.
📝 - چله ذی القعده/موسوی/کلیمی
چله ذی القعده و یا اربعین کلیمی در هیچ روایتی از روایات حضرات معصومین علیهم السلام نیامده و به آن سفارش نشده است. این چله بهاعتراف بزرگان صوفیه از ساختههای این فرقه است که در خلق بدعتها عموما و در چلهسازی خصوصا، معروف هستند. برای نمونه، علاءالدوله سمنانی صوفی در کتاب "العروة لأهل الخلوة و الجلوة" مینویسد: «معروفترین گونه چلهنشینی در میان صوفیه، اربعین موسوی نام داشت که یادآور اقامت چهلروزه حضرت موسی در کوه طور بود. این چله از اول ذی القعده آغاز میشد و در دهم ذی الحجه پایان مییافت».
نکته بسیار مهم این است که اگر امری همچون چله ذی القعده، یک عمل عبادی بود و در قرب به خداوند موثر، چرا حضرات معصومین علیهم السلام، اشارهای به آن نکردند؟! مگر ما معتقد نیستیم که پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هر آنچه را که بشر تا روز قیامت در امر هدایت به آن نیاز دارد، آورد و این امور پس از ایشان در نزد اهلش محفوظ است؟ پس چرا هیچگاه هیچکدام از حضرات معصومین علیهم السلام درباره چلهنشینی ذی القعده مطلبی را نفرمودند؟!
برخی خواستهاند با استناد بهروایتی منسوب بهپیامبر خدا علیه و آله السلام، مشروعیت چلهنشینی را ثابت کنند. آن روایت بر این پایه است:
«مَا أَخْلَصَ عَبْدٌ لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَرْبَعِینَ صَبَاحاً إِلَّا جَرَتْ یَنَابِیعُ الْحِکْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِهِ؛ هر بندهای که چهل روز خود را برای خداوند متعال خالص گرداند، چشمههای حکمت از قلبش بر زبانش جاری میگردد».
اما اولا این روایت، سندی ضعیف و مرسل دارد و بزرگان از علمای علوم حدیث شیعه و عامه آن را ضعیف و نامعتبر دانستهاند؛ برای نمونه، محدث شیعه، شیخ حر عاملی رحمت الله علیه سند این حدیث را که توسط سفیان ثوری صوفیمسلک نقل شده، بسیار ضعیف دانسته است. ابن جوزی از علمای عامه نیز این حدیث را نه تنها ضعیف، بلکه در کتاب الموضوعات خود آورده و جعلی و ساختگی دانسته است. ثانیا حتی بر فرض صدور این روایت از حضرت و نادیدهگرفتن ضعف سندی، باز ارتباطی با چلهنشینی ندارد. حضرت در این روایت بهلزوم اخلاص، پاککردن عمل و اختصاصدادن آن به خداوند در مدت زمان حداقل چهلروز و رابطه آن با حکمت، اشاره کردهاند.
برخی دیگر نیز گفتهاند همین که در قرآن آمده است حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام چهل روز در کوه طور بودهاند، برای اثبات مشروعیت چلهنشینی در این بازه زمانی کفایت میکند.
اما این دلیل هم ضعیف است؛ اولا ما ملزم به شریعت محمدی هستیم و نه شریعت انبیاء گذشته علیهم السلام. از اینرو، حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمودهاند: «اگر امروز موسی(ع) زنده بود باید از من پیروی میکرد». ثانیا چلهنشینیبودن اقامت چهلروزه حضرت موسی علیه السلام در کوه طور ثابت نیست؛ بهویژه که نخست سی روز بود و بعد به جهتی از جهات همچون ابتلای بنی اسرائیل چهل روز شد؛ ثالثا این استدلال مثل این میماند که کسی بگوید: چون پیامبر خدا علیه و آله السلام پس از واقعه لیلة المبیت و جانفشانی امیرالمؤمنین علیه السلام، از اول ربیع الاول تا روز چهارم در غار ثور به سر بردند، پس خوب است ما هم هر سال این سه روز را از مردم فاصله بگیریم و بهعبادت و بندگی خدا بپردازیم!!!
📖 - برگرفتهشده از مقاله «چلهنشینی سلوک شیطانی» سیدحسین خادمیان (بههمراه تلخیص، تکمیل و تغییر)
#علوم_حدیث #نقد_الحدیث #حدیث_جعلی
#فقه_الحدیث #علم_رجال #نقد_تصوف
🌐 - کانال دروس حوزه
eitaa.com/dorusehowzeh
.