✅ عدد و معدود (۱):👇
شمارش و عدد در زبان عبری، در گذشته با همان حروف الفبا بیان میشد که در بخش آموزش حروف به آن اشاره شد.
امروزه نیز از آن حروف استفاده میشود، اما بیشتر مانند ما که از حروف ابجد برای نمایش گزینههای یک سؤال، صفحات مقدمه یک کتاب و مانند آن استفاده میکنیم، بهره میگیرند و برای نمایش عدد، اعداد لاتین به کار میرود.
🔅جدای از این نمایش عدد، نوع بیان عدد نیز مهم است که قاعده خاص خود را دارد و بسیار شبیه قواعد عدد و معدود در زبان عربی است.
🔆 به این ترتیب، دو نوع عدد داریم:
۱. اعداد اصلی که برای شمارش به کار میروند. یک، دو، سه...
(Cardinal number)
۲. اعداد ترتیبی که برای بیان رتبه معدود آورده میشوند. یکم، دوم، سوم...
(ordinal numerals)
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ عدد و معدود (۲):👇
در این بخش، به معرفی اعداد اصلی میپردازیم.
اعداد اصلی در دو جنسیت (مؤنث و مذکر) میآیند، اما هنگام شمارش کلی، بدون داشتن معدودی خاص، بنا را بر معدود مؤنث میگذاریم و میشماریم.
💢اعداد اصلی برای شمارش کلی یا معدود مؤنث:
1. אַחַת
2. שְׁתַיִם (שתיים)
3. שָׁלֹשׁ (שלוש)
4. אַרבַּע
5. חָמֵשׁ
6. שֵׁשׁ
7. שֶׁבַע
8. שְׁמוֹנֶה
9. תֵּשַׁע
10. עֶשֶׂר
💢اعداد اصلی برای شمارش معدود مذکر:
1. אֶחָד
2. שְׁנַיִם (שניים)
3. שְׁלֹשָׁה (שלושה)
4. אַרְבָּעָה
5. חֲמִשָׁה (חמישה)
6. שִׁשָּׁה (שישה)
7. שִׁבעָה
8. שְׁמוֹנָה
9. תִּשְׁעָה
10. עֲשָׂרָה
✳️ مکان اعداد اصلی:
غیر از عدد یک (אֶחָד، אַחַת) که بعد از اسم میآید، باقی اعداد اصلی قبل از اسم میآیند.
من فقط یک شِکِل دارم.=> יֵשׁ לִי רַק שֶׁקֶל אֶחָד.
او سه شِکِل دارد.=> יֵשׁ לוֹ שְׁלֹשָׁה שְׁקָלִים.
✳️ مبحث اعداد اصلی، در درس شانزده و سی و هشت کتاب هیسود آمده است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ عدد و معدود (۳):👇
✳️ ویژگیهای عدد اصلی یک:
۱. همانطور که پیشتر اشاره شد، عدد اصلی یک، تنها عددی است که پس از معدود میآید.
۲. جنسیت عدد یک با معدود مطابقت دارد.
🔅مثال:
یک مرد: אִישׁ אֶחָד
یک زن: אִשָּׁה אַחַת
یک کتاب: סֵפֶר אֶחָד
یک دفتر: מַחְבֶּרֶת אַחַת
✳️ ویژگیهای عدد اصلی دو:
۱. همانطور که پیشتر اشاره شد، عدد اصلی دو، قبل از معدود میآید.
۲. جنسیت عدد دو با معدود مطابقت دارد.
۳. معدود، جمع بسته میشود.
۴. از آنجا که لفظ عدد دو، در حالت مثنی است (שְׁנַיִם، שְׁתַיִם)، زمانی به کار میروند که به دنبالشان اسم نمیآید.
چنانچه بعدشان اسم بیاید، وارد حالت سمیخوت (ترکیب اضافی) شده و به صورت שְׁנֵי وשְׁתֵי درمیآیند.
مثال:
❓چند پسر داری؟ دو تا.
=> כַּמָה בָּנִים יֵשׁ לְךָ؟ שְׁנַיִם.
دو پسر دارم. => יֵשׁ לִי שְׁנֵי בָּנִים.
❓چند دختر داری؟ دو تا.
=> כַּמָה בָּנוֹת יֵשׁ לְךָ؟ שְׁתַיִם.
دو دختر دارم.=> יֵשׁ לִי שְׁתֵי בָּנוֹת.
