https://mfeb.ir/home/zkrhadis16-3/ #فقه #دعا #حدیث #نکته https://eitaa.com/doroos @doroos