🔅مثال دیگر برای عدد دو با معدود:
دو مرد: שְׁנֵי אֲנָשִׁים
دو زن: שְׁתֵי נָשִׁים
دو کتاب: שְׁנֵי סְפָרִים
دو دفتر: שְׁתֵי מַחְבָּרוֹת
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ پاسخ تمرینهای درس دوازده کتاب هیسود:👇
1. כָּל בֹּקֶר (בוקר) בַּדֶּרֶךְ אֶל בֵּית הַסֵּפֶר (לְבֵית הַסֵּפֶר), אֲנִי פּוֹגֵשׁ הַרְבֵּה חֲבֵרִים.
2. אֲנִי עוֹבֶדֶת יַחַד עִמּוֹ (עימו) בַּמַּעְבָּדָה.
3. יֵשׁ צִפֳרִים מְעַטּוֹת בַּמִּדְבָּר.
4. מַדּוּעַ אַתְּ לֹא שָׂמָה לֶחֶם עַל הַשֻּׁלְחָן (השולחן).
5. סִינַי (הוּא) מִדְבָּר, אַבָל בַּיָמִים הָאֵלֶּה אֵיִן מָן בּוֹ.
6. הִיא קָמָה כַּאֲשֵׁר הַשֶּׁמֶשׁ עוֹלָה בַּשָּׁמַיִם (בשמיים).
7. דָּוִד לוֹמֵד בָּאוּנִיבֶרְסִיטָה בַּבֹּקֶר (בבוקר) וּבָעֶרֶב הוּא מֶלְצַר בְּמִסְעָדָה.
8. יֵשׁ לוֹ בַּיִת מָלֵא סְפָרִים, אֲבָל הוּא קוֹרֵא מְעַט מְאֹד (מאוד).
9. הַאִם אַתָּה סוֹגֵר אֶת הַחֲנוּת אַחֲרֵי הַצָּהֳרַיִם?
10. מָה עוֹד אַתֶּן רוֹצוֹת עַכְשָׁו (עכשיו)?
11. מָקוֹם זֶה (הַמָּקוֹם הַזֶּה) כָּל כָּךְ יָפֶה אֲבָל אֲנָשִׁים מְעַטִים חַיִּים בּוֹ.
12. כַּאֲשֵׁר הָאִישׁ צָמֵא וְרָעֵב, הוּא אוֹכֵל אֶת הַכָּל (כָּל הַדָּבָר).
13. אֲנַחְנוּ תָּמִיד אוֹכְלִים אֶת הַדָּגִים לִפְנֵי אֶת הַבָּשָׂר.
14. כַּאֲשֵׁר הָאָב בָּה אֶל הַבַּיִת (לַבַּיִת) מִן הָעֲבוֹדָה, הוּא תָּמִיד עָיֵף מְאֹד (מאוד).
15. הָאֵם תָּמִיד נוֹתֶנֶת לִי מַיִם כַּאֲשֵׁר אֲנִי צָמֵא.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ قواعد درس سیزده:👇
الف) حرف اضافه מִן:
מִן ممکن است به صورت מִ... مخفف شده و به کلمه بعد از خود متصل شود که در این صورت، حرف اول کلمه بعد، داگش میگیرد که نشانه حذف ן باشد. از این رو، کلماتی که با حروف حلقی (א، ה، ח، ע+ ר) شروع میشوند و داگش نمیگیرند، صدای خیریک מִ... تبدیل به تصره מֵ... میشود.
از هفتهای به هفتهای=>
מִן שָׁבוּעַ לְשָׁבוּעַ= מִשָּׁבוּעַ לְשָׁבוּעַ
از انگلستان=> מִן אַנְגְלִיָה= מֵאַנְגְלִיָה
اهل کجایی؟ => מִן אַין אַתָה? = מֵאַין אַתָה?
ب) مثنی:
اسمهای عبری در دو حالت مفرد و جمع میآیند. اما حالت مثنی هم داریم که برای شمار معدودی از اسمها قابل استفاده است.
✳️ برای مثنی کردن، پسوند ~ַיִם به پایان کلمه افزوده میشود.
✳️ اسمهای مذکر و مؤنث به یک صورت مثنی میشوند.
✳️ موارد قابل استفاده برای حالت مثنی:
۱. مثنی برای اعضای زوج بدن به کار میرود.
עַיִן=> עֵינַיִם (چشمها)
יָד=> יָדַיִם (دستها)
🔅این اسمها دیگر حالت جمع ندارند و جمعشان، همان حالت مثنی است.
۲. لوازمی که به صورت جفت هستند، با حالت مثنی بیان میشوند.
מִשׁקָפַיִם (عینک)
מִסְפָּרַיִם (قیچی)
🔅این اسمها نیز حالت جمع ندارند.
۳. قالب مثنی برای اسمهایی که برای بیان زمان استفاده میشوند نیز کاربرد دارد.
שָׁבוּעַ=> שְׁבוּעַיִם (دو هفته)
יוֹם=> יוֹמַים (دو روز)
🔅این اسمها قابل جمع بسته شدن نیز هستند.
שְׁבוּעוֹת (هفتهها)
יָמִים (روزها)
✳️ اسمهای מַיִם (آب) و שָׁמַיִם (آسمان) با وجود مفرد بودن، ظاهری مثنی دارند. صفت و فعل برای اینگونه اسمها در حالت جمع میآید.
✳️ صفت و فعل اسمهای مثنی، حالت جمع دارند.
✳️ در متنهای ماله، اسم مثنی، دو یود میگیرد.
עיניים
ידיים
מספריים
משקפיים
שבועיים
יומיים
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ کلمات جدید درس سیزدهم:👇
אוּלַי: شاید، احیانا
בֵּית כְּנֶסֶת (בָּתֵּי כְּנֶסֶת): کنیسه
זְמַן (זְמַנִּים): زمان
חָדָשׁ, חֲדָשָׁה: جدید
כָּשֵׁר, כְּשֵׁרָה: کُشِر، حلال
מֵאַיִן: اهل کجا
מִדְרָכָה (מִדְרָכוֹת): پیادهرو
מוֹנִית (מוֹנִיּוֹת): تاکسی
מְכוֹנִית (מְכוֹנִיּוֹת): خودرو، ماشین
נֶהָג (נֶהָגִם): راننده
סְלִיחָה (סְלִיחוֹת): ببخشید، معذرت میخوام، بخشش
עוֹלֶה (עוֹלִים): مهاجر (به فلسطین اشغالی) (مذکر)
עוֹלֶה (עוֹלוֹת): مهاجر (به فلسطین اشغالی) (مؤنث)
עַיִן (עֵינַים): چشم
עַצְמָאוּת: استقلال
תַּיָּר (תַּיָּרִים): گردشگر (مذکر)
תַּיֶּרֶת (תַּיָּרוֹת): گردشگر (مؤنث)
אַנְגְּלִיָּה: انگلیس
צְפָת: صفد (شهری در شمال فلسطین اشغالی)
יוֹמַיִם: دو روز
שְׁבוּעַים: دو هفته
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ بررسی متن درس سیزدهم (۱):👇
תַּיָּר בְּתֵל אָבִיב
گردشگری در تلآویو
🔺בְּתֵל אָבִיב: בְּ + תֵּל אָבִיב
🔅با اضافه شدن حرف اضافه בְּ بر سر תֵּל، داگش תּ افتاده.
🔺תֵּל אָבִיב: תַּל + אָבִיב
🔅ترکیب سمیخوت (اضافی) است. در واقع הַתַּל שֶׁל אָבִיב بوده، שֶׁל وحرف تعریف برداشته شدند. طبق قاعده، اسم اول (مضاف) نیز دچار تغییر صدا شده.
תַּיָּר: סְלִיחָה, אָדוֹן!
گردشگر: ببخشید آقا!
הַאִם אַתָּה יוֹדֵעַ
آیا تو میدانی
אֵיפֹה רְחוֹב הָעַצְמָאוּת?
کجا[ست] خیابان استقلال؟
אוֹמְרִים כִּי בָּרְחוֹב הַזֶּה
گفته میشود که در این خیابان
🔺אוֹמְרִים: فعل حال با صیغه جمع مذکر، بدون فاعل، به صورت مجهول عام ترجمه میشود.
🔺בָּרְחוֹב: בְּ + הָ + רְחוֹב
🔺הָרְחוֹב הַזֶּה: موصوف و صفت اشاره.
יֵשׁ מִסְעָדָה כְּשֵׁרָה טוֹבָה מְאֹד.
وجود دارد غذاخوری حلال خیلی خوبی.
🔺מִסְעָדָה כְּשֵׁרָה טוֹבָה: عبارت وصفی، یک موصوف با دو صفت. انطباق در جنس، شمار و شناس.
אֲנִי לֹֹא יוֹדֵעַ אֶת הַשֵּׁמוֹת שֶׁל הָרְחוֹבוֹת.
من نمیدانم اسمهای خیابانها را.
🔺הַשֵּׁמוֹת: مفعول معرفه، אֶת آمده برایش.
🔺הַשֵּׁמוֹת שֶׁל הָרְחוֹבוֹת: درباره اسمهای خیابانهای این شهر صحبت میکند، پس هم اسم، هم خیابان معرفه آمده.
אֲנִי תַּיָּר.
من گردشگر [هستم].
עוֹלֶה: לֹא! אֲנִי לֹא יוֹדֵעַ
مهاجر: نه! من نمیدانم
🔺עוֹלֶה: این کلمه در اصل به معنی «زائر» است و کسی که برای زیارت اورشلیم میرفت با این لفظ معرفی میشد. اما امروزه به کسی که به تازگی به فلسطین اشغالی نقل مکان کرده، گفته میشود.
אֵיפֹה רְחוֹב הָעַצְמָאוּת.
کجا[ست] خیابان استقلال.
אֲנִי עוֹלֶה חָדָשׁ.
من مهاجر جدید [هستم].
🔺עוֹלֶה חָדָשׁ: موصوف و صفت.
גַּם אֲנִי לֹא יוֹדֵעַ
همچنین من نمیدانم
אֶת הַשֵּׁמוֹת שֶׁל הָרְחוֹבוֹת בָּעִיר.
اسمهای خیابانها را در این شهر.
הַתַּיָּר: מֵאַיִן אַתָּה?
گردشگر: اهل کجا [هستی] تو؟
🔺הַתַּיָּר: بار اول به صورت نکره اشاره شد، اما از اینجا به بعد معرفه شده. بقیه شخصیتها هم همینطورند.
הָעוֹלֶה: אֲנִי מֵאַנְגְּלִיָּה.
مهاجر: من اهل انگلیس [هستم].
🔺מֵאַנְגְּלִיָּה: מִן + אַנְגְּלִיָּה
🔅با حذف نون در מִן، حرف اول کلمه بعدی باید داگش میگرفت. چون حرف اول حلقی بود و داگش نمیپذیرفت، صدای مم از خیریک تبدیل به تصره شد.
וְאַתָּה מֵאַיִן?
و تو اهل کجا [هستی]؟
הַתַּיָּר: אֲנִי מֵאֲמֵרִיקָה.
گردشگر: من اهل آمریکا [هستم].
🔺מֵאֲמֵרִיקָה: מִן + אֲמֵרִיקָה
כַּמָּה זְמַן אַתָּה כְּבָר בְּפֶלֶסְטִין?
چند وقت [است که] تو دیگر در فلسطین [هستی]؟ (الان چند وقته که در فلسطینی؟)
הָעוֹלֶה: אֲנִי פֹה רַק שְׁבוּעַים.
مهاجر: من اینجا [هستم] فقط دو هفته.
וְכַמָּה זְמַן אַתָּה פֹה?
و چند وقت تو اینجا [هستی]؟
הַתַּיָּר: אֲנִי פֹה רַק יוֹמַיִם.
گردشگر: من اینجا [هستم] فقط دو روز.
הָעוֹלֶה: הִנֵּה עַל יַד הַמִּדְרָכָה
مهاجر: آنجا کنار پیادهرو
🔺הִנֵּה یک اصطلاح است و معادل ویژهای برایش نداریم. طبق متن میتوان معنای مناسبی برایش نوشت.
עוֹמֶדֶת מְכוֹנִית.
ایستاده ماشینی.
הָאִישׁ בַּמְּכוֹנִית
مرد درون ماشین
🔺בַּמְּכוֹנִית: בְּ + הַ + מְכוֹנִית
בְּוַדַּאי יוֹדֵעַ אֵיפֹה רְחוֹב הָעַצְמָאוּת.
قطعا میداند کجا[ست] خیابان استقلال.
הַתַּיָּר אוֹמֵר "תּוֹדָה"
گردشگر میگوید «ممنون»
וְהוֹלֵךְ אֶל הַמְּכוֹנִית.
و میرود به سمت ماشین.
הַתַּיָּר: סְלִיחָה, אָדוֹן!
گردشگر: ببخشید آقا!
אוּלַי אַתָּה יוֹדֵעַ
احیانا تو میدانی
אֵיפֹה רְחוֹב הָעַצְמָאוּת?
کجا[ست] خیابان استقلال؟
הָאִיש: אֲנִי לֹא יוֹדֵעַ
مرد: من نمیدانم
כּי אֲנִי לֹא מִפֹּה.
چون من نیستم اهل اینجا.
🔺מִפֹּה: מִן + פֹּה
אֲנִי בָּא מִצְּפָת.
من میآیم از صفاد.
🔺מִצְּפָת: מִן + צְפָת
הַתַּיָּר: אֵיפֹה פּוֹגְשִׁים בְּתֵל אָבִיב
گردشگر: کجا دیده میشوند در تلآویو
אֲנָשִׁים מִתֵּל אָבִיב?!
مردم اهل تلآویو؟!
🔺מִתֵּל אָבִיב: מִן + תֵּל אָבִיב
🔅در عبارت בְּתֵל אָבִיב دیدیم که تاو (תּ) چون دیگر ابتدای کلمه نبود، داگشش افتاد. در اینجا هم دیگر ابتدای کلمه نیست و قاعدتا باید داگشش میافتاد. اما چون کلمه מִן مخفف شده، حرف اول کلمه بعد باید داگش بگیرد که گرفت. بنابراین در اینجا داگش تاو (תּ) نشانه مخفف شدن کلمه قبلش است، نه داگش خودش. درباره מִפֹּה هم که دو جمله بالاتر بود، همین مسئله مطرح است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ بررسی متن درس سیزدهم (۲):👇
הָאִיש: הִנֵּה שָׁם עוֹמֶדֶת מוֹנִית.
مرد: آهان! آنجا ایستاده تاکسی.
🔺עוֹמֶדֶת: به ترجمه این لفظ دقت کنید. همانطور که در درسهای ابتدایی مربوط به فعل زمان حال اشاره کردیم، نوع ترجمه آن بستگی به متن دارد و همیشه حال ساده ترجمه نمیشود.
כָּל נֶהָג שֶׁל מוֹנִית
هر راننده تاکسیای
יוֹדֵעַ אֶת כָּל הָרְחוֹבוֹת בָּעִיר.
میشناسد تمام خیابانهای شهر را.
כָּל: در این جمله کلمه כָּל دو بار تکرار شده. دقت کنید که در عبارت قبلی، اسم بعدش مفرد بود، پس «هر» ترجمه کردیم. در این عبارت اسم بعدش جمع است، پس «همه» ترجمه میکنیم.
הַתַּיָּר אוֹמֵר "תּוֹדָה"
گردشگر میگوید «ممنون»
וְרָץ אֶל הַנֶּהָג שֶׁל הַמּוֹנִית.
و میدود به سمت راننده تاکسی.
הַתַּיָּר: סְלִיחָה, אָדוֹן נֶהָג!
گردشگر: ببخشید آقای راننده!
🔺אָדוֹן נֶהָג!: طریقه صدا کردن فردی با عنوان شغلش. مثال: خانم معلم! => גְּבֶרֶת מוֹרָה!
אֵיפֹה רְחוֹב הָעַצְמָאוּת?
کجا[ست] خیابان استقلال؟
הַנֶּהָג: הַאִם אֵין לְךָ עֵינַים?!
راننده: آیا نیست برای تو چشم؟! (چشم نداری؟!)
אַתָּה עוֹמֵד עַל יַד רְחוֹב הָעַצְמָאוּת.
تو ایستادهای کنار خیابان استقلال.
אַתָּה רוֹאֶה שָׁם אֶת בֵּית הַכְּנֶסֶת?
تو میبینی آنجا کنیسه را؟
שָׁם רְחוֹב הָעַצְמָאוּת.
آنجا خیابان استقلال است.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim
✅ متن ماله درس سیزدهم:👇
תייר בתל אביב
תייר: סליחה אדון! האם אתה יודע איפה רחוב העצמאות? אומרים כי ברחוב הזה יש מסעדה כשרה טובה מאוד. אני לא יודע את השמות של הרחובות. אני תייר.
עולה: לא! אני לא יודע איפה רחוב העצמאות. אני עולה חדש. גם אני לא יודע את השמות של הרחובות בעיר.
התייר: מאין אתה?
העולה: אני מאנגליה. ואתה מאין?
התייר: אני מאמריקה. כמה זמן אתה כבר בפלסטין?
העולה: אני פה רק שבועיים. וכמה זמן אתה פה?
התייר: אני פה רק יומיים.
העולה: הנה על יד המדרכה עומדת מכונית. האיש במכונית בודאי יודע איפה רחוב העצמאות.
התייר אומר "תודה" והולך אל המכונית.
התייר: סליחה אדון! אולי אתה יודע איפה רחוב העצמאות?
האיש: אני לא יודע כי אני לא מפה. אני בא מצפת.
התייר: איפה פוגשים בתל אביב אנשים מתל אביב?!
האיש: הנה שם עומדת מונית. כל נהג של מונית יודע את כל הרחובות בעיר.
התייר אומר "תודה" ורץ אל הנהג של המונית.
התייר: סליחה אדון נהג! איפה רחוב העצמאות?
הנהג: האם אין לך עיניים?! אתה עומד על יד רחוב העצמאות. אתה רואה שם את בית הכנסת? שם רחוב העצמאות.
https://eitaa.com/ebri_biyamoozim